بزه‌و دوانیگای مۆنالیزا ….. سه‌مه‌د ئه‌حمه‌د
-سڵاو, ئه‌م كاته‌ت باش.
نیوه‌ڕۆیه‌كی مانگی نیسان بوو, ئه‌و جێگه‌ی كه‌هه‌موو رۆژێك لێی داده‌نیشتم‌و نیگارم ده‌كێشا, ئه‌گه‌رچی چه‌ق‌و ناوجه‌رگه‌ی شارنه‌بوو, به‌ڵام شه‌قامێكی سه‌ره‌كی بووو هاتوچۆی زۆرێكی خه‌ڵكی به‌سه‌ره‌وه‌بوو. خانمێكی رێكپۆش ئاوه‌ها سلاوێكی لێكردم.
خانمه‌كه گه‌نم ره‌نگێكی قژ خورمایی گه‌ردن به‌رزبوو, خوێن گه‌رم, جیاواز له‌زۆرێك له‌و كیژه خوێن ساردانه‌ی ئه‌وروپاو كاتێك چاویلكه سوور باوه‌كه‌ی له‌چاوی هێنایه خواره‌وه, ئینجا زانیم ئارایشتی كردووه. ئارایشته‌كه‌ش له‌لایه‌ك له‌گه‌ل پێستیدا ته‌بابوو له‌لایه‌كی تریش هێنده كاڵا بوو, هێنده لێزانه‌نه‌ش ته‌داره‌كی دیتبوو, گه‌ر زۆر به‌وردی سه‌رنجت نه‌دایه, نه‌تده‌زانی ئارایشتی كردووه. من كه‌سه‌رقاڵی تۆخكردنه‌وه‌ی سێبه‌ره‌كانی پۆرترێته ته‌واو نه‌كراوه‌كه‌ی به‌رده‌ستم بووم‌و له‌سه‌ر كورسییه بچووكه‌كه‌م دانیشتبووم, ستانده‌كه‌شم له‌هاوشانی خۆم به‌كراوه‌یی دانابوو, هه‌ستامه سه‌رپێ‌و به‌ڕێزیكی زۆره‌وه سڵاوی خانمه ژیكه‌ڵه‌كه‌م دایه‌وه:
-سڵاو له‌تۆ, هه‌موو كاتێكت باش.
-ده‌مه‌وێت پۆرترێتێكم بۆ بكێشیت.
-به‌چاوان, فه‌رموو دانیشه, با من فایل‌و ستانده‌كه‌م ئاماده‌به‌كه‌م.
-ببوره, لێره‌نا, ئه‌گه‌ر بتوانیبا بهاتیتایه بۆ ماڵی من, له‌وێ پۆرترێته‌كه‌ت بۆ بكێشامایه, ماڵه‌كه‌م لێره‌وه دوور نییه.
خانمه‌كه جانتایه‌كی گه‌وره‌ی له‌شاندا بوو, هه‌تا ئه‌و كاته هه‌ر به‌پێوه بوو. ئه‌مه‌ی گوت‌و جانتاكه‌ی له‌شان هێنایه خواره‌وه, له‌سه‌ر كورسیه بچووكه‌كه دانیشت. له‌م كاته‌دا له‌یه‌خه‌ی بلوزه زه‌رده‌كه‌یه‌وه نیوه‌ی هه‌ردوو مه‌مكیم بینی. من كه‌حه‌زم نه‌ده‌كرد له‌گه‌ڵیدا بڕۆم, به‌ڕێزیكی زۆره‌وه گوتم:
-زۆرم پێناچێت, ده‌توانم هه‌رلێره پۆرترێته‌كه‌ت بۆ ته‌واوبكه‌م.
-ئه‌وه‌ی من ده‌مه‌وێت لێره جێبه‌جێی نابێت, خه‌می پاره‌ت نه‌بێت, حه‌قی ماندوو بوون‌و كرێی رێگاشت به‌زیاده‌وه ده‌ده‌مێ.
