Skip to Content

Thursday, March 28th, 2024
سوپاس کاک سەرکەوت، بۆ ئەو بەردانەی هاویشتت من بەرقت تێدەگرم.

سوپاس کاک سەرکەوت، بۆ ئەو بەردانەی هاویشتت من بەرقت تێدەگرم.

Closed
by April 23, 2012 گشتی

 

ئەو بابەتە شەش بەشیەی من لە ژێر ناوی “ئازادی مەلا کرێکار ئازادی هەموومانە” کە بەڕێزتان بەتەواوی نەتانخوێدنۆتەوە و،  کەچی هێشتا جۆرێک گاڵتەئامێزانە باسی دەکەن و دەڵێن کە پێویست بە شەش بەش ناکات  ئەم کەیسە، بەڵام با پێت ڕابگەیەنم،  بەر لەوەی من ئەو بابەتە “شەش بەشیە پێویست نەبووە” بنووسم ، لە  ماڵپەڕی هاوپشتی  و لە ماڵپەری دەنگەکانی خۆشماندا، یەکەم نوسینی بەرێزتانم خوێندەوە لەسەر ئەم کەیسەی مەلا کرێکار، وەلێ لەبەرئەوەی کە ناتناسم و ئەرشیفی نوسینی ئێوەشم لەلا نەبوو ، نەمتوانی ڕاستەوخۆ ڕەخنەتان لێبگرم وەک نووسەرێک، چونکە هیچم لە بەردەستدا نەبوو، وەلێ لەڕێگای شیکردنەوەی مێژوو و سیاسەت و مەعریفە و شرۆڤەکردنی دیدگا ئەڵتەرناتیڤەکانی سەردەمەوە ئەوانەی من تا ئێستا پێیان گەیشتووم لە بازنەی خوێندنەوەمدا، بۆچوونە بێبنەماکانی ئێوەومانانم لەبەرچاو گرتن و خستمنە بەر ڕوناهی لۆژیک و  ڕەخنەکانمەوە، چونکە هەر ئەو گوتارەی یەکەمت کە تەواو پێچەوانەی دنیابینی من بوون لەم کەیسەدا   نیشانیدام  ئەوەی من خەریک بووم و لەسەریم دەنووسی  تۆ نمونە زیندوەکەی بووی، بۆیە ئاگادار بووم لەوەی نووسیبوت، بەڵام هێشتا چاوەڕوانی ئەم تۆمەت و هێرشە بێبنەما و گفتارە سەرپێیانەی ئێستات نەبووم لێت ، بەڵام هێشتا دەستخۆش  بۆ هەوڵدانت بۆ بەیانکردنی ئایدیاکانت، هەروەها وەک  لە مانشێتیشدا ئاماژەم بۆکرد، لە ترادسیۆنی مەحوییەوە، من بەرقەت تێدەگرم.
کاک سەرکەوتی زێدە ئازیز ، بڕیاربوو بە ئیمەیڵ نامەت بۆ بۆ بنێرم یەکەمجار،  وە لە وێندەرێوە بۆچوونەکانمان بگۆڕینەوە،  دامنەنابوو  وەڵامت بدەمەوە بەم بابەتە ، چونکە پێموایە خوێنەری هۆشیار ئاگادارن کە من لە کوێوە دەدوێم و تۆش لە کوێوە دەڕوانیت، بەڵام  ، هێستێک و و ئەوەم لە بەرچاو گرت، باشە لە کاتێکدا تۆ وەک نووسەرێکی لا بەلا لەو بابەتەی من لەسەر گرتنەکەی مەلا کرێکار بەو شێوە گەشتبیت ، هەروەها  بەر لە خوێندنەوەی بەتەواوی ئاوا سەرپێی بڕیاری موتەڵق لەسەر باسەکانی بدەیت لەو گوتارەتدا بە ناوی ” ئازادی بۆ مەلا کرێکارەکان، کۆیەلبوونی هەموومانە” http://www.dengekan.info/dengekan/11/13665.htm   ئیدی  دوای ساتێک بیرکردنەوە ، گوتم دەبێت خوێنەرێکی ئاسایی چۆن تەماشای بۆچونەکانی من بکات، بەتایبەتی دوای ئەوەی کە ئەو بابەتە پڕ چەواشەکارییەی بەڕێزتان لەو ئەدرێسەی سەرەوە بخوێننەوە ؟  لەگەڵ ئەوەشدا، نووسەرانی ئێمەی کورد  و زۆرێک لە “ڕووناکبیرانمان”، بەتایبەتی ئەوانەی  لە هەرێمی کوردستاندان، سەرباری ناوچە و  ناوچەگەری و شارپەرستی و خێڵپەرستی و خۆپەرستی و  ئەمانە،  زۆر خۆ بە زلزانن، کاتێک لەسەریان دەنوسرێت یان ئەو کاتانەی ڕەخنەیان لێدەگرن، ئامادەییان نییە وەڵام بدەنەوە، بۆیە پێم خۆش بوو ئەو ڕێچکەیەش بشکێنین هەردووکمان و  وەک نووسەرانی ڕاستگۆ  هەوڵدەین سادەببینەوە منیش زۆر بە چڕی وەڵامت بدەمەوە، بۆ ئەوەی لە دنیای مەعریفی ئێمەشدا وەک زۆرێک لە کۆمەڵگە کراوەکان ئایدیاکان بە ڕاشکاوی بچنە بەردەم خوێنەران و لە گۆڕەپانی بیرکردنەوەیاندا تا بۆیان بکرێت ئازادانە و ڕەخنەگرانە و دیموکراتیکانە شیتەڵی بکەنەوە.
