بێوه‌ژن له گۆرانییه‌کی عه‌زیزی وه‌یسیدا
ڕووناك شوانی………
به درێژایی مێژووی هونه‌ری گۆرانی کوردی ، ژن پێگه‌یه‌کی سه‌ره‌کی هه‌بووه له هۆنراوه‌ی گۆرانییه‌کان و به‌یته‌کانی حه‌یران و هۆره و مه‌قامدا ، به‌ڵام به چی شێوه‌یه‌ك؟ ئه‌ویشیان پرسیارێکه و وه‌ڵامه‌که‌ی گه‌لێك ئاسته‌م نییه گه‌ر بتوانین وه‌ک گوێگرێکی هوشیار گوێیان بۆ ڕادێرین و پله و پایه‌ی ژنی تێدا هه‌ڵبسه‌نگێنین ، دیاره ئه‌میشیان به پێی سه‌رده‌م و ناوچه گۆڕاوه و ، گه‌لێک جیاواز بووه ، من نامه‌وێ لێره‌دا بچمه ناو ورده‌کاری ئه‌و بابه‌ته‌وه و ئه‌وه‌یان داده‌نێم بۆ که‌سی پسپۆری ئه‌و بواره . به‌ڵام ئه‌وه‌ی که گرینگه به‌لامه‌وه و پێم باشه لێره‌دا ئاماژه‌ی پێ بکه‌م ئه‌وه‌یه که کاتێك گۆرانی بێژێک وشه‌کانی *( کلمات ) یان هۆنراوه‌ی گۆرانییه‌که‌ی هه‌ڵده‌بژێرێت ڕێز بۆ هه‌ستی گوێگر ڕابگرێت به هه‌ردوو ڕه‌گه‌زی ( ژن و پیاو ) و هه‌موو چین و توێژه‌کانییه‌وه ، و بیر له ناوه‌ڕۆکی گۆرانییه‌که‌ی بکاته‌وه ئینجا بیداته گوێی بیسه‌رانی .
بێوه‌ژنه … بێوه‌ژنه
بێوه‌ژنه ده‌ستی دووه
به‌دبه‌ختی ده‌ستی خه‌سووه
دوو حه‌فته مێردی کردووه
ئه‌وه‌ی گوێی له‌م وشه ڕیزکراوانه ئاست نزمه بێت ، هه‌رگیز بڕوا ناکات که ئه‌م وشه ژه‌هراویانه‌ی که دژ به ژن به گشتی وتراوه ، گۆرانییه‌کی سه‌رده‌می ئینته‌رنێت و سه‌ده‌ی بیست و یه‌ک بێت ، و له ستۆدیۆیه‌کی ئاماده‌کراو به ته‌کنۆلۆژیای پێشکه‌وتوو و له هه‌رێمێکدا تۆمار کرابێت که بانگه‌شه‌ی نه‌هێشتنی توند و تیژی و سوکایه‌تی کردن به ژن ده‌کات . گه‌لێک سه‌یرم له‌و ژنانه دێت که به ئاوازی ئه‌م گۆرانییه دووده‌سماڵه ده‌کێشن و سه‌رچۆپی ده‌گرن و هه‌ڵپه‌رکێ گه‌رم ده‌که‌ن ، بێئه‌وه‌ی گوێ بگرن و بزانن ئاغای گۆرانی بێژ چی ئێژێ ، و چۆن بێحورمه‌تی به ژنێک ده‌کات که له‌وانه‌یه هاوسه‌ره‌که‌ی نه‌مابێت ، ئه‌نفال کرابێت ، قاره‌مانێك بووبێت و له سه‌نگه‌ری