Skip to Content

Thursday, November 14th, 2024
عه‌قڵییه‌تی خۆسه‌پێن و نه‌گۆڕ و گه‌نده‌ڵی حزبی كوردی

عه‌قڵییه‌تی خۆسه‌پێن و نه‌گۆڕ و گه‌نده‌ڵی حزبی كوردی

Closed
by February 19, 2009 گشتی

عه‌قڵییه‌تی خۆسه‌پێن و نه‌گۆڕ و گه‌نده‌ڵی حزبی كوردی
توێژه‌ری كۆمه‌ڵایه‌تی : حه‌مه‌ی ئه‌حمه‌د ره‌سوڵ

عه‌قڵیه‌تێكی دواكه‌وتووی كۆنه‌خوازی چه‌قبه‌ستوو، عه‌قڵییه‌تی خۆسه‌پێن و نه‌گۆڕ و خۆپه‌رست، له‌نێو كۆمه‌ڵگای كوردیدا سه‌رده‌سته‌، تاڕاده‌یه‌ك لێكچوون و هاوتاییه‌كی هه‌یه‌ له‌گه‌ڵ ده‌وروبه‌ره‌كه‌یدا، به‌تایبه‌تی كۆمه‌ڵگای عه‌ره‌بی و ئێرانی و توركی.. ئه‌م عه‌قڵییه‌ته‌ ژه‌نگاویه‌، كۆمه‌ڵگه‌ی كوردی شانازی پێوه‌ ده‌كات و نه‌وه‌ دوای نه‌وه‌ وه‌كو په‌یامێك ته‌سلیم به‌ ده‌ستی یه‌كتری ده‌كه‌ن و وه‌كو میراتیه‌كی پیرۆزیش به‌ ئاستی ناسكی و گرنگی چاوی خۆیان ده‌یپارێزن .
گرفتی گه‌وره‌ له‌م كۆمه‌ڵگایه‌ی ئێمه‌دا ئه‌م عه‌قڵیه‌ته‌  خۆسه‌پێن و نه‌گۆڕ و خۆپه‌رسته‌یه‌، با ده‌سه‌ڵات گۆڕانكاری به‌سه‌ردا بكرێت، با دكتاتۆرییه‌ت بڕوخێت و دیموكراسی(ئه‌گه‌ر به‌ رواڵه‌تیش بێت ) ببێته‌ سیستمی سیاسی و رژێم و ئیداره‌ ی نیشتمان پێڕه‌و بكات . با گونده‌كان بڕوخێن و بسووتێن و كۆچكردن به‌ره‌و شاره‌كان رووبدات .. با ته‌له‌فزیۆن و سه‌ته‌لایت و رادیۆو رۆژنامه‌و گۆڤاره‌كان، به‌ ته‌كنیك و ره‌نگاوره‌نگی به‌رنامه‌ رێژكراوه‌وه‌ هه‌موو ماڵه‌كان داگیربكات و با مه‌نهه‌ج و میتۆده‌كانی په‌روه‌رده‌ش گۆڕانكاری به‌سه‌ردا..بێت با زانكۆ دوای زانكۆ و ئامۆژگاكان بگه‌نه‌ دوورترین گوندی كوردستان. با تازه‌ترین‌و گه‌وره‌ترین ئینسكلۆپیدیا بكرێت به‌كوردی، با گه‌وره‌ترین كتێبی زانستی و فه‌لسه‌فی بكرێت به‌ كوردی ….به‌ گه‌وره‌ترین خه‌ڵات پێًشكه‌ش به‌ فیلم و موزیك و رۆمان و زانای كوردان بكرێت.. با خانووه‌ گڵین و گه‌ڕه‌كه‌ قوڕینه‌كان بڕوخێنرێن و له‌ شوێنیاندا كۆشك و ڤێللا بونیات بنرێت ،ده‌با ئاپارتمانه‌كان به‌ره‌و سه‌ری لووتی هه‌وره‌كان هه‌ڵبكشێن ..  با هه‌ولێر بكرێت به‌ دوبه‌ی و با له‌ شه‌و و رۆژێكدا دهۆك 25 كاتژمێر كاره‌بای هه‌بێت، ده‌ی با كچانی سلێمانی تازه‌ترین مۆدیلی فاشیۆنی ئه‌مه‌ریكی و فه‌ره‌نسی و ئه‌وروپی ببۆشن .. با بچووكترین منداڵی زاخۆ و پێنجوین و كفری مۆبایلی به‌ قه‌ده‌وه‌ بێت ..