من به‌بیانوی ئه‌وه‌ی كه كات نێوه‌ڕۆیه‌و نانم نه‌خواردووه‌و برسیمه, داوای لێبوردنم له‌خانمه‌كه كرد كه‌ناتوانم له‌گه‌ڵیدا بچم, به‌ڵام ئه‌و به‌بیانووه‌كه‌ی پێیبڕیم.
-كه‌واتا باشتر, منیش نانم نه‌خواردووه, دڵت چی ده‌خوازێَت ئێستا ده‌یكڕین‌و له‌گه‌ڵا خۆماندا ده‌یبه‌ینه‌وه, له‌ماڵه‌وه به‌یه‌كه‌وه ده‌یخۆین. هاتم بیانوویه‌كی تر بۆ نه‌چوونه‌كه‌م بدۆزمه‌وه, ئه‌و نه‌یهێشت قسه‌بكه‌م.. گوتی:
-من هه‌ست ده‌كه‌م تۆ له‌هه‌موو ئه‌و وێنه‌كێشانه به‌سه‌لیقه‌تری كه‌هه‌تا ئێستا دیومن, جگه له‌مه‌ش, من ده‌مه‌وێت پۆرترێته‌كه‌م زۆر جوان‌و تایبه‌ت بێت, بۆیه بڕواناكه‌م جگه له‌تۆ كه‌سی تر بتوانێت ئه‌م كاره‌م به‌جوانی بۆ رایی بكات.
-سوپاست ده‌كه‌م, به‌ڵام ده‌كرێت هه‌ر لێره پۆرترێته‌كه‌ت بۆ بكێشم.
-تكات لێده‌كه‌م, من ده‌مه‌وێت پۆرترێته‌كه‌م وه‌كو تابلۆی مۆنالیزا نایاب‌و پڕبایه‌خ بێت.
ئه‌مه‌ی گوت‌و خانمه‌كه به‌نازه‌وه بزه‌یه‌كی كاڵی بۆكردم, به‌هه‌مان ده‌ستووری ئه‌و , به‌ڵام به‌گاڵته به‌خۆكردنه‌وه گوتم:
-خانمه‌كه‌م, تابلۆی مۆنالیزا, داڤنشی كێشاویه‌تی, تكایه من كه‌ی له‌ئاستی ئه‌ودام؟
-من هه‌ست ده‌كه‌م سه‌لیقه‌و ده‌ست ره‌نگینی تۆ له‌ئاستێكدایه, ئه‌گه‌ر مۆنالیزایه‌كت بۆ هه‌ڵكه‌وێت, هیچت له‌داڤنشی كه‌متر نابێت.
سه‌رم هه‌ڵبڕی‌و بۆ تاوێك چاوم بڕییه چاوی خانمه رێكپۆشه‌كه, له‌م كاته‌دا بزه‌یه‌كی خه‌مهێنه‌رم له‌نیگاریدا به‌دیكرد, پێمگوت:
-سوپاسی هه‌ستی به‌رزت ده‌كه‌م, به‌ڵام هه‌رگیز وانییه, من له‌كوێ‌‌و داڤنشی له‌كوێ؟
-خۆت به‌كه‌م مه‌زامه. چه‌ند رۆژێكه زۆر به‌وردی ته‌ماشای ده‌ست‌و په‌نجه‌و پۆرترێته‌كانت ده‌كه‌م, من وایده‌بینم تۆ ته‌نها مۆنالیزایه‌كه‌ت به‌سه بۆ ئه‌وه‌ی ناوو شۆره‌ت په‌یدابكه‌یت.
-داڤنشی له‌كێشانی تابلۆی مۆنالیزادا ته‌نها پشتی به‌سه‌لیقه‌ی هونه‌ری نه‌به‌ست, تۆ ده‌زانیت رۆحی داڤنشی تابلۆی مۆنالیزای كێشا, نه‌ك ده‌ست‌و په‌نجه‌ی؟
-گرنگ نییه به‌چی‌و چۆنی كێشا, گرنگ ئه‌وه‌یه كه‌داڤنشی زیاتر له‌دوای تابلۆی مۆنالیزاوه ناوو ناوبانگی ده‌ركرد.
