Skip to Content

Thursday, March 28th, 2024
رەخنە هوشیارییە و ئازادیش بەرپرسیارێتى

رەخنە هوشیارییە و ئازادیش بەرپرسیارێتى

Closed
by November 18, 2008 گشتی

 رەخنە هوشیارییە و ئازادیش بەرپرسیارێتى
نورى بێخاڵى

 لە ژمارەكانى (227 و 228) ى رۆژنامەى رۆژنامە و بە دوو بەش وتارێكم بڵاوكردەوە، دیارە هەر كەسە و بە میزاجى خۆى لێكدانەوەى بۆ ناوەڕۆك و مەبەستى نووسینەكە هەبووە، ئەمەش حاڵەتێكى سروشتییە و دواجار مافى هەر خوێنەرێكە دیدگاى تایبەتى خۆى بۆ شتەكان هەبێت، واتە رێك ئەمە ئەو شتەیە كە بە رەخنەى خوێنەر ناو دەبرىَ، بەڵام كاتىَ كەسانێك بە تەوزیفێكى شەیتانى و بە عەقڵیەتێكى دۆزەخى بێن و تەئویلى گوزارشتەكان بكەن، ئەوە پێویستى بە هەڵوەستە لەسەر كردنە.
 ئەو خوێنەرەى شارەزاى نووسینەكانى من بێت، دەزانىَ و شایەتمانى ئەوە دەدات، كە ئەمڕۆ و بۆ یەكەم جار نییە من لەسەر دونیابینى حزبى كوردى دەنووسم و قسە لەسەر دەسەڵاتى كوردى دەكەم، بەڵكو ئەو رۆژانەى كە شەڕى ناوخۆ كوردستانى كردبووە دوو ئیمارەتى جیاواز، لەوەش راشكاوانە و توند و لۆژیكى تر قسەى خۆمان كردووە، كە رەنگە زۆرێك لەوانەى ئەمڕۆ دەیانەوىَ نان و پیازێك بەو وتارەوە و نووسینەكانى لەو چەشنە  بخۆن، هۆیەكەى ئەوە بێت  كۆتایى شەڕى ناوخۆ و ئاشتبوونەوەى پارتى و یەكێتى گڵۆڵەكەى خستنە لێژى و تازە ئاشێكى شەڕخوازانە نەماوە، تا بە هۆیەوە ئاوى پیا بكەن و نانى چەورى رۆژانە بە راپۆرت نووسى و زماندان لەم و لەو مسۆگەر بكەن، وەكوتر هەندێكیش لەوانەى گوایە خۆیان لە بەرەى رەخنەگرتن لە دەسەڵات دەبیننەوە و تا دوێنىَ لە سەنگەرەكانى ئەو دوو حزبە گوللەیان بە تارمایى بەرامبەرەكانیانەوە دەنا و ئێستا وەعزى دادوەرى و ئاشتى و دیموكراسى و دژە گەندەڵى و چاكسازى و چى و چى لێدەدن، ئەو نووسیەنەیان وا خوێندۆتەوە، كە ئەمە بانێكە و دوو هەواییە.
 جارىَ مەبەستى سەرەكى من لەو نووسینە ئەوە بووە، كە مەرج نییە هەموو ئەوانەى حزبى نین و لە دەرەوەى حزب قسە دەكەن، دیموكراسخواز و ریفۆرمیست و مەدەنى عەیار بیست و چوار بن و ئەوانەى ناو حزب هەموویان كۆیلە و ئەڵقە لە گوىَ و خەسیوو بن، وەك ئەوەى مەرج نییە هەر كەس كە ئەندامى حزبێك بوو نابىَ لە ئاست هەڵە و چەوت و چەوێڵییەكانى حزبەكەى قسە بكات و رەخنە بگرىَ. بە پێچەوانەوە حاڵەتى تەندروست بۆ حزبى كوردى بە گشتى و پارتى و یەكێتى بەتایبەتى ئەوەیە بوارى زیاترى رەخنە و قسەكردن بۆ ئەندام و كادیرەكانى خۆیان بڕەخسێنن و خۆیان دەرزى ئاژنى