Skip to Content

Friday, March 29th, 2024
میزانیه‌ت له‌ بووندا وه‌ك مرۆڤ …1

میزانیه‌ت له‌ بووندا وه‌ك مرۆڤ …1

Closed
by April 27, 2013 گشتی

 

 

به‌شی یه‌كه‌م

 

میزانیه‌ت له‌ بووندا وه‌ك مرۆڤ ، بریتیه‌ له‌ میزانیه‌ت یاخود هاوسه‌نگی مرۆڤ له‌و بابه‌ته‌ گرنگانه‌ی ژیانی چه‌ند ساڵه‌ی مرۆڤ ، كه‌ هه‌ر هه‌وڵدان و فێربوونێكی په‌یوه‌ندی پێیه‌وه‌ هه‌یه‌ ، وه‌ك ده‌زانین ئاڵۆزی مرۆڤ سنووری نیه‌

جا له‌ هه‌ر شتێكیه‌وه‌ هه‌بێ ، به‌ڵام چه‌ند لایه‌نێكی هه‌یه‌ كه‌ پێویسته‌ هاوسه‌نگی بكات له‌ نێوانیاندا ،ئه‌مانه‌ش له‌ كاتی هه‌ڵسوكه‌وتكردنی كه‌سی به‌رامبه‌ری دیارده‌كه‌وێت ، چونكه‌ تاكه‌ شتێك كه‌ مرۆڤ ده‌ناسێت مرۆڤ خۆیه‌تی ، بۆیه‌ گرنگیدان به‌ هه‌ر لایه‌نێكی مرۆڤ ، وه‌ك فیكر ، جه‌سته‌ ، ڕۆح ، پێویستیه‌كه‌ بۆ به‌ره‌وپێشچوونی مرۆڤ ، ئه‌م لایه‌نانه‌ جگه‌ له‌وه‌ی كه‌ پێویسته‌ بزانرێ كه‌ مرۆڤ بوونه‌وه‌رێكی كۆمه‌ڵایه‌تیه‌ و ژیانی ته‌نیایی بۆی شتێك نیه‌ جگه‌ له‌ بێ مانایی ،

مه‌به‌ست له‌ هاوسه‌نگی كردنی بوونی مرۆڤ ، هاوسه‌نگی كردنه‌ له‌ نێوان ئه‌م بابه‌تانه‌ی سه‌ره‌وه‌ ، كه‌ ئه‌گه‌ر بێتوو مرۆڤ له‌ هه‌ر لایه‌نێك له‌وانه‌ زۆر گرنگی پێبدات به‌ شێوه‌یه‌ك لایه‌نه‌كانی تر پشنگوێ بخات ، ده‌بێته‌ هۆی درووستبوونی بۆشاییه‌ك له‌ هه‌ڵسوكه‌وت و جوڵانه‌وه‌ی مرۆڤ به‌ شێوه‌یه‌كی نا ئاسایی ، چۆن؟

بۆ نموونه‌ زۆر گرنگیدان به‌ لایه‌نی فیكری مرۆڤ ، به‌ شێوه‌یه‌ك زۆربه‌ی كاته‌كانت به‌ شتانێك خه‌ریك بی كه‌ په‌یوه‌ندی به‌ به‌هێزكردنی لایه‌تی فیكری هه‌یه‌ ، بۆ نموونه‌ خوێندنه‌وه‌ی كتێبه‌ فكریه‌كان ، ڕاسته‌ پێشكه‌وتنێكی گه‌وره‌ له‌ ڕۆشنبیربوون و به‌هێزبوونی لایه‌نی فكریت به‌ ده‌ست ده‌هێنی ، به‌ڵام ده‌بێته‌ هۆی كه‌م كردنه‌وه‌ی گرنگیدان به‌ لایه‌نه‌كانی تر ، ئێمه‌ زۆرێك له‌و كه‌سانه‌ ده‌بینین كه‌ گوێمان لێده‌بێت ده‌ڵێن فلان كه‌س نووسه‌رێكی لێهاتووه‌ له‌ بواری فیكری ، یان ئه‌وه‌یتر وتاربێژێكی زیره‌كه‌ له‌ بابه‌ته‌ فیكریه‌كان ، ڕاسته‌ ئه‌وانه‌ سه‌ركه‌وتوون ، به‌ڵام چ سه‌ركه‌وتوویه‌ك وه‌ له‌ چی؟؟! ، سه‌ركه‌وتوو بوون له‌ لایه‌نێكی تایبه‌تی مرۆڤ ، واناكات كه‌ ئه‌و مرۆڤه له‌ مرۆڤی تر به‌سوودتره‌ یاخوود سه‌ركه‌وتووتره‌ ، یان به‌ هه‌ر شێوه‌یه‌كی هه‌ڵسه‌نگاندن ، به‌ڵكو ئه‌و كه‌ زیره‌ك و لێهاتووه‌ له‌م بواره‌ وایه‌ ، ئایه‌ ئێمه‌ ده‌زانین ژیانی چۆن ده‌گوزه‌رێ له‌ بواره‌كانی تری ژیانی ؟! نه‌خێر ، به‌ڵام هه‌رچۆنێك بێ ناتوانێت له‌ بواری تر سه‌ركه‌وتوو بێت ،

