کاری نێوان رژێمی عیراقی دیکتاتۆر شانۆی روهر/ئەڵمانیا

ئەوە جێی سەرنجە کەئەم پەیوەندییە لەم ساڵانەی دواییدا هاتە کایەوە، بەڵام چۆنیەتی ئەم پەیوەندییە شێوەیەکی نادیارە، ئەوەی کە راستی بێت کە رژێمی عیراق بەهەموو شێوەیەک هەوڵی دەدا پارە سەرف بکات و بیخاتە خزمەتی کاری راگەیاندن و جا ئەو لایەن چ بواری رۆژنامە بێت و یان گۆڤار بێت و کەناڵە تەلەفزیۆنییەکان بێت، یان هونەرمەندەکان (وەک گۆرانیبێژ وەیان ماڵێکی شانۆی بێت، بەمەرجێک لەخزمەتی رژێمی عیراقدا بێت ئەمەش شتێکی ئاشکرایە لەناوەوەی وڵات چەندین هونەرمەندی جۆراوجۆر بەپارە کڕی، بۆنموونە ئەو وێنانەی دیکتاتۆر کە لەهەموو جێگایەک دەکێشران یان ئەو پەیکەرانەی سەردەمی خوێنڕێژ چۆن بەهەموو شێوەیەک جۆر میتالێک و کەرەسەیەک دروست دەکران لەلایەن ئەو هونەرمەندانەوە کە پارە ویژدان و بیریان کڕیبوونی و هەروەها گۆرانیبێژی و چەندین بوارەکانی تر هونەرو شانۆکارانی… ئەوەی کە دەبێ بووترێ بەسەدان هونەرمەندی جیاوازی روو بەڕووی سیاسەتی ئەم رژێمە دڕندەیە وەستایەوەو زۆر لەو هونەرمەندانە گیران_ئازارو ئەشکەنجە دران و یان لەسێدارە دران و یان دەربەدەرکران، بەڵام ئامادەنەبوون لەگەڵ رژێم کاربکەن، لێرەوە گرنگی باسەکە لەوەدایە کە چۆن رژێمی عیراق بەهەموو شێوازێکەوە هەوڵی دەدا کە بۆ سیاسەتەکەی کاری راگەیاندن بکرێت، بۆیە بەردەوام لەناوەوەی عیراق خۆی گەیاندە دەرەوەی عیراق گەشتە ئەوەی کە دەیان کەسانی تر لەوڵاتانی عەرەبی بکڕێ بەپارە، یان بەتەماحی پارە پۆرپاگەندە بۆ رژێمی بەعس بکەن بۆیە لەڤیستیڤاڵەکانی بەغدا کە بۆ شاعیرانی عەرەب دەگیرا چۆن گوێمان لێ دەبوو، دەتگوت بازاڕی عکازە، بەڵام لەسەردەمێکی نوێدا.. وە یان چۆن لەم دواییەدا رۆژنامەنووسەکان نێو کەناڵە تەلەفزیۆنییەکان بەپارە کڕی تەنها پڕوپاگەندە بکەن و کاری راگەیاندن بۆ رژێمە دڕندەکەی سەدام بکەن لەوانە زۆرن، بەڵام بۆنموونە کەناڵی تەلەفزیۆنی الجزیرە کە تەنانەت خۆی دانی بەوەدا نا کە کارمەندێکی رۆژنامەنووسی تەلەفزیۆنی الجزیرە پارەی وەرگرتووە لەڕژێم بۆیە لەناو کەناڵەکەدا بەڕەسمی دەرکرا، وە یان خاوەنی گۆڤاری الاسبوع العربیە، هەروەکو لەنووسینەکەی مامۆستا ئەنوەر رەشید هاتووە کەچۆن بەپارە کڕیویانەو تەنانەت تاکو ئێستاش هەر پڕوپاگەندەیان بۆ دەکات… بۆیە رژێمی عیراق هەر بەوڵاتانی عەرەبییەوە نەوەستا بەڵکو هەنگاوێکی تری نا بۆ دەرەوەی وڵاتە عەرەبییەکان بۆ نێو ئەوروپا، چونکە لەئەوروپا بەتایبەت لەدوای ساڵی 1991ەوە کاتێ کە بەکۆمەڵ هێرشی هێنایە سەر گەلی کوردو بووە هۆی دەربەدەری نزیکەی دوو ملیۆن کوردی ئاوارە کرد-هونەرمەندانی هەموو جیهان بەهەموو لایەنەکانیانەوە هاتنە قسە لەلەندەن شەوێکی درێژ دژی رەفتاری دیکتاتۆری رژێمی عیراق گۆرانییان وت و هاوکاری هاو خۆشەویستیان بۆ خەڵکی کوردو خەڵکی چەوساوەی ژێر دەستی ئەم رژێمە دڕندەیە دەربڕی.. ئیتر رژێمی عیراق باری کەوتە لێژی بەجارێک، چونکە سەدەها هونەرمەندانی بەشی جیاجیا بەکارەکانیان دژی رژێم کاریان کرد، ئەمەش رۆڵێکی زۆر گەورەی هەبوو بۆ دەربڕینی هەڵوێستی هونەرمەندان لەدنیادا.
تەنانەت رووی رژێمی عیراقی دیکتاتۆر بۆ زۆربەی خەڵکانی جیهان ئاشکرابوو، گەیشتە رادەیەکی ئەوتۆ کە چەندین سیاسەتمەداری جیهانی نەک هەر هاوکاری ئەو رژێمانەیان نەدەکرد کە کوردی تێدا دەچەوسێنراوە، بەڵکو رووبەڕووشیان دەوەستانەوە بۆنموونە کاتێ نیلسۆن مانێلا (باکوری ئەفریقا) خەڵاتی ئاشتی ئەتاتورکی لەتورکیا پێ دەبەخشرێت نەک هەر وەری ناگرێت بەڵکو رەفزی دەکاتەوەو بەبێ ئەوەی هۆی رەفزکردنەوەکەشی بنووسێت، تەنها دەڵێت ئەگەر ئەو رژێمانە (دەیانەوێت بزانن من بۆ ئەم خەڵاتەم رەفزکردووە با بڕۆن لەمنداڵێکی کورد بپرسن ئەوا وەڵامەکەیان دەستگیردەبێ. وە یان وەلای لامای خاوەن خەڵاتی ئاشتی نۆبڵ بەئاشکرا بانگەوازی ئازاد کردنی خاتوو ئەمیلا زانا دەکات لەزیندانی رژێمی تورکیا. بەم شێوەیە هاوکارو پشتیوانی بۆ خەڵکی زوڵملێکراوی و گەلی کورد لەنێو خەڵکانی رۆشنبیرو هونەرمەندان و خەڵکانی ئاساییدا لەئەوروپا گەشەی سەند بەشێوەیەکی ئەوتۆ کە نەک کەسانی هونە چەند کار بۆ رژێمی عیراق دەکرد، بەڵکو رەفزی هەموو جۆرە هاوکارییەکی دەکرد و بەپێچەوانەوە هەڵوێستی خۆی دژی ئەو رژێمە دڕندەیە دەردەبڕی.. ئەمجا بەتایبەت هونەرمەندانی شانۆکار لەمێژوودا زیاتر ئەرک و هەڵوێستیان بەرچاوەوە رۆڵی خۆی دەبینێ بۆ پاشە رۆژی ژیانی کەسایەتی هونەرمەند.. هەر لەسەردەمی ئەی شیلوس تاکو ساڵانی ئەم دواییەی پەنجاکانی کەچۆن شانۆکاران پاڵپشتی خەڵکانی زوڵم لێکراوبوونەو زۆربەیان دژایە دەسەتدارێتی چەوسێنەربوونە. وە لەم ساڵانەی دوای پەنجاکانەوە (بۆنموونە پێترشستاینە لەسەر ئەوی کە بەشانۆگەرییەکانی پاڵپشتی لەخەڵکی چەوساوەی ڤێتنام و شۆڕشی ڤێتنام دەکرد، گەورەترین هەرای نایەوە، مەسەلەی ڤێتنامەی لەئەڵمانیا کردە باس و گفتوگۆو دوایی لەسەر ئەو شانۆگەرییە لەماڵە شانۆیەکیش دەکرا، وە پان ئەو گستۆیوال بۆ پاڵپشتی خەڵکی بەرازیل دەکەوێتە گوندەکان بەشانۆگەریەکەی پاڵپشتی ئەو خەڵکە دەکات دوایی بەوڵاتاندا دەگەڕێ و پاڵپشتی خەڵکی چەوساوە دەکات.