دوای ڕێز و خۆشەویستیم  بێگومان بۆ خۆت و هەم لەبۆ بۆچوونەکانیشت، پێمخۆشە سوپاست بکەم  و بەرقت تێبگرم بۆ تەواوی ئەو تۆمەت و ناو ناتۆرانەی لەمنت ناون لەو گوتارە هێرشئامێزەتدا ،  وە ئەو هێرشە شەخسیانەش  کە لە ڕێی بابەتی ناوبراو هۆنیونەتەوە لە بەرامبەر بەندە. دیارە هەر کەسێک ڕۆژێک نووسینەکانی منیان خوێندبێتەوە، دەزانن لە کوێوە قسە دەکەم، بەڵام بەڕێزتان نەک هەر نووسینەکانی منتان نەخوێندۆتەوە، ئاشکرایە کە خودی ئەو بابەتەی کە گوایە ‘ڕەخنەتان’ لێگرتووە، ، نەتانخوێندۆتەوە ، چونکە، گەر بەشی دووەمی ئەو بابەتەتی بەندەت بخوێندایەتەوە لە ژێر ناوی “ئازادی بۆ مەلا کرێکار ئازادی هەموومانە”http://www.dengekan.info/dengekan/11/13486.html ، خۆت گوتەنی “هەر زۆر نەڕۆین” ، ئەوا تێدەگەیشتیت قسەی من لەسەر مەریوان هەڵبجەیی و ئازادی ڕادەڕبڕینی نووسەران چی بووە و چییە.  پاشان ، کۆمەڵێک ناو ناتۆرەت لە من ناون، کە هەر لە بەشێکی دیکەی گوتارەکەمدا من باسم لێوە کردووە کە ئەو ناو و ناتۆرانە  بەرهەمی چ عەقڵیەتێک و دنیابینیەکە و ، ئەمڕۆ لە چی میدیایەک و لە چ گوتارێکدا ڕەنگدانەوەیان هەیە، بۆ نموونە وەک جوینەوەی ئەو تۆمەتە بەسەرچووە نیو (نوێ) لیبڕاڵییە شکستخواردوانەی کە هەرچەندە زۆرێک لە لیبڕاڵە کلاسیکییەکان لە ڕۆژئاواش وازیانهێناوە کەچی تۆ ئێستا هاتویت دەیدەیتەوە پاڵ من و هاوفکرانم و،  بە    “توندڕەو، ئایدۆلۆجیست و  ڕەش و سپی  بینین”  لە خۆڕا ناوزەدمان دەکەیت.   هەرچەندە مافی خۆمە بەرگری بکەم لەو کۆمەڵە ناو و ناتۆرانە، بەڵام    گەر تۆسقاڵێک خوێندنەوەی مێژوویی و سەردەمیانەی هەنووکەییت هەبووایە بۆ ئەم باسانە کاک سەرکەوت گیان، هەر خۆت دەتزانی کە گوتەکانت هەڵچوونێکی ساویلکانەیە  بۆیە لە ڕاستیەوە دوورن و تەنها ئەوەیە ئێوە و هاوفکران و “دیموکراسییەکەی”  بەرگری لێدەکەیت پێتان هەرس ناکرێت. هاتویت بە هەڵچنینی ڕستەگەلێکی هێرشئامێز خوازیاریت لەو دنیابینیە گەردوونیە بدەیت، کە  ئەمڕۆ لە تەواوی جومگەکانی کۆمەڵگەی گڵۆباڵیماندا تەحەدای بیرتەسکی دەسەڵات و سەرمایە و نووسەرانی لابەلای وەک جەنابتان دەکات، ئەو میتۆدەی پێت نووسیوە ئەزیزم یان بۆ چەواشەکارییە یاخود پێدەچێت بە جدی بیر کورتی خۆت بێت،   وەلێ زۆر دەمێکە شرۆڤە کراون و ، ئاشکرایە ئەمڕۆ کێ بەو زمانە ئاخاوتن دەکات برای من کە  تۆ ئێستا دەستت داوەتێ.  پێمخشۆش بوو تۆکمەتر بێیت ئارگومێنتەکانت ستراکتۆر بکەیت، ئەو کاتە خۆشحاڵتر دەبووم ئەگەر توانستت بوایە ئارگومێنتەکانی من پوچەڵ بکەیتەوە،  چونکە ئەو کاتە من زیاتر تێدەگەیشتم و هۆشیارتر دەبوومەوە و،  زۆر زیاتریش سوپاسگوازار دەبووم.  دەکرا  جدی تر و قوڵتر گوتارەکەت بۆ خوێنەران بدوایە ، بەڵام ئەوەی کە تۆ باست لێکردوون ئاشکرایە کە تەواو بەرهەمی ئەو عەقڵیەتەن کە لە بەشێکی دیکەی هەمان ئەو بابەتەمدا لەسەر دۆزی مەلا کرێکار ئاماژەم بۆ کردوون ، هەروەها لە چەند بابەتگەلێکی دیکەشدا باسم کردوون، کە تۆ دیارە نەتخوێندۆتەوە و ،  خوێنەری جدیتر لە تۆ، لایان ڕوونترە.  بۆیە باشتر بوو  هەر هیچ نەبوایە،  بابەتەکەی من کە پێتوایە “ڕەخەت” لێگرتووە بتخوێندایەتەوە بە تەواوەتی ئینجا هاتبایت تۆمەتەکانت  بۆ من و باسەکانی ئەو بابەتە هەڵبەستایە، نەک وەک هاتویت و هەوڵتداوە لە ژێر پەردەی “وەڵام بە کورتی” ئەم نەخوێنەواریەی خۆتان لە خوێنەران بشارنەوە تا خوێنەران چەواشە بکەیت.  چونکە گەر بتخوێندایەتەوە ، ئەو کاتە دەکرا ئارگومێنتێکی تۆکمەت پێبوایە کاک سەرکەوت گیان، نەک بە تۆمەتی شەخسی و  بەم  باسە بێبنەمایانە بە خۆم و بۆچونەکانمدا بێیتە خوارەوە بەو شێوە هێرشئامێز و بێزارکەرە بە ڕاست و چەپدا تۆمەت بڵاو بکەیتەوە.  نووسین دوای فکر و پرەنسیب و مۆڕاڵ و دنیابینییەکان، هونەر و زانستە بیریت نەچێت ئەزیزم، بۆیە هەر بۆچونێک کە دەریاندەبڕی بەو شێوەیە لە نوسیندا، بەو ستایڵە سەرپێیەی خۆت ، پێویستە بۆ باڵانس و پتەوکردنیان بە نموونەی مێژوویی و زانستی و ئەکادیمی  و تێڕوانینی قورسە ڕووناکبیرەکانی سەردەم پشتگیریان بکەیت ، ئەمە گەر سیقەی خوێنەران لات گرنگە بۆ خۆت و نووسینەکانت؟ وەلێ خاڵییە لەمانە باسەکەت  ،  هەر بۆیەش تەپڵ لێدانی تۆ بۆ داپڵۆسین و گرتنی کرێکار ، هەر وەک ئەو “دیموکراسی” و “دادپەروەریەی” بەرگری لێدەکیت، یان ئەجیندەیە، یان  بەڕاستی بێئاگای و بەدمەستییە؟