یاخود با ژماره‌ی ئۆتۆمبیل و سه‌یاره‌ دوامۆدیله‌كان له‌ ژماره‌ی هاووڵاتیانی كوردستان زۆرتر بن .. ئه‌م وه‌رچه‌رخان و گۆڕانكارییه‌ گرنگانه‌ی باسمان لێوه‌ كردن زۆربه‌یان راستین و روویانداوه‌.. گۆڕانكارین و  له‌سه‌ر ئه‌رزی  واقیعدا هه‌موویان به‌ چاوێكی زه‌قه‌وه‌ ده‌بینرێن ..به‌ڵام گرفتی یه‌كه‌مین و  سه‌ره‌كیترینمان وه‌كوخۆی وایه‌ و له‌ شوێنی خۆیدا چه‌قیوه‌ .. به‌ دیوێكدا :سه‌دان ساڵه‌ عه‌قڵییه‌تی كۆنه‌خوازیی و نه‌ریتگه‌رایی كۆمه‌ڵایه‌تی و به‌ دیوێكی دیكه‌دا: ده‌یان ساڵه‌ عه‌قڵییه‌تی خۆسه‌پێن و نه‌گۆڕ و خۆپه‌رستی سیاسی، ركێف و كۆنترۆڵی به‌سه‌ر تاك و خێزان وكۆڵان  و گوند و شاره‌ كوردییه‌كانه‌وه‌ زۆر به‌یان و ئاشكرایه‌ ..
ئه‌م بارودۆخه‌ چۆن ئاوا خه‌مڵیوه‌و هۆكاره‌كه‌ی كێیه‌ و فاكته‌ر چییه‌؟ عه‌قڵییه‌تی مرۆڤـــــــ پابه‌نده‌ به‌ عه‌قڵییه‌تی گشتی و كۆی كۆمه‌ڵگه‌وه‌، بۆ نموونه‌ی ئه‌م ووته‌یه‌ش : عه‌قڵییه‌تی ئینگلیزی جیاوازه‌ له‌گه‌ڵ عه‌قڵییه‌تی هیندیدا و هه‌روه‌كو چۆن عه‌قڵییه‌تی ئه‌مریكی و ژاپۆنیش جیاوازن و له‌یه‌كترناچن.كه‌ناڵ و سه‌رچاوه‌ گرنگه‌كانی فه‌راهه‌م كردنی عه‌قڵییه‌تی تاكی هه‌ر كۆمه‌ڵگایه‌ك جیاوازن . كولتورو دابونه‌ریتی كۆمه‌ڵایه‌تی و ئاین و پیاوانی ئاینی و هه‌روه‌ها  (هه‌ژموونی خێڵ و هۆز و عه‌شیره‌ت ) و ئاستی خوێنده‌واری و هه‌ژاری ( له‌ سامانه‌ سروشتی و نه‌ته‌وه‌ییه‌كان ) و ته‌نانه‌ت پێگه‌و هه‌ڵكه‌وته‌ی جوگرافیش هۆكاری سه‌ره‌كین له‌ خه‌مڵاندن و چێبوونی عه‌قڵییه‌تی مرۆڤدا.. تێكڕای ئه‌و هۆكارانه‌ زۆر بنچینه‌یین ،به‌ڵام ئه‌وه‌ی كه‌ وه‌كوهۆكاری سیاسی رۆڵی خۆی ده‌گێڕێت رژێمی سیاسیی ده‌وڵه‌ته‌،كه‌ لای ئێمه‌ حزبه‌كان تیایدا پاڵه‌وانن و رۆڵی هه‌ره‌گرنگ ده‌گێڕن له‌ ئاراسته‌كردنی ئه‌و عه‌قڵییه‌ته‌دا و تۆختری ده‌كه‌نه‌وه‌ و وزه‌ و هێزی ده‌ستگا و دامه‌زراوه‌كانی كۆمه‌ڵگا نه‌خشه‌ڕێژ ده‌كه‌ن و پرۆگرامی وڵات ده‌نه‌خشێنن، بێگومان پشێوی و ناسه‌قامگیری هه‌لومه‌رجی سیاسی له‌پاڵ هۆكاره‌كانی دیكه‌ی باسمان لێوه‌كردن كۆی كه‌ناڵ و سه‌رچاوه‌ گرنگه‌كانن بۆ ره‌نگڕێژی و مێخداكووتانی (عه‌قڵییه‌ت) و شێوازو هزرو بیركردنه‌وه‌و دواجار ره‌فتار و ئاكار نواندنی هه‌ر به‌رپرسێك له‌ هزر و بیری  تاكه‌كاندا  ڕه‌نگده‌داته‌وه‌ ..
