
بهری دهنگێ خوه بدهی، خودانێ بریارا خوه یا دروست به
پشتی دیاركرنا ماوێ ههر سێ ههلبژارتنێن (پهرلهمانێ كوردستانێ، سهروكاتیا ههرێمێ و جڤاتێن پارێزگههان) ژلایێ كومسیونا بلندا سهربهخویا ههلبژارتنان ڤه، پهنجهرهیهكا دی یا روهن ل بهر چاڤێن خهلكی ڤه بو، كو دێ شێن ب دهنگێ خوه پروسا سیاسی دیار كهن و ئهڤه ژی وهك مافهكێ دیموكراسیێ رهوایێ ههر هاولاتیهكی، كو ههر كهسهكێ تهمهنێ وی یێ یاسایی رێ پێبدهت، بشێت ب دهنگێ خوه ببیته بهشهك ژ گوهورینان. تا ڤێره ئهڤه پێنگاڤهكا دلخوشكهر بو و ههمییان چهندین هیڤی و ئومێد ل سهر نژاندبون، كو بشێن دڤان ههلبژارتنان دا، پالهكا دی بدهنه پروسا سیاسی لههرێما كوردستانێ. لێ تشتێ ئهڤ خوشیا ههنێ بهرتهنگ كری و ههستا لهقیانا پێپكهكێ ڤێ دیموكراسیهتێ لدهڤ ڤی خهلكی ئازراندی، دهنگویێ زێدهبونا 94 هزار دهنگدهرانه ل ههردوو پارێزگههێن ههولێر و دهوكێ، كو براستی، نه بتنێ دیموكراسیهت بڤێ رێژا دهنگدهران لهنگ دبیت، بهلكو خهلكی ههست ب برینداربونێ كر، كو ئێدی ئهو ههست نهكهت، ئهو خودانێ دهنگێ خوه و بریارا خوه بیت و دههر ئهنجامهكی ژی دا، جوره بێهیڤیبونهك لدهف پهیدا ببیت. خالهكا دی یا شلقهك بههمی حهژێكهرێن دیموكراسیهتێ ئێخستی، بابهتێ ههمواركرنا دستورێ ههرێما كوردستانێ بویه و ڤهگهراندنا وی بو ناڤ پهرلهمانی و دبهرامبهر دا، دهنگێ رژدێ كو دڤێت رهشنڤیسێ دهستوری بكهڤیته راپرسیێ و هاولاتی ب دهنگێ خوه، بریارا پهسهندكرنا وی یان رهتكرنا وی بڤی رهنگی بدهت، ژبهر كو رهشنڤیسێ دهستوری، ههمی رێكێن خوه یێن یاسای دهرباز كرینه.
پێنهڤێت ئهڤ ههردوو گرژیێن ههنێ ب رهنگهكی و دوان كارتێكرنا خوه ل سهر ههلبژارتنان ههنه و كارتێكرنێ ل سهر ئهنجامێن ههلبژارتنان ژی دكهن، ههر كهسێ ل گورهپانا سیاسی یا ههرێما كوردستانێ ژی سهح بكهت، چ وهك لایهنێ دهستههلاتێ، یهكێتی و پارتی و چ ژی لایهنێ ئوپوزسیونێ، دێ بو ئاشكهرا بیت، كو ڤێجارێ كورد دویربینانهتر سهح دكهته ئایندهیێ سیاسیێ ههرێما كوردستانێ و ههرلایهنهك ژی، دچاڤێ حزبا خوه را ڤی ئایندهی دبینیت.