خەوش و كەموكوڕییەكانیان بكەن، نەك دەرفەت بدەنە كەسانێك، كە سەرچاوەى رەخنەیان رق و لۆژیكى قسەكردنیان سڕینەوە و بە سفركردنى بەرامبەر و مەعریفەى دەستیان سوكایەتى پێكردن و دڵڕەشییە، بێن وەعزمان دادەن و شاباشمان بەسەر لێبدەن، كە من پێم وایە بەشێكى زۆرى ئەو گەرەلاوژە و بێسەرووبەرییەى هەڵمەتى سوكایەتیكردن بە حزب و كارى حزبایەتى و حكومەت، كە ئەمڕۆ بەناوى رەخنە و چاكسازى و دیموكراسییەت و ئازادى رادەربڕینەوە دەبینرىَ، دەكەوێتە ئەستۆى خودى پارتى و یەكێتى، كە دەبوا زیاتر ئەندام و كادیرەكانیان لەسەر ئەوە رابێنن، دیوى دووەمى جوان و ناشیرینییەكانى خۆیان ببینن و قسەى لە بارەوە بكەن، كە پێم وایە ئێستاش بەشى ئەوە كات و دەرفەت ماوە ئەو دوو حزبە زەمینەى ئەوە خۆش بكەن، ئەندامانى خۆیان هەڵەكانیان راست بكەنەوە و بیانخەنە بەر ئەرك و بەرپرسیارێتى ئەوەى پەیامى حزبەكانیان چۆن بە دروستى و پاكى بگەیەننە خەڵك و كۆمەڵگە.
 بۆیە وەك روونكردنەوەى زیاتر مەبەستى سەرەكیم لەو نووسینە ئەوەبووم بڵێم، ئەگەر بڕیارە دوا قسە هی زۆرێك لە بەناو زبرنووسەكان و بەشێك لە جنێوفرۆشەكانى ژێر سایەى میدیا هێرشبەرەكان بێت ( ئەمە حوكمێكى پێشوەختە و رەها نییە، چ بۆ كاراكتەر، یان كەناڵەكان)، كە سەرجەمی خەڵكى حزبى و دەسەڵاتدار و رۆژنامەنووس و نووسەرەكانی میدیای حزب دەرباربن و ئەوان ریفۆرمخوازو ویژدانی شەقام بن، ئەوا باشترە لەم بارەیەوە قسە نەكەین و تف لە هەموو ئەو چەمكە مۆدێرنانەی یەكتر خوێندنەوەو قبوڵكردنی جیاوازی و سەروەری تاك بكەین، كە ئەو بابایانە رۆژانە لە ئاست دەسەڵاتى كوردى و حزبەكاندا هەرزانفرۆشی دەكەن.
 لێرەدا دووپاتى دەكەمەوە و دەمەوێ سەرنجی خوێنەری بەڕێزو زۆرێك لەو جنیۆفرۆشە چیكڵدانە تەسكانە بۆ ئەوە رابكێشم، كە ئەو بۆچوونانەم حوكمی رەهاو گشتگیرنین، هاوكات هەموو ئەوانەش ناگرێتەوە، كە ناویان لە خۆیان ناوە قەڵەم و میدیای ئازاد، چونكە ناكرێ و بێویژدانییە، چەند قەڵەمێكی جوان و جددی و گەنجانە (كە بەپەنجەی دەست دەژمێردرێن)، لەگەڵ ئەو لەشكرە نەخوێندەوارو فەریكەو هەرزە بەناو نووسەرو رۆشنبیرانە بخرێتە تای تەروازوویەك، ئەو دەنگە نەشازو قامیشە وشكهەڵاتووانەی، كە تا میدیای هێرشبەر (بە تایبەت ئەلیكتڕۆتى) نەبوو ناویان لە كولەكەی تەڕدا نەبوو، كەچی لە پڕێكا و لەگەڵ گرمەی هەورەتریشقەی جنێوو تەشهیری بەناو رەخنە، وەك دۆمەڵان لە زەوی رۆژنامەگەری هەڵتۆقین و ئێستا لە میانی جوینەوەو كاوێژكردن لەسەر راوبۆچوونی ئەو چەند دانە قەڵەمە جوانە، دەیانەوێ ببنە فس فس پاڵەوان.
