Skip to Content

Saturday, December 14th, 2024
8- کۆمەلگەی کۆلاپس و گەندەڵ… بەشی دووەم و کۆتای… ئازاد حەمە

8- کۆمەلگەی کۆلاپس و گەندەڵ… بەشی دووەم و کۆتای… ئازاد حەمە

Closed
by February 6, 2008 گشتی

گەندەلبوونی داد و هوشیاری یاسایی:
نەشونمای نا-دادپەروەری و نا-مافسالاری….
بەلام تایبەت بەخالی چوارەم دەمانەوێ ئەوەبلێین کە دادی کوردستان لەسەردەمی بەعس زۆتر بۆ گرتن و تاوانبارکردنی کورد و دۆزینەوەی کێشەی سیاسی تەرخانکرابوو بەلام ئەمڕۆ داد لە کوردستان خۆی بەشتی ترەوە سەرقالدەکا. ڕاستە داد لەگشت کۆمەلگەێ سەردەمی بێ یان نا سەردەمی ناتوانێ پشت لە دادگایکردنی دز و قۆلبڕ و تەعداکەر و سیخوڕ و بکوژان بکا بەلام گشت دادیش بریتی نییە لەم کێشانە. ئەم کێشانە کە بێبایەخ نیین و بەشێ گەورەن لە کێشە یاساییەکانی کۆمەلگە پێویستە بنەبڕکرێن و بەپێی مێتۆدە نوێیەکانیش کار بۆ شیکردنەوە و چارەسەرکرنیان بکرێ بەلام مەرجە دادناس و مافناسانانی کورد لەوە حالیبن کۆمەلگەی گەندەل کێشەی یاسای و دادی تری هەیە و پێویستە ڕێگری لەبەردەم نەشونمایانا بکرێ. بۆیە بلاوکردنەوەی هوشیاری یاسای و دادی لەمڕوەوە یەک لەو ئەرکە هەرە گرینگانەیە دەستەبژێری هقووقی کورد پێویستە کاریبۆبکەن.گەر هوشیاری یاسایش لەناو خەلک گشینەکرێ و تاکی کۆمەلگە لەسەر ئەم هوشیاریە ڕانەهێنرێ سەختە ئەو کێشە یاسای و دادیانەی ئێمە باسیلێوەدەکەین دەرکیپێکرێ. باشتریشە ئەم هوشیارییە یاساییە لەگەلێ ڕوەوە لەوێوە ڕێچکە وەرگرێ کە مەرج و پێویستە خەلک شارەزاییان لەسەر ئەرک و مافەکانیان هەبێ و هەروەها لە نا-دادپەروەری و نا-یەکسانیەکان بێنەگۆ.چونکە گەربێتو تاکی کۆمەلگە هوشیاریی لەسەر ماف و ئەرکەکانی خۆی نەبێ هوشیاری لەسەر ماف و ئەرکەکانی ئەویتریش نابێ.
ئەوەی بە خالی پێنجەمەوە تایبەتە ئەوەیە گۆڕینی گەلێ بەند و پەڕەگراف لەیاسا لەئەمڕۆ لە کوردستان هێجگار پێویستە بەلام واهەستدەکەین ئەوە لە بەرژەوەندی نوخبەی سیاسی ئەمڕۆی کورد نییە چونکە لەبەرسایەی ئەو تیۆریە یاساییە کۆن و نەرێتیانە لەلاێ بەئاسانی گەندەلی پیادەدەکرێ و لەلاێکیدیش گەلێ لە تاکەکانی کۆمەلیش بەئاسانی بندەستدەکرێن، لەوانە ئافرەت. چونکە دادی ئەمڕۆی کوردستان دادێ نەرێتیە و سەرچاوەێ ئاینیشی هەیە بۆیە ئافرەت تابلێی لەم ڕوەوە زەرەرمەندە و ، ئەو یاساسازیەش ئەمڕۆ لە کوردستان بەرقەرارە بەگەلێجۆر زولمکەرە لە ژیندەری ئافرەت. لەبەرئەوەی ئەم لایەنەش ڕێک بە شتەنەرێتی و ئاینیەکانەوە بەستراوەتەوە نە داد خۆیدەکا بەخاوەنی و نەش سیاسەت. چونکە هەردوو ، چ داد و چش سیاسەت، لە دەرئەنجامی گۆڕینی بەندە یاسایەکان دەترسن و، ئەم دوو بوارەش، واتە بواری سیاسەت و بواری داد زۆنێکە لە کۆمەلگەی گەندەل هەمیشە بەدەست پیاوەوەیە و پیاوسالاری لەم دوو زۆنە تائەوپەڕی سەروەرە.
