Skip to Content

Saturday, April 20th, 2024
ئێوه‌له‌منن ومن قه‌ت له‌ئێوه‌نیم

ئێوه‌له‌منن ومن قه‌ت له‌ئێوه‌نیم

Closed
by October 15, 2009 ئەدەب

              
خوێندنه‌وه‌یه‌ك بۆده‌قی((ناله‌ی چیا,په‌نایه‌ك بۆتاشه‌كان,
   خوێندنه‌وه‌ولێدوانی\غه‌مگین بۆڵی

—————————————-

به‌راییه‌كی پێویست:

ئه‌گه‌رهه‌مووده‌قێكی ئه‌ده‌بی دووپێوانه‌ی جیاوازی هه‌بێت,یاخودبلێین ئه‌م ژووره‌ی
كه‌نووسیاربه‌توانستی خه‌یاڵاندنی سازی ده‌كات,گوایه‌دووده‌رگای پرله‌نهێنی هه‌یه‌,ده‌شێت
هه‌مان ئه‌م ده‌قه‌دووراڤه‌گه‌ری جوداوازیشی هه‌بێت,یان ئه‌م ژووره‌ی كه‌نووسیار به‌كه‌ره‌سته‌كانی نووسین بونیادی ده‌نێت,ده‌شێت دووپه‌نجه‌ره‌ی روانینی هه‌بێت,له‌دوو
رێگای دژبه‌یه‌ك بروانێت ,مومكینه‌ئه‌وه‌كاری ره‌خنه‌یاری جاویدانی ئه‌ده‌بییه‌په‌ی به‌و
نهێنییانه‌ببانبه‌وربینیه‌وه‌میتۆلۆژیه‌تی گومانگه‌رایی ده‌قه‌كه‌به‌یان بكات وخاله‌ئه‌كتیڤه‌
هه‌ستیاره‌كانی ئه‌ودیوی ده‌قه‌كه‌نیشان بدات,وه‌لێ پرۆسه‌ی "ده‌ق"به‌رله‌وه‌ی گه‌رانه‌وه‌بێت
بۆمێژوو,به‌بارگاویبوون به‌شوێنپێی یاده‌وه‌رییه‌كان,وه‌گرخستنی توانستی خه‌یاڵاندنه‌بۆ
ئاینده‌,هه‌لرژانی جوانبینییه‌له‌نه‌والی خه‌یالداری وبه‌لگه‌یه‌بۆبه‌هایده‌ستكه‌وته‌كای ئیمرۆ
به‌تایبه‌ت بۆمیله‌تێكی زوك ئێمه‌ی سته‌م دیده‌,بۆیه‌زۆر زه‌رووره‌له‌راڤه‌گه‌ریی به‌رهه‌مێكی وه‌هادا,خاله‌كانی بایۆگرافیای نووسیاروچۆنیه‌تی ده‌رهاوێشته‌ی ده‌قه‌كه‌ره‌چاوبكرێت,بۆ
ئه‌وه‌ی دووربین له‌وهه‌له‌یه‌ی كه‌زۆرێك له‌ره‌خنه‌باری ناوه‌ندی كوردی گرتۆته‌وه‌وبۆته‌
ئه‌نفله‌وه‌نزای ره‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی كوردی,وه‌لێ ئه‌وه‌ی شیاوی ورووژاندنه‌ئه‌وه‌یه‌:ئه‌م په‌تایه‌
ئه‌وه‌نده‌ی له‌هه‌ولی له‌ناوچوونی ده‌قه‌كه‌وخۆده‌رخستنی بنووسه‌ ,مومكین نییه‌ئه‌وه‌نده‌
به‌لای توانستی نووسیاروچۆنیه‌تی جوانكاری له‌نووسیندابێت.
