سوێند خواردن! …. جەلال قادر
دەلێن ئەگەر شەریکی باشبوایە خوا شەرکێکی بۆ خۆی دادەنا. جاران ئەم پەندەم نەدەزانی، بۆیە لە کارێکدا شەریکێکم هەبوو. ئەم شەریکەم لەخوا ترس و نوێژکەربوو. کەچی پاش ئەوەی پارە و داخیلەم لەبەردەستی بەجێهێشت. ڕۆژبەڕۆژ داخیلەکەم کورتی دەهێنا و پارە دیارناما.
ڕۆژێکیان تەڵەیەکم بۆ دانا و کلکی کەوتە تەلەکەوە. کەچی سوێندی دەخوارد و دەیگوت من دزیم نەکردوە. منیش پێموت : سوێند مەخۆ، داوای لێبوردن بکە و پارەکە بگەڕێنەوە شوێن خۆی با دۆستایەتیمان تێکنەچێت.
– قورئان بێنە دەستدەکەمە بانی کە من بێتاوانم.
– زۆر باشە وادەچم لە مزگەوتێ قورئانێک پەیدا دەکەم و دەیهێنم.
شەریکەکەم جێهێشت ، پەست و بێزار تووڕەبووبوم و مووی لەشم ڕەپ واستابوون، وەک شێتێک شەقم لە وردە بەردو قووتی سەر جادەکان دەدا. لە کۆلانەکان تووشی دەیان ڕێبواربووم کەس نە سلاوی لێدەکردم و نە ئاوڕیشی لێدەدامەوە. چەند کووچە و کۆلانێکم بڕی تا گەیشتمە بەردەرگەی مزگەوتێک. خۆم پیاکرد.
مەلایەک بەخێرهاتنی کردم و وتی : برا دەلێیت ڕێگات ونکردوە؟
وتم : مەگەر ئێرە مالی خوانییە…هاتوم بۆ کارێکی خێر.
– فەرموو.
– لەگەل ناسیاوێکم بووم بەشەریک، ماوەیەکە هەستدەکەم دزیم لێدەکات. ئەمڕۆ لەدزیکردن گرتم کەچی سوێند دەخوات دەلێت شتی وانییە. لەسەر ئەوە ڕێککەوتین کە دەستبنێت بە قورئاندا و سوێند بخوات. ئینجا وازی لێبێنم.
– کوڕی خۆم سوێند خواردن بە قورئان زۆر دژوارە.
– بۆ مامۆستا؟
– لەبەرئەوەی ئەم قورئانە ئەوەندە پیرۆزە دوورنییە چاوی شەریکەکەت کوێرکات.
– خوا نەکات مامۆستا..شەریکەکەم نوێژکەرە لە خوا دەترسێ باوەڕناکەم دەستبنێتە سەر قورئان، لی من دەمەوێت بیترسێنم.
– کەواتە ئەگەر بۆ ترسە، من لەگەلتا دێم و کاری خێر ئەبێت ، ئینشاللە دەبنەوە برای جاران. منیش لەوبەینە شیرینیەکم پێدەبڕێت.
– بەسەرچاو مامۆستا بە بوون و نەبوون من شیرینت دەدەمێ.
مامۆستا قورئانەکەی لە پەڕۆکێکی سەوز ئالاندو پێکەوە بەناو کۆلانەکاندا ڕێگامان بڕی. ئەو خەلکەی ڕووبەڕوومان بهاتایە قورئانەکەی بەدەستی مامۆستا ببینیایە وەک ڕێزلێنان سلاویان دەکرد و نزایان بۆ خوادەبرد.
لە مامۆستام پرسی : تووبلێی ئەم شەریکەم سوێند بەم قورئانە بخوات؟
– دوورنییە، کوڕەکەم. ئەگەر کەسێک دزی بکات و لەخوا نەترسێ، بێگومان لە قورئانش ناترسێ!.
– ئەگەر بەدرۆ سوێند بخوات، کوێر دەبێت؟
– مەرج نییە کوێربێت. بەلام خوا تۆلەی لێدەکاتەوە. دوور نییە ئفلیجی بکات یان جەرگی بسووتێنێ!.
– نا مامۆستا من نامەوێت هیچی لێبەسەربێت.