شتێكی حه‌تمییه‌ كه‌ بڵێین: ئێمه‌ی كورد له‌ دێر زه‌مانه‌وه‌ ژێرده‌سته‌ و كۆلۆنیاڵی داگیركه‌رانێكین كه‌ له‌ ئێمه‌ دواكه‌وتووترن، كولتوری ئه‌وان سه‌رده‌مانێكی زۆر زاڵ و ركێف بووه‌، ئه‌وان میكانیزمی به‌كاربردنی توندوتیژی و لێدان و زه‌لیلكردن و به‌ په‌راوێزكردنی مرۆڤیان به‌سه‌ر ئێمه‌دا جێبه‌جێكرد و  ئێمه‌ش به‌ پێی یاسای كار و كاردانه‌وه‌  به‌سه‌ر خێزان و خێل و خزمانی خۆماندا سه‌د ده‌ر سه‌د و زیاتریش پیاده‌مان كردووه‌. ته‌نانه‌ت ئاینه‌كه‌شمان ئایینێكی پوخته‌ی هه‌ڵقوڵاوی كۆمه‌ڵگا و هزرێكی كوردی نییه‌و به‌ زه‌بری (فتوحات و ئه‌نفال ) و ( زه‌بری شیرو تیرو شمشێری خه‌لیفه‌ عه‌ره‌بیه‌ پێپه‌تیه‌كان) دوای خوێن و فرمێسك و گریان و هاوارو سووتان و ماڵوێرانی و كچ و ژن به‌ كه‌نیزه‌ك كردنمان ئه‌م ئاینه‌مان به‌زۆر به‌ سه‌ردا سه‌پێنراوه‌، كه‌ پڕه‌ له‌ نهێنیپارێزی  و پرسیاری  بێوه‌ڵام و قه‌ده‌غه‌و یاساغ و عه‌یبه‌و شووره‌یی و سه‌رشۆری و كچ زینده‌به‌چاڵكردن و ژن سووتاندن و منداڵ بیرازكردن .. كه‌ پێش ته‌واوكردنی ته‌مه‌نی یاسایی و هه‌رزه‌كاریی، هه‌ڵده‌ستین به‌ فڕێدانی بۆ سه‌رشه‌قام و نێو كۆڵانه‌ بێویژدان و پیس و پۆخڵه‌كانی وڵاتانی ئیسلامی  كه‌ به‌ كۆمه‌ڵگای سیخناخ له‌ گه‌نده‌ڵی و دزو درۆزن و قۆڵبرو مافیاو داوێن پیس و بكوژ و دكتاتۆر ناسراون ..
دوای هه‌ژده‌ساڵ له‌ ڕاپه‌ڕین و ئازادی: ته‌نانه‌ت زۆر به‌داخه‌وه‌ پیاوانی ئاینی كوردی ئه‌مڕۆ.. له‌ نموونه‌ی مه‌حوی و حه‌مدی و قانیع و حاجی قادری كۆیی و شێخ مه‌حمود و شێخ محمد ی خاڵ و عبدالكریمی موده‌ریسیان تیا به‌دیناكرێت، سه‌رۆك هۆز و سیاسه‌تمه‌دار و په‌رله‌مانتار و وه‌زیر و به‌ڕێوه‌به‌ر و مامۆستا و كارمه‌ندێكی زۆرمان هه‌ن كه‌ عه‌قڵییه‌تیان بارگاوییه‌ به‌ عه‌قڵییه‌تی حزب و ده‌سه‌ڵاتی كوردییه‌وه‌ كه‌ به‌ شێوه‌یه‌كی گشتی هه‌ڵگری عه‌قڵییه‌تی خۆسه‌پێن و نه‌گۆڕ و خۆپه‌رستن ،چونكه‌ له‌ ژیانی سیاسی و پێشكه‌شكردنی خزمه‌تگوزاری و به‌ره‌وپێشچوونی وڵات به‌ره‌و دیموكراسی سه‌دجار جه‌خار و ئه‌فسووس كه‌ زۆربه‌یان  بێ‌ هه‌ڵوێست و