Skip to Content

Friday, March 29th, 2024
دەنگی تەقە هەموو دەنگێکی تری خنکاندووە

دەنگی تەقە هەموو دەنگێکی تری خنکاندووە

Closed
by September 21, 2011 گشتی

ئەم بابەتە پێشتر لە ئاوێنەی ژمارە 291 ی رۆژی ٦ی ئەیلوولی ئەمساڵدا بڵاوبووە. نووسەرێکی پارتیی بە چەند رۆژ دواتر، شتێکی نووسیبوو، بەشی زۆری بۆچوونەکانی لەم وتارەوە نزیکە… دیارە ئەو لەڕوانگەو بەرژەوەندیی حیزب و دەسەڵاتەوە سەیر دەکات و منیش وەک بۆچوونی تایبەتیی خۆم سەیری بابەتەکە دەکەم.

لە درێژەی تۆپباران و بۆمباردومانەکانی ئێران و  تورکیەدا، پارتیی و یەکێتیی و حکومەتەکەیشیان هاتوونەتە سەرخەت و هەموولایەک بە تورکیا و پەکەکەشەوە دەهۆڵی شەڕێکی پڕ لەموسیبەت دەکوتن. لەنێوان پەکەکەو تورکیەدا، دوو رووانینی جیاواز هەیە. دیدی سیاسیی تورکییە، پێداگریی لەسەر چۆڵکردنی بارەگاکانی پەکەکە و دەستبەرداربوون لە خەباتی چەکداریی بێ چەندوچوون دەکات. دیدەکەی تریش پەکەکە و پاشکۆکەی( پژاک) و نەتەوەییەکانی کوردن کە سوورن لەسەر ئەوەی لەم قۆناغەدا چەک پێویستە.
لەم نێوەدا هەندێک لە میدیای ئازاد و سەربەخۆی کورد، بە شێوەیەکی عاتیفیی و لەژێر کاریگەریی نەتەوەییبووندا بئ سێ و دوو کەوتوونەتە بەرەی پەکەکەوەو و رێک وەک میدیای ئەوان هەڵدەسوڕێن و هەمان ئەدەبیاتی سیاسیی پەکەکەش بەکاردەهێنن. هاوزەمان هەندێ رۆشنبیر و ئەکادیمیست و ئینتێلێکچوواڵی کورد، مۆڕاڵ نامووسییانە هەمان هەڵوێستیان هەیە و لەژێر لێوەوە دەڵێن با شەڕی کورد و کورد روونەدات و دوژمنانی کورد پێمان خۆش نەبێ، بێئەوەی جورئەتیان هەبێ هەردوو لایەنی شەڕکەر بەر رەخنە بدەن.
جێگەی بەزەیی بەخۆدا هاتنەوەیە، کاتێ دکتۆری زانکۆکانمان، رۆشنبیرە ئەکادیمیستەکانمان، ئەوەندە جڵەویان بۆ عاتیفەی ناسیۆنالیستیی شل کردبێ، کە پێیانوابێ تورکیەو ئێران دەستبەرداری هێرشەکانیان دەبن، ئەگەر بایکۆتی کۆمپانیاکانیان بکرێ. لەکاتێکدا تەواوی هەرێمی کوردستان، تەڕەتیزەو توورو تەڕەپیازی شارێکی بۆ دابین نەکرێ ، ئایا بەڕاستیی نەتەوەیەک، وێڕای دەسەڵاتێکی سیاسیی گەنجکوژ و گەندەڵ، ئەوانەش ئەکادیمیست و رۆشنبیرو چاودێرە سیاسییەکانی بن، رووناکیی لەکوێدا بدۆزێتەوە؟