ئهگهر ههردوو حزبێن دهستههلات یهكێتی و پارتی وهربگرین، پارتی رژده ل سهر وێ چهندێ كو دهستور بكهڤیته بهر راپرسینێ و خهلك بریارێ ل سهر بدهت و ئهگهر دهستوری سهرگرت ژی، هینگێ رێ یا خوشتره كو بهرێز مهسعود بارزانی، كاندیدێ ئێكانهیێ پارتی بیت و چانسهكێ باش دێ ل بهر سینگێ وی ههبیت، كو دوباره وهك سهروكێ ههرێمێ ژ لایێ خهلكی ڤه بهێته ههلبژارتن، پسیار ژی لڤێره ئهوه، ئایا پشتی سهروكێ ههرێمێ بریار دای كو دهستور ڤهگهریت بو پهرلهمانی، ئهو چ برگهنه پێدڤی یه بهێنه ههمواركرن و ههمی لایهن ژێ درازی بن؟. وهك یهكێتی نیشتیمانی، كو بریارا خوه ئێكلایكری و بو ڤان ههلبژارتنێن چاڤهرێكری، لیستهكا سهربهخو ژ ههڤپهیمانا خوه یا ئێكانه كو پارتی یه، ههلبژارتی، ههر وهكو چاڤدێرێن سیاسی ژی ئاماژێ بو ددهن، ئهڤه بریارهكا حهكیمانه بو یهكێتی هاڤێتی و یهكێتی دشێت، ستراتیژیهتا خوه یا دروست دهست نیشان بكهت و جهماوهرێ خوه لدوورێن خوه كومبكهت و نه بتنێ ئهندام و لایهنگرێن وێ، بهلكو ههمی ئهو دهنگێن بێ لایهن و حهز دكهن ههڤسهنگیهكا سیاسیانه یا حهكیم، ل ههرێما كوردستانێ پهیدا ببیت، دهنگی بو بدهن و یهكێتی ههر وهكو ئهو دبینن، تاكه حزبه، بشێت بهلانسا سیاسی و ئیداری رابگریت و ئهڤ خالێن ههنێ د یهكێتی نیشتیمانی دا زێدهتر كومڤه دبن. حزبێن ئوپوزسیون لایهنێ دوێ نه دههڤركیا سیاسی دا، پێكولا وان ژی پێنهڤێت ل سهر ب دهست ڤه ئینانا دهستههلاتێ یه، دڤی بارودوخی ژی دا، كو دهستور ههره چهكێ مهزنه ددهستێن وان دا، كو ل بهرامبهر ئێك ژ حزبێن دهستههلات راوهستن و پرسا ههلبژارتنا سهروكاتیا ههرێمێ ب دهستوری ڤه بهنده، ب باشترین چهك بو خوه بدهلیڤه زانی یه و بو پاراستن و بهرگریكرن ژی، د ئامادهنه شلقێ ب ڤێ پروسا دیموكراسی بێخن و بدیتنا ههمی ڤان لایهنان، كو ههمی بهشداری ڤێ ههڤركییا كومڤهكرنا دهنگانه و ههر لایهنهك خوه بههڤرك دزانیت و ئهگهر مافهكێ وان یێ رهوا ژی بیت، كو سندوقا دهنگدانێ تهحهكومێ ب بریارا سیاسی دكهت و بتنێ سندوق دشێت، ڤێ ههڤكێشهییا ئالوز و ململانهیێ سهر راست بكهت.
لڤێره هاولاتی ئهو كهسه یه یێ ڤێ دویرببینینێ دگههینته ئارامگهههكێ و ههر هاولاتی بتنێ یه ژی، كو راددهیهكی بو پهكهفتن و سهر راستكرنا پروسهییا دیموكراسیێ ددانیت، دڤێت ئهو بخوه ببیته بریاردهرێ چارهنڤیسێ خوه و ب دهنگێ خوه، ئهو بتنێ دشێت هاوكێشهییا سیاسی سهر راست بكهت، كو براستی ئهم پێدڤی سهر راستكرنهكێی نه، كو ئهم ل بهرامبهری گهڤێن دهرهكی نه و دڤێت ژبیرنهكهین، كو نهحهز و دوژمنێن پروسا ئاشتیێ ل كوردستانێ، چاڤ لمه دزلن و ل ههر هنگافتنهكێ ژی، رهنگه ئهم باجهكێ بدهین، كو مه رییا ڤهگهریانێ و پهشیمانیێ لبهر چاڤان نهبیتن.
عبدالرحمن بامهرنی
• گوتارا من ل كوڤارا چاڤدێر ژماره 127 بلاڤ بویه