بەرەو کۆنگرەی حزبی شوعی … بەشی چوارەم

نا بۆ ئیمپریالیزم و جیا لە بۆرژوازی،  مانیفێستی شٶڕشی شوعیەکان ،سەربەخۆی و  ڕزگاری و یەکسانییە لە  دەوڵەتی  کۆماری دیموکراتی کوردستاندا
حزبی شوعی سەرباری ئەو مێژووە درێژە لە خەبات و تێکۆشان، سەرباری یەکەم حزبی شۆڕشگێری عێراقی، سەرباری ئەوەی کە نوێنەران و بنیاتنەرانی ئەم حزبە وەک فەهد بە دەستی سیستەمی داردەستی ئیمپریالیستی بەریتانی بە زنجیر بەسترانەوە و لە سێدارە دران، کەچی لە ساڵی ٢٠٠٣ ەوە تا ئەمرۆ لە هەمووان زیاتر ئەوە سەرکردایەتی ئەم حزبەیە بەردەوامە لە پێداگرتنیان لەسەر سیاسەتی چەواشەکاری بەناو  “فیدرالییەت”  لە “چوارچێوەی عێراقی ”  نازانم چی و چیدا. کە تەماشای سیاسەت و گوتەی سکترێر و سەرکردایەتی حزب دەکەیت لە ڕٶژانامەکاندا زۆر ڕوون دیارە ئەمە لە تێڕوانینە مارکسیستی و دیموکراسیە ئەڵتەرناتیڤخوازەکانەوە سەریان هەڵنەداوە، ئەوەندەی  لەبۆ پەیوەندیە شەخسیەکانیان لەگەڵ تاڵەبانی و بارزانی و هاوشێوەکانیان ئەو بڕیارە ناسیاسیانە سەرچاوەیان گرتووە،  نەک فیکر و فەلسەفە و سیاسەتی مارکسیستی  ڕادیکاڵ دیموکرات کە خەریکە ئەو سەرکردایەتییە هەر بەتەواوەتی لە بیری دەکات .
بەڕاستی هەر  بەو کەلتوورەی لە بەرەی کوردستانیەوە خۆیان تێهاویشت  لە سەرەتای ساڵانی نەوەدەکانەوە،  وای کرد سیاسیەکی کۆمۆنیست و ناسیۆنالیستێکی ڕاسیستت بۆ جوێ نەکرێتەوە لە هەرێمی کوردستاندا.  ئەمڕۆ باشترە دەستخەینە سەر برینەکان هاوڕێیان  تاچارەیان بکەین، بەداخەوە  واقیع شتێکی دیکەمان ئەمڕٶ لەوەی گیڤارا و هاوفکرانی پیدەڵێت کە خوازیاریبوون درووستببێت بەتایبەتی یەکێتی  ویەکگرتووی و هتد، هەم لە کوردستان وهەم لە دەرەوەدا، هەرچەندە سۆسیالیزم لە چاو ساڵانی پێشوودا هەنگاوی گەورە گەورەی زۆری ناوە کە هەرگیز چەپەکان خۆشیان پیشبینیان نەدەکرد لەسەر ئاستی جیهانی، بەڵام ئەو واقیعە تاڵەش هەیە   کە  هەنوکە ئەحزابە کۆمۆنیستەکان سێکتاریزم و دابەشبوونیان کە بۆ یەکتر قبوڵنەکردن دەگەڕێتەوە و بۆ ڕێگەنەدان بەوانەی کە دەنگی کەمیان هێناوە و نایەڵن ئازادانە بۆچوونەکانیان دەرببڕن لە ناوە و دەرەوەی حزبدا لە لوتکەدایە، کە دەگەڕێتەوە بۆ بیروکراسی سێنتڕاڵی و نەبوونی دیموکراسی سێنتڕاڵێ، ئەم دابەشبوون و ئینشاق و ئینشیعابانەش لە ناو بزووتنەوەکە و ئەحزابەکانیدا  لە هەر چوار پارچەی کوردستاندا لەبۆ ئەو هۆکارانەی ئاماژەم بۆدان دەگەڕینەوە و  زۆر لە جاران هەستی پێدەکرێت و بەرجەستەیە و زۆر لە جاران زیاتر لاواز و گچکەی کردونەتەوە(هەموو ئەحزابە مارکسیستەکان).