-ئه‌گه‌ر وایه, مۆنالیزا بۆچی (جۆكه‌ندا)ی مێردی نه‌كرد به‌هونه‌رمه‌ند, یان شاعیر له‌ڕاستیدا..
خانمه‌كه نه‌یهێشت قسه‌كه‌م ته‌وام بكه‌م, هه‌ستایه سه‌رپێ‌و شێتانه دووجار به‌ده‌وری خۆیدا سوڕایه‌وه. پێی گوتم:
-من چیم له‌مۆنالیزا كه‌متره, تكایه پێم بڵێ: ئایا هه‌ر له‌و ناچم؟
من به‌بێ ئه‌وه‌ی بیر له وه‌ڵامێكی دروست بكه‌مه‌وه, پێمگوت.
-به‌ڵێ, به‌ڵێ گه‌ر له‌مۆنالیزا شه‌نگتر نه‌بیت, هیچت كه‌متر نییه.
-منیش دڵنیات ده‌كه‌مه‌وه, گه‌ر له‌كێشانی پۆرترێته‌كه‌ی مندا خۆت ماندوو بكه‌یت, ده‌بیت به‌داڤنشی ئه‌م سه‌رده‌مه!
-من ئیدی قسه‌ی ترم نه‌كرد بێده‌نگیم له‌قسه‌یه‌ك به‌باشترزانی كه‌خۆشم نازانم به‌كوێم ده‌گه‌یه‌نێت.
چۆن كه‌روێشكێك له‌شه‌وی ئه‌نگوسته‌چاودا به‌ر شه‌واره‌ی شه‌وقی چرای راوچیان ده‌كه‌وێت, په‌لوپۆی ده‌شكێت, له‌جێی خۆی مت ده‌بێت, منیش ئاوه‌ها له‌ئاستی قسه‌كانی ئه‌و خانمه شیكه مجرۆ بووم. به‌بێ ئه‌وه‌ی به‌خۆم بزانم, به‌شێوه‌یه‌كی ئه‌فسوناوی بووم به‌دیلی بزه‌و نازو تیشكی نیگاكانی.
من ئه‌گه‌رچی له‌ناخه‌وه حه‌زم نه‌ده‌كرد له‌گه‌ڵیدا بڕۆم, به‌ڵام نه‌شمده‌توانی دڵی بشكێنم, پێش ئه‌وه‌ی ره‌زامه‌ندی له‌سه‌ر چوونه‌كه‌م ده‌ربڕم, گوتم:
-چاكتروایه هه‌رلێره, له‌بازاڕ نان بخۆین.
-چۆنت پێخۆشه واده‌كه‌ین.
ئیدی من كه‌وتمه كۆكردنه‌وه‌ی قه‌ڵه‌م‌و كاغه‌زو فایل‌و كه‌لوپه‌له‌كانم, ئه‌ویش له‌دوكانه‌كه‌ی ده‌سته راستمان, دوو سه‌نده‌ویچی بۆ هه‌ردووكمان كڕی. من پۆرترێته ته‌واونه‌كراوه‌كه‌م له‌سه‌ر ستانده‌كه لابردوو خستمه ناو فایله‌كانی ترمه‌وه, جانتاو ستانده‌كه‌م دابه‌شانداو به‌ده‌م سانده‌ویچ خواردنه‌وه كه‌وتینه رێ.. له‌ڕێگه خانمه كه خۆی پێناساندم:
-ناوم (جاكلین)ه, ته‌مه‌نم (23)ساڵه‌و به‌ته‌نها ده‌ژیم, ئه‌گه‌رچی له‌گه‌ڵا ته‌نیایدا, ئولفه‌تم گرتووه, به‌ڵام ده‌خوازم چیدی به‌ته‌نها نه‌ژیم, پێویستم به‌كه‌سێكه بملاوێنێت, ئایا تۆ ناتوانیت ئه‌و كه‌سه‌بیت؟
من كه‌هه‌ر له‌منداڵییه‌وه شه‌رم تێكه‌ڵاوی خوێنم بووه, هه‌تا ئێستاش زۆر چالاكانه له‌جه‌سته‌مدا دێت‌و ده‌چێت, له ره‌فتارو بیركردنه‌وه‌مدا فرمانم پێده‌كات, هه‌ڵوێستم پێوه‌رده‌گرێت, له‌ئاستی ئه‌م داواو پرسه ناوه‌خته‌دا, زمانم تێك ئاڵا, نه‌بادا خانمه‌كه رووشكێن بێت, نه‌متوانی بڵێم:
(نه‌خێر), پێمگوت:
-ئه‌مه رێزو خۆشه‌ویستیه‌كی گه‌وره‌یه بۆمن.
