Skip to Content

Thursday, March 28th, 2024
بەرەو دیالۆگی ئەقڵانی ..بەرەو ئاشتبوونەوە

بەرەو دیالۆگی ئەقڵانی ..بەرەو ئاشتبوونەوە

Closed
by March 12, 2011 گشتی

 

 ئەوە منی هاوڵاتی توڕەم لەکۆی دەسەڵات و ئۆپۆزیسیۆن، کەلەگەرمەی توڕەیەمدا، داوای دیالۆگی ئەقڵانی لەپارتی دیموکرات ودەسەڵاتی کوردی و هەمووان دەکەم. وەک مرۆڤێکی بچوکی ئەم دنیایە خەون بەجوانیەوە دەبینێت، داوا دەکەم لەگەڵ یەکتری ئاشت بینەوە، لەگەڵ یەکتری قسەبکەین ولەگەڵ یەکتردا گفتوگۆبکەین.  چ قەیدییە پەڕلەمانی کوردستان، نوێنەرانی پارتی دیموکراتی بەڕێز، برایانی یەکێتی وگۆڕان، بامەیدانی ئازادی ببێتە ئەو پەڕلەمانەی لەجیاتی بەردگرتنە یەکتری وتۆمەتبارکردنی یەکتری، ببێتە شوێنی گفتووگۆ ومیهرەجانێک بۆ چاکسازی وقسەکردن لەسەر سیاسەت وئاشتبوونەوە. بامەیدانی ئازادی ببێتە گۆڕەپانی ڕاستەقینە ئازادی، بائێواران کەناڵەکانی میدیا شانۆیەک دامەزرێنن وکامیرای لایڤ دانێن وگفتوگۆ درێژە پێبدەن، باخەڵکی دانیشن وگوێ لەیەکتری بگرن وباگلەیی لەیەکتری بکەین وئەم مەیدانە بکەینە شوێنی ڕازو گلەیی وئاشتبوونەوەی سیاسەت لەگەڵ کۆمەڵگەدا، نەک شوێنای تیژکردنەوەی ڕق بێت لەدژی یەکتری، باڕۆحی کوردانە وەها کاربکات کەلێبوردن بکات بەدروشمی خۆی. من لەنمونەیەکەوە دەستپێدەکەم ئازیزانم:  لەڕۆژی حەڤدەی شوباتدا لەولا منەوە ئەو گەنجانە بەر دەسڕێژی گولە کەوتن، لەڕۆژی دووهەمیشدا لەخۆپیشاندانەکاندا دیسانەوە تەقەی تێکەوت، ڕۆژی سێهەم کەهێزیکی گەورەی پێشمەرگە هەموو کون وکەلەبەرێکیان گرتبوو، من وهاوڕێی چیرۆکنوسم (توانا ئەمین) لەبەردەم دووڕیانی باخی گشتی ڕاوەستابووین، یەکێک لەگەنجە چەکدارەکان پێمی گووت: من دەتناسم تۆ لەتەلفیزۆن قسەت کردووە، ئەزانم دەچی بۆ خۆپیشاندان..منیش بەپێکەنینەوە پێم گووت: بەڵی، بۆ بەنیازی تەقەم لێبکەی، گەر دەتەوێت ئێستا بیکە. گووتی: مامۆستا تفەنگی ئێمە بۆ پاراستنی ئێوەیە، ئەمری دنیام لابێت تەقە لەهیچ مرۆڤێک ناکەم، بەتایبەت خۆپیشاندەران…بەداخەوە دوای چەند کاتژمێرێک دیسانەوە تەقە لەخۆپیشاندەران کرا، بەڵام ئەوانە بوون کەبەهەمەر و چاویلکەی ڕەشەوە لقی چواریان دەپاراست، نەک ئەو هێزەی بەسلێمانیدا بڵاوەی پێکرابوو، بڕوا ناکەم پێشمەرگە گەنجەکەش  تەقەی کردبێت. بەهەرحاڵ ئەمە دوو وێنەی جیاوازی دوو هێزە، یەکێکیان  خۆی بەپارێزەری