بەهەر بارێکدا بێت، بۆ کەیسی مەلا کرێکار، گەر ئێوە لە گوگڵ گەڕوان تا ڕەخنەیەک بدۆزنەوە و ، تا لێوەی  بەو شێوەیە هەم سوکایەتی بە خۆم و ئایدیاکانم بکەیت، ئەوە پێموایە ئەمجارەیان بەدواداچونی زۆر  چڕترت پێویستن بۆ نوسینەکانی داهاتووت ، چونکە من  لەو بابەتەی پێشومدا ئاماژەم  کردووە کە چۆن لەسەر کەیسی ئازادی ڕادەڕبرینی نووسەران  بیردەکەمەوە ، بەڵام بەڕێزتان ئاشکرایە کە  نەتانخوێندۆتەوە چەند دەمێکە وەک ڕۆژنامەنووس لەگەڵ کەیسی کرێکاردا تێکەڵم و چەندین بەدواداچونی ڕۆژنامەگەریشم بۆ کردوون تا  بتوانم لە گەڵی دانیشم و بدوێم. بۆیە ئامۆژگاریم  ئەوەیە بۆ بەڕێزتان، گەر خوازیار بویت بچیت لە ئایدیاکانی نووسەرێکی دیکە بدەیت کە ئازادیخوازانە ئەڕوانێت ،  جارێکی دیکە  گەر ویستت لە دنیابینی ئەڵتەرناتیڤخاوازان بدەیت و شەخسیانە دابەزیتە سەر بۆچونەکانیان بۆئەوەی خوێنەران چەواشە بکەیت  بەو شێوەیەی هەوڵتدا بە بەندەی بکەیت، گەر ویستت ئەو  سوکایەتیە سەرپێیانە بەشێوەیەک لە شێوەکان  دووبارە بکەیتەوە بەسەر نووسەرێکی دیکەدا، ئەوە هیوادارم یەک دوو لاپەڕەی گوگڵ قەناعەتت پێ نەهێنن  ئەمجارە و ،  زیاتر بەدواداچون بکەیت،  زانستیانە بڕوانیت لە نووسینەکانی داهاتوتدا، چونکە  ڕاستیەکان هێندە ئاسانین لەم گەردونە لێڵەی من و تۆ تیایدا دەژین هاوڕێ گیان،   سیاسەتی خوداپێداوان و  کەلتووری باو  و سەرمایە و باڵادەستی  هێز و دەرفەت، تێکڕا  بە خوێن تەڵخیان کردوون. 
نووسیوتە مەلا کرێکار دوو دادگایی کراوە، پێم خۆشە بە هەمان میتۆدی خۆت لەگڵتدا بدوێم چونکە پێناچێت بڕوات بە خوێدننەوە و بەدواداچونی قوڵ هەبێت ، بۆیە سەرباری ئەو یەک دوو لاپەڕانەی لە گوگڵ کە خوێندوتنەوە، ئەمجارە بڕۆ بۆ سەر ماڵپەری  یوتوب و لەوێ  بنووسە مەلا کرێکار و چەند فیلمیکی دۆکومێنتی تەماشا بکە کە باس لەو کەیسە دەکەن کە لە دژی بە تیرۆریست بوونی و دیپۆرتکردنەوەی بردونیەتەوە، وە دواتریش چۆن ئەو بڕیارە یاسییە گۆڕانکاری بەسەردا هاتووە و داوا یاساییەکان چۆن زیندوکراونەتەوە؟
دیارە گەر ١٤ هەزار وشە بنوسیت و زۆر بەگەرمی بتەوێت بڵاویکەیتەوە لەبەر گەرمی باسەکان و هەڵەیەکی گچکەت بەسەردا تێپەرببێت و بۆت دەربخەنوەک ئەو بابەتەی من، گومانی تیادا نییە   دوایی ئەمە جێگای خۆشحاڵییە بۆ هەموو نووسەرێک. دیارە ئەو بابەتەی من هەڵەی زۆری تیادایە کە تۆ هەستت هەر پێنەکردوون،  بەڵام هێشتا تۆ  لەسەر  مەلا کرێکار هەڵەیت و زانیارەکانت  زۆر ناتەواون بەرێزم ، چونکە بەڵی زیاتر لە ٣٥ مەحکەمە، دەکرێت زۆر زیاتریش لەو ژمارەیە  بن ڕاستیەکەی، چونکە ئەگەر بە پێی ئەم دۆکومێنتەرییە بێت http://www.youtube.com/watch?v=0l1esdnowowلەم   ئەوا لە ماوەی شەش ساڵدا کە مەلا کرێکار  بەردەوام هاتوچۆی  دادگاکانی کردووە   لەو وڵاتەدا بۆ پوچکردنەوەی ئەو تۆمەتانەی دژی تۆمارکرابوون و  بە “تیرۆریست بوونی” لە دادگا لە دژی بە یاسایی هەڵدرابونەوە ، ئەوە دەڵێت هەمووی بردۆتەوە ، کەواتە لەوانەیە زۆر زیاتریش لەوە بن کە من بیستومە و بیرمە و پێمگەیشتبێت و پێمو ابووەو لەو بابەتە بەسەرمدا تێپەڕیبێت، بەڵام گومانی تیادا نییە گەر زۆرتربێت کەمتر نییە بۆ ماوەی شەش ساڵ هاوتوچۆی دادگا بکەیت  و  ئامادەیی دادگاکانی ئەو وڵاتە بوبێت،  هەروەها هەر لەسەرەتای ئەو فیلمە دۆکومێنتیەشدا، بە زمانی ئینگلیزی ڕۆژنامەنووسە ئوستورالیەکە دەڵێت:
“Having beaten all terrorist charges, he is now fighting a deportation order”
بە کوردی و کورتی واتە : “دوای سەرکەوتنی بەرسەر هەموو ئەو تۆمەتە “تیرۆریستیانە” ، ئێستا لە دادگادا شەر دەکات لە دژی سزای  (دیپۆرتکردنەوەی) لە  دژی ناردنەوەی بەزۆری  .”