وەیان لەم دواییەدا چۆن هارۆڵد پینتم تەنانەت شانۆگەرییەک بۆ گەلی کورد دەنووسێت تێیدا پاڵپشتی گەلی کورد دەکات، چەوسانەوەی گەلی کورد نیشان دەدات.
لەزۆربەی وڵاتان نمایش دەکرێ، یان شانۆکاری ئیتاڵی بەناوبانگ داربۆ فۆ خاوەن هەڵگری خەڵاتی نۆبڵ چۆن وەک شانۆکارێکی جیهانی بەرگریی لەمافی کورد دەکات دەڵێت: گەر دەنگی میللەتی کورد لەهەموو جێگەیەک کپ بکەن، بەڵام دوژمنان ناتوانن دەنگی گەلی کورد لەنێو شانۆکانیاندا کپ بکەن و شانۆکارێکی گیرهارد فارس بەخۆی و گرووهەکەیەوە چۆن شانۆگەرییەک بۆ گەلی کورد دەنووسن و تێیدا دڕندایەتی ئەو رژێمانە دەردەبڕێ کە بەرامبەر بەگەلی کورد چەند رەفتارێکی دڕندانەو نادیموکراتییانەیان هەیەو پاڵپشتی گەلی کورد لەمافە رەواکانیان لەو شانۆگەرییەداو بەشارەکانی ئەڵمانیادا ئەو شانۆگەرییە دەگێڕن نمایشی دەکەن و گفتوگۆی لەسەر مەسەلەی کورد دەکەن. وە چەندین شانۆکاری تر یا بەناوبانگترین نووسەری شانۆ، هەروەها ساڵی 2000 ئەو شانۆگەرییە شانۆکار (ساراکان) بوو لەئەڵمانیا بەیەکەمین شانۆگەری ساڵی 2000 دەرچوو، کە لەو شانۆگەرییەدا خۆی بەتاوانبار دەزانێت کە کارخانەو دەسەڵاتدارانی ئەوروپا هاوکاری رژێمە دڕندەکان دەکەن و ئەو رژێمە دڕندانە میلەتی کوردی پێ دەچەوسێننەوەو زۆر جوان دیفاع لەمیللەتی کورد دەکات.
لەتەواوی سەرانسەری شانۆکارانی ئەوروپا رۆبرتۆ جولی تەنها شانۆکار پاڵپشتی خۆی بۆ رژێمی دیکتاتۆری عیراق بەفولی و معنوی دەربڕیوەو تەنانەت ئەو شتانەی کە ئەو بۆ سەدام دەسەڵاتدارەکەی دەیکات، بۆتە تاکە دەروازەیەکی راگەیاندن بۆ ئەو رژێمە دڕندەیە.
بۆ یەکەمجار رۆتیرتۆ جولی خۆی سەفەر دەکات بۆ عیراق بۆ بەغدا بۆلای دەسەڵاتدارانی رژێم و لەوێ وەزیری سەقافە دەبینێ لە 3132001 رێککەوتننامەیەک لەنێوان هەردوولادا مۆردەکرێت و شانۆگەرییەکانی رۆبیرتۆ جولی ببن بەمیوان لەبەغداو شانۆگەرییەکانی عیراقیش لەوێ نیشان بدرێن.
ئەوەبوو لەمانگی نۆڤەمبەری ساڵی 2001 تیپێکی شانۆیی نەتەوەیی عیراق دێتە ئەڵمانیاو شانۆگەرییەکەیان لەوێ پێشکەش دەکەن، ئەم دەروازەیە دەبێت بەبڵندگۆیەک بۆ پڕوپاگەندەی راگەیاندن بۆ رژێمی عیراق، جارێ هەر لەگەڵ هاتنەوەی رۆبیرتۆ جولی بانگێشتی هەموو دامو دەزگاکانی تەلەفزیۆن و رۆژنامەو گۆڤارەکانی ئەڵمانیا بۆ لای خەڵکانی سەر بەڕژێم لەئەڵمانیا رادەکێشێ و چاوپێکەوتنیان لەگەڵ دەکرێت و لەوێ دەروازەیان بۆ دەکرێتەوە کە بەشانوباڵی رژێمی عیراق و سیستمی رژێمی عیراق و دیموکراسییەتی رژێمی عیراقدا باس بکەن بەتایبەت چ دۆستی هونەرن و شانۆن و تەواوی دیموکراسی بۆ هونەرمەندان هەیە لەعیراقدا ئەوی دەوترێ بەرامبەر عیراق راست نییە، ئەوەی ئێمە دەیڵێین راستیەکە کە لەناو  عیراقەوە هاتووین و چاوپۆشیتان لەهەموو ئەو زوڵم و زۆریە کرد کە ساڵەهای ساڵە رژێمی دیکتاتۆر بەرامبەر بەگەلی عیراق و کورد کردبووی.
بەتایبەت لەچاوپێکەوتنێکی تەلەفزیۆنی بوو S Satوە لەچاوپێکەوتنێکی لەگۆڤارە بەناوبانگەکانی شانۆ Theaterدا کە چاوپێکەوتنێکی لەگەڵ شانۆکارە عیراقییەکان بەتایبەت ئەوەی کە بەرپرسیاری گەورەی هەیە هەروەک لەلایەن رژێمەوە ئاشکرایە هەموو وەفدێک کابرایەکی موخابەراتی لەگەڵدایە کە چۆن بەسەر شانی رژێمی عیراق و دیموکراسیەت لەعیراقدا بەرامبەر بەمیللەت هونەر وە شانۆ بڵاودەبێتەوەو ئەو کەسانەی کە کوردن و یان عیراقین کە لەگەڵ رۆبیرتۆ جولی ئیش دەکەن بێ دەنگ کپ دەبن لەبەرژەوەندیی تایبەتی خۆیان.