بیر و خه‌باتدا به ده‌ستی دوژمنه‌که‌ی شه‌هید کرابێت ، یان له به‌ر هه‌ر هۆیه‌ک بووبێت له هاوسه‌ره‌که‌ی جیابووبێته‌وه ، که ئه‌مانه هه‌موویان ده‌چنه خانه‌ی ژیانی تایبه‌تی و له پله‌ی هیچ مرۆڤێك که‌م ناکه‌نه‌وه . ئه‌وه‌ی که جێگه‌ی هه‌ڵوێسته‌گرتنه ئه‌م گۆرانیبێژه هاتووه بێوه‌ژنی کردووه به کالایه‌کی ده‌ستی دوو (second hand) ،که ته‌نها دووحه‌فته‌یه شووی کردووه و خه‌سوویشی وه‌ک مرۆڤێکی دڕنده وێنا کردووه که بۆته هۆی به‌دبه‌ختی هاوڕه‌گه‌زێکی خۆی ، به بێ بیرکردنه‌وه له‌وه‌ی که ئه‌م خه‌سووه کڵۆڵه ( ئیتر دایکی پیاوه‌که بێت یان ژنه‌که ) له‌وانه‌یه به هه‌زاران به‌دبه‌ختی وهه‌ژاری ئه‌و منداڵه‌ی به‌خێو کردووه ، که‌چی ئه‌و ده‌مو چاوه ناله‌باره‌ی پێدراوه و به‌و شێوه سووکه وه‌سف کراوه . دیاره ئه‌مانه هه‌مووی له ڕوانگه‌یه‌کی خێڵه‌کییانه‌وه سه‌رچاوه‌یان گرتووه و بۆ که‌مکردنه‌وه له ماهییه‌تی ژن وه‌کو مرۆڤێک به‌داخه‌وه به‌و شێوه‌یه به‌رجه‌سته ده‌کرێنه‌وه . له کاتێکدا که هونه‌رمه‌ندی هونه‌ری گۆرانی ڕه‌سه‌ن بۆ چڕینی هه‌ر گۆرانییه‌ک ئه‌و هۆنراوه به‌رزه ده‌کاته ئامانج که شایسته‌ی گوێگره‌که‌ی بێت و نه‌مری به خۆی و هونه‌ره‌که‌ی ده‌به‌خشێت . ست فاتیمه‌ی مامۆستا عه‌لی مه‌ردان هه‌روه‌ک په‌یکه‌ره‌کانی یۆنان ، له لوتکه‌دا له‌به‌رده‌م ئه‌م لافاوی گۆرانییه نزمانه‌دا وه‌ستاوه و ئێستایش جێگه‌ی سه‌رسامی هه‌موومانن چ له هه‌ڵبژارده‌ی شیعره به‌رزه‌که‌ی ( مامۆستای نه‌مر ئه‌حمه‌د هه‌ردی) و چ له ئاواز و ئه‌دای گۆرانیه‌که‌دا که ئێستایش به ڕیزه‌وه دووباره ده‌کرێته‌وه . ده‌یان هونه‌رمه‌ندی به‌ڕێزی دیکه‌ی بواری هونه‌ری گۆرانی کوردی ڕووحی شیعری شاعیرانی وه‌ک مامۆستا هێمن و گۆران و نالی و بێکه‌س و شاعیرانی نوێخواز و ئه‌مڕۆیان له گۆرانییه‌کانیاندا به نه‌مری و به‌رز ڕاگرتووه ، که له دێڕه‌کانیاندا به‌وپه‌ڕی ڕێزه‌وه باس له ژن ده‌کرێت .