ئیتر ئەمە سەرباری ڕێزم بۆت، هەموو بۆچوونەکانی جەنابتان پوچەڵ دەکاتەوە ، دواتر ئەو بڕیارانە گۆڕانکارییان بەسەردا هاتن، بەهۆی گوتەکانی کرێکار لە کۆنفرانسێکی ڕۆژنامەنووسیدا لە دوای ساڵی ٢٠١٠ ەوە ، فەرموو ئەم لینکەش کلیک بکە لە تۆری هەواڵی سکاندنافی سویدی لەسەر ئەو باسە و  تیایە گوگڵەکەی باسیشی دەکەن بە سەدان گوتاری وای تیادایەhttp://www.swedishwire.com/nordic/10654-norway-charges-islamist-leader-mullah-krekar-over-death-threats . ئینجا ئەگەر خوێنەرانی خۆشەویستی ماڵپەری دەنگەکان  خوازیاربن، با تەماشای ئەو فیلمە و فیلمەکانی دیکە و زانیاریەکانی دیکەش بکەن، کە پێدەجیت ئەوان لەسەر ئەم کەیسە پێیبگەن و من و تۆ هە بیرمان کردبێت، ئینجا با خۆیان بزانن وایە یان نا؟
لەم چەند ڕۆژەی ڕابردوودا تەواوی ئەو  نادادپەروەری و دووفاقەییە یاساییانەی کە تیشکم خستبوونە سەر لە “دیموکراسییەکەی” ڕۆژئاوادا بە گشتی و ، ئەو ناتەباییانەی لەم سیستەمەدا هەن و دەستنیشانم کردبوون، لە هەواڵەکانی ئەم چەند ڕۆژەی ڕابردوودا  زۆر ڕونتر بەدیار کەوتن لە وڵاتی نەرویژدا، بەتایبەتی کاتێک ئەندێر بێهرینگ بریڤیکی تیرۆریستی  بە ڕەسەن نەرویژی، کە سەرباری ئەو کوشتار و تەقینەوانەی ئەنجامی دان و جیهانیان شۆک کرد، لەم چەند ڕۆژەدا هەواڵەکان نیشانیدا چۆن پلاتفۆرمێکیان بۆ واڵا کردووە لە بەردەم تەلەفزیۆنەکاندا  و، تەنانەت دادوەرەکانیش دەچنە بەردەمی و پێش ئەوەی دادگا دەست پێبکات و تەوقەی لەگەڵ دەکەن و  ، لەگەڵ یەکدی گاڵتە و گەپ دەکەن و بە خەندەوە ئایدیاکانیشی بۆ بڵاو دەکەنەوە  لەو میدیایانەی ناوت هێناون و، بۆشی هەیە  هەموو جارێک سڵێ‌وی نازیانەی خۆی بکات، ئەمە  هەرچەندە ئەو سڵاوە بە یاسا لە ئەوروپا قەدەغەکراوە و ، کەچی ١٩ ی  نیسان لە ڕۆژی جیهانی هۆڵۆکۆستدا کە لەگەڵ پانێڵەکەی کۆبۆوە ، ئەو سڵاوەی کرد و  سیمبوڵ و ئایدیاکانی لەمیدیاکانەوە بۆ دنیا بانگەواز کران،سەرباری ئەوەی هیچ فیلتەرێکی لەسەر ئەمە نەبوو لە میدیاکاندا ، مەبەستم فیکتەری مۆڕالی مرۆڤایەتییە، گەر تەماشای مافەکانی ئەم نەرویژییە تیرۆریستە بکەین  ئەو دووفاقەییە دەبینن کە لێی دواوم، چونکە بۆ نموونە  لەکاتێدا  ئەوانەی لە گوانتانامۆن سەرباری ئەشکەنجە جەستەیی و سایکۆلۆژیەکان،   نوێنەری یاساییان نییە و هیچ میدیایەکیش بۆی نییە بیانبینێت و لەگەڵیاندا بدوێت،  مەلا کرێکاریش لە سەر گوتەیەک سزا دەدرێت لە نەرویژ لە هەمان وڵاتدا کە بەو شێوەیە ڕێز لەو نازییە تیرۆریستە دەکرێت،  برای من لە کاتێکدا ئەم تیرۆریستە نەرویژیە دەڵێت ئەوەی کردومە بچمە دەرێ دەیکمەوە ، هێشتا ڕێزی لێدەگرن، دە ڕێبدەن بپرسین  بۆ و لە پێناوی چیدا؟ دەی باشە بۆ نایەن دادگاکانی کرێکار ڕاستەوخۆ پەخشکەن  و پلاتفۆرمێک بۆ ئایدیاکانی ئەو ناکەنەوە یان بۆ ئەوانەی لە گوانتانامۆ بەندکراون چەنس ساڵە و میدیاکانی جیهانیش نەهاتوون بیکەنە هەواڵێکی گەرم و دایالۆگی لەسەر درووست بکەن بۆ ؟ ئێستا وا دەردەکەوێت ئەو گریانی فاشییە نەرویژییە ئەوروپییە ڕۆژئاواییە تیرۆریستە کە لە تەلەفزیۆنەکانەوە لەم چەند ڕۆژەی ڕابردوودا  بڵاو بۆوە و بینیمان،  هەندێک پێیان وایە ئەجێندە بوو، وا دەکەن  خەڵك هاوسۆز بن لەگەڵی، بیریت نەچێت، ئەمە سەرباری ئەوەی تەواوی میدیاکانی دنیا ئایدیاکانی شیدەکەنەوە و بۆی بانگەواز دەکەن، ئەوەی کە خۆی ویستی بۆی دەکەن. ڕاپۆرتە هەواڵی بیبیسی لەسەر پلاتفۆرمەکەی ئەو تیرۆریستە بۆ نموونە رایگەیاند :” ئەم کارە تیرۆریستییەی کردووە بە گوتەی خۆی بۆ ئەوەی لە میدیاکاندا دەنگ بداتەوە و میدیا گوێی پێبدات” ،کارەساتەکە ئەوەیە ئەزیزم کە  ئەو ڕاپۆرتە بە دیوێکی تردا  ڕۆژنامەنووسەکەی پێمان دەڵێت : ” ئەم کارەی کرد بۆ ئەوەی ئێمە ئەم هەواڵەی لەسەر بکەین و ئەوە ئێمەش بۆی دەکەین بە چڕو پڕی و ئامانەکانی کە ئەو نەیتوانی بە تەواوی بیپێکێت ئێمە بۆی دەپێکین ئێستا.” ، واتە ڕۆژنامەنووسەکە ئامانجەکەی خودی ئەو تیرۆریستەی بێئاگا پێکا ،   ئەمە کارەساتەکەیە کە تەنها لە پشتی پەردەی زانیاریە فەرمیەەکانەوە دەبێت بۆی بگەڕێیت و بیریان لێبکەیتەوە و شیتەڵیان بکەیتەو تا بەتەواوی بیاندۆزیتەوە و لێیان بگەیت، بڵام تۆ ئەمانە نابینیت. 