-تۆ شایانی له‌مه زیاتریت, هیواداریشم له‌ڕێگه‌ی جوانی منه‌وه ببیت به‌داڤنشی.
ئه‌م قسه‌یه‌ی چه‌نده ستایش بوو, له‌وه زیاتر سه‌رزه‌نشت بوو, له‌دوای ئه‌م هه‌ڵوێسته من له‌ناخی خۆمدا زۆر توڕه‌و نیگه‌ران بووم, هه‌رچۆنێك بوو, توڕه‌ییه‌كه‌م شارده‌وه, به‌ڵام به‌نیگه‌رانییه‌وه گوتم:
-خانم من هه‌رگیز داڤنشی نیم, من كوردم, له‌وڵاتی تۆ بێگانه‌و په‌ناهه‌نده‌م.
-تۆ ده‌ته‌وێت به‌بێ داڤنشی ببیت به‌مۆنالیزا, ئه‌مه مه‌حاڵه خانمه‌كه‌م.
-مه‌حاڵ نییه, تۆ خۆت نه‌تگوت له‌مۆنالیزا ده‌چم؟
-به‌ڵام بۆ ئه‌وه‌ی رۆحی مۆنالیزا له‌خۆتدا به‌رجه‌سته بكه‌یت, پێویست ده‌كات داڤنشییه‌ك له‌دوت بگه‌ڕێت.
-داڤنشی له‌دوی مۆنالیزا نه‌گه‌ڕا, به‌ڵكو بۆیان سازو ئاماده‌كرد, جارێكی دیش ده‌یڵێمه‌وه: ئه‌گه‌ر مۆنالیزا نه‌بووایه, هه‌رگیز داڤنشی نه‌ده‌بوو به‌و هونه‌رمه‌نده گه‌وره‌یه.
-ئه‌مه راسته, به‌ڵام خانمه‌كه‌م ده‌بێت بزانیت من داڤنشی نیم.
-تۆ كه‌نیگاركێشێكی به‌به‌هره‌و به‌سه‌لیقه‌یت, بۆ ئه‌وه‌ی ببیت به‌داڤنشی ته‌نها بزه‌و نیگای مۆنالیزایه‌كت پێویسته.
-بۆ ئه‌وه‌ی بزه‌و نیگای هه‌ركه‌سێك به‌جوانی وێنه‌بكێشم, له‌پێشدا پێویستم به‌وه‌یه ناخی ئه‌و كه‌سه ببینم, ئایا ده‌زانیت ئه‌مه وته‌ی داڤنشییه؟
-هیچ په‌یوه‌ندیه‌ك له‌نێوان روخسارو ناخدا به‌دی ناكه‌م, به‌پێچه‌وانه‌وه زۆرجار روخسار وێنه‌ی ناخ داده‌پۆشێت‌و ده‌یشارێته‌وه, تۆ پێمبڵێ: چی له‌گوڵه ژاڵه جوانتره, به‌ڵام له‌ناخدا بۆنێكی ناخۆش‌و تامێكی تاڵی هه‌یه.