وەلی تایبەت بەخالی شەشەم ئەوەندە دەلێین کە گۆڕینی مێتۆدی خوێندن لە بەشی یاساکانی کوردستان کاتی هاتووە ببێ بە بابەتی باسکردن بەلام چۆن دەکرێ ئەمە بکرێ کە ئەمە لەلاێ لە بەرژەوەندی دیاردەی گەندەلی نییە کە سەرچاوەێ سیاسی هەیە و لەلاێتر کێ ئەوە بکا؟ چونکە کردنی ئەوە پێویستی بەدەرگاکردنەوەی بەشەکانی یاسایە لە پسپۆڕییە نوێکانی یاسا و لەو لقووپۆپانەی خوێندنی داد و ماف لە ئێستادا لە کوردستان لێبێئاگایە. گۆڕین و گەشەدان بە تیۆریەکانی یاسا مانای خۆی بۆ کەمکردنەوەی دیاردەی گەندەلیش دەبێ ئەمەو لەبەرئەوەی گەندەلی ئابووری و بازرگانی لە کۆمەلگەی ئەمڕۆی کوردستان گەلێ فۆڕمی سەیرسەیری وەرگرتووە مانای بۆ ئەو نایەکسانیە کۆمەلایەتیەش هەیە ڕووبەڕووی چینە کەمدەستڕۆشتوو و هەژارەکان دەبێتەوە. بۆیە یاساناس و دادپەروەرانی کورد پێویستە چاوێ بە باری یاسای و هقووقی لە دامەزراوەکانا بخشێننەوە و ڕێگریش لەو تەگەرانە بکەن دێنەپێش مافی تاک لەناو دامەزراوەکانی کۆمەلگا.
سەبارەت بە خالی حەوتەمیش دەمانەوێ ئەوەبلێین سێستەمی باجی کوردستان سێستەمێ گەندەل و خێلەکییە. سێستەمێکە تەنیا ئەوانە شوملدەکا بازرگانیێ ئاشکرا دەکەن. بەلام ئەوانەی ئابووریێ شاراوە و داهاتێ نا– ڕاستەوخۆیان هەیە لە چاودێری باج و دارایەوە دوورن. پاشان پرسیارەکە لێرە ئەوەیە چۆن چاودێری باج و دارای بەمانە بگا لە کاتێکا ئەمانە خۆیان داڕێژەری سێستەمی باج و دارایی بن؟ یان کاتێ کە گەورەترین بازرگانی شار سیاسی بێ یان دۆستی پلەیەکی سیاسی بێ چۆن دەشێ ئەم جۆرە بازرگانانە هزردادپەروەر بن؟ بۆیە ئێمە پیێمانوایە گەندەلی کە سێستەمی باج و دارای ولات دەگرێتەوە ئەمە نیشانەێ بەرچاوییە لەسەر گەشەی پرۆسەی نا-یەکسانی ئابوری و ئەلبەتە گەندەلی یاسای و دادیش. ئەمەش ئاماژەێترە لەسەر ئەوەی لە کۆمەلگەی گەندەل مەسەلەی باج نەبۆتە بابەتی هیچجۆرە گفتووگۆیێ نە ڕۆژنامەوانی نەش یاسایی و،  لەلایەن سیاسیەکانیشەوە لەڕادەبەدەر بێدەنگی بەسەرا سەپێندراوە. هۆی ئەوەش کە ئێمە جەغت لەم لایەنە دەکەین بۆئەوە دەگەڕێتەوە بابەتی باج بابەتێ هێجگار هەستیارە لە ئابووریدا و ماناێ زۆریشی بۆ پێکەوەنانی سامانی نەتەوە هەیە. بەلام ئەوەی یاساکار و دادپەروەرانی کورد شانبەشانی ئابووریزان و باجناسان لەمڕوەوە گرینگە کاریبۆبکەن ئەوەیە کە سێستەمی باجی کوردی لە گەندەلی دەربازکرێ. بۆئەوەی سێستەمی باجی کوردیش لە گەندەلی دەربازکرێ پێویستە ئەم سێستەمە لە دادپەروەری تێهەلکێشکرێ و لە خەش و فێلبازیش دوروخرێتەوە .