خەڵک تێدەگات وئەویتریان خۆی بەپارێزەری حیزبی سیاسی، لەنێوان ئەم دوو وێنەیەدا بەربوونەوەی وێنەیەک هەیە، ئەویش وێنەی مرۆڤی کوردە لەبەر دەم تفەنگی براکاندا، لەنێوان ئەم دوو وێنەیەدا دوو مرۆڤ هەیە، یەکێکیان هەست بەفەرمانی خۆی دەکات ویەکێیشیان گەندەڵە. لەپێشمەرگە گەنجەکەوە فێربووم کەناکرێت هەموو حکومەت تاوانبار بکەین، ناکرێت هەمووان پێکەوە بسوتێنین، ناکرێت پەلاماری هەموو دنیا بدەین و بڵێین: ئیدی بابڕوخێ دەسەڵات..ناکرێت بڵێین دەبێت سەرجەم دنیایەک هەڵوەشێنینەوە، بەمەرجێک زەویە کلتوریەکەی هەمان زەوی جارانە، حکومەتێک خۆمان بینامان کردووە. لێرەوە، لەم گۆشەنیگایەوە من داوای دیالۆگی ئەقڵانی دەکەم، داوای ئەوە دەکەم خۆپیشاندان نەبێتە فیتنەی کۆمەڵایەتی، ئاڕاستەکان بەرەو  جەنگی ناوخۆ خۆی ئاڕاستەخواز نەکات. داوای من بەتایبەت لەبرادەرانی پارتی ئەوەیە چیتر سیاسەتی کەلەڕەقی نەبێتە خەتی سیاسی و ئیعلامیان، ئەوەی دەیبینین تۆمەتبارکردنی خۆپیشاندەرانە بەگێرەشوێن ولەلایەکی ترەوە هەوڵدانە بەوەی کەئەم خۆپیشاندانە دەستی لەپشتەوەیە، لەلایەکی ترەوە سیاسەتی تۆقاندن لەکارادایە بۆ گەنجانی هەولێر و لەولاشەوە مەلایەکانی مزگەوت وەک پیشەی جارانیان مزگەوتیان لەشوێنێکی پیرۆزەوە کردۆتە شوێنی دەزگای پڕوپاگەندەی پارتی لەدژی ناڕەزاییەکانی خەڵک. بەداخەوە ئەمە نمایشەکانی پارتی دیموکراتە، کەدەبوایە وەک پارتێکی عەریق و کلاسیک دڵی لەهەمووان گەورەتر بێت، و نەرمی بنوێنێت نەک دەست بشکێنێت و زێڕەڤانی بنێرێنتە سەرمان، براگەورەیی وا نەبێت برادەرانی پارتی، بەتایبەت پارتی ئێوە، پارتی سەرۆکی هەرێمە. دەبوایە دڵفراونتر بوونایە و گوێتان لەقسەی هەلپەرستەکانی نێو پارتەکەتان نەگرتایە..ئێستاش برادەرانی پارتی نەچووە بچێت، ئێوە وئێمە لەسەر یەک خاک دەژین وکوڕی یەک کۆمەڵگەین، ئێستاش نەچووە بچێت گوێ لەخۆپیشاندەران بگرن و میدیاکانتان نەرم بکەن و چ نەبێت لەسەر شاشەکانی خۆتان نەرمی نیشانبدەن، ئەمە یەکەم هەنگاوە بۆ ئاشتبوونەوەی کۆمەڵایەتی، بۆ دیالۆگی نیشتمانی، بۆ دیالۆگی ئەقڵانی. برادەران دوژمنانمان زۆرن وخۆخۆری چڵێسی خۆشمان کوێری کردووین، با پارتی ویەکێتی پێکەوە دانبنێن  بەمافی ڕەوای ئەو گەنجانەی لەگولەی کەس سڵناکەنەوە، باچیتر مناڵەکانمان بەگولەی سیاسەتی هەڵەتان نەکوژرێن. لەشەڕی ناوخۆدا خوێنی زۆرمان بەهەدەردا.