 باشە بۆ کرێکاران و فەرمانبەرانی مانگرتوو بەردەوام  لە زۆربەی  وڵاتانی ڕۆژئاوای “پێشڕەوەی دیموکراسیدا”  کاتێک دادگا ڕێگەیان ڵیدەگرێت مانبگرن بە “یاسایی” ، کاتێک ماندەگرن، کەمترین سزا   شەش مانگ زیندانییە ، کەچی تیرۆریستەکەی نەرویژ لە دوای کوشتنی  ئەو مرۆڤە بێگوناهانە  کە کامێراکان گرتویانە و دارو بەرد بینویەتی و هەموو گەواهی لەسەر دەدەن و هەموو بەڵگەیەک لەسەر بەرجەستەیە ، تا ئێستا سزا نەدراوە و بەوشیوەیەش رێز لە خۆی و تێڕوانینە کوشندەکانی دەگرن؟   من وەک خۆم کە ڕۆژنامەگەری دەخوێنم لە زانکۆ ، بە سەدان جار چومەتە دادگاکانی وڵاتی ئینگلتەرەوە بۆ تاقیکردنەوەکانم، جار هەبووە،  بە چاوەکانی خۆم بینیومە چۆن  ئەو خەڵكەی “تاوانبار” بوون لە چاوی یاساوە،  تەنها لە بەرئەوەی پارەیان نەبووە پارەی گاز و کارەباکانیان بدەن بە بە کۆمپانیا تایبەتیەکان، لەقەفەزی “تاواندا” دانراون و  دادگایی کراون، بینومە چۆن دادوەرەکان تا پێیان کراوە هەوڵیان داوە سوکیان بکەن لەبەر چاوی ئامدەبوواندا، ۆر لە دادوەرەکان بە وشەی ناشرین  و تڕۆی و توڕەبوونیان ناسروان لە ناو ڕۆژنامەنووساندا، بەوەی کە چۆن هاوار لە “تاوانباران” دەکەن  کە “هەستنە سەرپێ و سوێند بخۆن و قسەمەکە و بەسە و کڵاوەکان لاببەن و” تێکڕا  بە گوتەی ناشرین و هتد، باشە بۆ دادگاکان هێندە ڕێز لە بریڤیکی تیرۆریست دەگرن لە نەرویژ کە دەستی بە خوێنی سەدان هاوڵاتی بیگوناهی  سیڤیلی نەرویژی سوورە، بۆ؟ باشە ئەمە دووفاقەیی نییە سەراپای ئەم سیستەمە پێناسە دەکات کە ناویان ناوە “دیموکراسی”  و ،تۆ لە ئاست “دادپەروەریەکەیدا” کڕنوش دەبەیت ، ئا ئەمەیە ئەو “دادپەروەریە”  موتڵەقەی کە تۆ بانگەوازی بۆ دەکەیت  کاک سەرکەوت عەزیز، ئەمەیە  کە هێندە ساویلکانە بڕوات پێیەتی و بانگەواز دەکەیت، ئینجا نەرجسیانەش پێتوایە،  ئیتر پێویستمان بە چۆمسکی و هێرمان نییە ؟  بە ڕاستی ئەمە کارەساتە.