هەروەها ئەو هوشیارییە یاسای و داراییەی ئابووریزان و یاساناسانی کورد دەکارن لەمڕوەوە کاریبۆبکەن پێویستە ڕوون و کراوە و کاریگەربێ. واتە مەرجە هاولاتیانی کۆمەلگە بەبێجیاوازی توێژ و چین و دەستەبژێر لەسەر ئەوە ڕابهێنرێن داهاتی (دەخل) خۆیان ئاشکراکەن و ئامادەبن لەسەر ئەو داهاتەی هەیانە باجیخۆیان بەیەکسانی بدەن. بۆئەوەی ئەم سێستەمەش بەجۆرێ دادخوازانە پێڕەوکرێ دەبێ سیاسیەکانی کورد بەهەموو شێوە کانیانەوە هەر لە سەرۆک حیزب و وەزیر و پەرلەمێنتار و بەڕێوەبەر وسەرووی بەڕێوەبەرەوە تادەگاتە کارمەند و فەرمانبەر و بازرگانە گەورە و بچووکەکان ئابووری (داهاتی) خۆیان ئاشکراکەن. چونکە ئەو داهاتە شاراوە و نادیارەی بەشێ زۆر لە سیاسیەکان هەیانە ڕێگرێ گەورەیە لەبەردەم ئەوەی سێستەمێ باج و دارایی دادکار و یەکسانخواز لە کۆمەلگەی گەندەلی کوردی نەێتەدونیاوە.
هەرچی دوا خالە ئەوەیە کە کەیسی ئەنفال بۆ ئێمە دەبێ وەک هەنگاوێ بۆ پاکبوونەوەی ماف و یاسا لە زۆرداری و نا-داپەروەری تەماشاکرێ. بۆیە هەقپەروەر و دادخوازانی کورد پێویستە هەنگاوی گەورە بۆ یەکلاکردنەوەی کێشەی یاسایی کەیسی ئەنفال بنێن. بەلام ئەو هەنگاوانە دەبێ لە هەستی تووندوتیژی و تۆلەسەندنەوە و ڕقبازی بەدووربێ ئەگەرنا ئەوا ئەنفالی پێچەوانە دروستدەبێ. بەلام ئەو گەندەلیە سیاسیەی ئەمڕۆ لە کوردستان سەروەرە لەمڕوەوە دادیشی گەندەلکردوە بۆیە داد لەمڕوەوە تابلێی هەنگاوی پڕاگماتی دەنێ و نا-دادی و بێ مافی دەکا بەبناغە بۆ یەکلاکردنەوەی ئەو کێشانەی لە سەبەتەی کەیسی ئەنفالدان. بەواتاێتر، داد لەبەرئەوەی ملکەچی سیاسەتە بەشدارە لەو وازیە سیاسیانەی لەتەک کەیسی ئەنفالدا دەکرێن. بەلام چ سیاسیەکان و چش دادخوازانی کورد لەوە نەگەیشتوون کەیسی ئەنفال کەیسێ شەخسی و تاکی نییە و بەلکو کەیسێکە تایبەتە بە نەتەوە و گشتێکەوە کە قووربانی ڕیزێ سیاسەتکردنی هەلەیە . سیاسیەکانی کورد کە ڕۆژ نییە سیاسەتبازی بەسەر کەیسی ئەنفالەوە نەکەن ئەوەیان بیرچۆتەوە کەیسی ئەنفال و هەلەبجە نەبایە ئاوا نە کێشەی کورد نێودەولەتی دەبوو و نەش ئەوان وەک سیاسی کورد لێرە و لەوێ تەماشادەکران. بۆیە ئەمان لەبەر ڕێزی ئەوەی کەیسی ئەنفال و هەلەبجە ناساندیانی بە جیان و لەناوەچەکەش شوێنقایم و دەسەلاتداری کردن نابێ بەردەوامبن لەسەر مشەخۆری لەسەر کەیسی ناوبراو کە بەرهەمی تراژیدیای میلەتێکە.  
هەموو ئەوانەش کە لایسەرەوە باسکران ئەوەیان نیشاندا داد و ماف لە کۆمەلگەی ئەمڕۆی کوردی ڕوو لە گەندەلی دەنێ  و ئێمەش بۆ دەربازکردنی داد لە بێدادی و ماف و یاسا لە گەندەلی چەند دیتنێ بەرچاوخەین:

* گۆڕینی مەنهەجی خوێندن لە بەشی یاسا و ڕاهێنانی مافپەروەر و یاساناسانی کورد لەسەر مێتۆدە نوێکان. چونکە کاری کۆلێجی یاسا تەنیا ئەوە نیە بەڕێوەبەر بۆ ناحیە و قەزاکان یان مافناس و یاساناس بۆ دادگا و مەخفەرەکان بەرهەمبهێنێ بەلکو دەبێ ئەم کۆلێجە لەلاێ ئاگایی لەسەر ئەوە هەبێ ئەو مافناس و یاساناسانە لە کوێی کۆمەلگە پێویستە دامەزرێن هەروەها لەلاێتر ئاگای لەسەر ئەو گەشە کۆمەلایەتی و زانستی و ئابوورییەش هەبێ کۆمەلگە پیایتێدەپەڕێ.چونکە کۆمەلگەی ئەمڕۆی کوردستان خاوەنی چەندین دامەزراوی نوێ و ئالۆزە و ئەمەو گەشەی بازرگانی و ئەو گۆڕانە ئابووریەش هاتۆتە سەر باری دارایی و بەڕێوەبردنەوە داوای جوولە و تێگەیشتنێ تری یاسای و دادی دەکا کە هەموو ئەمانەش مانای ئەوەیە پێویستە هوشیاری یاسای و دادی لە کۆمەلگە ڕوو لە گۆڕانکا. کەواتە، یاساناس و مافناسانانی کورد گرینگە بڕەوێ بە بوونی خۆیان لە کۆمەلگە بدەن و کارێ زۆرتر لەپێناو بەرەوپێشەوەبردنی شتە مافی و دادیەکان بکەن و ئەرکی مرۆی و ڕەوشتی خۆشیان بەرچاوترخەن. چونکە شوێنی پڕاکتیزەکردنی یاسا و داد تەنیا مەخفەر و دادگا و پۆلیسخانەکان نییە و بەلکو ئەو دامەزراوانەشە خۆیان بە دامەزراوەی مەدەنی (پەرلەمان) و ئەمنی (ئاسایش) و ستراتیژی (وەزارەتی پێشمەرگە) لەقەلەمدەدەن تادەگاتە هەندێ دامەزراوەی تر وەک دائیرەی باج، بانق، تاپۆ هەروەها کۆمپانیا گەورەکان. بەلام چ ئەو دامەزراوانە و چش مافناس و یاساناسەکان بۆئەوەی کۆمەلگەی دادسالاری و مافگەری دروستکەن پێویستیانبەوەیە گەشەی ئیداری و کۆمەلایەتی و ئابووری ولات لەبەرچاوگرن و ئەلبەتە لەسەرووی هەمووشیانەوە ڕادەی مافی تاک و ڕاهێنانی تاک لە ڕێزگرتن لە داد و یاسا.