بە گشتی ئەم دابەشکاریانە تا سەر ئێسکیان هاتوون و ، ئەمەش زۆر لاوازای کردوون، لە دنیای دەرەوەش هەرچەندە چەپ زۆر زیاتر لە ئێمە هۆشیارتر و چالاکترو شۆرشگێڕتر و بە پرەنسیبترن، بەڵام هێشتا دابەشبوون هەندێک لەوانیشی خواردووە تا حاڵەتی نەمانی تەواوەتی، بۆ نموونە  بە دەیان ڕێکخراوی ئەنتەرناسیۆنالی هەیە کە هەموو خۆیان بە ئەڵتەرناتیڤی کۆمەنتێرن دەزانن و لە یەکدی جیابونەتەوە بەهۆی کێشەی ئایدۆلۆژی و جێگە نەبونەوەیانەوە لە یەک رێکخراوی جەماوەری بەرفراواندا، یان لە ناو وڵاتێکدا  جاری وا هەیە بە دەیان گروپی شۆرشگیڕی مارکسیستی هەن وەک لە بەریتانیا بۆ نموونە لەبەرچاوە، ئەوروپای ڕۆژئاوا بە گشتی وایە، ئەوە لەوانە با بگەڕێین کە ناوی خۆیان گۆڕی و کردیانە “چەپینوێخواز و  دیموکرات” و “پارتی دیموکرات سۆسیالیست” و ئەم شتانە، دوای ڕووخانی سۆڤیەت ئەوانە نەک هەر دابەش بوون، بەڵکو لە ئەوروپا بۆ نموونە، دوای یەک دوو ساڵ هەر نەمان، چونکە هەم بێ ئایدیا و هەم بێ پشتیوانی مانەوە.
 ئەوانەی ناویان گۆڕی مەرگی خۆیان ڕاگەیاند و  لە خیانەت و خۆفرۆشتنیانەوە بە کەلتووری باو چی تریان لێ بەرهەم نەهات، بەڵام ئەوەتا ئاشکرا سەرهەڵدان و ڕاپەڕین و شۆرش و خۆپیشاندانە دژە سەرمایەدارییە جیهانییەکانی ساڵی ٢٠١١ تەواو ئەو ناوگۆڕین و جێگۆڕکێ ئۆپۆرتونیستانەیان پوچەڵ کردەوە و لە سیاسەت دۆڕان .لە بەریتانیا لە کەیسی حزبە شوعیە “ڕەسمییە” کۆنەکەدا بۆنموونە کە ناوی خۆی نا “پارتی دیموکراتی چەپ”، هێندە گچکە و لاواز و  خراپ  و خێرا توانەوە،  ئەوەتا ئەمڕۆ لە پەراوێزی مێژووی دە ساڵی ڕابردوشدا ناتوانیت بیاندۆزیتەوە، بەڵام هەموو ئەمانە دەگەڕێنەوە بۆ ناهۆشیاری و نەخوێندەواری مێژوویی وان بۆ  خودی بزووتنەوەکە،  بەلام لە هەمووی بە کاریگەرتر و فاکتەری زۆر سەرەکی   تری دەگەڕێتەوە بۆ کەلتووری ستالینزم و ئەوەی شکستی بە شۆرشی ئۆکتۆبەر و ئسیپانیای ١٩٣٦  و پورتگالی ١٩٧٤ هێنا،  بە گشتی ئەوەی مەرگی  پرەنسیبەکانی لینین و ترۆتسکی و زینۆڤیەڤ و  بەلشەفیە ڕەسەنەکانی بە دنیا ڕاگەیاند ،  ئەوەش بەهۆی نەبوونی دیموکراسی کرێکاران لە ژێرەوە لەناو حزبدا، واتە قبوڵکردنی هێڵە جیاوازەکانی ناوەوە. نەبوونی ئەو دیموکراسییە مەرکەزییە لە تیۆر و پراکتیکداکە لە دوای شۆڕشەوە لینین دەستی دایە، ئەو ستالینزمەی درووست کرد کە ئەمڕۆ بە جۆرێک لە جۆرەکان هەموو مارکسیستێک باجەکەی دەدات لە کوردستانەوە بگرە تا نیو یۆرک.