وە ئەم راگەیاندنە بێگومان لەناو عیراقدا بۆ خەڵکی بێ گوناهە، نەشارەزایی کارەکەیان دەیان جار دەبێتەوەو بەدەهۆڵ لێدەدرێ، ئەمەش دڵی خوێنمژەکانی گەلی کوردو گەلی عیراقی پێ خۆش دەبێت و بەگەورەترین سەرکەوتن دەدرێتە قەڵەم، بۆیە هەر بەچەند مانگێک لەدوای ئەم چالاکییە ئەم جار رژێمی عیراقی دیکتاتۆر رویدلۆ جولی و خۆی گرووپەکەی دەعوەت دەکرێت بۆ عیراق لە25/ئازار/2002 تاکو 5/ئەپریل/2002 گرووپەکەی رۆبیرتۆ جولی سەردانی بەغدا دەکەن لەهۆڵی شانۆی الرشید لەبەغدا چوار نمایش پێشکەش دەکەن 1- Antigone 2- kasper 3-der kleine prinz 4-die dvli Groschenoper
1-ئەنتیگونە 2- کاسپەر 3- شازادەی بچوک 4- ئۆپراس سێ دەفنکیەکە (ئۆپرای سێ دەفلسیەکە). (رۆژنامەی هەفتانەی دی تسایت die zeit رێکەوتی. Feuilleton 14/2004.
لەنێو پێشکەشکردنی ئەم شانۆگەرییانە بەزۆری خەڵکانی لێپرسراوو قوتابیانی دانیشگای بەغدا بەشی زمانی ئەڵمانی ئامادەی دەبن، ئەوەی کە زۆر باسی دەکرێت ئەوەیە کە لەشانۆگەری (کاسپەر)دا کەئافرەتێکی ئەکتەر بەناوی ماریا نوێمان خۆی رووت دەکاتەوەو لەسەر سەکۆی دەشی شۆن ئەمە لەنێو نمایش کردنی شانۆگەرییەکە دێتە پێشەوە.
رۆبیرتۆ جولی لەڕۆژنامەی دی تسایت دا دەڵێ (ئەو پیاوانەی لەدوای منەوە دانیشتبوون دانیان جیڕدەکردەوەو هەناسەیان بەتوندی هەڵمژی، مرۆڤ گوێی لەتەسبیحەکانی دەستیان بوو چۆن بەشپرزەییەوە دەیان خولاندەوە. دوای الدلیمی بەشی وزارەتی سەقافە وتوویەتی کەئەم پێشکەشکردنە قومبەلەیەکی کەلتووری بوو کە هاویشتووتانەتە سەر عیراق).
الدلیمی بەرپرسیاری پەیوەندییەکانی دەرەوەی وڵات بەتایبەت نێوان رۆبیرتۆ جولی و رژێمی دیکتاتۆری بەعس بەرپرسیاری موخابەراتی وەفدەکەی عیراق بوو، جا ئەم پیاوە بەرزە بەنموونە دەهێنێتەوە، رۆبیرتۆ جولی بۆ گرنگیی هونەری پێشکەشکردنی شانۆگەرییەکانی لەجیاتی وتەی شانۆکارێکی عیراقی یان رەخنەگرێکی شانۆیی بۆ هەڵسەنگاندنی نمایشەکەیان. هەروەکو چۆن (الدلیمی) لەگۆڤاری (تئاتر دیر تسایت-ی ئەڵمانی) بەسەرو شانی دیکتاتۆری خوێن مژی خەڵک و هونەر سەدام حسێندا کە چۆن پیاوێکی دیموکرات خوازو هونەر دۆستە، دەمەوێ باسێکی کورتی (ئیرۆتیک) لەنمایشە شانۆییەکانی ئەڵمانیا بەگشتی بکەم_بەشێوەیەکی تایبەت لەدوای شۆڕشی قوتابیانی ساڵی 1968 بزووتنەوەی ئیرۆتیک بەگشتی (دەرخستنی جەستەی رووت بەتایبەتی زەنگی لەنێو کۆمەڵ لێدا، وەکو بەرگرییەک و وەکو پڕۆتستێک (ناڕەزاییەک) دژی کۆمەڵگای سەرمایەداری لەلایەن سەرهەڵدانی قوتابیانی 1968 ئەمە وایکرد کە نەک تەنها خستنە رووی جەستەی رووت لەنێو زۆربەی جێگا کۆمەڵگاییەکانی کراوەی بەرچاوانە شوێنی گشتی مەیدانی عام وە لەوێشەوە شووە نێو هونەر بەگشتی، دواییش لەسەر سەکۆ ئەم سیفەتە شۆڕشگێڕەی مەودایەکی خایاند تاکو  نیوەی هەشتاکان، بەڵام لەدواییدا شێوەیەکی سێکس و مۆدەی بەخۆیەوە گرت تاکو سەرەتای نەوەتەکان، ئەمجا لەسەرەتای نەوەتەکان وەکو شتێک (رۆڵەتێکی) شانۆیی سەکۆی زۆر گفتوگۆی لەسەر کرا لەئەنجامدا ئەو جێگا رووتییەی کە دەخرێتە پێش چاوی بینەران گەر ماناو نیشانەو کۆدی خۆی لەگەڵ سەرجەمی کەرەسەکانی سەر شانۆ لەپەیوەندیدا نەبێ ئەوە دەگەڕێتەوە بۆئەوەیکە ئەو دەرهێنەرە ئاوا دەگەڕێتەوە بۆ بۆشاییەک کە ئەو دەرهێنەرە بۆ هەڵخەڵەتاندنی بینەر پڕی دەکاتەوەو ئەمەش نرخی شانۆگەرییەکە دەهێنێتە خوارەوە، جا ئەو بۆمبایەی کە بەپێی مەسئولی ئیستخباراتی وەزارەتی سەقافە هاویشتوویانەتە نێو عیراقەوە، کام لایەنی خستە رووی ئیرۆتیک بووە، ئەمە دەمێنێتەوە بۆ بینەرانەی ئەو شانۆگەرییە.
لەڕۆژنامەی die Zeitدا رۆبیرتۆ جولی دەڵێ: (بۆ من مەسەلەیەک نییە ئەو خەڵکە ئەم یارییەی من چۆن دەبینێ، من ئەم باریان لەگەڵ دەکەم)، چونکە لێرە رۆبیرتۆ جولی لەسەر ئاستی شانۆکارانی و نووسەرانی پێشکەوتووخواز کەوتەبەر رەخنەی توندوتیژ، چونکە میوانداری کردنی رژیکێکی دیکتاتۆری خوێن مژ هونەر یان دان پێنانی تۆیە بۆ ئەو رژێمەو بەڕەسمی دەناسێن، وە بەسەر لاشەی هەزارەها هونەرمەندی شانۆدا تێدەپەڕێ و رێز لەو رژێمە دڕندەیەی دژ بەهونەرمەندان دەنێ.
ئەمجار باسی ئەوە دەکات کە چۆن ئەمریکا چی بەسەر عیراقدا هێناوەو چۆن ئەو کۆمەڵگایەی تووشی نەخۆشی کردووە، چونکە لەلایەن کەسانی پڕوپاگەندەی وەزارەتەوە ئەو جێگایانەی نیشان دەدرێت وە ئەمەش وەکو کەسێکی سادە تەئسیری لێ دەکرێ پاڵپشتی خۆی بۆ رژێم لەڕێگەی چاوپێکەوتنەکانی دەردەکەوێ.