 سەیرە! هەر بابایەكی نەخوێندەوارەو دێت، دوای ئەزبەركردنی دوو دێری رۆژنامەو بڵاوكراوە و ماڵپەڕەكان و لە بێ ئیشی خۆی، گەرەكییەتی بە بەردێك دوو چۆلەكە بپێكىَ، لەلایەك دەستی چەوری دۆڕاوی خۆی بەسەرى كارەكتەرەكانی نێو میدیای حزبی (بەبێ جیاوازی و هەڵاوێركردنی قەڵەم و هەڵوێستەكان) بسڕێتەوە، لەلایەكی دیكەش مشەخۆرانەو لەسەر پێستی نەهامەتییەكانی خەڵك و كوێركردنی هۆشیاری شەقام (كە گومانم لە بوونی ئەو هۆشیاری و ئاگاییە هەیە)و بە ماكیاژو ماسكی درۆزنانە سینگی خۆی دەرپەڕێنی و وەكو موژدەبەری ئازادی و دیموكراسی و كرانەوەو فریادڕەسی كۆمەڵگە خۆی نمایش بكات.
 لە سەرووی ئەوەشەوە (شەلم, كوێرم, نابوێرم) ترسنۆكانەو بەبێ ئەوەی بوێری ناوبردنى قەڵەمەكانی میدیای حزبی و جوامێری و ویژدانی هەڵاوێركردنی زمان و گوتارەكانیان و دیوە جوان و خەوشدارەكانى.. لایەنە باش و خراپەكان.. كارە جوان و ناتەواوەكانى حزب و دەسەڵاتیان هەبێت، دێن و بە حوكمێكی پێشوەختەی كوێرانە و لە هەڵچوون و كەفوكوڵێكی هەرزەییانەدا، هێڵێكی راست و چەوت بەسەر تەواوی بەرامبەرە جیاوازەكانیان دێنن و گشتگیرانە و بەبێ جیاوازی ناشرینیان دەكەن.
 لەو ئاستانەیەدا دەمەوێ بڵێم, نە دەمڕاستی كاراكتەرەكانی میدیای حزبیم و نەمافی ئەوەیشم هەیە ببمە پارێزەریان و پاساویان بۆ بهێنمەوە، چونكە وەك ئەوەى دەزانم هەموویان دەم و زمان و قەڵەمی جددی و پاك و بوێرو راستگۆ نین، هاوكات دڵنیام و دەشزانم  و درك بەوە دەكەم (بەختیار عەلی) گوتەنی "هەموو مانگاكان لە تاریكیدا رەش نین"،  لەوەش تێدەگەم كە چۆن مەرج نییە هەموو بەرپرس و كاراكتەرەكانی نێو دونیای راگەیاندنی حزبی دەربار و ماستاوچی و بارەبەر و قەڵەمی تەشریفات و ستایش و پیاهەڵدان بن، ئاوا وزیاتریش دڵنیام، كە ئەو هەموو دەنگەنەشازو نەخوێندەوار و دڕدۆنگ و قامیشەوشكهەڵاتووە دەمامكدراوانەیش، كە ناویان لە خۆیان ناوە رەخنەگر و ریفۆرمخواز، پەرێز خاوێن و راستگۆ و نیازپاك و بەویژدان نین.
 وەكو تر و بەشبەحاڵی خۆم, كە چەندین ساڵە لە میدیای حزبی كارم كردووە و دەكەم، بڕواى تەواوم بەوە هەبووە و هەیە كەسێك با لەناو حزبیش بێت، ئەگەر بۆ خۆى رێز لە خۆى بنىَ و بەهایەك بداتە كەسایەتى خۆى و خاوەنى خۆى بێت، نەك كەس نییە بچووكى بكاتەوە، بەڵكو ئەوە كارى حزب نییە بیكاتە كۆیلە، چونكە لە بنەڕەتدا (لابۆت) گوتەنى "خۆبەكۆیلەكردن خوە"، ئیدى دەشىَ كەسێك لە دەرەوەى حزب و دەسەڵاتیش بێت، خوى