 کەواتە کە ستالینیزم دەستنیشان دەکەین، دوو فاکتەری سەرەکی دەبینین کە لاوزیان کردون، یەکەم دابەشخوازی ناوخۆیی و دووەم ستالینیزم و کەلتووی بیرۆکراسی و ئیداری مەرکەزی لەبری دیموکراسی ڕاستەقینەی مەرکەزی. وەک گوتم، بە دەیان ئەنتەرناسیۆنال هەن بەڵام لە کوردستاندا ئێمە هەر هێشتا نەمانتوانیوە خۆمان ڕیکخەین، بۆیە هەمووجار دەلێم، هەرچەندە زۆر توندیش بێت لەوانەیە ئەم ڕەخنەیە لە خۆمان  کە دەیگرم، بەڵام بەڕاستی گەر لە سەر ئاستی لۆکاڵی چەپڕەوەکان توانستی ئەوەیان نەبێت سیاسیانە و بە پرەنسیب خۆیان لە ناو یەک حزبی جەماوەری بنکەفراواندا ڕێک بخەن ، چی نمونەیەک و گارەنتیەکت هەیە دنیا بگۆڕن و ببنە بەشێک لە بزووتنەوەیەکی کۆمۆنیستی سۆسیالیستی و ڕزگاریخوازی جیهانی ؟  ئیدی بە چ حەقێک داوا دەکەن خەڵک ببێتە بەشێک لەم تێکۆشانە و شیعاری “کرێکارانی جیهان یەکگرن” لە ئیدیعایەکی چەواشەکارانەش زیاتر چی تر مانیفێست ناکات ؟ ئاخر بەم پارچە پارچەییە مارکسیزم و گۆڕینی دنیا بەڕاستی دەبێتە کردەیەکی زێدە نالۆژیک. 
لە گوتارێکدا لەژێر تایتڵی ن “مارکسیزم و پرسی نەتەوەیی کورد” باسم کردووە کە ئەم یەکێتی و ڕیکخراوەییە و ئەرکە دەستبەجێکانمانن وەک مارکسیستی کورد کە پێم وایە سەربەخۆخوازی بنەڕەتی و دیموکراتییە لە ژێرەوە بە دەستی هەژاران و گوندنشینان و فەرمانبەران و گەریلاکانی کورد، نەک فیدرالیزمی ئەمریکی و “دیموکراسی” بۆرژوازی، باشە ئەمریکا کە ناتوانێت دیموکراسی بە ستانداردی خەڵکی ئەمریکا ببەخشیت، بە چ عەقڵێک و بە چ فەلسەفەیەک ئێوە دوای سیستەمە “فیدرالییەکەی” ئەو دەکەون؟ گەر بە چەپێکی ئەمریکی بڵێیت لە عێراق” فیدرالیەت و تەحەزوب و  چی و چی”، هەر گاڵتەجاڕانە پێت پێدەکەنێت،  پاشان نەبوونی ئەنتەرناسیۆنالیزم و بەشدارنەبوون لە خەباتی کۆمۆنیستی جیهانیدا و توانەوە لە کەلتوور و ترادسیۆنی ئەحزابی ڕاستی کوردیدا وەک یەکێتی و پارتی و  دواکەوتنی هێڵە سیاسیەکانیان لەسەر ئاستی ناوچەی و نێودەوڵەتی وەکو مەڕ و مێگەل ، سەرباری لاوازای کادیران و پاشەکشەپێکردنی شوعییەکان بە زیاتر هاتنە دەستی گۆران لەم یاخیبونەدا ، وای کردووە سەرباری ئەو لاوازییە بێپێشینەیە، ئەندامانی ئەم حزبە بەتایبەتی لاوەکانی کە داینەمۆی زیندوڕاگرتنی ئەم حزبەن بەرەو ئەو لایەنانە بڕٶن کە لە حزب شیعاری یاخیتریان پێیە، وەک گۆڕان.