ئەمجار دەگەڕێنەوە بۆ ئەڵمانیاو تیپێکی عیراقی نەتەوەی بۆ ئەڵمانیا دەعوەت دەکەن.
تەنانەت ئەم بابەتی کە رۆبیرتۆ جولی تیپێکیش شانۆ سەر بەڕژێمی عیراقی بۆ ئەڵمانیا دەعوەت کردووە، دەبێتە خاڵێکی مناقەشەی کۆڕی هاوینی ساڵی 20002 کە هاوڕێ زەنگەنە لەشاری دهۆک کە لەلایەن پەیمانگای هونەرە جوانەکانەوە سازکرابوو وە هەروەها خاڵی گفتوگۆی هەمان کۆڕ لەهەولێر کە لەلایەن بەڕێوەبەرایەتی شانۆو سینەماوە سەبارەت بەشانۆ گیرابوو..
یەکێ لەپرسیاری بینەران ئەوەبوو کەئایا بۆچی ماڵێکی شانۆی لەئەڵمانیا پەیوەندیی و پاڵپشتی رژێمێکی دیکتاتۆر دەکات، ئایا نازانێ کەئەو رژێمە چی بەرامبەر بەهونەرمەندی شانۆکار دەکات و چی لەشانۆ دەکات؟
بەڵێ رۆبیرتۆ جۆلی بۆ جاری دووهەم سەرەڕای هەموو شتێک کە بەچاوی خۆیان بینییان دەعوەتی شانۆی نەتەوەی عیراق لەڕێکەوتی 15/21 sepساڵی 2002 بۆ ئەڵمانیا دەکات، شانۆگەری بەناوی (سێوی دڵ) لەنووسینی فەلاح شاکرو دەرهێنانی ریاز شەهی؟؟؟؟؟؟.
شێوەکاری سەکۆ جبار-ج- جبار لەنواندنی سامی عبدالحمیدو ئەلحسین Alaa Husein)، ئەم نمایشانە یەک کاتژمێر دەخایەنێت، کورتەی ئەم نمایشە بەپێی ئەو نووسینەی خۆیان –کابرایەکی دەسەڵاتداری حاکم پیر دەبێ- ئەم کابرا دەسەڵاتدارە پیرە نەخۆش دەکەوێ، پێویستی بەدڵێکی تازەیە تاکو بتوانێ زیاتر بژی و حوکم بکات. دوای ماوەیەکی کورت کچێکی گەنج دەبینرێتەوە، کە بەدڵی ئەوکچە ئەم دەسەڵاتدارە پیرە نەخۆشە دەتوانێ زیاتر بژی، ئەم دەسەڵاتدارە داوای خواستی ئەو کچە دەکات هەروەکو لەئەفسانەدا یەکتریان خۆش دەوێ، ئەم کچە جوانە دەیەوێ خۆی بکات بەقوربانی بۆ ئەم دەسەڵاتدارە حاکمە پیرە – دەسەڵاتدارەکە رەفزی دەکاتەوە، بەڵام لەدواییدا بۆ دەستوری دەوڵەت سەر دادەنوێنن وە دڵی کچە جوانە گەنجەکە دەردەهێنن بۆ کابرای دەسەڵاتداری حاکم (وە کچە گەنجەکە دەمرێت).
ئەمە لەنووسراوێکی ئێواری نمایشەکە لە 18/9/2002 لەمیول هایم بەسەر خەڵکدا پەخش دەکرێ.
من نامەوێ لێرەدا ئەم شانۆگەرییە شی بکەمەوەو لەڕووی زانستی شانۆوە شرۆڤەی بکەم، کەچۆن ئەمە هەزارەها خەڵکانی پێ قایل دەکەن، کەکپ بن و سەرشۆڕ بن و کڕنوش بەرن بۆ دەسەڵاتدارەکەیان و دەستوورەکەشیان هەموو شتێک بۆ حاکمەکەیان بەڕەوا دەزانن و ئەمەش راستە نابێ هیچ دژایەتی بکرێ و کچە گەنجەکەش رەوایە دڵی ببێتە قوربانی و دەمرێت لەپێناوی دەسەڵاتدارێکی پیری نەخۆش، بێگومان ئەم شانۆگەرییە، شانۆگەری رژێمی عیراقی دیکتاتۆرە، وەزیری سەقافەی عیراق پارەی بۆ سەرف دەکات و نوێنەرایەتی دەسەڵاتدار دەکات و رۆبیرتۆ جولیش ئەم شانۆگەرییە بۆ ئەڵمانیا دەعوەت دەکات.
ئێوارەی داهاتوو واتە رۆژی 19/9/2002 کۆڕێکی کراوە بۆ دەرهێنەرانی عیراق-ئێران-تونس-میسر، (عونی کرومی نوێنەرایەتی میسری دەکرد) رۆبیرتۆ جولی و هیلمۆت شیفر پاش شانۆ لەو وڵاتانە ئەو شانۆگەرییانەی کە نمایشکراون لەپێشتر دەکرا عونی کرومی موترجی ریاز شەهید بوو واتە ترجمەی دەکردە عەرەبی گفوگۆ دەستی پێکرد لەنێو ئەو گفتوگۆیانەدا من دەستم بەرزکردەوە وتم دوو پرسیارم هەیە – یەکێکیان رووبەڕووی دەرهێنەری ئێرانی شانۆگەری (سبز – سهراب – سرخ) کە لەفیستیڤاڵی فەجری ئیرانیدا پێشکەش کراوە لەلایەن وەحیدی فەهیدزدو/ پرسیاری دووەمیش رووبەڕووی ریاز شەهید دەکەم کەنوێنەرایەتی عیراق دەکات لەم کۆڕە – پرسیاری یەکەم:
داستانی رۆستەم و سهرام خۆی داستانێکی پڕ لەبیری جوانە ئەگەر کەسێک شارەزای بێت دەزانێ ئەو داستانە چی بەنرخە، بەڵام لەشانۆگەرییەدا شێواندویانە ئەو بیرە لەڕووی نواندنەوە بوو لەقیژەقیژ لەجوانکاری نواندنەکەی دەکوشت، چونکە نەک هەر نەیتوانی هەست بجووڵێنێ بەتەواوی، بەڵام بیرۆ کرۆکی نەخستە بەر دەست بینەر تاکو بینەر لەگەڵیدا بکەوێتە ململانێ یان بتوانێ هزری بینەر بدوێنێ، ئایا نەدەتوانرا زیاتر لەسەر بیری ناوەڕۆکی شانۆگەرییەکە کار بکرایە؟ ئەو قیژەقیژە جەنگی رابووردردووی دەهێناوە یادم، رۆبیرتۆ جولی هاتە وەڵام، دیارە تۆ بریتۆلد بریشتت خۆش دەوێ و بەتێڕوانینێکی بریختانەوە روانیوتەتە ئەم شانۆگەرییە، ئەمجار دەرهێنەرە ئێرانییەکە بەدووروو درێژیی وەڵامی ئەم پرسیارەی دایەوەو سوپاسی کرد.