به‌رله‌وه‌ی پرۆسه‌ی نووسین ئامانه‌تێكی ئه‌خلاقی بێت,بۆبه‌هامرۆڤایه‌تییه‌كان,پرۆسه‌ی جوانتركردنی راسته‌قینه‌یه‌,به‌زناره‌كانی ئاینده‌وه‌,ناشێت هه‌مووئاینده‌یه‌ك له‌كانیاوی
رابردووه‌وه‌هه‌لبهێنجرێت,وه‌ك چۆن ناشێت مێژووی كوردبه‌بێ چیاسه‌ركه‌شه‌كان بنووسرێته‌وه‌,لێره‌وه‌ده‌خزێینه‌ده‌قی(ناله‌ی چیا,په‌نایه‌ك بۆتاشه‌كان),گوزه‌رێك به‌شوێن
یاده‌به‌جێماوه‌كانی نووسیاروئه‌وبه‌راوردكارییانه‌ی له‌گه‌ل ئیمرۆی كوردستان وشه‌قامی
سیاسه‌تی كوردییه‌وه‌ده‌كه‌ین,نووسیاردوێنێی خه‌باتی جوانتركردن به‌ئیمرۆی له‌بیركراوی سه‌روه‌رییه‌كان ,له‌گه‌ل سبه‌ی گۆراندا,كردۆته‌هه‌وێنی ده‌قێَكی چر,بۆیه‌ئه‌وده‌قانه‌له‌رووی
كات وشوێنی زه‌مه‌نه‌وه‌,له‌چۆنیه‌تی رووداوه‌كانه‌وه‌,زیاترستایلێكی نۆڤلێتی گرتووه‌,زیاتر
خۆی له‌نێوان چیرۆكه‌شیعرونۆڤلێت ده‌بینێته‌وه‌,له‌رووی توانستی ده‌ربرینه‌وه‌زمان رۆلێكی
ئه‌كتیڤی گێراوه‌وزمانی شیعربه‌سه‌رده‌قه‌كاندازال بووه‌,كه‌ئه‌مه‌ش بۆدووخالی كاریگه‌ر
ده‌گه‌رێته‌وه‌,یه‌كه‌میان كه‌ئاشكراروونه‌(سه‌لام عومه‌ر)به‌رله‌وه‌ی نووسه‌ربێت,شاعیره‌.بۆیه‌
زمانی شیعربه‌سه‌ررووداوه‌كانداباڵاده‌ستی خۆی نیشان داوه‌.خالی دووه‌م له‌رووی بنه‌ره‌تییه‌وه‌ گرینگه‌,كه‌نووسیارله‌رووی ده‌ربرینه‌وه‌زیادله‌پیوه‌ستبوونی خه‌ستی ناوئه‌و
راسته‌قینه‌تاله‌بووه‌,وێنه‌ی خه‌یاڵاندنه‌كان وباكگراوندی یاده‌وه‌رییه‌كان به‌شه‌ڵالی هاتوونه‌ته‌بوون,كه‌ئه‌مه‌ش زیاترئیشی له‌ته‌لاری جوانسازیداكردووه‌.