من دڵنیام زۆر رۆشنبیرو کەسایەتیی لە کورددا هەیە لە ترسی فەزای خەباتی چەکداریی، نە جاران، نە ئەمجارەو نە لە بۆمباردومانی داهاتووشدا، ناتوانن  و نایانەوێ رەخنەیەک لەسەر ئەو شەپۆلی فەناتیکی نەتەوەییبوونە بگرن. بە ناچارییش دوای شەپۆلی عەوام دەکەون و تورکیە بە فاشیزم و شۆڤینیزم ناو دەبەن. لە کاتێکیدا ئەگەر هەموو کێشەیەک دوو روو، دوو ئارگیومێنت و دوو لێکدانەوەی جیاوازی هەبێ، ئەوە میدیای کەمالیستەکان، هەر زار هەڵبهێننەوە بە تێرۆریستبوونی پەکەکەو ناشیرینکردن و دێواندانی کورد دەست پێدەکەن، هاوکات میدیای کوردییش سەرەتاو کۆتایی هەواڵەکان و رەخنەکانیان بە فاشیستبوونی تورکەکان و شۆڤینیسیتبوونی دەوڵەتی تورکیە دەئاخنن.
 ئایا ئەکادیمیست و ئینتێلێکچوواڵ و ئیڵیتی هیچ نەتەوەیەک هەیە لەدنیادا، لە وتارەکانیاندا، لە توێژینەوە و باسەکانیاندا، ئەوەندە بە شۆڤینیزم و فاشیزم و نازیزم، نەیارەکانیان داگرتبێتەوە. ئاخر کەم نیین، ئەو عەبقەرییە ئەکادیمیستانەی  کە توێژینەوەیان! لەسەر کێشەی کورد نووسیوە، عێراق و ئێران و تورکیە، تەواوی نەتەوەی عەرەب و تورکیان بە فاشیزم و شۆڤینیزم و دیکتاتۆر و خوێنخۆر…تاد بۆمباردومان کردووە. لە کاتێکدا ئەو دەربڕینانە لە کۆنتێکستی تایبەتیی و شییکردنەوەی سیاسیی و کولتوورییدا نەبێت، جوێنێکی زۆر ناسیاسییەو بێ مستەوایی و هەرزەکاریی نووسەرەکەی نەبێ هیچی تر دەرناخات.
هاوکات ئۆپۆزیسیۆنی هەرێمی کوردستان و ئەو رۆشنبیرانەی لێی گردبوونەتەوە، نەک قسەیەکی جیاواز لە میدیای پەکەکە ناکەن، بەڵکو وەک بوغزێک لە دەسەڵاتی سیاسیی هەرێم و بۆ ناڕەحەتکردنی دەسەڵات، لەگەڵ میدیای پەکەکەو پرۆکسییەکانیدا هاوتەریب دەڕۆن. ئەمانە بەشێکی بۆ خۆخۆشەویستکردنە لای شەقامی کوردیی، بەشەکەی تریشی ئۆپۆرتۆنیزمی سیاسییە.
بۆ ئەوەی دەنگی تەقە، هەموو دەنگە جیاوازەکان نەخنکێنێ، بۆ ئەوەی جارێکی تر شەڕی کوردو کورد لەهەرێمی کوردستاندا روونەداتەوە، پێویستە گوشارێکی سیاسیی و دیپلۆماسیی و  جەماوەریی، بۆ هۆشیارکردنەوەی تاکی کورد، دژ بە تورکیەو پەکەکە وەک یەک رابگەیەنرێت. هەڵاواردنی هەر لایەک و چاوداخستن لەهەر کامێکیان، نەک میسداقیەتی بێلایەنیی لەدەست دەدات، بەڵکو دەبێتە بەشێک لە کێشەکە.
