شۆردنەوەی مێشك و زەینی مناڵان و هۆکارەکانی

تاهەر رادەیەک کەوشیاری و زانستی مرۆڤەکان لەپەیوەند لەگەڵ خۆیان و دونیای ده وروبه ریان ، گه شه ده کات، ده س راگه یشتن به بیرۆکه ی نۆی بارهینانی نه وه کانی دوارۆژ به تایبه تی ڵه په یوه ند ڵه گه ل تازه ڵاوان، گرنگێکی تایبه تی به خۆێ ده گرێ و مرۆڤ ده خاته به ر ده م گه ڵێک تاقی کردنه وه ی به هێز ڵه جۆنێه تی ژیانی رابردوی و هه موو ته نگ و چه ڵه مه و هه وارازو نشێوه کانی رابردوی خۆی هه ڵده سه نگێنی و ده ی کاته ئاوێنه یه کی باڵانۆێن بۆ برینی ئاسته نگه کانی دوارۆژ و وه کوو پرۆگرامێکی گرنگ ڵه سه ره وه ی هه موو پێداوێستێه کانی ژیانی رۆژانه ی داده نێ….

مێژوی تا به ئێستای ژیانی مرۆڤه کان ڵه ئاستی جیهان دا سه ڵمێنه ری ئه و راستێ یه و هه موو به رخۆدانه کان و گه شه ی مێشکه کان به تایبه تی ڵه وڵاتانی پێشکه وتوی رۆژ ئاوا ، مرۆڤی سه رده می خستوه ته به رده م تاقی کردنه وه کان …

ڵه و کۆمه ڵانه دا مرۆڤ هه ر ڵه سه ره تای مناڵێه وه ڵه گه ڵ که سایه تی راسته قینه ی خۆی ، ئاشنا ده بێ و ڵه گه ڵ گیرو گرفتی سه ر ده می مناڵی ده ست و په نجه نه رم ده کات ….

ژیانی مناڵی خۆی ده ناسێ و به پێی پێش که و تنی کۆ مه ڵگاکه ی و هه مو داهێنانه نۆی کانی که وه ک جێرۆکی راسته قینه ی ژیان دێته به ر چاوانی ، رۆژه کانی ته مه نی خۆی ده برێ تا ورده ورده ڵه گه ڵ هه موو ڵا یه نه کانی سه رده می مناڵی ئاشنا ده بێ ….

ڵه وه ها دۆخیک دا و به تایبه تی ڵه شێوازی بارهێنانێکی دروستدا ، مناڵ هه موو کات به چاوی کراوه ڵه دونیای خۆێ ده روانێ و پرسیارگه لێکی تایبه تی ڵه هه مبه ر ژیان ڵه مێشکیدا ده وروژێ و که سایه تی مناڵ ده کاته که سایه تێکی ره خنه گرو خوڵێای فیربونی شتی به پێزو گرنگ که راسته و خۆ کاریگه ری ده بێ ڵه سه ر شکل گرتنی که سایه تی ئه وو دیوارێکی به هێز ده کێشێ ڵه به رده م ڵه خۆ نامۆ بونی .

ڵه کۆ مه ڵگا به ستراوه کان دا ئه م شێوازه ڵه بار هێنان ، نه ک ڵه به ر چاو ناگێرێ به ڵکو مناڵ وه ک ئاڵه تێکی ده سکردی ده ستی مرۆڤ سه یر ده کڕێ وهه وڵ ده درێ مناڵ گۆێ رایه ڵ و ده سته مۆ بار بێت و هه ر ئه و رۆڵه کایه بکات که گه وره کانی پێش خۆی ئه نجامیان داوه.

ڵه وها کۆ مه ڵێک دا که بنه ما ئه ساسێه که ی ڵه سه ر تێئۆری دواکه وتووی و گه رانه وه ی مرۆڤه کان بۆسه ده کانی ناوه راست دارێژ راوه ، هه ر ڵه سه ره تای مناڵێه وه ، مناڵ گۆی ڵه مست و گۆێ رایه ڵ بار دێن تا به م شێوه به ر به گه شه ی بیرو زه ینی مناڵان بگرن و ئه وان قه ڵه مبازی دونیای به رته سکی مه به سته چه وته کانی خۆیان بکه ن .

ئه و شیوه فکره نه ته نیا باوه ری به مناڵ نیه به ڵکوو پێ وایه مناڵ پڕمه ترسی ترین گیانڵبه رێکه ڵه به رانبه ر مانه وه ی خۆی . هه ر بۆیه تێده کۆ شێ بۆ راگرتنی ده سه ڵاتی خۆی ، نه وه ی دوارۆژی وا بار بێنێ ، که پڵه و پایه ی نه خاته مه ترسێ و پارێزه ری ئه م شیوه ڵه ده سه ڵات بێ…

هه زاران مناڵ به تایبه تی مناڵانی کچ ، ڵه و جۆره واڵاتانه دا بونه قوربانی ، به ر به گه شه ی فکری و زه ینیان گیراو ئه وانیان وروکاس پێگه یاند که به م جۆره خه ساریکی گه ڵێک گه وره یان ڵه کۆ مه ڵ دا ……

مناڵانیان ره وانه ی به ره کانی شه ر کردوو ڵه ژێر دروشی شه هید بوون و کرانه وه ی ده رگای به هه شت به ره و روویان ، ئه وانیان ڵه دونیای جوانی مناڵ بێ به ش کردو دووریان خستنه وه ….

