Skip to Content

Thursday, March 28th, 2024
Home / Articles Posted by حوسێن

Blog Archives

جەنگی ئەنیشتاین‌و بۆر لەسەر تیۆری کوانتەمی

جەنگی ئەنیشتاین‌و بۆر لەسەر تیۆری کوانتەمی

  “پرۆسە سەرەتاییەکان، کوانتەمێکی راستیی دادەمەزرێنێت کە بەندە لەسەر تیۆری تیشکدانەوەو دەرکەوتە حەتمییەکان.”-ئاڵبێرت ئەنیشتاینئاڵبێرت ئەنیشتاین(Albert Einstein) لەشاری ئولم(Ulm)لەباشوریترین شوێنی ئەڵمانیا لەبنەماڵەیەکی مامناوەندی جوو لەساڵی(١٨٧٩)دا لەدایکبوو، باوکی‌و مامی  خەریکی بازەرگانی ئیلکترۆکیمیا Continue Reading »

ماتماتکییە هەنگارییەکە

ماتماتکییە هەنگارییەکە

(The Hungarian Mathematician) من دڵنیام لە پرینستن(Princeton) بۆر (Bohr)موناقشەی لەسەر پێوان لەگەڵ جانی ڤۆن نیومەن(Johnny von Neumann) لەپێشڕەوانی بوارەکەدا کردووە، وەک من تێگەیشتم ئەم تێڕامانانە بووبەهۆی بەشداریکردنی گرنگتر لەماتماتیکدا تاوەکو Continue Reading »

پشیلەکەی ویلیر (Wheeler’s Cat)

پشیلەکەی  ویلیر  (Wheeler’s Cat)

” دوای ئەوەی  تێگەیشتن گەردوون چەند سەیرە ئەمجار تێدەگەین چەند سادەیە” جان ئارشبالد ویلیر (John Archibald wheeler) ژمارەیەکی زۆر کتێبی میکانیکی کوانتەمی  چیرۆکەکەی شرۆدینگێر دەربارەی ئەو پارادۆکسەی کە بەندە لەسەر سەریەککەوتنی Continue Reading »

وڵامی چەواشەکارییەکەی بەرێوەبەری ستاندەر

وڵامی چەواشەکارییەکەی  بەرێوەبەری ستاندەر

بەرێز مەسعود عبدالخالق بەرێوەبەری سایت و گۆڤاری ستاندەر لە فەیسبووکەکەییدا ، بەشێوەیەکی زۆر چەواشەکارانە هێرشدەکاتە سەر کتێبی دیزایین مەزن  وەک پلانێکی  گەندەڵکاران بۆ بێئیمان کردنی خەلکی موسڵمان باسی دەکات ، Continue Reading »

دانیشتنی سەرۆکی هەرێم و رێکخەرەی بزوتنەوەی گۆڕان …

دانیشتنی سەرۆکی هەرێم و رێکخەرەی بزوتنەوەی گۆڕان …

دانیشتنی سەرۆکی هەرێم و رێکخەرەی بزوتنەوەی گۆڕان دانیشتنی ئەقڵانیەت          دوێنێ دوایی زیاد لەدوساڵ لەدروستبوونی بزوتنەوەی گۆڕان نەوشیروان  مستەفا و مەسعود بارزانی لە سلێمانی بەدوقۆڵی پێکەوە دانیشتن .هەرچەند ئەوەی لەنێوانیاندا Continue Reading »

مایکرۆسکۆپی هایزێنبێرگ

مایکرۆسکۆپی هایزێنبێرگ

  (Heisenberg’s Microscope) ورنر کارل هایزنبێرگ  (Werner Carl Heisenberg) (1901-1976) لە دەرەوەی مونییخ (Munich) لە باشوری ترین شوێنی ئەڵمانیا لە داییک بوو، کاتێک ئەو هێشتا زۆر منداڵ بوو بنەماڵەکەی بەرەو Continue Reading »

