Skip to Content

Thursday, March 28th, 2024
ره‌نگڤه‌دانا پیراتیێ‌ د شعره‌كا (ئه‌حمه‌د بالایی) دا

ره‌نگڤه‌دانا پیراتیێ‌ د شعره‌كا (ئه‌حمه‌د بالایی) دا

Closed

 

 

 

 

ته‌مه‌نێ‌ مروڤی دبوریت و روژانێن مروڤی ژی دگه‌ل دبورن و ناهێنه‌ڤه‌، مه‌ هه‌میان ده‌رفه‌ت ژ ده‌ست داینه‌ و ئه‌م خوزیێن ده‌لیڤا رادهێلین بتایبه‌ت ده‌ما پیراتی ب مروڤی را دگه‌هیت! پیراتی ژی سالوخه‌ته‌كه‌ و هه‌ر كه‌س نه‌شێت بهایێ‌ وێ‌ بزانیت تا ته‌مه‌ن وی نه‌هێلیت. (پیراتی و هیڤیێن شكه‌ستی) ناڤێ‌ شعره‌كا هوزانڤان ـ ئه‌حمه‌د بالایی ـ یه‌ د په‌رتوكا وی یا بناڤێ‌ (باخچێ‌ ئه‌ڤینێ‌) دا هاتیه‌ بلاڤكرن، دا بزانین هوزانڤان چاوان پیراتیێ‌ ل قه‌له‌م دده‌ت، دێ‌ چه‌ند وێنه‌یه‌كان ژڤێ‌ شعرێ‌ په‌ر كێش كه‌ین:

(باوه‌ر بكه‌ن من نه‌ دزانی سال و زه‌مان وسان/ زوو ل سه‌ر مرۆڤی ده‌رباز دبن…..)

ئه‌گه‌ر ل سه‌ر ڤی وێنه‌ی راوه‌ستین، هوزانڤان ب ئینانا وێنه‌یه‌كێ‌ ساده‌ ده‌ست پێدكه‌ت، وێنه‌ك ساده‌ ب رامانا خوه‌، ساده‌ ب زمان و دارێتنا خوه‌، ساده‌ ب زمانێ‌ خوه‌ یێ‌ شعری، یێ‌ به‌حسێ‌ دیارده‌یه‌كا سروشتی دكه‌ت كو قوناغه‌كه‌ ئه‌گه‌ر ته‌ندروستیا هه‌ر ئێك ژ مه‌ ب باشی پرێڤه‌ بچیت، ئه‌م هه‌می دێ‌ گه‌هینێ‌، پیراتی ژی قوناغه‌كه‌ مروڤ گه‌له‌ك تشتێن خوه‌ ژ ده‌ست دده‌ت، ئه‌و تشتێن بو مروڤی ددروست دته‌مه‌نه‌كێ‌ گونجایی دا مروڤی كربان، دپیراتیێ‌ دا رێگری ل به‌رامبه‌ر په‌یدا دبیت. ئه‌گه‌ر ئه‌ڤا چووی هه‌ڤكێشه‌یا ژیانێ‌ بیت و هه‌ڤكێشه‌یه‌كا نه‌ گوهور بیت، دا بزانین هوزانڤانی دڤێت مه‌ دڤی كه‌ڤالێ‌ شعری دا به‌ره‌ڤ چ ڤه‌ ببه‌ت، ئه‌و چ تشتن هزرێن هوزانڤانی بو ده‌مه‌كێ‌ ده‌ست نیشانكری بزڤرینن ژ ته‌مه‌نێ‌ وی، ئه‌گه‌ر سه‌حكه‌ینه‌ هنده‌ك وێنه‌یان كا شاعری چ دیمه‌ن و چ وه‌سف بو پیراتیێ‌ داهێناینه‌:

(كانیێن هیڤی و ئومێدان/ د سینگێ مرۆڤی دا هشك و زۆها دبن/ پیراتی وسان بێ وژدانه‌ بهارا ژیێ مرۆڤی/ ب په‌نجێن خوه‌ یێن هار ڤه‌دچرینیت….)