– ئەی چیتدەوێ؟
– بترسێ و داوای گەردن ئازاییم لێبکات و پارەکەم بۆ بگەڕینێتەوە.
لەپاش نیو کاتژمێر ڕێکردن گەیشتینە ماڵی شەریکەکەم.
ئاوی ساردمان خواردەوە. مامۆستا یەک دو قسەی خێریکرد و لە شەریکەکەم پاڕایەوە کە واز لەسوێند خواردن بهێنێت و کێشەکە وەک برا چارەسەرکەن و بەردێک بنێنە سەری.
کەچی شەریکەکەم بە تووڕەییە دەیوت: مامۆستا، من ئامادەم سوێندبخۆم چونکە فێڵم نەکردووە بەلکو ئەمە بوختانە لە خۆڕا پەلپم پێدەگرێ.
منیش وتم : براکەم، ئێستا بەڕاستی ئامادەی سوێند بخۆی؟
– بەلێ!.
مامۆستا وتی : دەکەواتە بڕۆ دەستنوێژ هەلگرە.
شەریکەکەم لە ژوورەکە چووەدەرەوە.
منیش ڕووم لە مامۆستا کرد و وتم : مامۆستا، ئەوە شەریکەکەم ئامادەیە سوێند بخوات، ئایا تۆ دڵنیای ئەگەر سوێند بخوات شتێکی لێبەسەردێ؟.
– بەلێ، کوڕی خۆم.
– دەکەواتە، من پەشیمانم و نامەوێت سوێند بخوات و دەیدەمە دەست خوا و ویژدانی خۆی!.
– ئافەرین کوڕم. زۆرباشدەکەی.
شەریکەکەم گەڕایەوە. هەندێک بسماللەی خوێند و دەمی تەتەلەیدەکرد.
مامۆستا پێیوت : پێویستناکات سوێند بخۆیت. ئەوە شەریکەکەت گەردنی ئازادکردی و هەر برای جارانی.
– نا. ماۆستا، بۆچی گەردنم ئازاددەکات خۆ هیچم لێنەدزیوە.
– نا مەبەستمان ئەوە نییە، بەلام شەریکەکەت دڵنەرمبووە و فکریگۆڕیوە. تۆش ناو خوابێنە دەستکەنە مڵ یەک و شان بە شانی یەک وەک دو برا کاری خۆتان بکەنەوە.
لەپاش چای خواردنەوە ، من و مامۆستا بە پێ تا مزگەوت ڕۆیشتین.لە ڕێگا زۆرهەولمدا مامۆستا شیرینیەکەی لێوەرنەگرتم و دەیووت : تۆ کارێکی جوانت ئەنجامداوە با ئەم کارەم بەخێر بنووسرێ.
کە گەیشتینە بەردەم مزگەوتەکە مامۆستا پێیوتم : فەرموو کوڕم وەرە ژوورەوە کاتی نوێژکردنە!.
– مامۆستا من نوێژکەر نیم!.
مامۆستا هەلوێستەیەکی کردو قورئانەکەی یەکدووجار ماچکردو وتی : کوڕم بەوەدەچێت تۆ کەسێکی خوێندەواربیت، حەزدەکەم ئەم قورئانە بەدیاری بدەم بە تۆ بەلکو خوا ئیمانێکت باتێ.
قورئانەکەم لە ماۆستا وەرگرت و بەناو کۆلانەکان بەرەوماڵ شۆڕبوومەوە. ڕاستی لە ڕیگا قورئانەکەم کردبووە بنباخەلم. دوای ئەوەی تووشی چەند ڕێبوارێک بووم سلاویان لێکردم و لێیانپرسیم : برا گیان. ئەوە قوریانی پیرۆزە لەژێر دەستت ناوە؟
– بەلێ.
– دەکەواتە جوانتر هەلیگرە، بیخەرە بان هەردوو لەپی دەستت ئینجا ڕێگە بکە.
قورئانەکەم خستە باندەستم، تا گەیشتمە ماڵ دەیان ڕێبوار سلاویان ئاراستەکردم و دەنووشتانەوە. منیش قورئانەکەم بەرزتر هەلدەبڕی تا ترسی خوایان لە دڵدا ببزوێ و ژیانی خۆیان و خێزان و هاوسێکانیان بەخۆشی بگوزەرێنن.