ئێمە لەکوێ وە هاتووین …. نووسینی: ستیفن هاوکینگ

ئێمە لەکوێ وە هاتووین …. نووسینی: ستیفن هاوکینگ

بە پێی باوەڕی کۆنی خەلکی ئەفریقای ناوەندی ، پێش ئێمە تەنها تاریکی و ئاو و خودایەکی گەورە بە ناوی (بومبا ) بوونی هەبوو. رۆژێک (بومبا) تووشی سکێشە بوو  رشایەوەو خۆری Continue Reading »

شرۆدینگێر و هاوکێشەکەی

شرۆدینگێر و هاوکێشەکەی

(  Schrödinger And His Equation) گیرودەیی تەنها یەک تایبەتمەندی میکانیکی کوانتەمی نییە بەلکو تایبەتمەندێکی درەوشاوەیەتی–    ئیروین شرۆدینگێر ئیروین شرۆدینگێر لە خانووێکی ناوەندی شاری ڤییەنا لە ساڵی ١٨٨٧ لە بنەماڵەێکی رەسەن Continue Reading »

رۆژهەڵاتی ناوەراست و پساندنی پەتی کۆیلایەتی

رۆژهەڵاتی ناوەراست و پساندنی پەتی کۆیلایەتی

نزییک بە یەک سەددەیە رۆژهەڵاتی ناوەراست بەدەست ئەنواعی ئایدۆلۆژیاوە دەناڵێنێ لە ئیتحیادی ئیسلامی عوسمانییەکانەوە بەرەو ئایدلۆژیای کۆمونیزم و فاشیسمی نەتەوەیی  ، کەمالیسم ، بەعس و یەکیەتی عەرەبی و یەکیەتی ئاریایی Continue Reading »

تکایە بەسە ئێوە گەیشتنە کۆتایی

تکایە بەسە  ئێوە گەیشتنە کۆتایی

تکایە بەسە  ئێوە گەیشتنە کۆتایی  نامەیەک بۆ دەسەڵاتداران لە باشورنووسینی: حسێن حسێنی بەرێزم کاکی دەسەڵاتدار لە کوردستان ئەوەی ئێستا لە شاری هەڵمەت و قوربانی دەبینرێ سەرەتای ، دەستپێکردنی گۆڕانێکی گەورەی  Continue Reading »

شەرەمەزاری و خەفەت و توڕەیی دەمانگرێنێ

شەرەمەزاری و خەفەت  و توڕەیی دەمانگرێنێ

شەرمەزاری لە مێژوی پڕ شورەیی براکوژی ، خەفەت بۆ گیانی پەپۆلەی گەنجان و مێرمنداڵانی کوردستان و تورەیی لە ئاستی بەرپرسیارەتی حاکمانی کوردستانی باشور.ئەوەی ١٧ /٢/٢٠١١ لە سلێمانی رۆییدا ، کوولانەوەی Continue Reading »

هاوڕێ شەپۆلی دۆبڕوی

هاوڕێ شەپۆلی دۆبڕوی

هاوڕێ شەپۆلی دۆبڕوی)De Broglie’s Pilot Waves) نووسینی:Amir D. Aczelوەرگێڕانی : حسێن حسێنی “دوایی بیرکردنەوەێکی زۆر لە تەنیاییدا ، لە ساڵی ١٩٢٣ لە پڕ ئەم ئایدیایەم بۆهات ، ئەو دۆزینەوەی ئانیشتاین Continue Reading »

قوتابخانەی کوپنهاگن

قوتابخانەی کوپنهاگن

” دۆزینەوەی چالاکییە کوانتەمییەکان پێنیشان دەدات ، کە نەتەنها فیزیکی کلاسیکی دەستی کورتە،  بەلکو پێویستە بە شێوەێکی نوێتر تیشک بخرێتە سەر  کێشە فەلسەفییەکۆنەکانی وەک  بوونی دیاردەی  سەربەخۆ لە بینەر .لە Continue Reading »

تاقیکردنەوەی تۆماس یۆنگ

تاقیکردنەوەی تۆماس یۆنگ

نووسینی:  Amir D.  Aczel وەرگێڕانی: حسێن حسێنی تاقیکردنەوەی تۆماس یۆنگ ئێمە دیاردەیەک تاقیدەکەینەوە (تاقیکردنەوەی دوو درزی) کە  بە شێوەی رەها نامومکینە بە رێگەی کلاسیکی شرۆڤەبکرێت، کە  هەلگری دڵی مکانیکی کوانتەمیە Continue Reading »