* هەنگاونان بۆ جیاکردنەوەی بڕیارە دادی و یاسایەکان لە بڕیارە سیاسیەکان و دوورخستنەوەی دەسەلاتی سیاسیش لە دەسەلاتی یاسای لە هەنگاوە یاسای و سیاسیە بەپیتەکانن.بەلام ئەمە کارێ زۆری دەوێ و پێویستە مێدیای تازەی کوردی سەرنجێ زۆریبخاتەسەر. چونکە تا دەسەلاتی سیاسی و حیزبی بەسەر بڕیارە دادی و یاساییەکانەوە زال بێ دادگا هیچ بەرهەمدێنێ و ڕۆلی نابێ لە بنەبڕکردنی نا- یەکسانی و نا- دادپەروەری. 

* لە ڕۆژئاوا لەپاش مافی مرۆڤ هەنگاوی دووەم کارکردنە لەپێناو بایەخدان بە مافی ئاژەل، یان ڕەفتارکردنێ ڕەوشتی و مرۆیانە لەتەک ئاژەل بەلام ئەمە لایئێمە شکستی هێناوە ئەمەش نەک لەبەرئەوەی مافی مرۆڤ جارێ کارێزۆری بۆنەکراوە بەلکو لەبەرئەوەی بایەخدان بە مافی ئاژەل لایئێمە ناسەرکەوتووە چونکە هۆی ئاینی و نەرێتی لەپشتەوەیە. بۆنموونە سەگ لەبەربۆچوونی ئاینی لایئێمە وەک ئاژەلێ گلاو تەماشادەکرێ. بۆیە لە کۆمەلگەی گەندەل کەسێ نابینی سکالاێ دژ بەوکەسە تۆمارکا کە ڕەفتارێ چەوت لەگەل ئاژەلەکەی (مانگا، ئەسپ، مەرومالات و..هتد) دەکا. بۆیە زۆر پێویستە دادگاکان ئەو هوشیاریە لەناو خەلک بلاوکەنەوە کە دەرگای دادگا لەسەر پشتە بۆ سکالای لەو جۆرەش.

* لەبەرئەوەی نا-دادپەروەری سیاسی زۆر بەئاسانی ئەتوانێ نا-دادپەروەری کۆمەلایەتی و نا- یاساسالاری و دەستدرێژی ئابووریش لە کۆمەلگە بخولقێنێ بۆیە کاری مافپەروەر و دادناسانی کوردە ڕێگری لەبەردەم گەشەی نا-دادپەروەری سیاسیدا بکەن. ئەمەش بەزۆری لەبەرئەوەی ژینگەی سیاسی کۆمەلگەی گەندەل ژینگەێ نا-سازە و بەکەلکی ژیانێ یاسای پاک و دادئامێزناێ ئەمەش داوایئەوەلە دەستەبژێری دادپەروەر و یاساکارانی کورد دەکا بێنە گۆ و ڕەفتارتیژ و زەرەنگبن.

* ناشێ لەژێرسایەی مەسەلەی پاراستنی ئاسایش بێ یاسای و بێ دادی پڕاکتیزەکرێ بەلام هاوکات دەبێ هوشیاری سەبارەت بە پاراستنی ئازادی و ئاسایش لە کوردستان لەبەرچاوبگیرێ چونکە ئازادی تاک و سەروەری یاسا و ماف مەیسەرنابێ گەر ژینگەێ سیاسی بەتەندروست لەئارادانەبێ و گشتیش کار بۆ پاراستنی ئاسایشی نەتەوە نەکەن.

* پەروەردەکردنی فەرمانبەرانی دادگا و دامەزراوە یاسای و ئەمنیەکان لەسەر پاراستنی مافی تاک و ڕاهێنانی تاکیش لەسەر ڕێزگرتن لە یاساسالاری کارێ زۆر و بەردەوامی دەوێ بەلام ئەم کارە کە دەکەوێتە ئەستۆی مافپەروەر و سۆسیۆنۆمەکان سەربەکارنابێ ئەگەر تەماشاکردن بۆ ماف و یاسا لە گەندەلی نەخرێ..