چونكه‌ ،

مرۆڤ خوو به‌ شتێك ده‌گرێت كه‌ ده‌بینێ خه‌ڵكی سه‌رسامن پێی له‌و شته‌ ، وه‌ دابینكردنی زۆربه‌ی كاتی ڕۆژانه‌ت له‌م بواره‌ یاخود لایه‌نه‌ ، ده‌بێته‌ هۆی لاوازبوونی لایه‌نه‌كانی تری ، نامه‌وێ خوێنه‌ر به‌ هه‌ڵه‌ تێبگا ، له‌ هه‌مان كاتدا مرۆڤ ده‌توانێت له‌ زۆر بواری تر سه‌ركه‌وتوو بێت ، بۆ نموونه‌ زۆرانێك هه‌ن هه‌م بیرمه‌ندن هه‌م هه‌م وێنه‌كێش ، ئه‌مه‌ شتێكی تره‌ ، باسی ئێمه‌ شتێكی تر ، بۆیه‌ لێره‌ وه‌ك نموونه‌یه‌ك : سه‌یری زۆرێك له‌وانه‌ بكه‌ كه‌ بیرمه‌ندی گه‌وره‌ن ، به‌ڵام زۆربه‌ی كاته‌كانی ژیانیان گۆشه‌گیرن ، چونكه‌ فێری ئه‌وه‌ نه‌بوون پره‌ به‌ لایه‌نی كۆمه‌ڵایه‌تی خۆیان بده‌ن ، به‌ شێوه‌یه‌ك بتوانن ته‌نانه‌ت هاوڕێیه‌كیان هه‌بێت ، گه‌ر هه‌شبێت له‌سه‌ر بنه‌مای كاركردنه‌ یان هاوبه‌ش بوون له‌ فیكر ، نه‌وه‌ك ئه‌و بنه‌مایانه‌ی هاوڕێی ڕاسته‌قینه‌ له‌سه‌ری درووست ده‌بێت ، چونكه‌ هه‌ر مرۆڤێكی ئاسایی هێنده‌ی ئه‌وه‌ فێربووه‌ كه‌ بزانێت چۆن هه‌ڵسوكه‌وت له‌گه‌ڵ كه‌سی به‌رامبه‌ر بكات ، وه‌ نهێنیه‌كانی هه‌ستی بخوێنێته‌وه‌ ، تا ئه‌و خاڵانه‌ بپێكێت كه‌ ده‌بنه‌ هۆی خۆشویستنی ، ئیتر ئه‌وه‌ش بابه‌تێكی تره‌

گرنگ له‌وه‌دایه‌ مرۆڤ گه‌ر بیرمه‌ندیش بوو ، هیچ نه‌بێ با هاوسه‌نگ بێ له‌ لایه‌نه‌كانی تریشی ، وه‌ ده‌شتوانێت وابێت ، كێشه‌و باسه‌كه‌ی ئێمه‌ له‌وه‌دایه‌ ئه‌وان كه‌ وانین ، له‌ كاردانه‌وه‌ی خه‌ڵكیش سه‌یری خۆیان ده‌كه‌ن ، خه‌ڵكیش كه‌ لایه‌نێكی ئه‌ویان به‌دڵ بوو ناتوانن بڵێن كه‌ به‌ڕێزت له‌و لایه‌نه‌ باش نیت یان لاوازی ، بۆیه‌ ئه‌و ناتوانێ لاوازی ئه‌و خاڵانه‌ ببینێ له‌خۆیدا ،