لاوانی ئەم حزبەش ئەمڕۆ  بەداخەوە زۆر بێئاگان،  بێئاگا لە خودی کۆمۆنیزم و لە خودی حزبەکەیان، زۆرێک لە ئەندامە لاوەکان ڕێگای کوردستان هەر ناخوێننەوە، چما مارکسیزم، بەڵام چی ئەمەی درووستکردووە، ئەمە پرسەکەیە ؟   ئەوە چییە وای کردووە ئەم لاوانە ئەم ئەندامە “شوعییانە” لە هەرە پرەنسیبە سەرەتاییەکانی مارکسیزم بێائاگابن، بۆ ؟  گومانی تیا نییە ئەم ڕەنگدانەوەی سیاسەت و رەنگدانەوەی کورتبینی و بێئاگایی خودی سەرکردایەتیەکەیە کە بۆ خوارەوە درێژبۆتەوە ، چونکە وەک پیشتر باسمان کرد، بیرۆکراسیەکەی مەرکەزی حزب بەڕێوە دەبات و بابەتەکان لە سەرەوە بۆ خوارەوە درێژ دەبنەوە تەواو بە پیچەوانەی مارکسیزمەوە کە لە ژێرەوە بۆ سەرەوە دینوکراسیەکەی خۆی ڕێک دەخات. جا لیرەشدا پرس ئەوەیە، گەر کادیرەکانت مارکسیزم هەرس نەکەن، بە چ پاساوێک دەتوانی یەخەی کۆمەڵگە بگریت خۆی هۆشیار بکاتەوە؟ لێرەشدا بۆ نموونە، هەبوونی خودی ئەندامە لاوەکان جێگای پرسیارە، باشە کە ئەوان لە کۆمەڵگەی باو شتێکی زیاتریان پێنیە، لەوەی ئیپریالیزم دەیبەخشی لە ناوچەکە زیاتر ناتوانن بیربکەنەوە،  باشە دەی ئیتر چۆن دەتوانن یاخییانە گۆڕانکاری و چالاکیەکانیان ئەنجام بدەن و ، ببنە نموونە بۆ گەنجی سەرلێشێواوی ئەمڕۆی کورد؟  بە ڕاستی لە ناو حزبدا ئەوەی کە بوونی نییە ڕادیکاڵیزمە، لە کاتێکدا ئەەو پەرچەمەی هەڵیگرتووە دەبێت ڕادیکاڵیزمی لێببارێت. لە کوردستاندا ئەوەندەی بزووتنەوەی گۆرڕانی لیبڕاڵ توانی گۆڕەپانەکە داگیر بکات بۆ خۆی و گەنج بەلای خۆیدا ڕاکێشیت، لە ماوەیەکی زۆر کەمدا، حزب هەرگیز پێی نەکراوە و بەم شێوەیەی ئێستاش بڕوات هەرگیز ناتوانێت بیکات.