ناوه‌رۆك:
ئه‌گه‌ربه‌رهه‌می ئه‌ده‌بی ده‌رهاوێشته‌ی فانتازیاكانی خه‌یاڵا بێت,ئه‌واهه‌رگیزناشێت خۆی له‌راسته‌قینه‌كه‌ی زه‌مه‌ن بدزێته‌وه‌,هه‌رچه‌ندده‌رهاوێشته‌ی هزراندن میتۆلۆژیه‌تی فانتازیا
بێنێته‌بوون ,به‌بێ راسته‌قینه‌بوونێكی بێ بوونه‌,گه‌رانه‌وه‌ی "بوون"بوون به‌شوێنپێی یاده‌
فرامۆشكراوه‌كان وگه‌ران به‌دوای مێژووی بوونی دوێنێی  ئه‌وزه‌مه‌نه‌,پرۆسه‌یه‌كی سه‌خته‌
نووسیاری جاویدانی هه‌میشه‌له‌هه‌ولی سه‌روه‌رییه‌كانی میله‌ته‌كه‌یدایه‌,تاكوده‌شمرێت به‌بێ
یاده‌ورییه‌كان ناژیت!,هه‌میشه‌بیرله‌وه‌ده‌كاته‌وه‌یاده‌وه‌رییه‌كانی زیندووبكاته‌وه‌,بۆیه‌زۆرێك
له‌نووسه‌ران له‌رێگه‌ی نووسینه‌وه‌له‌سه‌ره‌تاداپه‌یتاپه‌یتاده‌ستپێده‌كه‌ن,یاخودله‌ناوه‌راستی
ئه‌زموونه‌كانیانه‌وه‌,زۆرترینیشیان له‌كۆتاییدا,ده‌یكه‌دواچه‌كی نووسین.بۆیه‌نووسیاری
(ناله‌ی چیا,په‌نایه‌ك بۆتاشه‌كان)سه‌ره‌تاشیاوانه‌وێنه‌ی سه‌ربه‌رگی په‌رتووكه‌كه‌ی نیشان
نیشان كردووه‌وبه‌جوانترین شێوه‌گوزارشتی له‌كرۆكی ناوه‌رۆكه‌كه‌داكردووه‌.تاشه‌كان ئه‌و
په‌ناگه‌یه‌ی دوێنێ ,ئیمرۆغه‌دری لێ ده‌كرێ وفه‌رامۆشكراوه‌,بۆیه‌نووسه‌رده‌گه‌رێته‌وه‌       هه‌واری یادگه‌جوانه‌كان وگه‌ڵای یاده‌وه‌رییه‌كان كۆده‌كاته‌وه‌وپێیان ده‌نووسێت(ئاخرتاشه‌كان
له‌ته‌نیایدا نركه‌یان دێ,به‌رده‌بازه‌كانی نێورووباره‌كوێستانیه‌كان قه‌وزه‌یان لێ رواون,
كه‌سیان به‌سه‌ردا, ره‌ت نابێ,ئه‌شكه‌وته‌كان:هێشتاسووتوی هه‌شتاكانی لێیه‌,به‌رووه‌كان
هه‌لده‌وه‌رن وكه‌س نییه‌,كۆیان كاته‌وه‌!كه‌س نییه‌به‌رابردوودابچێته‌وه‌).
  نووسیارهه‌نوكه‌ش به‌گومانه‌وه‌ده‌نووسێت,تكوئه‌وئه‌ندازه‌یه‌ی كه‌زبروزه‌نگی رژێمی به‌عسی به‌سه‌ره‌وه‌یه‌,چه‌شنی چیرۆكنووسانی ساڵانی حه‌ڤتاوهه‌شتاكان"ره‌مز"ی به‌كارهێناوه‌,كه‌"داربه‌روو"ره‌مزی خۆراگریی كورده‌,گوایه‌كوردچه‌شنی داربه‌رووله‌چیا
كاندا,به‌رگه‌ی هه‌مووبارودۆخێكی كردووه‌وخۆراگربووه‌."ئه‌شكه‌وت"ره‌مزی حه‌شارگه‌ی
پێشمه‌رگه‌بووه‌,"تاشه‌كان"ره‌مزی شوێنی به‌رگری پێشمه‌رگه‌وشه‌ركردن بووه‌,"ئه‌سپ"
هێمابووه‌بۆهێرش كردنه‌سه‌ردوژمن,كه‌دوژمن به‌"به‌راز"ناوزه‌ندكراوه‌,گومانیشی تێدانییه‌