سەرباری ئەمانە کاک سەرکەوت عەزیز گیان باسەکەت تژییە لە تێکەڵ و پێکەڵی، کە پێموایە بەداخەوە بۆ کەم بینینی خۆتان دەگەڕێتەوە . تۆ پێتوایە بەندە کینەیەکی شەخشیم لە کۆمۆنیستەکان هەیە، کە هەرچەندە ئەم بۆچوونە جێگای پێکەکەنینێکی زۆر سەیرە،  بەڵام دەی بۆ نەچویت گوتەیەکی کۆمۆنیستەکان بێنیت لەم بارەیەوە بۆ پشتڕاستکردنەوەی ئەم تۆمەتەت وەک نووسەرێک؟  تەماشا بکە و هێستێک ئەزیزم، تۆمەت هەڵبەستن کارێکی نەشیاوە بۆ نوسین، ئەدەب پیس دەکات و  لە پێناسەکەی خۆی دایدەماڵێ و لە زڵبداندا جێگای بۆ دەکاتەوە، ئەمە تۆمەت هەڵبەستنە کاکە گیان، دە ئینجا بۆستە، بزانە کاممان “ڕەش و سپی ” دەبینین، قوڵیەکی من لە شەش بابەتدا لەسەر ئەم کەیسە ،  یان سەرپێیەکەی تۆ کە تۆمەتی شەخشی بڵاودەکاتەوە و بڕیاڕی موتڵەق دەدات ؟ 

هەرچەندە خۆت وەک “دیموکراتخوازێکی”  زێدە لیبڕالی  باو دەردەخەیت  لەو نوسینەدا بەڵام سەرکەوتونەبووی تیایدا، پوچی ئارگومێنەکەت لەویا دەرکەوتوە کە پێتوایە ڕەخنەگرتن کینەیە، لە بری ئەوەی بنیاتمان بنێت، بۆیە  تۆمەت هەڵدەبەستیت کە گوایە بەندە “کینەی شەخسیم لە کۆمۆنیستەکانە”، ئەمەش جیاوازییە جەوهەریەکەیە لە نێوان  دنیابینی من و دنایبینی بەریزتاندا ، یان ڕاشکراوانەتر بڵێین ، ئەو “دیموکراسییەی” تۆ بڕوات پێیە کە لە سەرەوە بۆ خوارەوە  کۆنتڕۆڵ دەکات ، ئەوەش کە من بروام پێیە و لە ژێرەوە دایالیکتیانە بەردەوام خوازیارە  بە ڕەخنە لە خۆ زیندوویی ببەخشێت بە دڵی دیموکراسی و پرۆسەی خۆبەڕێوەبردنی تاک و کۆمەڵگە، لە ڕێگای ڕەخنە لەخۆگرتنەوە.  لە ژێرەوە بنیات بنێت. کامۆ گوتەنی “ڕوناکبیر ئەو کەسەیە کە مێشکی چاودێری خۆی دەکات و  بەردەوام خۆی شرۆڤە دەکاتەوە”، ئەمەیە کە  بە ڕەخنەی تۆکمە و بنیاتنەر خود و کۆمەڵگە وەک یەک لە ژێرەوە دیموکراتانە درووست دەکات بەدەستی خود و خۆیان ، ئەمەش تەواوی  پێچوانەی ئەوەیە تۆ  بانگەوازی دەکەیت و زێدە کورت بینە. من ڕەخنە و ئارگومێنتی جدی بە بنیاتنانی تۆکمە و زیندوویی دیموکراسی نێوخۆی و دەرەکی دەبینم، بەڵام تۆ  بەڕێز کاک سەرکەوت ، وەک لە نوسینەکەت بە دیارە، بە هەڕەشە و کینە سەیری “ڕەخنەگرتن” دەکەیت، ئەمە لە بابەتەکەت زۆر ئاشکرایە،  هەرچەندە هەوڵتداوە بیشاریتەوە بە هەندێک  شیرنە گوتەی لیبڕاڵانە، بەڵام نەتوانیوە ئەمە بکەیت ، بۆیە بابەتەکەشت لە دژی بۆچونەکانم هەر بەو ستایڵی هێرشە سەرپێییانە لە سەرەوە تا خوارەوە داڕشتووە ، بەداخەوە.
ئینجا باس لەوە دەکەیت پێویستمان بەوە نییە بزانین چۆن چۆنی نۆم چۆمسکی و هێرمان و هاوبیرانیان بیر دەکەنەوە، ئەمە زۆر سەیر بوو لەلام بۆ نووسەرێک یان کەسێک بیەوێت بنوسێت و سەرباری ئەوەش هێندە موتڵەق بەیان بکات کە بڕوای بە خانەی دادی دەسەڵات هەیە،  گەر لە ئەوروپا گەورەبوویت، دیارە لە بیرت کردووە  “زانین و زانیاری هێزە”، گەر لە کوردستانیش گەورە بویت، بەهەمانشێوە پێدەچێت لە بیرت کردبێت کە لەسەر دیوارەکانی قوتابخانە بێپەنجەرەکانمان ، گوتەکەی وابزانم حەمدی ساحێبقڕان بوو  کە نووسرابوو و هەمیشەش چەند وشەیەکی خەریک بوو کاڵدەبونەوە، ئەو گوتەیەی بانگەوازی دەکرد: ” بخوێنن چونکە خوێندن بۆ دیفاعی تیغی دوژمنتانە، هەموو ئان و ساتێ عەینی قەڵغان و سوپەرتانە”
برای زێدە ئەزیزم، ئاخر چۆن پێویستمان بە هێرمان و چۆمسکی و بیریارانی وەک وان نییە بۆ ئەم کەیسە و هەم بۆ تەواوی ڕووداوەکانی دیکە کە لە دەوروبەرمان دەگوزەرێن؟  ئێمە پێویستمان بە هەموو بۆچوونەکانە بیانبیستین و بیانخوێنینەوە و لێکیان بدەینەوە تا بتوانین شتێک ، بەقەد سەرە دەرزییەک لە ڕاستیەوە  گەر بتوانین نزیک ببینەوە، ئەگەر  ڕاستی هەیە؟  