* لە کۆمەلگەی گەندەل ڕێزگرتن لە تۆمارکردنی سکالا، داوای یاسای و شکات بێئەندازە قێزەوەنە و دادگاکان بۆئەوەی ئەم کێشەیە چارەسەرکەن لەلاێ گرینگە دەمودەست بەدەم سکالا و شکاتەکانەوە بچن و لەلاێتریش پێویستە گشت کۆمەلگە بەچاوێ جیاوازلەوی ئێستاوە بڕوانێتە ستاتۆسی کۆمەلایەتی پۆلیس. بۆیشە وادەلێین چونکە کاتێ لەناو ئێمە کە دەووترێ: ""دەتدەمە دادگا"" یان ""شکاتی پۆلیست لێدەکەم"" ""سکالا دەنووسم دژ بە .."" و چەندین دەربڕینی تر ئەمانە لەو دەبڕینانەن زۆر حەساسن بەلام لای ئێمە تەنیا لای ئەوانە حەساسن کە هەستدەکەن پشتێ سیاسیان نیە ئەمەش نیشانەیە لەسەر ئەوەی دادگا بێ لایەن نیە و بەسیاسیکراوە. واتە دادگا تەنیا لایئەوانە سامی هەیە کە بێ پشت و بێ دالدەن.دادیش لە کۆمەلگەی ئەمڕۆی کوردستان بۆئەوەی ئەم وێنانە لەسەرخۆی لابەرێ و کاریگەر و بەرهەمهێنەربێ پێویستە دادپەروەرکارانە و یاساخوازانە بەتەنگ کێشەکانەوە بچێ و تا بەئاکامیشیان نەگەێنێ دەستیانلێهەلنەگرێ. 

* پیێداگیریکردن لەسەر هەقپەروەری و دادسالاری جارەسەریباشن بۆ بنەبڕکردنی گەندەلی یاسای و بێ مافی و نا- دادپەروەری بەلام ئەمانە مەیسەرنابن گەر سیاسەتکاری لە گەندەلی نەخرێ و سێستەمی دادیش لەخێلگەری دوورنەخرێتەوە. ئەمەو لەبەرئەوەی لە کۆمەلگەی گەندەل پێشێلی یاسای زۆرجار هەلەی سیاسی و مونافەسەی حیزبی لەپشتەوەیە بۆیە داد پێویستە هەمیش چاوێکی لەسەر دەسەلاتی سیاسی و حیزبی بێ.
 
* پەسەندکردنی یاسا نوێکان و کارکردن لەسەریان پێویستە پەرلەمان لێیبەئاگابێ بەلام دەبێ لەڕیزی پەرلەمانتارانیش یاسازان و مافپەروەری بەتوانا هەبێ چونکە پەرلەمانی کوردستان بووە بە مەیدانێ بۆ مۆڕەی سیاسی و دژایەتیکردی حیزبی و شوێنێکیش بۆ وەرگرتنی پۆست و نانپەیاکردن هەروەها شوێنقایمکردنی کەسایەتی شار و کۆنە پێشمەرگە و سەرۆکخێل .

* دەزگای ئاسایش لە کوردستان لە دەزگای داد خۆی دابڕاندووە و بووشە بە شوێنێ بۆ مونافەسەی حیزبی ئەمەو جگەلەوەی کارمەندانی ئاسایش لە کوردستان شارەزاییان لە مافی مرۆڤ و ئەو فۆڕمانەی ئەم مافە ئەمڕۆ لە کۆمەلگە نوێکان وەریگرتووە نییە و زیاتر دەزگای ئاسایش ئەوانە تەعیندەکا کۆنە پێشمەرگە و لادێی و لایەنگری حیزبین. بۆیە ئەمانە کە لە داد ناگەن بەشێکین لەو گەندەلەی نەک هەر داد لە کوردستان دەیژێ بەلکو ئەو گەندەلەش کە ئاسایشپارێزی تووشیبووە. چونکە دەزگای ئاسایش چاکدەزانی گەر ئاسایش بەو کەسانە پڕنەکرێتەوە نە دەتوانێ بێ مافی پێڕەوکا و نەش لەهەندێحالەتا دەکارێ تووندوتیژی بەکاربەرێ.
 