خەلکی کوردستان قەت حکومەتی ئیسلامیان نەویستووە

خەلکی کوردستان قەت حکومەتی ئیسلامیان نەویستووە

نووسینی: حسێن حسێنی ئایین بەشێکی دانەبڕاوەیە لە ژیانی هەموو کۆمەلگاکان  بە کوردستانیشەوە، کۆمەلگەی کوردی  هەمیشە رێزی بیرو باوەڕە ئاینیەکانی  بە ئاینی ئیسلامیشەوە گرتووە ، پێوەندی خەلک لە کۆمەلگای کوردی هەرگیز  Continue Reading »

سێ ئەژدیهاکەی ناو کۆمەلگای کوردستانی باشور یەکدەگرن

سێ ئەژدیهاکەی ناو کۆمەلگای کوردستانی باشور یەکدەگرن

نووسێنی: حسێن حسێنی   هەر چەند ئەو سێ ئەژدیهایەی کە باسی دەکەم تایبەت بە کۆمەلگای کوردی نیین ، و لە هەموو کۆمەلگاکاندا بوونی هەیە، بەڵام لە کوردستانی باشور ئەم سێ Continue Reading »

پرۆژه‌ی تاقیکردنه‌وه‌ی ئه‌تڵه‌س(ATLAS)

پرۆژه‌ی تاقیکردنه‌وه‌ی ئه‌تڵه‌س(ATLAS)

  وه‌رگێران و ئاماده‌کردنی: حسێن حسێنی پێشه‌کیئه‌تڵه‌س تاقیکردنه‌وه‌یه‌کی فیزیکی ته‌نۆلکه‌کانه‌ له‌ پێکداده‌ری گه‌وره‌ی هادرۆن(LHC) له‌ سێرنی(CERN) سویسڕا. ئاشکراکه‌ری ئه‌تڵه‌س  ده‌گه‌ڕێت به‌ دوای ئه‌و به‌رنجامانه‌ی که‌ به‌ هۆی به‌ریه‌ک که‌وتنی پرۆتۆنه‌کان Continue Reading »

گیرۆده‌یی کوانته‌می

گیرۆده‌یی کوانته‌می

  پێشه‌کی وه‌رگێڕخوێنه‌ری به‌رێز سه‌ده‌ی پێشو سه‌ده‌ی ته‌قینه‌وه‌ی زانیاری بوو به‌ڵام سه‌ده‌ی بیست ویه‌ک سه‌ده‌ی فیزیکی کوانته‌میه چونکو که‌ره‌سه‌کان هێنده‌ ورد بونه‌ته‌وه‌ که‌ ده‌کرێت له‌ ئاستی ئه‌تۆم به‌ره‌وخوارتر‌ تاقیکردنه‌وه‌ ئه‌نجام Continue Reading »

دیزاینی مه‌زن …..‌وشه‌نامه

دیزاینی مه‌زن …..‌وشه‌نامه

   دوواین به‌شی کتێبه‌که‌ دیزاینی مه‌زنستیفان هاوکینگلئونارد ملۆدینۆوه‌رگێرانی:حسێن حسێنی     ‌وشه‌نامه(Glossary)‌ مێژوه‌ جێگره‌وه‌کان(Alternative History)  . فۆرمالیسمێکی تیوری کوانته‌می که‌ له‌ودا ئه‌گه‌ری هه‌ر بینینێک به‌ پێی هه‌موو مێژوه‌ مومکینه‌کان که‌ Continue Reading »

دیزاینی مه‌زن …… به شی هه‌شته‌م

دیزاینی مه‌زن …… به شی هه‌شته‌م

  ‌دیزاینی مه‌زن له‌م کتێبه‌دا ئێمه‌ باسی ئه‌وه‌مان کردوه‌ که‌ چۆن نه‌زم له‌ جۆله‌ی ته‌نه‌ ئاسمانییه‌کان  وه‌کوو خۆر ، مانگ، و هه‌ساره‌کان پێنیشانده‌ری ئه‌وه‌ن‌  که‌ به‌ پێی یاساکان ده‌جوڵنه‌وه‌  و Continue Reading »