ئاخر باشترین دیموکراسی ئەوەیە کە خەڵک لێی هۆشیارن و لێی ئاگاردن کە چۆن دەگوزەرێ و بەڕێوەدەبرێت، پێویستمان بە هێرمان و چۆمسکیە و پێویستمان بە مێژوو و فیکر و فەلسەفە و سیاسەتی گڵۆباڵی سەردەمە لێیان تێبگەین،  بریا کەیسی مەلا کرێکار هێندە سادە بوایە  من لە کاتی تاقیرکدنەوەکانی دوا مانگەکانی دوا ساڵی زانکۆمدا کاتی تایبەتی خۆم بۆ تەرخاننەکردایەو، خەڵکی سانا لێی تێبگەیشتنایە و وەک جەنابتان هێندە سادە بڕیاری چەواشاکارانەیان نەدابا ، ئیدی پێویستی بەم سەرئێشەیەی ئێساش نەدەکرد و سوکایەتیش بە بۆچونەکانم نەدەکران لە بەردەم خوێنەرانی ماڵپەری دەنگەکان و ماڵپەری هاوپشتیدا،  کە تۆ ئەم نوسینەت بۆ ناردوون، بەڵام بەداخەوە کە واقیع پێچەوانەیە کەسەکەم. لەهەمانکاتیشدا، پێویستمان بە تۆشە کاک سەرکەوتی ئەزیز ، پێویستمانە بە تێڕوانین و بۆچونەکانی ئیوەیە  بڵاو ببنەوە تا بتوانین بتانخوێنینەوە، تا لە گوتارەکانتەوە بزانین چەواشەکاری میدیای  کۆنتڕۆڵکراوی میردۆخ و  ڕاگەیاندنی تایبەتی بەسەرمایەکراوی ڕۆژئاوای ئەمڕۆ، چۆن و چەندە کاریگەریان فراوانە و کارلێکیان چەندە بەهێزە لە سەر خەڵکی دنیا و دنیابینیان ، نەک لە سەر دانیشتوانی “ڕەسەنی” ڕۆژئاوا بە تەنها،  بەڵکولەسەر پەنابەرێکی وەک من و تۆش، کە  تەماشا چەند کاریگەری داناوە و  وات لێهاتووە هەر لە زمانی نەژادپەرستەکانەوە بڵێیت :” توندڕەوەی دژە ڕاسیست”، باشە دژە – ڕاسیزم و چالاکوانانی دژە- ڕاسیزم کە بۆ مافی کەمینەکان  تێدەکۆشن لە دەزگا فەرمی و یاسایییەکانەوە بگرە تا دەگاتە سەندیکا و  سەر شەقامەکانی شار، ئەمە “توندڕەوییە”، یان یەکێکە لە گەورەترین بەرپرسیارێتیە ئەخلاقییەکان مرۆڤێک هەیبێت لە دنیای گڵۆباڵی ئەمڕۆماندا ؟ دنیایەک کە لایەنە ئاینییە ڕەسمییەکان و ناسیۆنالیزمی ڕەسمی نەتەوەکانی سەردەست و داگیرکاری زلهێزەکان و جیاکاریەکان تیایدا تێکڕا نایەڵن من و تۆ  پێکەوە  خوانێک بە ئاشتی بەش بکەین؟
 دواتر، وەک کوردێک کە ڕووبەڕوی چەوساندنەوەی نەتەوەیی بویتەتەوە و  راسیزم وەک هەموومان چارەنووسی بۆ دیاریکردوویت ، هەروەها  وەک پەنابەرێکیش گەر لە ئەوروپا ژیان دەکەیت،  ئەم بۆچونەت و ناو و ناتۆرانەت لە بزووتنەوەی دەژ ڕاسیزم. پێم وایە شەرمەزارییە هەم بۆ خۆت و بۆ گەلەکەمان و بۆ خوێنەرانی کوردی دانیشتووی دیاسپۆرا.  وەک ئەوە دێتە بەرچاوم چۆن هەندێک لە تازە خوداپێداوەکان لە هەرێمی کوردستاندا   لە کەمی خۆیان، بێگومان  وەک هەمووان  لە نەبوونی ناسنامە و  وڵات و تاریکبینی و  و گەمژەیی زیاتری ئەوان لە ئێمە بەهۆی کوێربونیان بە سەرمایە،  خەڵکانی وڵاتانی لە ئێمە هەژارەکتر دێنن و، هەر بە دەستووری دوبەی و زەوقی ناوگەڵی شێخەکانی کەنداو، هەر بە کۆپی وان دێن وەک کرێکاری ناوماڵ ئەوچەواساوانە دەکەنە کۆیەلەی خۆیان چونکە خۆشیان ئەو کوردانە کۆیلەن ئەونای دی  دەچەوسێننەوە ،چونکە دۆلارەکە لای وانە و ئەمەش داواجار ئارامی  ئەو لەزەتە سایۆکلۆژیەیان تێر دەکات کە لە تاریکبینیەوە و کۆیلەبونی خۆیانەوە بۆیان درووست بووە . بۆیە هەم وەک مرۆڤ هەم وەک کورد هەم وەک پەنابەر ئاڵۆزی فیکری خۆتان دەردەخەن لەو بیروبۆچونانە،  چونکە ئاشکرایە  گەر ئەو “دژه –  ڕاسیستانە” نەبن، هەر لە وڵاتی نەرویژدا، دەبێت دیاسپۆرای کوردی ئەمڕۆ لەوێندەرێ، یان من و تۆ  گەر  لە دەرەوەی کوردستان ژیابیت، دەبوو لە کوێ جێگامان ببوایەتەوە؟
من و تۆ جیاوازییەکی جەوهەریمان هەیە کاک سەرکەوتی ئەزیز ، من پێم وایە ماف تێکۆشانی دەوێت و دەسەندرێت  نەک دەبەخشرێت و، مافەکانمان تێکۆشان و هیمەتی بەردەوامیان پێویستە ، چونکە ئەوەی تا ئێستا مرۆڤەکان لە کۆمەڵگاکانیان توانیویانە بەدەستی بهێنن بۆ خۆیان و بۆ ئێمە، ئیلیتییەکان و نوخبەییەکانی دەسەڵات هەمیشە خوازیارن لێیان و لێمان زەوتبکاتەوە و  وەک جاران بۆ قازانجەکانی خۆیان بەکاریان بێنەوە،  ئەمەیە کە پێناسەی  باڵانسی هێزە سیاسیەکانی کۆمەڵگەش دەکات و بەردەوام جێگۆڕکێ و پیگەکانیان دیاری دەکاتەوە، بێگومان جارێک بە تراژیدیاو جارێک بە کۆمیدیا. بەڵام دیارە  هەر وەک بەشێک لەو خود بە کەم زانییەی بەرامبەر “دیموکراسیەکەی” رۆژئاوا و  ، کەلتووری باوی ڕۆژئاوا و بازاڕی ڕۆژئاوا  هەتە و لە بیرتەسکی خۆت  و ئەو پاسیڤیەش کە  پێدەچیت لە ژیانتدا هەڵتبژاردبێت ،  خۆت گوتەنی  کە “جار جارە خۆت لە قەرەی نوسین دەدەیت” ، وایان کردووە  پێت وابێت ماف دەبەخشڕیتەوە وەک خورما و نوقڵی شەوانی بەرات یان ئەو “دیموکراسییەی” بۆ حێراقیان هێنا ، نەک بسەندرێت و خەبات و تێکۆشان و قوربانی بۆ بدرێت بەردەوام، ئەمە جیاوازییە جەوهەریەکەی تێڕوانینە