* گەر داوا لە دەسەلاتی سیاسی بکرێ گۆڕانکاری لە باری داد لە کوردستان بکا دەبێ پێشگشت شتێ بەخۆی دەسەلاتە سیاسیەکەی لەسەربناغەی یاساپەروەری و مافخوازی بونیادنێ و دژی گشت فۆڕمەکانی پێشێلکاریش ببێتەوە نەک بەپێچەوانەوە. بۆیە ئەوپەڕی نا-یاسای و نا-دادیە حیزب بەندیخانە و زیندانی تایبەتی خۆی هەبێ. حیزب کە دەبێ لە دەسەلات جیاکرێتەوە ئەمە هەنگاوی یەکەمە نەک بۆلە گەندەلخستنی دەسەلاتی سیاسی بەلکو بۆ لەگەندەلخستنی داد و مافیش. چونکە داد و ماف بەهۆی ئەو گەندەلە سیاسیەی لە کۆمەلگەدا پیادەدەکرێ لەوەکەوتووە بەرهەمهێنەر و کاریگەربێ.

* دادگا و یاساناسان لە کۆمەلگەی گەندەل ڕێز لە ڕۆژنامەوانی ناگرن چونکە گەر دادگا و یاساناسان ئەوەیان بکردایە ئێستا چەندین سیاسی و چەندین بازرگان و کەسایەتی تری کۆمەلگەی گەندەل لەبەرئەو نا-یاسای و بێ مافیەی ئەنجامیان داوە لە زینداندا  دەبوون. ئەمەو بگرە دادگا و یاساناسان چاودێریش نین بەسەر ڕۆژنامەوانیەوە چونکە گەر دادگا و یاساناسان چاودێربانایە بەسەر ڕۆژنامەوانییەوە ئێستا گەلێ بەرپرسی سایت یان مالپەڕ هەروەها ڕۆژنامە و هەفتەنامەی حیزبی و ئەهلی لەبەرئەو ناهەقی و بێدادیەی ڕۆژانە بەرامبەر بە هەندێ کەس ،جا ئەوە هەر کیێبێ ، دەینوێنن ڕاپێچی دادگا دەکران. بۆئەوەی دادگاش چاودێرێ ڕاستەقینە بێ بەسەر چ ڕۆژنامەوانی و چش دیاردە و ڕووداوە جیاوەزەکانی کۆمەلگەوە دەبێ دادگا ، یاساکار و مافناسان، لەوەنەگەڕێن لە کۆمەلگەدا ڕوودەدا بەئاسانی تێپەڕێ و بیرچێتەوە.چونکە ڕوودانی ئەوە ڕێگا لە بێسەروەری ماف و پووکانەوەی یاسا و بلاوبوونەوەی درمی نا-یەکسانی دەکاتەوە.

* بلاوکردنەوەی ئاگای دادی یان هوشیاری یاسای لەناو کۆمەلگە کارێ لەڕادەبەدەر پیرۆزی دادپەروەر و یاسازانانی کوردە. ئەم هوشیارییەش پێویستە گەلێ فۆڕم و ڕێچکە وەرگرێ و گشت بوار و لایەنەکانی ژیانی تازەی تاک و کۆمەلگەی کوردی بگرێتەوە. ئەم هوشیاریەش بۆئەوەی دەستبەکار و پەسەندکراو بێ پێویستە تیۆریزکەر و ڕوناکبیرانی یاسای کورد لە مێدیای کورد بێنە گۆ ، و یان بهێنرێنەگۆ ، بە ڕوونی و ڕاشکاوی لە سەرپێچییە یاسای و پیێشێلکاریە دادیەکان بدوێن و خەلک فێری ئەوەکەن لە مافی خۆی نەگەڕێ و بەلام ئاگای لەسەر ئەرکەکانیشی بێ. چونکە کۆمەلگە بە گشت دامەزراوەکانیەوە شوێنێکە بۆ بەرهەمهێنانی ماف و بەجێگەیاندنی ئەرک.  واتە لە کۆمەلگەدا یەک تەمبەلخانە دەشێ ببێ نەک ئەوەی گشت کۆمەلگە بریتیبێ لە تەمبەلخانەێ.گەورە.

 

Previous
Next