شایانی باسه له‌م ڕۆژانه‌دا عه‌زیزی وه‌یسی له سه‌ردانێکیدا بۆ وڵاتی سوێد چه‌ند ئاهه‌نگێك ساز ده‌کات و ڕیکلامێکی باشی بۆ کراوه ، من نازانم گه‌ر ئه‌م گۆرانییه وه‌ربگێڕدرێته سه‌ر زمانی سوێدی و زمانی ئه‌و وڵاته ئه‌وروپاییانه‌ی که به‌ڕێزی سه‌ردانیان ده‌کات ، ڕای بیسه‌رانی بیانی له‌به‌رامبه‌ر هونه‌ری کوردیدا چی ده‌بێت ؟؟ کاره‌ساته‌که له‌وێدایه ، که له شوێنێکدا بینیم به هونه‌رمه‌ندی ڕه‌سه‌نی کورد ناوبراوه ، واته عه‌زیزی وه‌یسی به گۆرانی بێوه‌ژنه‌وه ، نوێنه‌رایه‌تی هونه‌ری ڕه‌سه‌نی کوردی ده‌کات !! له کاتێکدا ده‌یان هونه‌رمه‌ندی به‌رز و ڕه‌سه‌نی کورد له کوردستاندا هه‌ن که له‌به‌ر ده‌ستکورتی ناتوانن هونه‌ره‌که‌ی خۆیان بگه‌یه‌ننه گه‌لانی دنیا و کوردانی ده‌ره‌وه‌ی وڵات ، و به‌داخه‌وه لایه‌نه په‌یوه‌ندیداره‌کانیش ( وه‌ك وه‌زاره‌تی ڕۆشنبیری هه‌رێمی کوردستان) بۆی گرینگ نییه که ڕووی گه‌ش و پێشکه‌وتووی هونه‌ری گۆرانی کوردی بگه‌یه‌نێته ڤیستیڤاڵه هونه‌رییه جیهانییه‌کان و به دنیای ده‌ره‌وه‌ی بناسێنێت . له لایه‌کی تریشه‌وه هه‌قی وایه لیژنه‌یه‌کی پسپۆر هه‌بێت بۆ هه‌ڵسه‌نگاندنی ئه‌و گۆرانییانه‌ی که تۆمار ده‌کرێن ، به‌تایبه‌تی هۆنراوه و داڕشتنه‌که‌ی که پێویسته ناوه‌ڕۆکه‌که‌ی دوور بێت له سووکایه‌تی کردن به مرۆڤه‌وه و، هه‌روه‌ها ناوبانگی هونه‌رمه‌ند وه‌کو نوقڵ نه‌به‌خشرێته‌وه و نه‌درێته پاڵ هه‌موو که‌سێکه‌وه ، چونکه ئه‌و ناوه قورسه شایسته‌ی هه‌ر که‌سێک نییه که چوار گۆرانی تۆمار کردبێت و له ئاهه‌نگ و هه‌ڵپه‌رکێکاندا به گۆرانی سووکایه‌تی به خه‌ڵک بکات . با ئێمه‌ی گوێگریش چیتر به هه‌موو ئاوازێک هه‌ڵنه‌په‌ڕین و هینده له زاوا نه‌پاڕێینه‌وه که مه‌رد بێت و له‌به‌ر خاتری تێکنه‌چوونی ده‌سڕه و شه‌ده و شاییه خۆشه‌که‌مان له بووکێ نه‌دات ، به‌ڵکو له‌به‌ر ئه‌وه‌ی بووکێێش مرۆڤه و خاوه‌نی که‌رامه‌ته و نابێت سووکایه‌تی پێبکرێت . هه‌ر لێره‌شه‌وه داوا له هه‌موو مرۆڤێکی خاوه‌ن هه‌ڵوێستی ئینسانی و ئازادیخواز ده‌که‌م که له جه‌ژنی عه‌زیزی وه‌یسیدا به‌شداری نه‌که‌ن تاوه‌کو داوای لێبوردن نه‌کات له هه‌موو ژنان به گشتی و ژنانی ته‌نیا و دایکان به تایبه‌تی و هه‌روه‌ها ئه‌م گۆرانییه نزمه دووباره نه‌کاته‌وه و له سیدییه‌که‌ی بیسڕێته‌وه .
ستۆکهۆڵم/ 4/6/2008
تێبینی /
• له‌به‌ر ئه‌وه‌ی که هه‌موو وشه ڕیزکردنێك نابێته هۆنراوه و بۆیه وشه‌کانم به‌کارهێناوه که له عه‌ره‌بیشدا ئه‌م ناولێنانه به‌کاردێت .
• بۆ گوێگرتن له‌و گۆرانییه سه‌یری ئه‌م ماڵپه‌ره /
www.qubadi.com