به‌رژه‌وه‌ند په‌رست و خۆپارێزبوون، خێڵپارێز و خۆ ده‌وڵه‌مه‌ندكه‌ر و له‌ سه‌رما و گه‌رمادا پارێزراون، ئه‌وانه‌ی به‌رپرسن له‌ ئیدامه‌ و ئیداره‌ی كوردستاندا:دڵمردوون و چاو نوقاو  و گوێ‌ داخراون، خه‌مساردو خۆپه‌رستن، به‌رانبه‌ر به‌ منداڵی خوێڕی و به‌ڕه‌ڵاو ئیشكه‌ری بێشووماری سه‌رجاده‌ و كۆڵانه‌كان موویه‌ك له‌ گیان و سمێڵیان ناجوڵێ‌ .كچ كوشتن و ژن سووتاندن هه‌رگیز خه‌م و باك و په‌ژاره‌ی ئه‌وان نییه‌، په‌راوێزیی لاوان و كۆچكردنی به‌لێشاوی گه‌نجان  و ریژه‌ی ته‌ڵاق  كه‌ ئه‌مڕۆكه‌ به‌رزترین رێژه‌یه‌ له‌ مێژووی كوردا، موویه‌ك له‌ سمێڵی ئه‌وان ناجووڵێنێ.. نایه‌كسانی و نادادوه‌ری كۆمه‌ڵایه‌تی و به‌رزبونه‌وه‌ی ڕێژه‌ی هه‌ژاریی بۆ یه‌ك ملیۆن هه‌ژاری ژێر سفری ناو زه‌لكاوی قۆڕستان، سه‌رنجی ئه‌وانیش وه‌ك سه‌رنجی مردووی حكومه‌ت وده‌سه‌ڵاتی كوردی  وایه‌ و هه‌رگیز ویژدانی ئه‌وان به‌لای خۆیدا راناكێشێ‌.. بێكاری و گرانیی بازاڕ و بێئاویی و بێكاره‌بایی و خراپی رێگه‌وبان و كۆڵانه‌ قۆڕه‌كان و شه‌قامه‌ پیسه‌كان و بێسووته‌مه‌نی و  زۆربونی تاوان و و ناسه‌روه‌ریی یاسا و ده‌وڵه‌مه‌ندبونی ناشه‌رعییانه‌ی مه‌نسول و كوڕه‌ مه‌نسوله‌ زۆره‌كان و ده‌یان و سه‌دان و هه‌زاران گرفت و كێشه‌ی كۆمه‌ڵایه‌تی و ده‌روونی و یاسایی و ئابوریی دیكه‌ و دیكه‌ نه‌بووه‌ته‌ مایه‌ی ڕێپێوانێكی ئه‌ توێژ و ده‌سته‌بژێر و چینه‌ زۆرانه‌ی ئه‌م وڵاته‌ هه‌شبه‌سه‌ر و خه‌مسارده‌..ته‌نانه‌ت دیارده‌ بێشوماره‌كانی: ژنكوژی  و منداڵ بێنه‌وایی و ده‌ربه‌ده‌ری و سواڵكردن و جگه‌ره‌ كێشان و مه‌ی نۆشی و مادده‌ هۆشبه‌ره‌كان و تریاك و نیرگه‌له‌كێشان نه‌بونه‌ته‌ وتاری ئایینی هه‌ینیه‌كی ئه‌م پیاوه‌ئاینیانه‌ی ئێمه‌ كه‌ قورئانی پیرۆزیان له‌ سنگدایه‌..یان كێشه‌ی بێبڕانه‌وه‌و تراژیدیای كرێچێتی و كرێی به‌رزی كرێی خانوو كه‌ گرفتێكی ئه‌زه‌لی و تراژیدیه‌ له‌م وڵاته‌مانداو ئه‌میش نه‌بۆته‌ هۆكارێك بۆ ئه‌وه‌ی جارێك حزب و ده‌سه‌ڵات و په‌رله‌مان و حكومه‌ت كۆببنه‌وه‌ و هه‌ر هیچ نه‌بێت له‌به‌ر خاتری سومعه‌ی  ئه‌م  په‌رله‌مانه‌ ئیكسپایه‌ره‌مان بریارێكی به‌جه‌رگی بۆ ده‌ربكه‌ن.