ئازیزانم من لەڕۆحی جادەوە پێتان دەڵێم: کەئەو گەنجانەی دێنە سەر جادە و توڕەن، ئینتیمایان بۆ کەس نییە، تەنها بۆ خۆیان نەبێت، تەنانەت بۆ گۆڕانیش نییە، کەڕۆژی یەکەم بەگێرەشێوێن ناویبردن. ئەو گەنجانە ئینتیمایان تەنها بۆ خۆیان هەیە، بۆ مافی خۆیان کەخێر نەدیوون لەدنیایەکی ناشرینی کوردیدا، ئێمەی نەوەی پێشوو دەبێت ژیانی ئەو گەنجە نائومێدانە لەبەر چاوبگرین، با بەس بێت  سیاسەتی پیرەک، سیاسەتی شاردنەوەی تاڵەسپیەکانی ڕیش و سمێڵ و قژمان. هۆکاری ئەم بارودۆخە  هەمووانین برادەران، هەمووان بەشدارین بەشێوەیەک لەشێوەکان لەم بارودۆخەدا، تکا،تکا.. لێتان دەپاڕێمەوە وەک نوسەرێک، وەک باوکێک، وەک هاوڵاتیەک، وەک کوردێک، وەک مرۆڤیک، باچیتر مناڵێک نەکوژین کەبەدوای باوکیدا  دەگەڕێت، تکا، تکادەکەم،  باهەرزەکارێکی توڕە نەکوژین کەلەسوستێمی پەورەردەی دواکەتووی ئەم وڵاتە خۆپیشاندان بەهەل دەزانێت و خۆی دەخاتە بەر دەستڕێژی گولەی لەپڕ، باگەنجەکانمان نەکوژێن کەدیواریکی ئاسنینمان لەنێوان کیژو کوڕەکانمدا دروست کردووە، دیوارێک پڕمان کردووە لەگەندەڵی وسیاسەتی ناشرین ومەلای دواکەتوو وفەرمانبەری گەندەڵ ونوسەری درۆزن ونیفاقی کۆمەڵایەتی، گەنجەکانمان لەهەمووان توڕەن، لەهەمووان  تەنانەت لەئێمەی نوسەرانیش، ئەم وانەیەک بوو لەبەردەرکی سەرا و مەیدانی ئازادی فێری بووم..
ئەم دەڤەرە بۆنی خوێن و لاشەی لێدێت، ئەم دەڤەرە بۆنی شەڕو ماڵ وێرانی لێدێت، ئەم دەڤەرە خەریکە جارێکی تر خەونی مناڵەکانمان لەگۆڕ دەنێت، ئازیزانم ئێوە خەباتی خۆتان تەواوکەن ونامەیەک بگەیەنن، ئەویش نامەی لێبوردن و ئاشتی وبرایەتی وخۆشەویستیە، نەئێوە قەزافین ونەهیوادارین ببین بەئەو، نەئێوە موبارەکن ونەدەمانەوێت ببن بەئەو، ئێوە خەباتان کردووە، ئێوە پێشمەرگەن،  لەبەر ئەوە چاوەڕوانی ئێمە لەسەرۆک لەوە گەورەترە کەخۆی مەزندەی دەکات، گەر واز لەسەرۆکایەتی بهێنێت لەبەر خاتری گەنجەکانمان ودەرگای پارتەکەی بۆ هەموو ئەگەرە جوانەکان بکاتەوە، ئەوا سەرۆکایەتی بەڕێزی دەچێتە دڵەوە، تۆ کورسیت بۆچییە سەرۆکمان کەدڵی ملیۆنەها بەکارە جوانەکانت ڕاکێشیت، باسەرۆکی دڵی کوردان بیت و گوێبگرە لەهەمووان و مێژوو بۆ خۆت و پارتەکەت بەرەوە، ببە بەنمونەی نیشاندانی ئەو قوتابخانە کوردایەتیەی بەردەوام باسی دەکەن.   باسەرۆک توڕە نەبێت لەو گەنجانەی داوای ڕۆیشتتنی ئەو دەکەن، ئەوانە کیژو کوڕە جوانەکانمان کەخەباتمان بۆ کردوون وئێستاش نازیان هەیە بەسەرمانەوە. ئێوە خەباتان کردووە بۆ ئەو نەوەیە وزۆریشتان کردووە، بەڵام  هەڵەشتان کردووە،  ئێستاش کاتی چاکسازی ودیالۆگە لەگەڵ هەموواندا، کاتی دیالۆگە ..
من هەرگیز ئەوە لەبیر ناکەم دیالۆگی ئەقڵانی پابەندە بەو ڕۆحە ڕەخنەیەی کەدنیا چەق بەستوو دەگۆڕێت بۆ دنیایەک جوڵەی تێدا فراوانترە و خۆی لەسەر هەموو ئەگەرە باشەکان دەکاتەوە. ڕۆحی ڕەخنەیی مانای توندوتیژی وشەیە، بەڵام توندوتیژی وشە نابێت لەچوارچێوە هیومانیەکەی دەربچێت، لەبەرئەوە، ئەوەی دوور لە وێنەی مرۆڤ  کاردەکات  ناچێتە خانەی ڕەخنەی جیدییەوە.  لێرەوە دەبێت براکانم،  هاوخەباتەکانم، خۆپیشاندەرانی گەنج  لەچوارچێوەی وێنەی مرۆڤەوە هەڵس وکەوت بکەن، بەمانای شێوازی مەدەنیانە دوور لەسوژن پێداکردن وبریندارکردنی یەکتری بگرنە بەر، سوپاس بۆ ئێوە کەگوڵ دەدەن بەبرادەرانی ئاسایش وهێزی پێشمەرگە، گەورەیی دڵی ئێوەیە کەدەسەڵاتی کوردی فێردەکات بەخۆیدا بچێتەوە، گەورەیی دڵی ئێوەی ئازیزەکانم، خانمانم کەگوڵ دەدەن لەبەرۆکی تفەنگ و نایەڵن زمانی تفەنگ جێگەی زمانی گفتوگۆ بگرێتەوە.  بەهەمان ئاستیش دەبێت میدیای پارتی ویەکێتی وگۆڕانیش ئاڕاستەی ڕەخنەکانیان لەچوارچێوەی پارێزگاریکردن بێت لەو وێنەی کەوێنەی مرۆڤە بەهەموو دووریە جوانیەکانیەوە، با بەئاڕاستەی دیالۆگ وئاشتی کۆمەڵایەتی ڕەخنە لەیەکتری بگرین، چونکە گەر حکومەتیش هەڵبوەشێتەوە  لەشەو و ڕۆژێکدا ئەم هەموو گەندەڵی و کێشەیە چارەسەر نابن.