 باشە  حزب بۆ هێندە بێئاگایە لە دنیا، گەر بڕیارە ئەم حزبە هەر مۆرانە بێت لەسەر حکومەتی هەرێم و کادیرەکانی معاش لەو حکومەتە وەرگرن، ئەوە هەنگاونان بۆ پیشەوە خەونە، ئەمانە ئیشکالاتن، دەرخستنیان تەنیا بۆ ئەوەیە چارەیەکیان بۆ بدۆزینەوە و ئیدی پاساوی ئەوە نەهێنینەوە کاکە “ئێرە ئەوروپا نیە و ئێرە تونس نییە و میسر نییەو دفڵان نییەو فیسرا نییەو ماویەتی”،  بەم پاساوانە خۆمان لە پرسیارەکان بشارینە،  نابێت ئەمە ترادسیۆنی جەربەزەی شۆڕشەکەی مارکس و لینین ولۆکسمبێرگ و لیکبنیکت و گرامسکی و لۆمۆمباو گیڤارا و کاسترۆ و شاڤێز نییە، چونکە دەی کەی دەستپێدەکەیت گەر وایە، فەرموو دەست پێبکە؟  کە هەمووان لەمڕۆ زیاتر بوینە قوربانی ئەو کاتە دەست پێدەکەن؟ بەداخەو لاوانی ئەم حیزبە ئەمڕۆ  زۆر سستن، ئەسڵەن لە لاوانی حزبیێکی مارکسیستی ناکەن، نازانم ئەرێ لە خۆپیشاندانەکاندا لە کوێن، لە ١٧ی شوباتەکاندا لەکوێن؟ لە یادی کوشتنی هاوڕییانی کۆمۆنیستمان بەدەستی سۆسیالیست – دیموکراتەکانی یەکێتی لە کوێن؟  لەیلا زانا دە ساڵ زیندانی کرا لە کوردستان شوعیەکان خۆپیشاندانیک تەنانەت گردبونەوەیەکی هاوپشتیان نەکرد، تا ئیستا کەمپینێکژیان نییە بۆ ئازادکردنی ئۆجالانی مارکسیست، ڕاستە حزبەکە داوای دەکات و بە بەیاننامەیەکی کرچ و کاڵ ئەمەی کردووە، بەڵام کاوە کارەکانی لاوانی ئەم حزبە لە کوێنو  لە کوی خەوتوون وا بێئاگان ؟ لە خۆپیشاندان و سەرهەڵدانەکان ئەرێ لاوانی ئەم حزبە لە کوێن لە کاتێکدا ئەوە ئەوانن دەبێت وەک نەوەێ نوێ هەڵگری پەرچەمی ئاڵای هەژاران و چەوساوەکان و داوا ڕەواکانیان بن، بەڵام نا ، لەبەرکردنی تیشێرتێکی گیڤارەو گرتنی یەک دوو تانەی کوێرانە لە دین و کوێربوون بە بازاڕی ئازاد و نرخە لیبڕاڵیەکانی کەلتووری باوی ڕۆژئاوا پیناسەی زۆرێک لە لاوانی ئەم حزبە دەکەن ئەمڕۆ، کە هیج ئینتیمایەکی فەلسەفیان نییە نە لەبۆ حزب نە لەبۆ خاکی کوردستان و نە لەبۆ سۆسیالیزم و کۆمۆنیزم.
لە کوردستان لە ئەزموونی خۆمەوە کاتێک باس لە دیالۆگەکانی سەردەم و ماکسیزم دەکەیت بۆ نەوەی نوێی ئەم حزبە، هێندە بێئاگان واقیان دەوڕمێت، هێندە بێئاگان نازانن باسی چ دەکەیت و ئەسڵەن سەریان لێدەشێوێت کە بۆ لە ئەساسەوە “شوعین” ، ئەمەشە وایکردووە لاوانی ئەم گەلە کە ئەوەتا لە پارچەکانی کوردستان لە گارا و قەندیلن و لە ئێرانەوە چەندین کیلۆمەتر دەبڕن دوای خوێندن بێن لە بازگەکانی کۆمەڵە  پاسەوانی بکەن بۆ خاکی کوردستان کەچی لەبەرامبەردا لاوانی حزی شوعی بێئاگا زۆر بێئاگان. ، ئەمە لە کاتێکدا هەرچەندە وەزیری ڕۆشنبیری و لاوانی هەرێم، شوعییە؟ ئەمە کارەسات و قەیرانەکانە کە لاوانیشمان لێی بێبەرینین و دەگەڕێتەوە بۆ نەخوێندەواری توێژی لاوانی ئەم حزبە ئەمڕۆ ، کە بێگومان هەر لە سەرکردایەتیەوە بۆیان ماوەتەوە. لە کاتێکدا، پرەنسیبە سەرەتاییەکانی کۆمۆنیزم و سۆسیالیزمی ئەم حزبە زۆر  دێرینە  و تێکۆشان و شەهیدانی سەربەرزی  لە دڵی خەڵكی عێراق  و کوردستاندایە، بەڵام نەبوونی ئەو هۆشیارییە مارکسیستیە ئەمڕۆ  وایکردووە لاوەکانمان هێندە سست و ناچالاک و ناسیاسی و بێ مەعریفە بن ئەسڵەن لە ئەلف و بی ڕادیکاڵیزمی مارکسیزم هێندە بێخەبەرن، گەر بۆیان بلوێت لە چاوتروکانێکدا دەچنە باوەشی ئەمریکای سەرمایەدارییەوە، وەک زۆرێک دەیکەن و ئەوەتا ئەمڕۆ کادیری پێشکەوتووی ئەحزابە دەسەڵاتدارەکانی کوردستانیشن و میدیا و حزبەکانیان پێ بەڕێوەدەبەن تا ڕادەیەکی سەرکەوتووش، ئەمەش سەرکردایەتی  ئێستای ئەم حزبە لێی بەرپرسیارە کە هەر وەکو ناسیۆنالیست راستڕەوەکان سیاسەت دەکات بێئاگا لە خوارەوە ، لە لاوەکانی، لە ئەندامەکانی، لە لایەنگر و ، لە هەموشی کارەساتبارتر، بێئاگا لە خودی هەژاران و چەوساوەی کورد، چونکە ئەوان خۆیان ئیستاش بەرگری لەو پرۆژە ئیمپریالیستییە ئەمریکییە دەکەن کەناویان نا “عێراقی فیدراڵ ”  لە ژێر دەمامکی گاڵتەجاڕی “تەحەزوب” و فلان و فلان بەڕیوەدەچیت و  کە لە گەندەڵی و تیرۆر و تۆقاندن و دواکەوتن و کۆنەپەرستی و کوشتن  و بڕێنی خەڵکی بێتاوان و کوشتنی کەسایەتیەکانی وەک هادی مەحمودی مارکسیستی بە بیر گرامشی و هاوشێوەکانی، هیچیتریان نەتوانیوە تا ئەمڕۆ  پێشکەشی خەڵکی ڕەش و ڕووتی کوردستان و  ڕوناکبیران و دۆزی سۆسیالیستی کورد و  عێراقی و ناوچەکە بکەن، ئەمە سەرباری بەتاڵانبردنی سەروەت و سامانی ئەم  نەتەوەیە و فرۆشتنی بە کۆمپانیا ئیمپریالیستیەکان و داگیرکەرە هاوسێکان، بۆیە پێموایە گەر ئەم حزبە، بە تایبەتی سەرکردایەتیەکەی ، گەرخۆیان چاک نەکەن و نەگەڕێنەوە بۆ مارکسیزمەکەی مارکس و کۆمۆنیزمەکەی کۆمۆنەی پاریس و سۆسیالیستیەکەی لینین و ترۆتسکی ئۆکتۆبەر و تێکۆشانی فەهد و زەبیحی و ئارام و سۆران،  با واز لە سیاسەت بینن. ئەوە سەرباری ئەوەی حزب باجێکی زۆر گرانتر لەوەی ئەمڕۆ دەدات، خۆیان دەبنە بەشێک لەو تاوانانەی کە ئیمپریالیزم و سەرمایەداری جیهانی و ناسیۆنالیزمی ڕاستڕەو دەرحەق بە خەڵکی هەژاری کوردستان و جیهانی دەکەن ئەمڕۆ.
کاتیەکتی بیرمان دیالێکتیکانە ڕامێنێ و ، مارکسیستانە بڕیار بدەین و بگەڕێینەوە بۆ بنەما سەرەتاییەکانی سۆسیالیزم و کۆمۆنیزم و  سروشتی خەباتی چینایەتی و نڕزگاری نیشتمانی و نەتەوایەتی جیهانی و  مێژووی چەوساوەکانی دنیا بخوێنینەوە و ئەزموونیان لیوەرگرین، کە شۆڕشە بە دەستی خۆمان لەبۆ خۆمان بە سەکردایەتی حزبێکی مارکسیستی درووستبوو هەر لە خۆمان، بەڵام حزبی شوعی کوردستانی ئێستا، بەداخەوە، خاڵییە لەمانە. 

درێژەی هەیە….