كه‌به‌رازگیانله‌به‌رێكی نامۆله‌كوردستاندا سه‌یرده‌كرێت,بۆیه‌له‌به‌رامبه‌ردا, وشه‌ی"هه‌لۆ"یان
كردۆته‌هێمای پێشمه‌رگه‌,نووسه‌رجگه‌له‌م ره‌مزانه‌چه‌ندره‌مزێكی نوێشی به‌كارهێناوه‌,بۆ
لێورێژكردنی ده‌قه‌كه‌ی,له‌شوێنی شیاوبه‌كاری هێناون وزیاترتروسكه‌ی جوانبینی به‌ده‌قه‌كه‌به‌خشیوه‌.نووسه‌رله‌باروودۆخی ئه‌مرۆی كوردستان وسیاسه‌تی كوردی,دلگران ده‌بێت وگومان له‌ئاینده‌ده‌كاوكێلگه‌كانی سبه‌ی به‌"تۆ"یراراییه‌وه‌,به‌رماله‌كه‌ی وژووره‌كاندا
ده‌كات,دواجارگومان له‌و"بوون"بوونه‌دا ده‌كات,هه‌ربۆیه‌ئه‌م گومانانه‌ی نووسیارته‌واوله‌نێو ده‌قه‌كه‌یدا ره‌نگه‌ داوه‌ته‌وه‌,تاشه‌كان ره‌نگی گومانیان گرتووه‌!ئاوی رووباره‌كان تامی گومان
ده‌ده‌ن!,ئه‌شكه‌وته‌كان بۆنی گومانیان لێ دێت!,ئاخرنووسه‌رناحه‌قی نییه‌به‌وهه‌مووگومانه‌
ره‌شانه‌وه‌,تاكوئه‌وئه‌ندازه‌یه‌له‌سیاسه‌تی كوردیدا ره‌شبین بێت وبنووسێت(ئێوه‌له‌منن ومن قه‌دله‌ئێوه‌نیم)!حاشاكردنی نووسه‌ربه‌م شێوه‌یه‌,زیاترچێژی به‌نووسینه‌كه‌به‌خشیوه‌وزیاتر
له‌زه‌تدارتری كردووه‌,لای كه‌سی "وه‌رگر",بۆیه‌نووسیاروردبینانه‌ترئاوێته‌ی پرسه‌ هه‌نوكه‌ییه‌كانی ئه‌مرۆی گۆره‌بانی سیاسه‌تی كوردی ده‌بێت وتێكه‌لی "ئه‌وێ رۆژێ‌"ی
ته‌مه‌نییان ده‌كات,ده‌زانێت سیاسه‌تمه‌نده‌كانی ئه‌مێستادوێنێی ته‌مه‌نییان بیرچۆته‌وه‌و
هه‌مان تاشه‌به‌رده‌كانی رۆژانی به‌رخودانی (كه‌په‌ناگه‌یان )بوون,هه‌مان ئه‌وچیا سه‌ر كه‌شانه‌ی كه‌مه‌نزلگای شۆرش وراپه‌رینی پارته‌جیاوازه‌كان بوون,ئه‌مرۆهه‌زاران تاشه‌به‌رد
هه‌لابه‌هه‌لاده‌كه‌ن وده‌یكه‌ن به‌به‌ردی نه‌خشێنراووباله‌خانه‌كانی پێ ده‌رازێننه‌وه‌وله‌پشت
جامخانه‌ره‌نگاله‌كان وگولدانه‌گرانبه‌هاكانه‌وه‌,له‌گه‌ل ژنه‌شۆخ وشه‌نگه‌تازه‌كان,به‌شه‌قامه‌كانی
ده‌وروبه‌ری مالیان پێده‌كه‌نن,كه‌ئه‌م شه‌قامه‌به‌خوێنی هه‌زاران رۆله‌ی كوردهاتۆته‌بوون‌ ئه‌وه‌شه‌قامی شۆرشه‌,شه‌قامی راپه‌رینه‌,شه‌قامی پیاسه‌جوانه‌كانی كوردییه‌,نووسه‌رپه‌ی به‌ونهێنیانه‌بردووه‌كه‌به‌رپرسه‌كان لایان وایه‌فێڵا له‌میله‌ته‌كه‌یان ده‌كه‌ن,ئاخر ئه‌و په‌یوه‌ندییه‌به‌هێزه‌ی جاران له‌نێوان سیاسه‌ت ومیلله‌ت له‌كوردستانداهه‌بووكه‌ زۆر به‌نهێنیش بوو,ئه‌مرۆنابینرێت؟!بۆیه‌نووسه‌رنووسیویه‌تی:(لێپرسراوی كوردی ناهێلێت