دیزاینی مه‌زن …. به شی حه‌وته‌م

دیزاینی مه‌زن …. به شی حه‌وته‌م

‌موعجیزه‌ ده‌رکه‌وتوه‌‌که‌‌‌ چیینیه‌کان باسی کاتێک ده‌که‌ن له‌ ده‌ورانی زنجیره‌ی حوکمڕانی هسیا ( ده‌وروبه‌ری 2205 تا 1782 پ ز) کاتێک ژینگه‌ (که‌ون)یه‌که‌مان  له‌ پڕ گۆڕدرا . ده‌ خۆر له‌ ئاسماندا ده‌رکه‌وتن Continue Reading »

تورک بۆ خۆی نه‌ته‌وه‌ نییه‌

تورک بۆ خۆی نه‌ته‌وه‌ نییه‌

  ‌عه‌بدوالله‌ گوێل سه‌رۆک کۆماری تۆرکیا له‌ وته‌یه‌کدا ده‌ڵێت کورد نه‌ته‌وه‌ نییه‌، دیاره‌ ئه‌گه‌ر مه‌به‌ستی ئه‌وه‌ بێت که‌ ئێمه‌ ئه‌ندامی نه‌ته‌وه‌ یه‌کگرتوه‌کان نیین و بۆ خۆمان پاسپۆرت ده‌رناکه‌ین ، ئه‌مه‌ Continue Reading »

هاوڵاتی و شکاتی مه‌لای ده‌وڵه‌مه‌ند

هاوڵاتی و شکاتی مه‌لای ده‌وڵه‌مه‌ند

ده‌گێڕنه‌وه‌ ده‌ڵێن خه‌به‌ریان به‌ کچێکی لادێیدا که‌ دایکت مرد ئه‌ویش له‌ کاردانه‌وه‌دا له‌ جیاتی خه‌فه‌ت خواردن ده‌ڵێت ده‌س خوا خۆش نه‌ی ده‌هێشت مانگا زه‌رد بدۆشم ! ئه‌مه‌ چیرۆکی منو  رۆژنامه‌ی Continue Reading »

نابێت کورد یارمه‌تی حیزبی دیموکراتی ئه‌مریکا بدات

نابێت کورد یارمه‌تی حیزبی دیموکراتی ئه‌مریکا بدات

زۆر ده‌ڵێن که‌ له‌ جیهانی سیاسه‌تدا دۆستایه‌تی تا سه‌ر مانای نییه‌ و ئه‌وه‌ی  تا سه‌ر ده‌مێنێته‌وه‌ به‌رژه‌وه‌ندی هاو به‌شه‌ نه‌ک دۆستایه‌تی و کورد ناتوانێت تا سه‌ر دۆستی نزیکی هیچ وڵاتێک Continue Reading »

دووباره‌ بوونه‌وه‌ی مێژوو به‌ شێوه‌ی کۆمێدی

دووباره‌ بوونه‌وه‌ی مێژوو به‌ شێوه‌ی  کۆمێدی

          کارل مارکس ده‌ڵێت ‌ مێژوو دوجار دوباره‌ ده‌بێته‌وه‌ جارێک به‌ شێوه‌ی تراژێدیی و جارێکی تر به‌ شێوه‌ی  کۆمێدی[1] . له‌ ساڵی1938 هیتلێر ( نه‌مسا) یان (ئوتریش)ی  ناچار کرد که‌ Continue Reading »

دیزاینی مه‌زن …. به شی پێنجه‌م:

دیزاینی مه‌زن …. به شی پێنجه‌م:

  دیزاینی مه‌زنستیفان هاوکینگلئونارد ملۆدینۆوه‌رگێرانی:حسێن حسێنی به شی پێنجه‌م: ‌تیوری هه‌موو شت   ” ناتێگه‌یشتنی ترین شت  ده‌رباره‌ی گه‌ردون ئه‌وه‌یه‌  که‌ بۆ تێگه‌یشتن ده‌شێت.”     (ئالبێرت ئانیشتاین ) گه‌ردون بۆ تێگه‌یشتن Continue Reading »