دیالۆگی ئەقڵانی ئازیزانم هەڵگری ئەو خەسڵەتە شەفافەیە کەکێشەکان ناشارێتەوە، وێنەکان ناشێوێنێت وەک چۆن بەداخەوە میدیای پارتی دیموکرات بەدروستکردنی سیناریۆ دەیکات. دیالۆگی ئەقڵانی لەسەر ئەو پایە گەورەیە وەستاوە کەدەبێت دان بنێین بەکێشە وەک خۆی، نەک وەک ئەوەی دەمانەوێت. سیاسەتی ئاوەها شەفاف پارت ودەسەڵاتەکان لەتوڕەیی خەڵک دەپارێزێت و ڕایەڵێکە بۆ گفتوگۆکردن لەنێوان هێزە جیاوازەکاندا. دەبێت دیالۆگی ئەقڵانی مانای بوونی متمانە بێت لەنێوان خەڵک ودەسەڵاتی سیاسیدا، بەداخەوە ئەم متمانەیە پچڕاوە، ئەم متمانەیە دەبێت بینابکرێتەوە، چ قەیدییە ئێوە شانازی بەوەدەکەن کەحکومەتی هەرێمتان  دروستکردووە، کورد بەهۆی سیاسەتی ئێوە پێگەی هەیە لەحکومەتی ئێراقدا، کارتان کردووە بۆ کەرکوک و زۆری تریش، ئێمە شانازیتان پێوەدەکەین کاتێک لەمیدیاکاندا دەڵێن کەرکوک خەتی سوورە ونیگەرانین کاتێک ئێوە وەک سەرۆکێک لەلایەن ناشرینترین حکومەتی دنیایەوە پێشوازیتان لێ ناکرێت، چاوەڕوانی ئێمە لەئێوەی پێشمەرگە ئازادی و لوتبەرزی کوردانەو دیموکراسیە، نەک گەندەڵی و تەسلیمکردنی وڵات بە گەندەڵ و میت و کۆمپانیا دزەکان.. باشە برادەران کەئێوە خاوەنی ئەم ئیرادەو ئەزمونە گەورەیەن، ئیدی بۆچی لەدژایەتی گەندەڵی سڵدەکەنەوە، لەهەڵوەشاندەوەی حکومەت ودروستکردنەوەی سڵدەکەنەوە، لەکاراکردنەوەی پەڕلەمان و گۆڕینی دەسەڵاتی سەرۆکایەتی بەپەڕلەمانێکی کارا سڵدەکەنەوە، ئیرادەی هەمووان دەبێت سڵ لەچارەسەری ڕیشەیی نەکاتەوە، گەر ئێوە خاوەنی ئەو ئیرادەیە بن ئیدی بۆچی هاوڕێکانمان دەفڕێنن و لەخۆپیشاندەران دەترسن و چەپەکانمان مەحرومدەکەن لەبەشداری سیاسی کەمرۆڤی جوانی ئەم کۆمەڵگەیەن و هەڵگری بیری ئازادن. تکایە مێژووی ڕۆشنی خۆتان مەخەنە بەردەستی کۆمەڵێک داخ لەدڵ ونەخۆشی نێو دەزگاکانی پاراستن و زانیاری و دەزگاکانی دژە تیرۆر و نازانم چی تریش هەیە. مێژووی خۆتان مەخەنە بەردەست کەسانی کاسەلێس و پاتاڵ کەسوودمەدن لەکەش و هەوای ململانێی دەسەڵات و کوتەلچێتی و شارچێتی وگەندەڵی، با چیتر ئەقڵی موخابەراتیەوە لەدۆزی کورد وکۆمەڵگەی کوردی نەڕوانین، ناوچەکە لەگۆڕاندایە سوریاو ئێران لەبەردەم ڕووخاندان ولەگەڵیشیدا پارچەکانی کوردستانمان نێزیکە لەئازادی، دەبا زوو ماڵی کوردی دیموکراسیانە چاک بکەینەوە، چونکە ماڵی کوردی لەپارچەکانی تردا چاوەڕێی هیمەتی هەمووانە، با