ئیدی من قسه‌ی ترم نه‌كرد, به‌درێژایی رێگه‌و هه‌تا گه‌یشتینه ماڵی (جاكلین), ئه‌و هه‌ر قسه‌ی ده‌كرد.
من له‌م كاته‌دا هه‌ر له‌و گه‌ڵا پایزییه ده‌چووم كه نه‌رمه بایه‌ك هه‌ڵی وه‌راندبێت‌و تلاوتل كه‌وتبێته‌وه ناو روبارێكی خوڕه‌وه.. گه‌یشتینه به‌رده‌م ئاپارتمانێكی به‌رزی چه‌ند نهۆمی, (جاكلین)گوتی:
-ماڵی من له‌نهۆمی دووه‌مه, فه‌رموو بابچینه سه‌ره‌وه.
(جاكلین) پێشمكه‌وت, چوینه سه‌ره‌وه, چوینه ژووره‌وه, من ستانده‌كه‌م سازو ئاماده‌كرد, فایل‌و قه‌ڵه‌م‌و ته‌واوی پێداویستیه‌كانی ترم له‌جانتاكه ده‌ركرد, زۆری پێنه‌چوو (جاكلین) به‌كراسێكی فشی شۆڕه‌وه ئاماده‌بوو, یه‌خه‌ی كراسه‌كه‌ی بازنه‌یی بوو, هه‌تا بستێك خوار گه‌ردنی رووت بوو, به‌شێوه‌یه‌ك نیوه‌ی هه‌ردوو مه‌مكی به‌ده‌ره‌وه‌بوو, قژی له‌ناوه‌ڕاستی سه‌رییه‌وه دوو له‌ت كردو به‌سه‌ر شانیدا شۆڕی كرده‌وه, له‌سه‌ر كورسییه‌كی به‌رز له‌به‌رامبه‌رم دانیشت, (جاكلین) خه‌مێكی قورس له‌نیگایدا به‌دی ده‌كرا, به‌بزه‌یه‌كی كاڵه‌وه گوتی:
-ئاده‌ی به‌هره‌و سه‌لیقه‌ی هونه‌ری خۆت بنوێنه, پۆرترێتێكم بۆ بكێشه كه‌بتكات به‌داڤنشی…
له‌م كاته‌دا ئه‌گه‌رچی له‌خۆمم بارنه‌كرد, به‌ڵام حاڵه‌تێكی نائاسایی جه‌سته‌و خه‌یاڵمی ته‌نی, هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ی چاوم به‌نیگای (جاكلین) كه‌وت, چۆن به‌ردێكی به‌هێز به‌رشوشه‌یه‌ك بكه‌وێت, ئاوه‌ها سه‌رنجه‌كانم وردو خاش بوون, هه‌رچۆنێك بوو له‌نگه‌ری جه‌سته‌و سه‌رنجی له‌ت له‌تی خۆم گرت, نه‌مهێشت (جاكلین) هه‌ست به‌م حاڵه‌م بكات.
هه‌رچی تواناو به‌هره‌و سه‌لیقه‌ی هونه‌ریم هه‌بوو, هه‌مووم خسته‌گه‌ڕ, زۆرم هه‌وڵدا گه‌ر بۆ ساتێكی كه‌میش بێت ببم به‌داڤنشی‌و جاكلینیش بكه‌م به‌مۆنالیزا, به‌ڵام هه‌وڵه‌كانم بێهووده‌بوون, به‌درێژایی ماوه‌ی كاركردنم, كه‌چه‌ند سه‌عاتێكی خایاند, نیگاو سه‌رنجی (جاكلین) له‌پێش چاوم جێگیرنه‌بوو, هه‌میشه ده‌بزوا, زوو زوو شێوه‌ی ده‌گۆڕا.