پرسیاری دووەم: تۆ ئەمڕۆ وەکو هونەرمەندێکی شانۆکاری عیراقی بارودۆخی شانۆی عیراق لەم سەردەمەدا چۆن هەڵدەسەنگێنی؟ وەکو دەزانرێ کەڕژێمی عیراق سەرجەمی میدیا بەتایبەت شانۆ بۆ خزمەتی خۆی و چەسپاندنی دەسەڵات بەکاردێنێ لەڕێگەی سانسۆرەوە؟ رۆبیرتۆ جولی ویستی قسەم پێ ببڕێ، نابێ رەخنە لەڕژێمی عیراق بگیرێت و داوای سانسۆری کرد لەهۆڵەکە بۆ سەر قسەکانی من و ویستی پێم ببڕێ، بەڵام من ئەوم ایهمال کردو قیژاندمە روویا وتم من پرسیاری خۆم دەکەم و هیچ کەس ناتواێ رێەی پرسیارو قسەم لێ بگرێ، لەبەرئەوەی هەموو کەس لێرە مافی رەوای قسەی هەیە، خەڵکی هۆڵەکە (هۆ هۆیان لەربیرتۆ جولی کرد کە ناوی داواکردنی سانسۆری کرد بۆ ناو هۆڵەکە کە رەخنە لەڕژێمی عیراق بگیرێت.
ئەم جار قسەکانی من (عونی کرومی) ترجمەی کرد بۆ ریاز شهید ئەم جار ریاز شهید وتی: لەهەموو وڵاتێکی ئەم دنیایە سانسۆر هەیە لەسەر شانۆ ئێمەش وەکو وڵاتانی تر.
وەڵامێکی زۆر هەژارانەبوو، چونکە هەموو بینەران زانییان کە ئەمە درۆیە، بۆنموونە لەئەڵمانیا لەسەر هیچ شانۆگەرییەک کە پێشکەش دەکرێت سانسۆر نەبوە، بۆیە دەرکەوت بۆ خەڵکی کەچەند بێ ئاگایەو نەزانە ئەم دەرهێنەرە دوورە لەجیهانی دیموکراتییەوە.
ئەمجار دەرهێنەرێکی شانۆی ئێرانی پرسیارێکی کرد.
بۆچی ئێوە وەکو تیپێکی شانۆیی بابەتێکتان پێشکەش نەکرد، کە بەڕاستی باسی گیروگرفتێکی خەڵکی نێو ئێران بکات کە ئەو خەڵکە لەنێو گیروگرفتەدا غەرق بوون.
رۆبیرتۆ جولی هاواری کرد نابێ ئەو پرسیارانە بکەیت و ئیجازە نادەم پرسیاری ئاوا بکەی، سانسۆر دەخەمە سەر ئەو جۆرە پرسیارانە، ئیتر خەڵکی (هۆ-هۆ-هۆی لەرۆبیرتۆ جولی کرد لەناو هۆڵەکە).
دەرهێنەرە (تونسییەکە)، زۆر جەریئانە هاتەقسەو بەقسەکانی رەفتارەکانی رۆبیرتۆ جولی شەرمەزار کردو وەکو کابرایەکی دواکەوتووی ئەم سەردەمەی خستەڕوو بەوەی کە دنیا لەکوێدایەو ئەو بەناڕاستەوخۆ تازە لە(رژێمی ئێرانی و عیراق دیفاع دەکات).
دەڵێ: سانسۆر شتێکی زۆر بێ مانایە، ناشێ بەهیچ شێوەیەک لەهیچ جێگایەک بوونی هەبێ، دەبێت هەر هونەرمەندێک خۆی بەرپرسیاری خۆی بێت بۆ ئیشەکەی خۆی…. ئەمە بەگشتی ناوەڕۆکی وەڵامەکە بوو.
ئیتر لەدوای ئەوە بەچەند مانگێک ئیتر عیراق بوو بەباسی سەر میدیاکانی ئەوروپا بەگشتی و ئەڵمانیا بەتایبەت، چونکە باسەکە لێرەدا لەسەر ئیستگەو تەلەفزیۆن و رۆژنامەو گۆڤارەکاندا لەوە خۆی دەبینییەوە ئایا رژێمی عیراق لابدرێ لەسەر حوکم یان چونکە بەڕژێمێکی تیرۆریست دەدرێتە قەڵەم و پاڵپشتی تیرۆر دەکات، بۆیە دەبێ ئەم رژێمە لابدرێ لەسەر حوکم وە یان هەرچی شێوەیەک بێت دەبێ سەدام و دام و دەزگاو وەزیرانی کە پاڵپشتی ئەو تیرۆرەن لابدرێن و دەربەدەر بکرێن یان خۆیان بەجێی بهێڵن، بۆ گەل و زۆربەی خەڵکانی هونەرمەندی عیراق و کورو بێگانە راوپرس و چاوپێکەوتن دەکرا.
رۆبیرتۆ جولیش یەکێ لەو کەسانەی کە چاوپێکەوتنی لەگەڵدا کرا بۆ ممیدیای ئەڵمانی دەنگی خۆی بڵاوکردەوە، بەڵام بەپێَچەوانەی خەڵکانی ترەوە ئەوەش بەوەی کە بەشان و باڵای نەک تەنها رژێمی دکتاتۆری عیراق، بەڵکو بەشان و باڵای سەدامی دیکتاتۆردا هەڵی دەدا، بۆنموونە لەڕۆژنامەی فریتاگ Freitag 4/4/2003 دەڵێ:
ئێمە جەنگ دژی رژێمی عیراق دەوەستێنین ئەوەش بەوەی کە من واقعی دەی بینم تەنها رێگەش ئەوەیە دوو ملیۆن خەڵکی بچن بۆ بەغداد، ئیتر هیچ شتێک نابێت، راستە هەندێ خەڵک ئەمەیان کرد، بەڵام خەڵکێکی کەم بوون……………………… بەڵام بۆ ئێمە ئازا نەبین خەڵکی عیراق نەپارێزین.
لێرەدا باسی خەڵکی عیراق دەکات، بەڵام لەبیری چووە یان بەهیچ شێوەیەک بەزمانیدا نایەت کە رژێمی عیراق چۆن بەهەزارەهاو ملیۆنەهای لەخەڵکەکەی خۆی بەپیسترین شێوە لەناوبرد.
لەشوێنێکی تردا زۆر دژی جۆرج بۆش و کوڕەکەی جۆرج w بوش قسەدەکات، بەڵام بەجیاواز لەهەموو خەڵکانی رۆشنبیرو نووسەر، چونکە قسەکانی بێ تحلیلەو وەکو کەسانی بازاڕی و سەر جادە دەڵێت ((.. کوڕی سەرۆکی ئەمریکا ئەو کوڕەی کە لەهیچ وە خۆشی هیچ بوو بەشت، چونکە وەکو کارمەندێکی مالی فاشل بووەو کابرایەکی عەرەق خۆر بووەو لەلایەن خێزانێکی مەسیحییەوە عیلاج دەکرێت و دەیگرنە خۆ. ئەم کابرا فاشلە وەکو دەمامکێ وایە، ئەو لەباوکی باشتر بکات…..) لەڕۆژنامەی فریتاکی 4/4/2003، بێگومان ئێمە ناڵێین وایە یان وانییە، بەڵام دەڵێین ئەوە ناکەیت مانای ئەو فاشل نییەو عەرەب خۆر نییەو نەخۆش نییە، ئەی یەک تۆز هۆشمەندانە بایەک ووشەت دژی ئەو دیکتاتۆرە بووتایە کە چۆن هەزارەها منداڵی بێ باوک و دایک کردو ماڵی ملیۆنەهای وێران کرد، ئەی ئەمە حەزی لەجەنگ نییە کە هیچ ناڵێ: دیارە تەنها یەک نیشانە هەیە کە وەزیری سەقافەی عیراقی توانیویەتی کاریگەریی رۆشنبیریی لەسەرت بکات، لەهەمان رۆژنامەدا.