جیاوازەکانی من و تۆیە ، چونکە  من لەوە تێگەیشتووم گەر ئەو دژە – ڕاسیست و چالاکوانە جەربەزە نوێخواز و ، فرە – کەلتوورخواز و،  نێونەتەوەخوازە سۆسیالیستانە نەبوونایە ، یان سەندیکا کرێکاریەکان نەبونایە،  ئەوانەی هۆشیار لە مێژوو، هۆشیار لە سیاسەت و  هۆشیار لەوەی دەگوزەرێ ، گەر  ئەوان لە  وڵاتانی ڕۆژئاوا بە گشتی نەبونایە و بەرگریان لەئێمە نەکردایە،  ئەگەر کۆمۆنە و ئۆکتۆبەر و شۆرشی ئیسپانیای ١٩٣٦ و هەنگاریای دژە ستالینیزمی  ١٩٥٨ و چالاکوانانی مافە مەدەنیەکانی ئەمریکا وەک مارتین لوتەر کینگ و مالکۆلم ئێکس و  ، شۆرشە کەلتووری  و سیاسیەکانی  فەرەنسای ١٩٦٨ و   ڕێپێوانە جەماوەرییەکانی دژی جەنگی ڤێتنام و داگیرردنی وڵاتانی وەک جەزائیر لە ڕرۆژئاوا  و مانگرتنە گشتییە ناودارەکانی دژە – ڕاسیزمیەکانی  کرێکارانی ئەوروپی  لە یۆنان و ئیتاڵیا و دانیمارک و وڵاتانی دیکەی سکاندنافیا  لە نەوەدەکاندا نەبونایە ، من و تۆ هەرگیز دەرفەتی ئەوەمان نەدەبوو لە ماڵپەرێکدا بەڕەو ڕووی یەکدی لە ڕۆژئاواوە گوتار بنوسین بە زمانی کوردی، بۆ  خوێنەرانێک کە لە ڕٶژهەڵاتن و  بەزمانێکی کوردی دەدوێن کە لە  ناوچەکانی خۆمادا ئەمڕٶ لە وڵاتی داگیکراوماندا  لە ئێران و سوریا و تورکیادا ئێستایش تاوانە بە فەرمی لە هەندێک شوێن گفتاری پێبکەی بە هۆی سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا و ڕۆژئاواوە، کە پاڵپشتی ئەو هێزە داگیرکەرانەی وڵاتەکانمان دەکەن  بۆ توانەوەی کورد لە ناو نەتەوەکانی داگیریان کردوووین و ،وەک تۆ کورد بە “توندڕەو و گیڕەشێوێن و تیرۆریست” ناوزەد دەکەن، وەک چۆن تۆ ناوزەدی من و بٶچونەکانم و هاوڕێیانت کردوم لەو بابەتە سەرپێیەتدا .  “دیموکراسی” و “سکولاریزمەکەی” تۆ بڕوات پێێەتی و بەرگری لێدەکەیت پشتگیری تەواوەتی  ئەو سیاسەت جیهانییە ئەمریکییە دەکات کە ئەمڕٶ منداڵانی سەر سنوورەکانی کوردستان و ئەفگانیستان و فەڵەستین و بەلوچستان و لوبنان و عێراق و ئێرلەندا،  کە هەندێکیان هەتا ئێستا نازانن میوە چییە، بە “تیرۆریست” لە قەڵەمدەدات و پارەی بۆمبەکانیان بەسەردا  ساغ دەکەنەوە بە بۆمباباکرانکردنیان لە رێگای هاوپەیمانییە سەربازی و سیاسیەکانیانەوە، کە داگیرکەرانی ئێمەن، ئەمە دیوەکەی تری ئەو سیاسەتە نێودەوڵەتیەیە کە تۆ لێی بێئاگایت کاکە گیان .  
تۆ بەر لەوەی هەر خودی ئەو بابەتەتان خوێندبێتەوە کە من نووسیومە بۆ ئازادی مەلا کرێکار ، بریاری ڕاستەوخۆی زۆرت داوە وەک ئەویە پێتوایە کە بەندە لە ژێر کاریگەری چی و چی دایە . نەخێر، من وەک خۆم  لە ژێر کاریگەری چەوسانەوەدام و ئەوانەی لەو بەرەیەدان و دژی وەستاونەتەوە و بەرگری دەکەن لە مرۆڤ ئەمڕٶ، کار و گفتارم کاردانەوەی ئەو هۆکارە ماتریالانەیە کە تیایدا ژیاوم و دەژیم و، هۆشیاریشم بەرهەمی ئەوەیە و هەر ئەوەشە وایکردووە هەوڵدەدەم تا  بتوانم ، گەر پێم بکرێت، بۆ تۆسقاڵێک، زۆر گچکە، زۆر گچکەتر لەوەی کە تۆ نوسیوتن، گەر بتوانم، بە جەستە و بیر، بەشێوەیەک لە شێوەکان ببمە بەشێک  لە هێڵی ئەو مرۆڤانەی کە ئەمڕۆ لە تەواوی دنیادا  نادادپەروەری قبوڵ ناکەن و خوازیارن تۆسقاڵێک وارتان ئاسا  لە دژی جیاکاری و چەوساندنەوە بوەستنەوە، من دەمەوێت ئەوەی کە  ئەوەی من و سەدان هەزاران لاوی دیکە چەشتومانە لە منداڵیمانەوە هەتاوەکو ئێستا  لە کۆمەڵگەکانی ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاواد  نەوەی داهاتوو نەیچێژێت، من هەست بە چەوساندنەوەی خۆم و دەوروبەر دەکەم، بۆیە هۆشیاریم وایە و دایالیکتیانە دەڕوانم و بەرگری لە ئازادی رادەڕبڕینی خۆمان و  کرێکار   و هەموو چەوساوەکانی ئەمڕۆ دەکەم ،  بۆ ئەمەش ڕاشکاوەم و خوێندنوەم ئاسانە و شاراوەیم نییەو   ئایدیاکانم تا پێم بکرێت لە پاڵ پراکتیکی ڕۆژانەمدا بانگەواز دەکەم ،  بەڵام تۆ ،  وەک  ملیۆننان مرۆڤی بێچارەی دیکەی ئەمڕۆی جیهانمان، لە ئاست ئەو چەوساندنەوانەدا هێندە تاریکبینبن خەریکە هەر خودا نەخواستە  بەتەواوەتی  دەگەنە  پلەی کوێر بوون…  دووبارە ڕێزم بۆتان .   


ڕۆژ ئەحمەد

 

Previous
Next
This site is registered on wpml.org as a development site.