مێش میوانی بێت),دیاره‌لێپرسراوانی كوردی ئه‌وه‌ندی خه‌ریكی گیرفان پركردنن,
مومكین نییه‌نیوئه‌وه‌نده‌سه‌رقالی په‌یوه‌نی نێوان خۆیان وجه‌ماوه‌ردابن,خاله‌كانی نێوانیشیان گه‌لێكن نامه‌وێت لێره‌دا ئاماژه‌یان بۆبكه‌م,ئاخرچۆن ئه‌وپه‌یوه‌ندییه‌دروست
ده‌بێت؟,كه‌لێپرسراوانی كوردی كه‌هه‌لگریبه‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی كوردین وزه‌مانحالی كوردستانن,یاخودحزبه‌كه‌یه‌تی,گوێ له‌داخوازی وبۆچوونی مندالێكه‌وه‌تاكوپیره‌پیاوێك
بگرێت,لای زۆرێكیان ئێمه‌ده‌مێكه‌ته‌نانه‌ت له‌خه‌یالیش بارمان كردووه‌,ئاخرخۆئێمه‌
تیرۆرست نین؟كاتێك به‌مۆنیكاكانتان به‌ته‌كماندا ره‌ت ده‌بن,ته‌نهاگوێبیستی گڤه‌یه‌ك ده‌بین
به‌هامرۆڤایه‌تیه‌كانی تاكی كوردچۆن ده‌سته‌به‌رده‌بێت ,كه‌لێپرسراوانمان جامی ئۆتۆمبێله‌كانیشیان ره‌ش كردووه‌.
نووسیاربه‌یانی ئه‌وه‌ده‌كات كه‌(كه‌س ئاغای كه‌س نه‌بێت)دیاره‌نووسه‌رزۆرزولم وسته‌می ئاغاكان وده‌ره‌به‌كایه‌تی سه‌رده‌می رژێم وپیاوانی به‌عسی چێژتووه‌وهه‌نووكه‌ش به‌خه‌م و
سووتانێكی زۆره‌وه‌له‌مه‌ریان ده‌ورووژێت,كه‌بێ شك رژێمی ده‌ره‌به‌گایه‌تی به‌ربه‌ستێكی گه‌وره‌بوون له‌كوردستاندا,تاكوئه‌وئه‌ندازه‌یه‌ی نه‌یان هێشتووه‌گه‌لی كوردبه‌مافه‌ره‌واكانی خۆی بگات,چۆن هه‌میشه‌خه‌لكییان چه‌وساندۆته‌وه‌به‌هه‌مووشێوه‌یه‌ك,بۆیه‌دیسان نووسه‌ر
ته‌می گومان ئاسمانی بیركردنه‌وه‌ی پرده‌كات ولای وایه‌كه‌ئه‌وانه‌ی له‌زینداندان ودێنه‌ ده‌ره‌وه‌,ده‌ست ده‌كه‌ن به‌سازكردنی گرووپ ورێكخراوی تایبه‌تی وده‌چنه‌ژێرشێغ وئاغاكانی
سه‌رده‌می رژێمی به‌عس,بۆیه‌نووسیارئه‌مجاره‌به‌گومانێكی یه‌قینه‌وه‌ده‌ورووژێت:(ده‌گه‌رێن به‌دوای په‌نایه‌ك كه‌س گه‌وره‌ی كه‌س نه‌بێ,كه‌س له‌خۆرانه‌مان كوژێ ودیلمان نه‌كات), دیاره‌ئه‌وپه‌ناگه‌یه‌ی نووسه‌رگه‌ره‌كیه‌تی به‌ته‌نیائازادییه‌,ئه‌گه‌رمیلله‌تێك ئازادی تێدا كوژرا,ئازادی تێدا زیندان كراوبووه‌دیلی سیاسه‌ت,ئه‌وه‌چاوه‌رێی هه‌مووكرده‌یه‌كی نامرۆڤایه‌تی وخراپه‌كاری به‌لێی,چۆن میلله‌تی دیلی ئازادی,چه‌شنی بولبولێكی نێوقه‌فه‌زه‌
له‌زینداندا,لای تیرۆریستێكی زیندانكراو.