بە خۆبچووككردنەوە و خۆبەكۆیلەكردن گرتبىَ و نەتوانىَ بگەڕێتەوە دۆخى سروشتى و نۆرماڵى مرۆییانەى خۆى. وێڕاى ئەمە و ئەو كەناڵە حزبیەى كارى تێدا دەكەم، لە زۆرێك لە دەنگ و قەڵەمە رەخنەگر و جددییەكان نزیكم و دۆستی هەندێكیانم، كە گومانم لە گوتاری ژیاندۆستی و گەنجینەی مەعریفی و دڵسۆزى نیشتمانى و بوێری و راستگۆییان نییە، كەسیش رۆژىَ لە دەزگاكەم یان لە ناو حزب نەهاتووە، بڵىَ چۆنە دۆستى فلانى و هاموشۆى فیسار دەكەى، كە رۆژانە لە فلان رۆژنامە و فیسارە گۆڤارە قسە بە حزب و حكومەت دەڵێن و رەخنەى لێدەگرن، بۆیە نە پێویستیم بە پاكانەیە و نە شەرمیشم بەو كارەكەیە، چونكە وەك دەڵێن (بەری خۆر بە بێژینگ ناگیرێ) و پەرێزى هەموو لامان دیارە، بەڵكو شەرمم بەوەیە حزب ، یان روونتر ئەندام و كادیر و هەڵسوڕاو و بەرپرسێكى حزبى و حكومى هەڵە بكات بێدەنگ بم، لەوەش بەلاى منەوە شوورەیی تر ئەوەیە، كەسێكى نەخوێندەوار پلارمان تێبگرىَ و لە كابرا حزبى و حكومییەكە گەندەڵتر بێت، لە بەرامبەریدا بێوەڵام بم.
 دیسانەوە بەبیر زۆرێك لەو بەناو سوپەر ریفۆرمیست و دیموكراسخواز و رەخنەگرانە دێنمەوە، كە ئەو كاتەى لە ساتەوەختە ئاڵۆز و سەخت و پڕ گیروگاز و سەرئێشەكانى شەڕى ناوخۆدا، ئێمەمانان قسەمان لەسەر خەوشەكانی دەسەڵاتی سیاسی كوردی و عەقڵیەتی میلیتاریستی حزب و مۆنۆپۆلكردنى دەسەڵات و سەرچاوەی ژیانی خەڵك و گەنیوی كولتوری  نەریتسالاری  و مەرگدۆستی و گوتاری فەندەمێنتالی و باوەڕسالاری دەكرد، زۆربەی زۆری ئەو لەشكرە نەخوێندەوارە جنێوفرۆشەی ئەمڕۆ، لەو رۆژ و كاتانەدا یان مناڵی شیرە خۆرە بوون، یان ئەو ترسنۆك و زراو تۆقیوانە بوون، كە دەستیان بە كڵاوی خۆیانەوە گرتبوو و پەیڕەویان لە پەندی (ئاگرە سورە، لە خۆم دوورە) دەكرد، كە دوور نییە هەندێكیان كوڕى پێشەوەى سەنگەرەكان و راپۆرت نووسى دەزگاكانیش بووبن!
 بۆیە هەموو ئەوانە بەلایەك، بەڵام بەدیوەكەی تردا، مانای ئەوە نییە ئەمێستا  لە ئاست ئەو گاڵتەجاری و مناڵبازاڕییەی ئەمڕۆی میدیای هێرشبەر و ئەو زمانە شڕ و درێژە بێدەنگ بین، كە بە ئاشكرا و بەبىَ جیاكردنەوەى رەش و سپى، بێ رێزی بەرامبەر خەڵكى حزبى و حكومى و كاراكتەرەكانی نێو میدیای حزبی دەكات و بە بڕیارێكى رەها و كوێرانە و تەنها بە مەبەستى وروژاندن، هەرچی سنوری یاسا و عورف و ئەخلاقی نووسین و رۆژنامەگەرییە دەیبەزێنێ و ژێر پێی دەخاو وەعز دەبەشێتەوە، كە بە داخەوە لەو رەوشەدا بەسەرێك خودی عەقڵیەتی چەقبەستوو ترساوى حزب، لە كرانەوەی پشتی گوتاری میدیای حزبی و بەرتەسك كردنەوەی ئازادی كاراكتەرەكانی و بەسەرەكەی تریش میدیای هێرشبەری زادەی رق و دڵڕەشی (حوكمێكی رێژەییە) و عەقڵیەتی رەهاگەرا، زەمینە سازی دەركەوتن و تەشەنەكردنی ئەو وڕێنە و زمانی تەشهیر و جنێوفرۆشی و رشانەوانە بوون.