به‌ كورتی و به‌ كوردی : گرفتی سه‌ره‌كی (( هه‌بوونی عه‌قڵییه‌تی عه‌قڵییه‌تی خۆسه‌پێن و نه‌گۆڕ و خۆپه‌رست و كۆنه‌خواز)) له‌گه‌ڵ ئه‌و هۆكارانه‌شدا كه‌ ناومان هێنان و باسمان لێوه‌كردن، گه‌لێك توێژ و چین و تاقم هه‌ن و بوونه‌ته‌ هۆكاری كاریگه‌ر له‌ پشته‌وه‌ی ئه‌م عه‌قڵییه‌ته‌وه‌ن و  وه‌كو قه‌ڵغان  وه‌هان و مانه‌وه‌ی ده‌پارێزن . راسته‌ وه‌كو فاكته‌ری ستانداردی جیهانی: ئابووری گرنگه‌، هه‌ژاری ونه‌خوێنده‌واری كۆسپی هه‌ره‌ سه‌ره‌كین له‌ سه‌رده‌ست كردن و زاڵكردنی  ئه‌م ته‌رزه‌ عه‌قڵییه‌ته‌دا. به‌ڵام قبوڵنه‌كردنی بیری نوێ‌ و زانستی نوێ‌ و عه‌قڵییه‌تی نوێ‌  له‌ ئه‌ستۆی ئه‌م حزبانه‌ی ئێمه‌دان كه‌ گۆڕانكاری  له‌ هزر و بیركردنه‌وه‌ و ره‌فتار نواندندا دروستده‌كات و كۆمه‌ڵگه‌ش به‌ره‌و كرانه‌وه‌ و ئاسوده‌یی و دیوكراسیی راسته‌قینه‌ ده‌بات .
 ئه‌گه‌ر ئازادی نووسین و راده‌ربڕین و بیركردنه‌وه‌و هه‌ڵبژاردن و گۆڕانی شێوازی ژیان و حوكمی سیاسی به‌ركه‌ماڵ نه‌بێت .. ئه‌گه‌ر ئه‌و توێژانه‌ی  باسمان لێوه‌ كردن (پیاوانی ئایینی و پیاو ماقووڵانی هۆز و خێڵ و به‌رپرسه‌كانی نێو حزب و حكومه‌ت و ده‌سه‌ڵاتی كوردی ) رۆڵی داگیركاری خۆسه‌پێنه‌ری كۆنه‌خوازو نیمچه‌ دكتاتۆر بگێڕن.. هه‌میشه‌ تاكی كورد په‌راوێزكراو و زه‌لیل و بچوك و بچوكتر ده‌بێته‌وه‌، هه‌میشه‌ عه‌قڵییه‌تی تاكی كوردیی سه‌رده‌م و هاوچه‌رخ، گوشراو و زیندانی وكۆیله‌و ته‌ریك ده‌بێت، ده‌زگا كۆمه‌ڵایه‌تی و فه‌رمییه‌كان، هه‌روه‌ها تێكڕای حزبه‌كان و  لق و مه‌ڵبه‌ند و په‌رله‌مان و حكومه‌ت و وه‌زاره‌ته‌كان كۆن و نه‌گۆڕ و ئێكسپایه‌ر ده‌بن. وه‌كو چۆن خواردن و خۆراك و ده‌رمان و په‌روه‌رده‌ و كاره‌باو و ئاو و نه‌وت و به‌نزین و..تاد. كۆن و ڕزیو و به‌سه‌رچوون، ژیان و خه‌ون و خولیاكانمان، ئه‌مڕۆ و سبه‌ینێ و ئاینده‌مان نه‌گۆڕ و قێزه‌ون و بێتام و بێئامانج ده‌بن..!! ئه‌گه‌ر ئه‌م دۆزه‌ به‌رده‌وامی وه‌رگرێت ئیدی بۆ هه‌تا هه‌تایه‌ تاكی كورد مرۆڤێك ده‌بێت كه‌ عه‌قڵییه‌تی خۆسه‌پێن و نه‌گۆڕ و خۆپه‌رست  وبێواز و چاره‌گران و ره‌زاقورس له‌م ده‌ڤه‌ره‌دا ده‌مێنینه‌وه‌ و وه‌كو میزی وشتر بۆ دواوه‌ پاشده‌كه‌وین و دانیشن به‌خێر،ئه‌گه‌ر خێر ماوه‌..!

 

 

 

Previous
Next
This site is registered on wpml.org as a development site.