كۆتایی:
ئه‌وكه‌سه‌ی له‌پێناوی ئازادیداده‌مرێت,په‌ساپۆرتی فیرده‌وسی له‌باخه‌له‌,ئه‌وه‌ی ده‌یه‌وێت له‌
پێناوی ئازادیدا بمرێت وهه‌مووهه‌ولێكی بۆئازادییه‌وئازادی له‌خوێنیداهاتووچۆده‌كات, له‌قسه‌ی كۆتایشدانووسیاری(ناله‌ی چیا,په‌نایه‌ك بۆتاشه‌كان)تاكوئه‌ندازه‌یه‌كی فره‌قوول و
فره‌لایه‌ن له‌سه‌رنه‌واری یاده‌ورییه‌كاندائه‌مرۆی شه‌قامی كوردی نه‌خشاندووه‌وبه‌هه‌ردوو
كیانه‌وه‌وێنه‌وده‌لاله‌ته‌كانی جوانبینی وحه‌قبێژی نیشان داوه‌,ئه‌وه‌ی شیاوی گوتن بێت,
گوتوویه‌تی له‌نێونووسیندا,بۆیه‌نووسه‌رێكی ترپه‌رده‌له‌سه‌ركۆمه‌لێك ئیشكالیه‌تی ئه‌مرۆی
كوردستان هه‌لده‌داته‌وه‌وتێكهه‌لكێشی دوێنێی ته‌مه‌نی به‌بابردووی خۆی ده‌كات,ئه‌وته‌مه‌نه‌ پرسه‌روه‌رییه‌ی ئه‌مرۆی هێنایه‌بوون وئه‌مرۆش دوێنێی له‌یادكردووه‌,نووسیارگه‌رانه‌وه‌ی بۆمێژوو,بۆبن گابه‌رده‌كان وكانیاووشوێنپێی یاده‌وه‌رییه‌كانی رۆژانی به‌رخودانی وشۆرش وپێشمه‌رگایه‌تی ,وه‌هاله‌كه‌سی خوێنه‌رده‌كات,نه‌مامێكی تری كوردایه‌تی له‌نێوباخچه‌ی كوردبوونیدا بچێنێتوزیاتركوردستان وخاك وئاووهه‌واكه‌یت خۆشتربوێت,وه‌لێ خوێندنه‌وه‌ی ئه‌م به‌رهه‌مه‌هه‌لوه‌سته‌ی زیاتری گه‌ره‌كه‌.چۆن نووسه‌ربه‌وپه‌ری پریه‌وه‌
ورووژاوه‌وبه‌رهه‌مێكی به‌پێزوده‌ربرینێكی قوولی له‌نێونووسیندا,پێشكه‌شی خوێنه‌ركردووه‌,
بۆیه‌ده‌بێت خوێنه‌رهۆشیارانه‌وبه‌وردی بیخوێنێته‌وه‌وبه‌قوولی به‌بێ وه‌ره‌زبوون به‌شه‌قامه‌كانیدا, پیاسه‌یبكات.

په‌راوێزوسه‌رچاوه‌:
*ناله‌ی چیا,په‌نایه‌ك بۆتاشه‌كان(سه‌لام عومه‌ر)ده‌ق,چاپی یه‌كه‌م -2008-چابخانه‌ی هێڤی-هه‌ولێر.
 

 

Previous
Next
This site is registered on wpml.org as a development site.