
پلان دارێژی! …. عبدالرحمن بامهرنی
گوتنهكا كوردی یا ههی دبێژیت (عهقلێ كرمانجی پاشی دهێت)، ئایا ئهو عهقلێ ههنێ كهنگی دێ گههیت؟ بوچی ناگههیت؟ سهدهم ب گیروبونا وی عهقلی چنه هێشتا نهگههشتی؟ پێنهڤێت ئهگهر ڤێ گوتنێ دهمهكی هندهكان بو خو كربیته بهانه و شاشی و كهمتهرخهمیێن خوه پێ پهردهپوش كربن، لێ نها و دڤی سهردهمی دا چ بهانه نهمانه كو ئهم خوه د وی گوهی دا بنڤینین و بێژین، عهقلێ كرمانجی پاشی دهێت! ژبهر كو ههمی تشتهك یێ گونجایه ئهم وی عهقلی كارپێبكهین، ئهڤرو ئهم دشێین ڤی عهقلێ ههنێ ب پلان دارێژیێ ئهكتیڤ بكهین. دارشتنا پلانان ژی دگهلهك ئالیان دا دهێته كرن، ب سیاسهتا ئابوری ڤه، ب پێشكهفتنێ و گوهورینا كومهلگههی، پێشخستنا هزرا نهتهوهیی و جڤاكی و ئابوری و تهندروستی و ههمی بیاڤهكی بێی جوداهی.
ئهگهر ژ دهستپێكا سهرهلدانێ وهره مه پلان دارێژیهك د ههمی بیاڤهكی دا ههبایه، ژلایێ جڤاكی ڤه دا پێشتر چین، ژلایێ ئابوری ڤه دا مه ژێر خانهكا دوكمهتر ههبیت، دبیت ئهڤ دهستكهفێن سیاسی یێن نوكه گهلهك دهستكهفتێن دژی دگهل دا بانه، كو ئهڤرو ئهم دكێشمهكێان داینه و ئهم ژ بو خهباتێ دكهین و ژبهر كو یان مه كهمتهرخهمی تێدا كریه یان ژی مه بێی پلان سهرهدهری دگهل كریه. ژ گهلهك ئالیان ڤه مه كێماسی ههنه، ئهگهر ئهم بهحسێ سیاسهتێ بكهین، مه نهزانی و مه ب لوژیكانه نهشیایه سهرهدهریهكا تهندروست دگهل بارودوخێ عیراقێ بكهین و گهلهك دهرفهت مه ژ دهستدان. ژلایێ ئابوری ڤه، دڤێت ئهم پسیار ژ خو بكهین، ئهو پلانێن ئهم بو پروژهیێن خوه دادرێژین، چهند د درێژخایهنن و خهلك چهند ژێ رازی یه، رازیبونا خهلكی ژی مهرهما من پێ بهرژهوهندا گشتی و پترین كهس ژێ مفادار بن. چهند داهاتێ مه بههروه دچیت، چهند پروژێن مه دوباره و سێ باره كار تێدا دهێته كرن و ئهگهر بتنێ ئهم بهحسێ ماستهر پلانێ بكهین، چهند باژێرێ مه بێ سهروبهر هاتیه ئاڤاكرن و ئهگهر مه بڤێت جاددهێن جوان، پاركێن شارستانی ووووووهتد، كو ئهڤرو بو ههر باژێرهكی پێدڤیهكا سهردهمانه نه، ئهم پێدڤی راكرنا چهند ئاڤاهیاینه و ئهگهر ئهم پالپشتیێ ل داهاتێ خوه بكهین و گهشت و گوزاری و كشتوكالێ خوه، ژینگهها خوه، مه چ ل بهر سینگا ههیه و بتنێ ئهگهر ئهڤ كهسێن مووچهی وهردگرن و حكومهت بهرامبهری وی مووچهی، ئهگهر پلان داریژیهك ههبا ، ئهوێن ههنێ ههمی دهستێ كاری بون.
گهلهك جاران ئهم بهحس ل خوه گوهورینێ دكهین و دبێژین، دڤێت ئهم كومهلگههێ خوه ژ كومهلگهههكێ داخستی بهرهڤ كومهلگهههكێ مهدهنی ڤه ببهین و ژ بو ڤێ مهرهمێ ژی، ل بن سهدان ناڤان رێكخراوێن جڤاكێ مهدهنی كارێن خوه دكهن و رێ بو چالاكیێن وان یێن مروڤانه دهێته دان و ئهڤه ژبلی رێكخراو و ئێكهتی و سهندیكایێن تایبهت یێن ب تهخێن جڤاكی ڤه، ههمی ژی ژ بو هاندانا وانه ژ بو دهست نیشانكرن و پێشڤهبرنا ههمی وان ئاستهنگێن دبنه بهربهست درییا ههر سازیهكێ ژ ڤانان دا و بكورتی، ههمی ریێن پێدڤی یێن سهردهمانه د ههمی بیاڤهكی دا و بێ جوداهی هاتینه خوشكرن و ئهڤ سهندیكا و دامهزراوه ب ئازادانه یێن كارێن خوه دكهن! لێ پرسیارا ههره گرنگا دهێته كرن و ئهم ژ خوه دكهین، بوچی تا نوكه ئهم نه شیاینه جڤاكهكێ مهدهنی ب دا مهزرینین و دیموكراسیهتێ دناڤ خهلكی و كومهلگههێ خوه دا پیاده بكهین؟ لڤێره یا من مهرهم پێ، دڤێت بیر ل پهیدابونا سیستهمهك دی بكهین، دڤێت ب لوژیكانه كار ل سهر بهێتهكرن و پێدڤی ب نوكرنان ههیه. نوكرن ژی چاكسازیكرنێن بهردهوامن د ههمی لایهنهكی دا، پروسا سیاسی، ئیداری و ژ پێخهمهت دروستكرنا سیستهمهكێ دامهزراوی یێ گونجای و رێك و پێك. ههر چهنده ئهركێ ڤان چاكسازیان ژی دكهڤیته ستوێ حكومهتێ و دهما ئهم دبێژین حكومهت، یان كو ههر سێ دامهزراوێن یاسادانان، جێبهجێكرن و دادوهری و دڤێت ئهڤێن ههنێ رولێ خوه ب دروستاهی و ب سیستهمێ پلان دارێژیێ بگێرن، ئهڤ سیستهمه ژی كار پێبهێتهكرن و ئهگهر ههبیت ژی بهێته ئهكتیف كرن.