ئەم  هەلە مێژووییە بەهۆی گەندەڵیەوە لەدەست نەدەین. ئێوە ئیرادەی ئەوەتان هەبوو دژایەتی بەعسی دڕندە بکەن، ئیدی بۆچی ئیرادەی ئاشتبوونەوە ونەرمی نیشاندان وگفتوگۆ نیشان نادەن، ئێوە کەشانازی بەوەدەکەن خەباتان  بۆ خەڵک کردووە، بائەو ئیرادەیەش بەرەو دروستبوونی دیموکراتیەتیکی ڕاستەقینە لەکاردابێت. من گوتوومە دەبێت شتێک بکەین دیار بێت، ئاشکرا و ڕوون وەک خۆر خەڵک بیبینێت، بۆ دروستکردنەوەی متمانە لەنێوان ئێوەی پێشمەرگەو خەڵکدا پێویستە کاری بەپەلەو جیدی بکەن  وخاوەنی ڕۆحیکی لێبوردەیی بن ودەستبکەن بەچاکسازی لەدژایەتی گەندەڵی نەترسن، حکومەتیک پایەکی لەسەر گەندەڵی وەستابێت، گەر خۆی چاک نەکات، ئێساش نەبێت، ئەوا هەر چارەنوسی لەموبارەک وعابدین و قەزافی چاکتر نابێت. ئەمە بکەن بۆ ئەوەی فیتنەی کۆمەڵایەتی ڕوونەدات، ئەمە بکەن بۆئەوەی دەستکەوکان کەئێوە شانازی پێوە دەکەن لەبار نەچن. پایەکی تری گفتوگۆی ئەقڵانی دادپەرەوەری یەکسانیە، ئێوە برا گەوەرە بن وگوێ لەئۆپۆزیسیۆن بگرن و  چارەسەری نێوەند بدۆزنەوە. با ئۆپۆزیسیۆنیش ئاوەها بکات، باچەپەکان بگەڕێنەوە نێو گۆڕەپانی سیاسی و پشتگیری بکرێن لەبەشداری سیاسیدا، ئەمە خاڵیکی گرنگە لەدادپەوەری سیاسیدا. برادەران  دەبێت دادپەرەر بین لەگەڵ یەکتریدا وباشەکانی یەکتر لەبیرنەکەین وڕەخنە لەخراپەکانمان بگرین، سیاسەت چییە گەر هاتوو لەو چوارچێوە ئینسانیەوە سەیری  نەکەین و مامەڵەی لەگەڵدا نەکەین، دەسەڵات چ مانایەکی هەیە گەر هیومان نەبێت و دادپەروەر نەبێت بەرامبەر خۆی و خەڵکی. ئیدی باخۆپیشاندەران لەهەولێر کۆببنەوە و با پارتیش ڕێگر نەبێت و واز لەو زمانە زبرە بهێنێت، با دیالۆگ بکرێت لەگەڵ خۆپیشاندەراندا، نەک هێزیان بۆ دابەزێنرێت، با لەپێناوی ئەوەی خوێنی منداڵانمان  لەسەر جادەکان نەڕژێت، پێکەوە بەجدی قسە بکەین، لەگەڵ یەکتردا ئاشبینەوە و دیالۆگی ئەقڵانی دەستپێبکەین، دەزانم ئەمە خەونی ڕۆمانسیەکە، بەڵام خوادایە ئەوە ڕۆمانسیەکانن لەجوانیەوە قسەدەکەن، با فێربین جار جارە لەڕۆمانسیەتەوە ڕستەی سیاسی پێکهێنن، دەنا گەر سیاسەت ئەو دنیا ناشرینە بێت کەلەم دەڤەرەدا هەیە، ئەوا سیاسەت جگە لەبۆگەنی گەندەڵی و کوشتن نەبێت هیچی تری لێ بەرهەم نایەت، با دیالۆگی جیدی بکەین لەگەڵ یەکتردا …

ئیسماعیل حەمەئەمین

Previous
Next
This site is registered on wpml.org as a development site.