
لێگهریان د شعرهكا (مهسعود خهلهف)ی دا
ئهم ههمی دنڤیسین و ئهو كهسێن دنڤیسن ژی گهلهكن و ئهم دشێین ژ ڤێره بابهتێ خوه دهست پێبكهین، ئهو چ تشتن مه مژوولی نڤیسینێ دكهن؟ رهنگه نڤیسین بخو تشتهكێ ب ساناهی بیت، لێ ئهو تشتێن مه پالڤهددهن بو نڤیسینێ ههر ئهو تشتن یێن سهنگی ددهنه نڤیسینا ههر ئێك ژ مه. نڤیسین بخو تێكهلهكه ژ ناخێ نڤیسهری و ژ هزرو بیركرنهڤهیا نڤیسهری و لڤێره ژی تا ئهڤ كارلێكه دناڤبهرا ههردوویان دا روینهدهت، نڤیسین نهشێت قالبێ خوه یێ دروست بگریت. ئهگهر ئهڤه بو نڤیسینێ ب رهنگهكێ گشتی بیت و خاندهڤا خوه دناڤرا ب بینیت، دگهل شعرێ گهلهك جوداتر و زیق تر ئهڤ چهندا ههنێ رهنگ ددهته ڤه و ئهڤ ئێكگرتنا ههنێ، گهلهك ب هێزتر دیار دكهت.
پهیڤێن داخدای، ناڤێ شعرهكا هوزانڤان (مهسعود خهلهف)ه دكوڤارا نوبون دا بلاڤ بویه، دێ ههولدهین ڤێ كارلێكێ دناڤبهرا نڤیسینا وی و وی بخوه دا ئاشكهرا بكهین و ئایا ئهو ئێكگرتنا ههنێ، دناڤبهرا ههردوویان دا، چهند یا خورته؟
د ڤێ كێلیێ ده من كهس نه دیت ژ بلی ته،
و من خوه دهخیلی روونشتنێن بهر ئێڤارێن ته دكر
هوزانڤان ب راشكاوانه و ژ ناخێ خوه یێ دگهل تشتهكی د ئاخڤیت، پێش وهخت ژی دزانیت دڤێ ساتێ دا ئهو دگهل خوه یه و بو كهسێ نانڤیسیت، چنكو ئهو تشتێ دگهل د ئاخڤیت، كهسهكێ دویرهدهسته و نه دهنگێ وی دگههتێ و نه ههناسهیێن ئێك گوهـ لێدبن. هوزانڤان یێ دیار دكهت، كو ئهو جهێ پێڤه گرێدای، چ ئهو جهـ بیت یێ لێ ژ دایك بوی یان یاریكێن زاروكینێ لێكرین یان ژی ئهڤیندارا خوه لێ هێلای یان ژی حهزكرنا وی بو وێ ئاخێ بیت، ئهو جهه یێ دناخێ وی دا و چ تشتهك جهێ وی ناگرن و نهشێن حهزێن وی تێر بكهن.
ههموو خاچهرێك، د بهر پێلێن شهڤستانێن ئهرزان ره دبوورن،
و نێزیكی سهد سالهكی ئهم دهزرین،
دا كۆ دهستێن دیرۆكێ یێن شكهستی،
د بێهنڤهدانێن مشهختیا ڤێ ههلبهستێ ده ببینن.
دڤی پارچێ دا، هوزانڤان مه رادكێشیته وان ههمی تشتێن وی مژوول دكهن، وان ئهگهرێن بوینه سهدهما دووركهتنا وی ژ جهێ ژ دایكبونا وی. هوزانڤان یێ دوزا پارچهبونا وهلاتێ خوه بهر چاڤ دكهت، هوزانڤان یێ خاندهڤایێ خوه برێكا ههستێن خوه و خهریبیا خوه مه دكێشته بابهتهكی كو د روژانهكێ دا و د سال وهختهكی دا، دیروكێ غهدرهكا ل وی و وهلاتێ وی كری. ئهڤرو دووركهتنا وی و خهریبیا وی ژ كێلهكا ئهو لێ ژ دایكبوی و ژ كێلهكا یاریێن وی یێن زاروكینیێ لێ ماین، یێ خهموكی و نه ئارام كری! ئهو خهریبیا ههنێ نه بتنێ كارتێكرن ل تهندروستیا وی كریه و ئازارێن جهستهیی گههاندینێ، بهلكو دهرونێ وی ههمی نه ئارام كریه و چهند خوه بتنێ دبینیت، ئێكسهر خوه دگهل دا ژبیر دكهت. هوزانڤان برییا ڤی وێنهی كودێ ڤێ خهریبیێ و بهرزهبونێ بو مه یێن خاندهڤا ئاشكهرا دكهت، ئهو ژی دهما دبێژیت (نێزیكی سهد سالهكی ئهم دهزرین)، ئهگهر ل مێژویێ ژی بزڤرین ههر ل نێزیكی ڤی دهمی یه كو وهلاتێ وی تێدا هاتیه پارچهكرنێ. لێ شاعر لڤێره بتنێ ناراوهستیت و تهئكیدێ دكهت، كو ئهو پارچهبونا ههنێ، د دهمهكی دا بریار ل سهر هاتیه دان، كو بهزرا وی گهلهك یێ بێ بها و ئهرزان بویه، دهما دبێژیت (ههموو خاچهرێك، د بهر پێلێن شهڤستانێن ئهرزان ره دبوورن)، یان كو نه بتنێ دیروكێ مافێن وی و ئاخا وی و سهروهریا وی بن پێكرینه، بهلكو ژ ئهگهرێ تشتهكێ بێ بها ئهڤ چهندا ههنێ رویدایه و ژ بهر هندێ ژی دبێژیت (دهستێن دیرۆكێ یێن شكهستی)، كو بهزرا وی دیروك گهلهك تشتان دناڤ پێلێن خوه را بهرزه دكهت و راستیان ڤهدشێریت و بێ دادیێ دكهت.
ئهگهر لڤێ گرێدانا دناڤبهرا شعرێ و هوزانڤانی دا ڤهگهرین و بزانین كا ئهڤ كارلێكه چهند یا بهێزه و تا چ راده راستگوویی تێدا دیاره، دهما دبێژیت (د هشێ ههلبهستێ ده پیرهمێرهك ژ دایك بوو)، یانكو ئهگهر ئهو وهك هوزانڤان خوه ب گهنج ژی بزانیت، لێ ڤێ خهریبیێ ئهو ب ههمی ههستێن وی ڤه بهرهڤ پیراتیێ ڤه بریه.