دەبێ واز لەپاڕانەوەو لەدەورگەڕانی پەکەکە بهێنرێ و بەدەنگێکی بەرز پێیان رابگەیەنرێ، راستە دەوڵەتی تورکیە بۆی بکرایە گەلی کوردی لەسەر خاک دەسڕیەوە، بەڵام هەنووکە هەلومەرجێکی دێمۆکراسیی هاتووەتە ئاراوە و ئەوەی بەشەڕە تفەنگ بەدی دێت، بەخەباتی سیاسیی و مەدەنیی و پارلەمانیی باشترو کاریگەرتر بەدەست دێت. هەموو ئەو فیشەکانەی گەریلاکانی پەکەکە تەقاندوویانە، ناکاتە ئەو چەند دەقیقە قسەکردنەی حەسیب کاپلان و دەمیرتاش لە پارلەمانی تورکیەدا. ئەگەر کەسانێکیش پێیانوایە، ئەندام پارلەمانە کوردەکانی تورکیە بەرهەمی پەکەکەن، ئەوە دەبێ بڵێین، کورد حەفتا ساڵە تفەنگچییە، دەبێ تا حەوت سەت ساڵی تریش خەریکی تەقۆتۆق بێت.
خەباتی میلیشیایی و گەریلایی ئازایەتیی نییە، ئەوەندەی ترسنۆکییە. ئەوەی ئازایەتیی لە خەباتی چەکدارییدا دەبینێتەوە، لەخەباتی مەدەنیی و شەڕی دێمۆکراسیی و مۆبەڵایزکردنی جەماوەر بە ئاراستەی خەباتی پارلەمانیی دەترسێ. حەیفە ئێنێرژی نەتەوەیەک لە دەست  کۆمەڵێ سەرکردەی میلیتانتی شاخەکاندا کۆبکرێتەوە. کوشتنی سەربازی تورکیە لە ئاگربەستی یەک لایەنەدا قەباحەتەکەی زۆر گرانتریشە ئەگەر  بە ویست و حەزی حیزبی بەعسی سووریە بووبێت، بۆئەوەی گوشاری تورکیەی لەسەر کەم ببێتەوە.  ئەم سیناریۆیە ئەگەر راست بێت، ئەوە هەر حیزبێکی سیاسیی بەکار نەهێنراوە، هەر چالاکییەکانی پژاک و تۆپبارانەکانی ئێران سیناریۆ نیین،  بەڵکو ئیرادەی نەتەوەیەک گەوجێنراوەو خەڵکی هەرێمی کوردستانیش وەک خەسارە حیسابکراوە.
راستە، کوشتنی خەڵکی مەدەنیی و بۆمباردومانی هەرێمی کوردستان، تەواو پێچەوانەی یاسا نێودەوڵەتییەکان و چارتەکانی مافی مرۆڤە، هاوکات بەکارهێنانی خاکی هەرێم، بەبێ پرسی حکومەتی هەرێم ، بێ پرسی حکومەتی عێراقیی، بێ پرسکردن بەخەڵکی کوردستانی عێراق بۆ هێرشکردنە سەر تورکیە لە هیچ بەندو مەقامێکی یاسای نێودەوڵەتیی و مافی مرۆڤدا بوونی نییە.
من دڵنیام لەسەر ئەم وتارە، لەلایەن ناسیۆنالیستە خێڵەکییەکانی کوردەوە، هەزاران جار بە کۆنە بەعسیی و ئیتڵاعات و میتی تورکیی دەچوێنرێم، بەڵام دڵنیاشم ئەوەندەی ئەوان زیان بە کێشەی کورد دەگەیەنن و ناڕاستەوخۆ خزمەت بە جەنتاکانی لەشکری تورکیە دەکەن، نەیارانی سەرسەختی نەتەوەی کوردیش هەر ئەوەندەیان کردووە.  کاتی ئەوە هاتووە سەرکردە کۆماندۆزەکانی پەکەکە، بەس بیر لەخۆیان نەکەنەوە، خزمەتکردن بەنەتەوەیەک بە چەک ناکرێ، چەکەکانی ئەوانە بیانووی داوەتە دەستی سوپا  کە کوردستانی تورکیا لە شوێنێکدا رابگرێ بەداتەپیوترین ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە ڕووی ئابووریی و کولتوورییەوە ئەژمارد بکرێ. بەهۆی دەنگی دلێری چەکەوەیە لە هەموو کوردستانی تورکیەدا سەت کەس وەک ئیڵیت هەڵنەکەوتووە رێنمایی ئەو گەلە بێچارەیە بکات، ئەوەی هەڵیشکەوتووە لە رابردوودا، چەک سەری پانکردووەتەوە.