لەپرسیارێکی تردا سەبارەت بەنرخاندنی بەغدا دەڵێت:
(بەغدا گەورەترین رەمزی جیهانی عەرەبەو بەغدا وەکو پردێکی کولتوری جیهانی دەبینرێت، هەر لێدانێکی بەغداد گەورەترین ئیهانەیە بۆ عەرەب، هەروەکو چۆن رۆم مەرکەزی مەسیحیەتە، ئاوهاش بەغدا مەرکەزی کولتوری عەرەبەو بەستنەوەیەتی بەجیهانەوە).
ئێمە دەڵێین رۆبیرتۆ جولی ئەوەندەی بووە بەبڵند گۆی رژێمی بەعس زیاتر لەوەزارەتی سەقافەی عیراق دفاع لەسەقافەتی بەغداد دەکات و لەعەرەبێک زیاتر ناسیون لەتەتر دفاع لەبەغدای عەرەبی دەکات، رۆژنامەی Freitage لەڕۆمبیرتۆ جولی دەپرسێ- لێدانی بەغداد بۆ ئەمریکا مەسەلەی کارێکی رەمزی نییە؟
رۆبیرتۆ جولی: نەخێر ئەوان تەنها بیردەکەنەوە لەلابردنی سەدام حسێن لەسەر دەسەڵات.
ئەوە زۆر هەڵەیە ئەو مرۆڤە بەنەعلەت بکرێ، چونکە هەرچی لەعیراق روودەدات بەوە لێک نادرێتەوە کە بەتەنها ترسی خەڵک بووە لەڕژێم…….
بەردەوام لەوڵاتە عەرەبییەکان خەڵکان لەزۆربووندان کە پاڵپشتی و هاوکاری خۆیان بۆ سەدام حسێن دەردەبڕن لەتەک عیراقدا خەبات بکەن سەدام حسێن تەنها کەسێک کەتوانیویەتی جەریئانە تەقە لەئیسرائیل بکات).
ئەمە لەچەندین جێگای تردا بەو شێوەیە دفاع لەڕژێمی عیراق دەکات ئا بەم شێوەیە رۆبیرتۆ جولی پڕوپاگەندە بۆ سەدام دەکات کە کابرا بەبەعسی و عەرەبی تکریتیش هەر ئەوەندە دەتوانێ دفاع لەسەدام حسێن بکات با ئەمڕۆ باش بزانی ئەو کابرایەی ئەو بەقارەمانی دادەنێ وا جەبان دەرچوو وا ترسنۆکترین دیکتاتۆر بوو تەنها بۆ گیانی گەلێکی دڕندە بوو ئا بەم شێوەیە دەبێ بەبڵندگۆی رژێم بەعس لەعیراق.
رۆبیرتۆ جولی نیازی هەبوو کە ئەمساڵ 2003 جارێکی تریش تیپێکی شانۆی نەتەوەی سەر بەوەزارەتی سەقافەی رژێمی عیرااق بۆ ئەڵمانیا دەعوەت بکات.
بەڵام لەبەرئەوەی رژێمی عیراق گۆڕ بەگۆر دەبێت بۆ یەکجاری ئەمجار لەشەرمەزاریدا دەعوەتەکە ناوەکانیان دەگۆڕێ بەوەی کۆمەڵی شانۆکاری ناو عیراق و شانۆکاری دەرەوەی عیراق دەعوەت دەکەن.
لە27/11/2003 رۆژی یەک شەممە سەعات دوانزەی نیوەڕۆ کۆڕێک دەگیرێ بۆ شانۆکارانی عیراقی، ئەمە مانای ئەوە نییە کە هەر کەسێک چوو بۆ عیراق ئیتر خۆی دەکاتە بڵندگۆیەکی پڕوپاگەندە بۆ رژێمی دیکتاتۆری عیراق، ئێمە بەدۆکیومێنتەوە زۆر ئاشکرا نیشانماندا کە رۆبیرتۆ جولی چۆن لەچاوپێکەوتنەکانیدا پڕوپاگەندە بۆ رژێمی عیراق دەکات، بەڵام گەر بڕواینە هونەرمەندێکی تر هەر لەئەڵمانیاوە لەکۆنستانتین بەناوی ڤیکە رێکەوتنی 5/1/2003 دەکەوێتە رێ لەگەڵ گرووپەکەی بەرەو عیراق رۆژێکی پێش سەفەرەکەی و لەڕۆژی سەفەرەکەی کۆنفرانسێکی رۆژنامەنووسی دەگیرێ و هەڵوێستی خۆی زۆر بەئاشکرا بەهەموو تەلەفزیۆن و رۆژنامەکاندا بڵاودەکاتەوە لەپرسیارێکی رۆژنامەی Abendzeitung 4/1/2003 تۆ چۆن رژێمی عیراق دەبینی و سڵ ناکەیتەوە لەویە ئەو رژێمە تۆ بۆ خۆی بقۆزێتەوە، ئەم پرسیارە هونەرمەندانی (Konstntin Wecker) دەکرێ کونستانیت ڤیکەر دەڵێ:
(دەڵێ من بەوە ناوبانگم دەرکردووە کەهیچ دەسەڵاتێک ناتوانێ کاریگەریی بخاتەسەر هەڵوێستی من چ لەعیراق و چ لێرە. رژێمی عیراق رژێمێکی دیکتاتۆر ئەمە شتێکە موناقەشەی لەسەر نییە).
چۆن ئەم هونەرمەندە بەڕاشکاوی پێش سەفەرەکەی هەڵوێستی خۆی دەردەبڕی و بەم شێوەیە دەنگی ئەو لەهەموو بڵندگۆی راگەیاندنەکانەوە بڵاودەبێتەوە کە رژێمی سەدام حسێنی دیکتاتۆرە – واتە دەنگی دەبێ بەدەنگی خەڵکی چەوساوەی ناو عیراق و کوردستان و پێش سەفەرەکەی ئەم دەڵێ نەک هەر لەجێگایەکە لەچەندین جێگای تر بۆنموونە لەڕۆژنامەی Munchner Merkur 4/1/2003 دەڵێ ئەم کۆمەڵە هونەرمەندە لەلایەن کۆمەڵەی کولتوری بۆ ئاشتی کە لەساڵی 1988 وە لەلایەن هونەرمەندانی ناوداری جیهانی Mikis، Tncodorakis موسیقای زانی یۆنانی و نووسەری بەناوبانگ Tschingiz Aitmatoوە دامەزراوەو بۆ ماوەی هەشتا رۆژ بۆ عیراق سەفەر دەکەم، ئەم کۆمەڵەیە بەهۆی هونەرمەندی ناوداری ئەڵمانی کۆنستانین ڤیکەر هەموو بەیەک دەنگ دەڵێن:
(ئێمە نامانەوێ بەم سەفەرە بەهیچ شێوەیەک پاڵپشتی رژێمی عیراق بکەین و شتێک هەیە کە موناقەشەی تێدا نییە کە رژێمی عیراق- سەدام حسێن دیکتاتۆرە، بەڵام نابێ خەڵکی دووجار ئەشکەنجە بدرێ لەلایەن رژێمی عیراقەوە لەلایەکی ترەوە لەلایەن جەنگ.