 لە خۆبایی بوون و زیادەرۆیی ئەو دەنگە نەشازانە گەیشتۆتە ئاستێك، كە مەترسی رشانەوەیان، لە مەترسی گوتاری جیاوازی كوژ و مۆنۆپۆلكردنی حزبى و رەهایی ئایدیۆلۆژی و سیاسی سەردەمى شەڕى ناوخۆ زیاتر نەبێت، كەمتر نییە، چونكە بە قسەی خۆیان، ئەوانە لەو سۆنگەیەوە دێنە گۆ، كە گوایە حزبی كوردی بەهاو سەروەرییەكی بۆ كۆمەڵگاو ئازادی و نرخێكی بۆ تاك و جیاوازییەكان نەهێشتۆتەوە، كەچی رێژەیەكى دیارى ئەو دەم شڕانە دێن و لە میانی گەمەی زمان و بە خواستن و كاوێژكردن لەسەر دونیابینی مەعریفی و گوتاری ژیاندۆستی هەندێ دەنگ، پێشێلی سەروەری و بەهای كەسایەتى ئەوانى دى و سوكایەتى بە ماناى راستەقینەى كۆی چەمكەكانى دیموكراسى و یەكتر خوێندنەوە و دیالۆگ و رەخنە دەكەن، لەوەش وێرانتر گیانێكى لێبووردەییان بە گوتار و هەڵوێستەكانەوە نابینرىَ. سەیریش لەوێدایە بەو لۆژیكى هێرشبردن و كوێركردنەى هوشیارى خەڵك دەیانەوىَ پەنجەى شایتمانى بلەقێنین و بێدەنگ و شەرمنانە وەك ئەوەى قەباحەتمان كردبىَ بچینەوە گۆشەى بێدەنگى و گۆڕەپان بۆ جرت و فرت و رمبازی دڕدۆنگیانەی ئەوان چۆڵ بكەین.
 پێم وایە وەك ئەوەى ئەو بابایانە ئامۆژگارى دەسەڵات دەكەن، كە بوارى ئەوە ماوە خۆیى چاك بكات، بۆ ئەوانیش هێشتا زووە و كات و زەمینەى زۆرتر ماوە، لە میانیدا روانگەیەكى تەندروست بگرنە بەر و زمانێكى جوانتر و گوتارێكى نەرمتر و رەخنەیەكى لۆژیكى تر هەیە، تا لە بەرامبەر خەوش و كەموكورتییەكانى حزبى كوردى و گەندەڵى دەسەڵات پەناى بۆ ببەن و بەكارى بەرن، بۆ ئەوەش بەم مەخلوقە عەجیبانە دەڵێم، ئەگەر خوێندنەوەیەكتان بۆ دونیای رۆشنبیری و رێزێكتان بۆ لۆژیكی دیالۆگ و یەكتر خوێندنەوە و تۆزقاڵێك مەعریفەتان هەبێت و لە ئەلفوبێی رەخنە بزانن و حەرفێك لە جیاوازی تێبگەن و بەهایەك بۆ ئازادی دابنێن، هەر نا خۆتان ماندوو دەكرد  گفتوگۆی (ئەرگۆن و جابری)تان دەخوێندەوە، تا سەرەڕاى جیاوازیتان لەگەڵ ئەوانى دى و بوونى تێبینى و گلەیتان لەسەر هەڵوێست و دونیابینى و كار و هەنگاوەكانیان، بەشى ئەوە فێرى رەخنەگرتن لەوى دیكە و دواندنى بەرامبەرەكانتان دەبوون.
 
 
 
 
 
 

Previous
Next
This site is registered on wpml.org as a development site.