زۆرێكیتر دێن ، به‌ شانازیه‌وه‌ سه‌یرت ده‌كه‌ن و به‌ لووتبه‌رزیه‌وه‌ له‌ خه‌ڵكی ده‌ڕوانن ، باشه‌ بۆچی؟ ، ده‌بێ خاوه‌نی چیبن خه‌ڵكی نیانه‌؟! ئاخۆ چیانكردووه‌ بۆ وڵات و سه‌رۆك یان چ پێشكه‌وتنێكیان كردووه‌ نه‌مانزانیوه‌ ؟! ، ئه‌وانه‌ ئه‌م جۆره‌ مرۆڤانه‌ن كه‌ له‌ لایه‌نی جه‌سته‌یی له‌ لوتكه‌ن و خه‌ڵكیش ناویان له‌سه‌ر جه‌سته‌ی خۆیان ده‌كوتن و شه‌ڕی له‌سه‌ر ده‌كه‌ن ، جا ئه‌وانه‌ یان هونه‌رمه‌ندن یان یاریزانێكی ناوداری تۆپی پێ ، یاخود ئه‌كته‌رێكی فیلمی سینه‌مایی ، ئه‌وانه‌ زۆربه‌یان به‌ شێوه‌یه‌ك له‌ فیكردا دابڕاون ، زۆربه‌یان بێگومان هه‌مووی نا ، كه‌ ده‌گه‌نه‌ ئه‌و پله‌یه‌ی خۆیان لێ بگۆڕی و به‌ گه‌وره‌تر له‌ مرۆڤ سه‌یری خۆیان بكه‌ن ، باشه‌ بۆچی؟

چونكه‌ ، كاتێك ده‌بینێ كه‌ به‌ هه‌زار و ملیۆنان كه‌س هواری ناوی ده‌كه‌ن له‌ كۆنسێرتێكدا ، یان به‌ هه‌زاران كه‌س خۆیان به‌ قوربانی ده‌كه‌ن ، ئه‌م شتانه‌ ده‌بێته‌ گه‌وره‌ترین هۆكار بۆ بیرنه‌كردنه‌وه‌ له‌ لایه‌نه‌كانی تر و هه‌ستكردن به‌ گه‌وره‌بوون زیاتر له‌ پێستی مرۆڤ ، ته‌نانه‌ت گه‌ر كه‌سێكیش پێیانبڵێت كه‌ ئه‌وان مێشكیان لاوازه‌ و نا ڕۆشنبیر و نه‌زانن ، ئه‌وانه‌ی خۆشیان ده‌وێن به‌ بێ بایه‌خ سه‌یری ئه‌م قسانه‌ ده‌كه‌ن ، جگه‌ له‌وه‌ی ئه‌و جۆره‌ كه‌سانه‌ش هه‌رگیز شتی وایان نایێنه‌ بیر ، بۆ نموونه‌ ، گۆرانیبێژێكی ئه‌م وڵاته‌ی خۆمان له‌ كه‌ناڵێك به‌رنامه‌یه‌كی هه‌بوو ، له‌گه‌ڵ براده‌رێكه‌ سه‌یرمان ده‌كرد ، له‌ دوای پرسینی چه‌ند پرسیارێك له‌ لایه‌ن پێشكه‌شكاری به‌رنامه‌كه‌وه‌ ، هونه‌رمه‌نده‌ وه‌ڵامی ده‌داوه‌ به‌ شێوه‌یه‌ك نه‌یده‌توانی باسی خۆشی بكات به‌ جوانی تا ئه‌و خه‌ڵكه‌ تێبگه‌ن ، براده‌ركه‌م سه‌یری سوڕما و وتی من وامده‌زانی ئه‌م كابرایه‌ فه‌یله‌سوفه‌ و زانایه‌ هه‌ی له‌وه‌ ،