دەبینین زۆر بەئاشکرا دەڵێن کەسەدام حسێن کەسێکی دیکتاتۆرەو خەڵکی ئەشکەنجەداوەو ئێمە دژی جەنگین کە خەڵکی جارێکی تریش ئەشکەنجە دەدات، وە چاونەترسانە دەڵێن کەئەم رژێمە رژێمێکی دیکتاتۆرە کە بەهیچ شێوەیەک نەبن بە خزمەتکەری پڕوپاگەندەی رژێمی عیراق.
لەڕۆژنامەی jungle Welt 3/1/2003
پرسیار لەکۆنستانتین ڤیکەر دەکات دەڵێ ئایا نیازت هەیە بەڕەسمی دەسەڵاتدارانی عیراق ببینی؟
ئەو دەڵێ:
من هیچ احتیاجێکم نییە کە بیان بینم
بەڵام دوورنییە رەسمی و ناڕەسمی ببینن
من خۆم (ئێمە) خۆمان سەربەخۆین وە
بەپارەی گیرفانی خۆمان دەچین و داوا لەکەس
ناکەین تاکو ئازادو سەرفراز بمێنینەوە))
لەشوێنێکی تردا دەڵێ:
من دەڵێم سەدام حسێن دیکتاتۆرەو هیچ موناقەشەی تێدا نییە، چونکە سەدام حسێن زۆرکارەو جەریمەی ترسناکی کردووە بەیارمەتی حکومەتی ئەڵمانیا رژێمی عیراقی ئەو جەریمە ترسناکانەی تێدا ئەنجامداوە.
ئەمە رۆڵێکی تری هونەرمەندێکە بۆئەوەی خەڵکی کوردستان و عیراق بزانن رۆبیرتۆ جولی چۆن بەهەڵوێستی پڕوپاگەندەی هەموو خەڵکانی زوڵم لێکراوی عیراق و ئەنفال و هەڵەبجەی بریندار کردووە لەپێناوی قازانجی خۆی.

دەرئەنجام بەگشتی:
لەوەتی رۆژگار چاوی بەهونەر ئاشنا بووە کێشەیەک هەیە زانایان و فەیلەسوفەکان و هونەرمەندەکان لەسەری بەشێوەی جۆراو جۆر لێی دەدوێن، ئەوەی کە زۆر خاڵی مەبەستە ئەوەیە کە چۆن لەسەردەمی ئەرستۆتالیس (322-384)وە باسی هۆشمەندی هونەری دەکات کەزۆر پێویستە بۆ هونەرمەند تاکو بتوانێت لەڕێگەی هونەرەکەیەوە دەوروبەرەکەی پیشان بدات، چونکە ئەگەر ئەو هۆشمەندییە هونەرییە نەبوو ئەوا ئەوکات هونەرەکە ناچێتە ریزی ئەوەی کە لەخزمەتی زۆربەی خەڵکان و ئەو کاتە هونەرەکەت بەدەستەیەکی تایبەت دەبێت هەروەکو چۆن جاران پێش چەند سەدەیەک لەوڵاتانی جیاوازدا بەشێکی هونەرمەندان کارەکەیان بۆ خزمەتی تەنها پاشاو دەسەڵاتدارەکان بوو، ئەمڕۆ لەجیهانی سەنعەتکاریدا مرۆڤی هونەرمەندگەر هۆشیاری هونەریی لەگەڵ هۆشمەندیی لێپرسراوێتی هونەری نەبوو ئەوا کارەکەی دەچێتە خزمەتی دەسەڵاتدارێک یان رژێمێک.
ئێمە لەسەرەوە نووسیمان کەچۆن پەیوەندیی کارەکانی رۆبیرتۆ جولی بەتەواوی لەخزمەتی رژێمی دیکتاتۆریی عیراقدا بوو، هەروەک لەڕۆژنامەکانیشدا دەرکەوتبوو کەچۆن تەنانەت بەشان و باڵی کابرایەکی دڕندەی وەک سەدام حسێندا هەڵدەدات و یان لەڕەفتارەکانیدا چۆن ئەو رژێمە کاریگەریی لەسەر کەسێکی وەک رۆبیرتۆ جولی داناوە، ئەوەش لەکۆڕەکانیدا زۆر بەئاشکرا دەردەکەوت، بۆیە هەمان کۆڕەکە لەشاری بەرلین کرا کۆمەڵی شانۆکار (مقاگعە)یان کرد کەئەسڵەن هەر بچن بۆئەوێ و رەفزیان کرد کە گوێشیان لێ بگرن، چونکە ئەو مرۆڤە پەیوەندیی بەڕژێمی عیراقەوەکردووەو پڕوپاگەندە بۆ ئەو رژێمە دەکات، هەروەها چۆن پێش چەند مانگێک لەڕێگەی (ب-ف)وە من خۆم دەعوەت کرام بۆ بەشداریکردن لەوەرشەیەک لەو مماڵە شانۆییە، بەڵام خۆم (رەفزم) کردەوە، دوایی پرسیاریان لێکردم بۆچی رەفزی دەکەمەوە، وتم لەبەرئەوەی رۆبیرتۆ جولی هاوکاری رژێمی عیراق دەکات و بووە بەجێگەی پڕوپاگەندەی ئەو رژێمە، ئەو رژێمەی هەزاران تاوانی بەرامبەر بەخەڵکی عیراق و گەلی کورد کردووە، بۆیە من ئامادەی هیچ کارێکی وەرشەیی نیم لەگەڵ ئەو لەوێدا.
هەروەکو هیگڵ لەڕستەیەکدا زۆر بەجوانی پەیوەندیی رۆبیرتۆ جولی و رەفتاری رۆبیرتۆ جولی بۆ رژێمی عیراق دەدەخات، ئەمەش بەوەی کە هێگڵ دەڵێ (تەنها لەهونەردا پاکژی و راستی دەتوانێ خۆی بنوێنێ) جا ئەگەر ئەم پاکژییەی تێدا بەدی نەکرا، ئەوا بۆ بینەران و گوێگران و خوێنەرانیش زانیارییەکی ناڕاستیان پێ دەبەخشرێ.