دڤان وێنه‌یان دا، هوزانڤان پیراتیێ‌ ب نه‌خوشیه‌كێ‌ ناڤ دبه‌ت و دگه‌ل دا هه‌می هیڤی و خه‌ونێن مروڤی ب به‌رئاڤ دا دچن، تا وی رادده‌ی به‌حسێ‌ وێ‌ ب خرابی دكه‌ت، كو مروڤی ژێ‌ ب ڤه‌جنقینیت، ده‌ما دبێژیت (بێ‌ وژدان، په‌نجێن هار، زوها بونا كانیان…. هتد)، تا ڤێره‌ دبیت هه‌می كه‌س ڤی وه‌سفی بده‌نه‌ پیراتیێ‌، بتایبه‌ت ئه‌ڤێن هه‌ست دكه‌ن گه‌له‌ك تشت یێن ژ ده‌ستان چووین و دشیان بكه‌ن یان خوزیا رادهێلن بو دوباره‌ زڤرینا ته‌مه‌نی. ئه‌ڤ كه‌سێن هه‌ست ب پیراتیێ‌ ژی دكه‌ن زێده‌تر ئه‌ون (یێن دل ته‌ر، یێن حه‌زا ژیانێ‌ هه‌ی، یێن گه‌شبین، خودان خه‌ون…. هتد)، هوزانڤان ژی هه‌ر ژ سه‌رێ‌ شعرا خوه‌ تا دوماهیێ‌ وێنه‌یێن شعری دكێشیته‌ به‌ر چاڤكێ‌ كامیرا خوه‌ و هه‌ولدده‌ت ڤێ‌ ئالیسه‌نگیێ‌ دناڤبه‌را دوو قوناغێن ته‌مه‌نی دا دیار بكه‌ت، ئێك پیراتی و یا دوێ‌ ژی قوناغا گه‌نجاتیێ‌.

تا ڤێره‌ ئه‌ڤ وه‌سفێن هه‌نێ‌ هه‌می كه‌س دشێن به‌حس بكه‌ن و گازندان ژ پیراتیێ‌ دكه‌ن، لێ‌ یا مه‌ دڤێت ئه‌م ژ ئه‌زمونا ڤی هوزانڤانی به‌حس بكه‌ین، زمانێ‌ وی یێ‌ شعری یه‌، ئه‌و چ تشته‌ ڤێ‌ شعرێ‌ و ڤێ‌ وه‌سفكرنێ‌ ژ ده‌ربرینا كه‌سێن ساده‌ جودا دكه‌ت. یێ‌ ڤێ‌ شعرێ‌ بخوینیت دێ‌ زانیت چ ئه‌زمون و چ سال و چ سه‌ربور دڤێ‌ شعرێ‌ دا هاتینه‌ دارێتن و به‌حس كرن، ئه‌ڤ وێنه‌یه‌ ژی هه‌می ئه‌ون یێن هوزانڤانی ددرێژاهیا ته‌مه‌نێ‌ خوه‌ دا كێشاین و وه‌ك ئه‌لبومه‌كێ‌ د ناخێ‌ خوه‌ دا هه‌لگرتین و هه‌ر وه‌كو دزانی وه‌ك لبنێن ئاڤاهی دێ‌ چاوان ئێك دوو گرن. ئه‌ز باوه‌رناكه‌م هوزانڤانی دڤێ شعرێ‌ دا هند سه‌نگیا شعرا خوه‌ دا بیته‌ سه‌ر پیراتیێ‌ هندی ئه‌و سه‌نگی بو وان وێنان ته‌رخانكری، ئه‌ڤێن د پاشخانا ناخێ‌ خوه‌ دا هه‌لگرتین.

دقفلا ڤێ‌ شعرێ‌ ژی دا كو گه‌له‌ك ژ خوانده‌ڤا و حه‌ژێكه‌رێن شعرێ‌ حه‌ز دكه‌ن، هوزانڤان وان نه‌هێلیته‌ پرێڤه‌ و تام و چێژێ‌ ژ شعرا وان ببینن، قفله‌ك په‌سه‌نده‌ بو خوانده‌ڤای، كو ئه‌و تام و چێژا هه‌نێ‌ بو بمینت و ژ سه‌نگا شعرێ‌ نه‌ ئینته‌ خارێ‌، ده‌ما دڤی كوپله‌یێ‌ دوماهیێ‌ دا دبێژیت:

وه‌رزێن ژیانا مه‌ وه‌ریان

تاكێن ئومێدان ڤه‌ قڕاندن

رۆژ و هه‌یڤ ژ وارێ مه‌ سل بوون

ئێدی ل سه‌ر چیایێن مه‌ نا هه‌لێتن

ستێر و هه‌یڤ ژ ئه‌سمانێ مه‌ غه‌یدین

ئێدی كه‌وێن نێچیرێ

لبه‌ر تاڤا وان ناچه‌ریتن

له‌وما دلێ من ژی ژ ئشقێ مریه‌

ئێدی ژبۆ هێلینا به‌رێ نازڤریتن…

عبدالرحمن بامه‌رنی
Previous
Next
This site is registered on wpml.org as a development site.