ئیتر ده‌بێ ئه‌وه‌ بزانین كه‌ به‌هره‌مه‌ند بوون له‌ شتانێك مانای ته‌واو بوون (كامل) نادات ، به‌ڵكو مرۆڤ پێویسته‌ هاوسه‌نگ بێت له‌ هه‌ر لایه‌نێك له‌وانه‌ ، چونكه‌ لاوازبوون له‌ لایه‌نێك و له‌ لوتكه‌ بوون له‌ لایه‌نێكی تر زۆر مه‌ترسیداره‌ ، وۆرێك هه‌بوون و هه‌ن له‌وانه‌ی بیرمه‌ندی گه‌وره‌ بوون و خاوه‌نی چه‌نده‌ها كتێب بوون له‌ بواره‌ جیایاكان ، به‌ڵام لاوازبوون له‌ لایه‌نێكیان ، بووه‌ هۆی دۆڕانی كه‌سایه‌تیان ، شتێكی تر كه‌ گرنگه‌ باس بكرێ ، لایه‌نی ڕۆحی مرۆڤه‌ ، كه‌ به‌ڕاستی خۆراكی پێویسته‌ ، وه‌ گرنگیدانی پێویسته‌ ، نموونه‌ با به‌ كه‌س نه‌هێنینه‌وه‌ ، ته‌نها دیل كارنجی ،

بیرمه‌ندی گه‌وره‌ و نووسه‌ری به‌توانا ، به‌ڵام كه‌س ده‌رباره‌ی چۆنیه‌تی ژیان و مردنی زانی ؟! ، ئه‌و ته‌نیا بوو ، ته‌نیا بوون له‌ نه‌بوونی خۆراكی لایه‌نی ڕۆحی ، ئه‌وه‌ش بووه‌ هۆی ئه‌وه‌ی خۆی بكوژێ له‌ كۆتاییدا ، ئه‌مه‌ نه‌ قسه‌ی منه‌ و نه‌ قسه‌ی كه‌سێكی ساده‌ ، به‌ڵكه‌ لێكۆڵینه‌وه‌یه‌ كه‌ ئه‌و مرۆڤانه‌ی خاوه‌نی شتانێكی بچووكن به‌ڵام لایه‌نی ڕۆحیان به‌رزه‌ ، زۆر به‌خته‌وه‌رتر و خۆشحاڵترن له‌وانه‌ی خاوه‌نی شتانێكی گه‌وره‌ن به‌ڵام لایه‌نی ڕۆحییان پشتگوێ خستوه‌ ،

له‌ كۆتاییدا حه‌زده‌كه‌م بڵێم ، هیچ مرۆڤێك با به‌هیچی خۆیه‌وه‌ نه‌نازێ ، چونكه‌ گه‌ر له‌ هه‌موو بواره‌كان له‌ لوتكه‌ بیت ، كه‌ وه‌نابێت ، هه‌میشه‌ خه‌ڵكانێك هه‌ن له‌ بواری تر له‌تۆ باشترن ، یان خاوه‌نی شتانێكن تۆ نیه‌تت ، وه‌ گرنگترینیان لایه‌نی كۆمه‌ڵایه‌تیه‌ ، داوا له‌ هه‌ر نووسه‌ر و به‌هره‌مه‌ندێك ده‌كه‌م ، گه‌ر هه‌موو لایه‌نێكیشیان پشتگوێ خست ، با لایه‌نی كۆمه‌ڵایه‌تی پشتگوێ نه‌خه‌ن ، چونكه‌ ده‌رچوون له‌ ڕێڕه‌وی مرۆڤ ، هیچ كاتێك سوودی نه‌بووه‌ ، نه‌ بۆخۆت ، نه‌ بۆ ده‌وروبه‌رت ، بۆیه‌ شارازابوون له‌ چۆنیه‌تی هه‌ڵسوكه‌وتكردن له‌گه‌ڵ خه‌ڵكی و تێكه‌ڵبوون له‌گه‌ڵ خه‌ڵك به‌شداریكردنی ژیانیان ، شتانێكن پێویسته‌ گرنگیپێبدرێ له‌ ژیانی هه‌ر كه‌سێك.

 

– ئوسامه‌ ئه‌نوه‌ر

 

Previous
Next
This site is registered on wpml.org as a development site.