جا ئەوەی جێی داخە لێرە ئەوەیە کە هونەرمەند گەزیزە عومەر دوای گەڕانەوەی بۆ کوردستان بۆ شاری سلێمانی ئایا ئەم لایەنە راستییانە لەخەڵکی هونەرمەندی شارەکە گەیاند یان لەو هونەرمەندو خەڵکانەی شاردەوە؟
بۆ سەیری ئەو پێشانگایەی کە هونەرمەند گەزیزە عومەر لەشاری سلێمانی کردیەوە بۆ رۆبیرتۆ جولی بەهیچ شێوەیەک باسی ئەم لایەنانەی نەکردو زۆر چاک دەیزانی و بۆشی باس کراوە، هەر لەبەرئەوەی بێگانەیە، بۆیە ئەوەندە بەشان و باڵی کابرایەکی وادا هەڵبدات، کەئەمەندە بۆ رژێمی دیکتاتۆری عیراق ببوو بەبڵندگۆو تیپە شانۆگەرییەکانی نەتەوەی عیراق بۆ ئەڵمانیا دەعوەت کردو لەڕۆژنامەکاندا سەدامی خوێن رێژ بەپاڵەوان دەداتە قەڵەم، بەڵام بەهیچ شێوەیەک باسی یەکێ لەو منداڵە کوردانە ناکات کە چۆن لەئەنجامی کارەساتی ئەنفالی بێ باوک و بێ دایک ماون، یان هەموو جیهان و هونەرمەندانی جیهان رژێمی عیراق و سەدام هاتوونەتە زمان نەعلەتیان لەڕژێمی عیراق کردووە کە بەهیچ شێوەیەک هاوکاریی لەگەڵدا ناکەن کەچی رۆبیرتۆ جولی بەهیچ شێوەیەک باسی ئەو تاوانەی سەدام ناکات کەچی هونەرمەند گەزیزە عومەر پێشانگای پڕ لەوێنە لەشاری سلێماین بۆ ئەو شانۆکارە دەکاتەوەکە دیفاع و پڕوپاگەندەی بۆ رژێمی عیراق دەکات لەجیاتی ئەوەی پێشانگای بۆ دەکردەوە، ئەی بۆ پێشانگایەکی بۆ ئەو هونەرمەندە شانۆکارانە نەکردەوە کە لەژێر سێدارەو زیندانی رژێمی عیراقدا لەسەر کاری شانۆیی گیانی خۆیان بەخاک سپارد، گەر ئەمڕۆ شانۆکاری بەڕێزی گەل شەهید ئەریوان عومەر دەوڵەت لەنێو خەڵکی شاری سلێمانی لەڕاپەڕیندا دژی رژێمی عیراق بەگوللەی رژێمی خوێن رێژ دڕندەی عیراق گیانی کرایە قوربانی بۆ ئازادی خەڵکی شارەکە، گەر لەسوچێکی هۆڵی پێشانگاکەدا رۆحەکەی لەنێو خەڵکدایەو سەری بەرزبکاتەوە بۆ ئەو خەڵکە بێ ئاگایانەی لەم پێشانگایەو بڵێ ئەم شارە ئازادکرا نەک بۆ پێشانگا بۆ رۆبیرتۆ جولی بکرێتەوە کە پاڵپشتی و پاگەندەو تیپی شانۆی رژێمی عیراقی دەعوەت دەکات و سەرەڕای ئەوەش ئالێرەدا دەکرێ بەم مرۆڤەو هونەرمەندانی شارو قوتابیانی پەیمانگای پێ هەڵدەخەڵەتێنرێت!! نا هونەرمەندان نەک بۆ بپرسن ئەمە کێیە، بڕۆن لە رۆژنامەی دی تسایت و رۆژنامەی فرایتاک و گۆڤاری تئاتر دید تسایت ن Die zeit، Theater، zeit Freitag بخوێننەوە بزانن ئەمە چی وتووە؟ کوا بەرپرسیارێتی هونەرمەند بەرامبەر گەلەکەی؟

تێبینی:
ئەوەی کە جێی داخە کە هونەرمەند گەزیزە عومەر کە هاتنی بۆ میول هایم –ئەڵمانیا کۆمەڵێ زانستی سەبارەت بەتاقیکردنەوەو ئەزموونەکانی شانۆو؟؟؟؟؟؟ بهێنایەو بیخستایە پێش چاوی هونەرمەندانی شارەکەو شارانی و گفتوگۆی لەسەر بکرایە، واتە لەڕووی زانستی و شانۆییەوە یان لەکاتی بینینی نمایشەکانی شانۆی ئێرانی و شانۆی مغریبی و شانۆی تونس کە لەدوای پێشکەشکردنی شانۆگەرییەکە ئەمجار گفتوگۆی لەسەر کراوەو شانۆکاران راوپرسی خۆیان لەگەڵ هونەرمەندەکانیداو ئەکتەرەکان وەڵامی پرسیارەکانی خەڵکیان داوەتەوە وەک ئەوەی کە مامۆستا ئەحمەد سالار لەکۆڕەکانی ئەو ئێوارانەدا پرسیاری زانستیانی خۆی کردووەو مناقەشەی کردووە سەبارەت بەئەو شانۆگەرییەی کەپێشکەشکراوە، بەڵام هونەرمەند گەزیزە عومەر بەهیچ شێوەیەک پرسیار گفتوگۆی نەکردووەو هەتا لەڕۆژی شانۆکارانی عیراق کە نزیکەی دوو سەعات موناقەشەی ئەو بەیاننامەیە کە دەریان کردووە راو پرسی گفتوگۆکراوە هەرچەندە (هونەرمەند گەزیزە عومەر) بەیانەکەشی ئیمزا کردووە، بەڵام بەهیچ شێوەیەک نەپرسیارێک نە رایەک نە وتەیەکی سەبارەت بەشانۆ نەهێنایە لامان ئەوەی جێی داخە خەڵکی بێگانە سەبارەت بەبەشدار نەبوونی ئافرەت لەپشتی مێزەوە (گیرانی کوڕەکە کەهەشت پیاو)ی عیراقی دەعوەت کرابوون و پرسیاری ئەکتەری کچیان کرد ئەی بۆ بەشدار لەهەمان کاتیشدا هیچ قسەیەکی نەکرد نە پرسیارێکی کرد هەروەک بڵێی باسی شانۆ هەر ناکرێت نەیتوانی رستەیەک بڵێ، یان یەک رستەی شانۆیی دەرببڕێت؟ ئەی دەچێتەوە چی دەڵێ چی بۆ قوتابیانی شارو هونەرمەندانی شار دەگێڕێتەوە.
بەڵام تۆ بڵێ هەر وەک کادیرێکی حزبی هاتبێت هەندێ رێککەوتننامەی مۆرکردنی هیچی تر؟ بەداخەوە مامۆستا ئەحمەد سالار لەکۆڕەکە ئامادە نەبوو، لەلایەن دانشگای (مەکسیم بلیەن لۆدڤیک)ی شاری میونشنەوە دەعوەت کرابوو و لەپڕۆفیسۆری بەرپرسیاری دانشگا کە بەشی زانستی شانۆکە موحازەرەیەک سەبارەت بەئەزموونەکانی خۆی شانۆی کوردی بۆ قوتابیانی بەشی ماجستێرو دکتۆراو مامۆستاکان، ئەمەش لەئەنجامی خواستی مامۆستا ئەحمەد سالارو خواستی دانشگاکە هاتە کایەوە، بەڵام بەداخەوە لەبەر دوو هۆ ئەم کارە ئەنجام نەدرا:

1.    لەبەرئەوەی مامۆستا ئەحمەد سالار نەخۆش بوو.
2.    لەبەرئەوەی لەسەفەرەکەیاندا کە لەتورکیاوە هاتن و لەعەممانەوە گەڕانەوە لەلایەن
دەسەڵاتدارانی تورکیا تڕخیر کرابوون لەبەر گیروگرفتی ڤیزا بۆیە ئەم کارە ئەنجام نەدرا.