نوکتەیەکی ئەم ناسیۆنالیستانە هەیە دەڵێن، ئەگەر پەکەکە قەندیل چۆڵبکات، ئەنساروئیسلام و جوندولئیسلام و فۆبیائولئیسلام بنکەو بارەگا دەکەنەوە. ئەمە جگە لە موبالەغە و نوکتەیەکی بێتامی سیاسیی، هیچ لۆژیکێکی تێدا نییە کە چەند سەت نەفەرێکی فەندەمێنتالیستی ئیسلامیی، ئەزموونی کوردیی! لەباربەرن. ئاخر منداڵێکی عاقڵ دەزانێ، لە دۆخێکی وادا، رای گشتیی شەقامی کوردیی، لەگەڵ دەرکردن و راوەدوونان و دەرپەڕاندنی ئەو رادیکاڵیستە ئیسلامییانەدا دەبێ.
چیتر ناگونجێ پەکەکە بۆ ئەجێندا حیزبییەکانی خۆی، ئیسیغلالی ئەو هاوسۆزیی و پەرۆشییەی شەقامی کوردیی و جڤاکی کوردیی لەپارچەکانی کوردستاندا بکات. پێویستە لەئاستێکی گشتگیرتردا بیربکاتەوەو بەجدیی و یەکلایەنە دەستبەرداری خەباتی چەکداریی ببێ و ئێنێرژی نەتەوەی کورد چیتر بەهەدەر نەدات. ئاخر خەباتی چەکداریی لەم سەردەمەدا، بەس چەند نەوەیەک سەقەت ناکات، نەتەوەیەک سەقەت دەکات، لەبری ئازادیی و دابینکردنی مافەکان، نیشتمانێک بەرەو فەنابوون دەبات.
دەسەڵاتی سیاسیی هەرێم لەژێر گوشارێکی زۆری تورکیەو ئەمێریکادایە کە شەڕی پەکەکە بکەن، لای کەم  تەنگەتاویان بکەن. لە ئێستاوە مۆبەڵایزی رای گشتیی دەکەن. پارتیی و یەکێتیی لە پێناو بەرژەوەندیی خۆیان و بنەماڵەکانیاندا، بە موزایەدەی نیشتمانییەوە سەرەنجام ئەم شەڕە دەکەن. بۆ ئەوەی پرۆژەی دەرپەڕاندنی تامیلەکانی سریلانکا لەشاخەکانی قەندیلدا، لە خەیاڵی ژەنراڵە نەتەوەییەکانی تورکیەدا خاڵیی بکرێتەوە، پێویستە پەکەکە جورئەتی سیاسیی بکات و بەجدیی و بۆ هەتاهەتایە دەستبەرداری خەباتیی چەکداریی بێ. با دەیان کادیری سیاسیی و عەسکەریی پەکەکە، خۆیان بکەن بە قوربانیی و نەتەوەیەک لەقوڕگی مەرگ و خوێن و وێرانکاریی رزگار بکەن. هاوکات ئەگەر پەکەکە هەر سوورە لەسەر خەباتی چەکداریی، فەرموون با کوردستانی عێراق چۆڵ بکەن و بچنەوە کوردستانی تورکیەو لەوێ درێژە بەشەڕ بدەن و لای کەم بەڵای تورکیە لە کۆڵ هەرێمی کوردستان بکەنەوە.

کامیار سابیر

Previous
Next
This site is registered on wpml.org as a development site.