ئه‌گه‌رچی نێوان (جاكلین) و ستانده‌كه‌م هه‌رچه‌ند مه‌ترێك بوو, به‌ڵام تاده‌هات مه‌ودای نێوانمان فراوانتر ده‌بوو له‌پێش چاوم هه‌ر بچوك ده‌بوووه‌وه, تادواجا جگه له‌خاڵێكی بچوك (جاكلین) هیچی ترنه‌بوو…
له‌م كاته‌دا بروسكه‌یه‌ك كه‌خۆشم نازانم له‌كوێوه په‌یدا بوو, وه‌كو مانگ بۆم هه‌ڵهات, له‌پێش ئه‌مه, ته‌مێكی خۆڵه‌مێشی خه‌ست به‌ری دیده‌می ته‌نیبوو, له‌گه‌ڵا بڵێچه‌و بروسكه‌كه‌دا ته‌مه‌كه ره‌وییه‌وه‌و دیده‌م له‌گه‌ڵیدا رووناك بووه‌وه. بروسكه‌كه بزه‌و دوانیگای پڕ له‌شه‌رم‌و ترسی (شه‌ونم)ی له‌گه‌ڵا خۆیدا بۆ هێنامه‌وه. نازانم بۆ لای ئه‌و شه‌وه باراناویه گه‌ڕامه‌وه, یان ئه‌و شه‌وه به‌هه‌موو جوانی‌و دڵۆپه زله‌كانیه‌وه بۆ لای من هاتووه. ئه‌و شه‌وه من‌و شه‌ونم, له‌سه‌ربانی ئه‌وان ژوانمان له‌گه‌ڵا یه‌كدا هه‌بوو, شه‌ونم ده‌رگای حه‌وشه‌كه‌ی به‌كراوه‌یی بۆ به‌جێ هێشتم, منیش وه‌كو دزێكی خاوه‌ن حه‌ق سه‌ركه‌وتمه سه‌ربان, باران به‌لێزمه ده‌باریو نازانم چه‌ندمان پێچو, به‌ڵام كاتێك له‌ڕامووسانی یه‌كدی بووینه‌وه باران هه‌موو جه‌سته‌مانی شۆردبووه‌وه, له‌دوای ئه‌م كه‌ین‌و به‌ینه, شه‌ونم وه‌كو سوێسكه هه‌ڵهات, بێ ئه‌وه‌ی بچێته خواره‌وه, هه‌وره‌كه فلاشێكی لێدا, له‌م كاته‌دا چاوی من, دڵی من وه‌كو كامێرایه‌كی كارا وێنه‌ی بزه‌و دوا نیگای پڕ له‌شه‌رم‌و ترسی شه‌ونمی گرت, كه‌زۆر له‌بزه‌و نیگای مۆنالیزا جوانتربوو.
-زۆری ماوه پۆرترێته‌كه ته‌واوبێت؟ (جاكلین) وای وت.
ئه‌م قسه‌یه‌ی به‌ردێكی ناوه‌خت بوو, گۆمی خه‌یاڵمی شله‌قانده‌وه, جارێكی دی به‌ری دیده‌م ته‌م گرتییه‌وه من به‌بێ هیچ قسه‌یه‌ك پۆرترێته‌كه‌م به‌ته‌واوكراوی خسته به‌ردیده‌ی (جاكلین), (جاكلین) بێئاگا له‌حاڵی من, بێڕه‌حمانه پیاما هه‌ڵشاخا:
-ئه‌مه كه‌ی نیگاری منه؟ تۆ هه‌رگیز به‌م حاڵه‌وه نابی به‌داڤنشی!
پۆرترێته‌كه‌م له (جاكلین) وه‌رگرته‌وه, به‌بێ ئه‌وه‌ی هیچ بڵێم, كه‌وتمه كۆكردنه‌وه‌ی ستاندو كه‌لوپه‌له‌كانم, له‌كاتی رۆیشتنمدا, له‌لای ئه‌و نا, له‌دڵی خۆمدا گوتم:
-ئه‌مه پۆرترێتی بزه‌و دوا نیگای شه‌ونمه, تۆش گه‌ر ده‌ته‌وێت ببی به‌مۆنالیزا, بگه‌ڕێ, بگه‌ڕێ به‌ڵكو داڤنشی بتدۆزێته‌وه.