ڵه شه ری 8 ساڵه ی نیوان ئێران و عێراق ، به هه زاران مناڵ ڵه به ره کانی شه ر دا بونه ئامرازێک بۆ پاک کردنه ی مه یدانه کانی ئه ڵخام وڵه دوایی دا یان هه ر نه گه رانه وه یان خۆ ئه ندامیکی له شی خۆیان ڵه ده س دا …

هه وڵ دان بۆ شۆردنه وه ی مێشکی مناڵان و کردنیان به که سانی ئێدئۆڵۆژی ، مێژویه کی درودرێژی هه یه . ڵه قۆتابخانه کانی ئاینی کاتۆلیکی دونیای مه سیحه وه بگره تا تازه ڵاوانی نازیستی وڵاتی ئاڵمانی سه رده می هیتلێرو، ڵه قۆتابخانه کانی عه ره بستان ، پاکستان و ئه فغانستانه وه بگره هه تا وڵاتی ئێران وعێراق وبگره کوردوستانیش .

هه موی ئه م وڵاتانه مناڵیان کرده گیانڵه به رێکی ڵه خۆ نامۆو ، گۆێ رایه ڵ به ده سه ڵات و وه فادار به شه هید بوون و بیرو باوه ره کانی سه ده کانی ناوه راست…

بار هێنانی مناڵان ، ڵه قۆتابخانه کان ، ته کێه کان ، مزگه وته کان ، بون به کاری رۆژانه …. ئه م کرده وه یه راسته و خۆ خۆی خزانده گۆشه ی ماڵ و دایک و باوکانیشی کرده مامۆستای بارهێنانی ئه م شیوازه و مه که ، عه یبه ، بڤه یه، بۆه وانه ی هه ر رۆژه ی کاری مناڵان…

بێ گومان هۆکاری سه ره کی ئه م شێوازه ڵه بار هێنان، خستنه ژێر چاوه دێری مرۆڤه کان و بێ ئاگا کردنیان ڵه روداوه کانی ناو کۆ مه ڵ وبه ر گرتن به گه شه ی فکری و زه یینی مرڤه کانه،. تا به م شێوه یه بتوانن مرۆڤه کان بخه نه بازنه یه کی به رته سک و ڵه خزمه ت به ئامانجه کانی خۆیان باریان بێن ……

ئه م کرده وه زیانبارانه ، کوردوستانیشی گرتۆته وه به داخه وه بۆته شێوازێکی پڕ مه ترسی دار ، شێوازێک که رۆژ به رۆژ زیاتر مناڵان ده کاته قوربانی و ڵه که سایه تی راسته قینه ی خۆیان دوریان ده خاته وه …..

ئه وه نده ی ڵه ناوه نده کانی بارهێنان مه جاڵ و ده رفه ت بۆ بۆ فیربونی ئاین و سروده نیشتمانێیه کان وشیوازی هه ڵس وکه وته کان و چۆنێه تی پۆشینی جڵ و به رگ ، ده ره خسێ ، ده رفه ت بۆ فێر بونی زانست و تکنۆ لۆژی نادرێ و مناڵ هه ر ڵه و جوار چێوه فکره دا دێڵنه وه ، که یاسای وڵاته که ی خۆیان بانگه شه ی بۆ ده کا….

ڵه ڵایه کی تریشه و قه تیس کردنی راگه یه نه گشتێه کان و بڵاو کراوه کان ، ئه وه نده ی تر خزمه تی به م بیرۆکه یه کردوه و دیارده ی سانسۆرو که ش و هه وای ترس وتۆقاندن ، بۆته ئامرازێکی گرنگی ده ستی ده سه ڵات …..

پیویسته بنه ما ئه خڵاقی و توانایه کانی مرۆڤی سه رده م جارێکی تر وه ر چه رخانێکی بنه ره تی به خۆێه وه بگرێت و هه مو ئه م هۆکارانه ی که ده بنه هۆی راگرتنی ئه م سیستمه وه ،به ر گێژه ڵوکه ی بیری پێشکه وتن خوازی بکه وێ مرۆڤه کان به ره و دونیایه ئازادی ئینسانی که ڵه و دا بنه ما ئینسانێه کان ڕێزیان ڵێ ده گیرێ ، هه نگاو بنێن و توانایی و ڵێهاتویه کانی خۆیان بگه شێنه وه 

……

عەزیز ئاجیکەند