کاتێک دوژمن ده‌رگایی ماڵت پێده‌گرێت

کاتێک دوژمن ده‌رگایی ماڵت پێده‌گرێت

 چه‌ند رۆژێکه‌‌ شه‌ره‌ قسه‌ له‌ نێوان پارتی دیموکرات و کۆماری ئیسلامی ئێران  دروست بووه[1] و‌ خه‌ریکه‌ بال ده‌کێشێت به‌ره‌و هه‌نگاوی کرداری[2]. پێم وانییه‌ که‌س بزانێت که‌ له‌ پشتی پشته‌وه‌ چ Continue Reading »

‌هۆکاره‌کانی جه‌نگی ناو خۆ له‌ کوردستانی باشور

‌هۆکاره‌کانی جه‌نگی ناو خۆ له‌ کوردستانی باشور

‌هۆکاره‌کانی جه‌نگی ناو خۆ له‌ کوردستانی باشورچی بکرێت؟ تا جارێکی تر جه‌نگی وا ڕو نه‌داته‌وه‌نووسینی: حسێن حسێنی ئامانج له‌ نوسینی ئه‌م بابه‌ته‌ شیکردنه‌وه‌یی هۆکاره‌کانی جه‌نگی ناوخۆ له‌ کوردستانی باشوره‌ که‌ Continue Reading »

دیزاینی مه‌زن …..به‌شی سێهه‌م :

دیزاینی مه‌زن …..به‌شی سێهه‌م :

حه‌قیقه‌ت چییه؟ چه‌ندین ساڵ له‌وه‌و پێش ئه‌ندامانی ئه‌نجومه‌نی شاری (مۆنزا) ی ئیتالیا هه‌ڵگرتنی سوره‌ماسی  له‌ نێو قوته‌وه‌ شوشه‌ی قه‌وسداردا له‌ خۆیان  قه‌ده‌غه‌ کرد ، ئه‌وانه‌ی پشتوانیان له‌مه‌ ده‌کرد ده‌یان گوت Continue Reading »

دیکتاتۆره‌کان چه‌ند له‌ یه‌ک ده‌چن

دیکتاتۆره‌کان چه‌ند له‌ یه‌ک ده‌چن

دیکتاتۆره‌کان زۆر خاڵی هاوبه‌ش کۆیان ده‌کاته‌وه‌ هه‌رچه‌ند ئه‌گه‌ر ئه‌و جۆغرافیایه‌ی که‌ تێیدا ده‌ژین جیاواز بێت.( هایله‌سلاسی) دیکتاتۆری (حه‌به‌شه‌ )له‌ وڵامی پرسیاری ( ئوریانا فالاچی )که‌ ده‌پرسێت بۆ خه‌لکی وڵاته‌که‌ت هێنده‌ Continue Reading »

دیزاینی مه‌زن ….. به‌شی دووه‌م

دیزاینی مه‌زن ….. به‌شی دووه‌م

خوێنه‌ری به‌رێز :  ئه‌وه‌یی ده‌ی خوینیته‌وه‌ به‌شی دووه‌می کتێبه‌ تازه‌که‌ی هاوکینگ (دیزاینی مه‌زن)ه‌ له‌م به‌شه‌دا هاوکینگ له‌ گه‌ڵ ئاوڕ دانه‌وه‌ له‌ مێژویی کۆن و ئه‌فسانه‌کان باسی یاساکانی سروشت و موعجیزه‌ Continue Reading »

دیزاینی مه‌زن ….. به‌شی یه‌که‌م

دیزاینی مه‌زن ….. به‌شی یه‌که‌م

  خوێنه‌ری به‌رێز ئه‌وه‌ی ده‌ی خوینیته‌وه‌ کوردی کراوی به‌شی یه‌که‌می کتێبه‌که‌ی هاوکینگ(هاکینگ)ه‌ واته‌ ” دیزاینی مه‌زنه” ‌ که‌ ئه‌م مانگه‌ له‌ سه‌رتاسه‌ری جیهان بڵاو کرایه‌وه‌ باوه‌ڕم وایه‌‌ ئه‌م وه‌رگێرانه‌ ته‌واو Continue Reading »

This site is registered on wpml.org as a development site.