تراژیدیای شه‌وێك …. شاخه‌وان برایم عه‌بدوڵڵا
كات به خێرایی تێده‌په‌ڕی، ناخۆشترین و ترسناكترین شه‌و بوو به لای منه‌وه، ته‌ماشای هه‌ر لایه‌كم ده‌كرد ڕه‌ش ده‌چۆیه‌وه. له‌سه‌ر گردۆڵكه‌یه‌كی نزمتر له كێوه بڵنده‌كاندابووم، بێده‌نگییه‌ك چوار ده‌ورمی ته‌نیبۆوه، هه‌ندێجار نه‌بێت له نێو جه‌نگه‌ڵستان و باخچه‌ی ماڵه‌كاندا، به ئاوازێكی خۆش، ده‌نگی بۆق و ئاژه‌ڵی دیكه‌م به‌رگوێ ده‌كه‌وتن.
به ئاسپایی سه‌یرێكی ئاسمانم كرد، وه‌كو شه‌وه‌كانی پێشوو نه‌بوو، ئاسایی نه‌ده‌هاته به‌رچاوم، ڕه‌نگی خوێنی پێوه دیاربوو. به ترس و شڵه‌ژانه‌وه سه‌یری مانگم كرد، هێنده‌ی درێژی پێنووسێك به ئاسمانه‌وه دیاربوو، هه‌ر چوار لای مانگه‌كه سوور ده‌چۆوه، هه‌ستم له خۆم ڕادێرا، هێواش هێواش باڵنده‌كانی ئه‌ندێشه ده‌هاتنه نێو مێشكمه‌وه، به‌ده‌م سه‌یركردن و ئاوابوونی مانگه‌وه بیرم بۆ مردن چوو، مردنێكی ناسروشتی نزیكده‌بۆوه، گه‌رچی مردن هێزێكه مرۆڤ له توانایدا نییه خۆی لێدوور بگرێت و كۆسپ بخاته به‌رده‌م هاتنی، هیوایه‌كی پووچه مرۆڤ بیه‌وێت نه‌مرێت، هه‌ر ده‌بێت بمرێت و كۆتایی به‌بوونی بێت. به‌ڵام جاری وا هه‌یه لای مرۆڤ ڕۆح شیرین و خۆشه‌ویست ده‌بێت و به‌هه‌موو جۆرێك هه‌وڵده‌دات له ده‌ست مردن رزگاری بێت.
له‌ملاوه هاوسه‌نگه‌ره‌كه‌م به‌توندی كۆكی، ڕاچڵه‌كیم، له‌بنی پێمه‌وه تاكو ته‌وقی سه‌رم ترسێك له‌رزاندمی، به ئاسپایی ڕووی تفه‌نگه‌كه‌م ئاڕاسته‌ی پێشخۆم كرد، هێنده ترساو و شڵه‌ژاو بووم دارو به‌ردی به‌رده‌م خۆمم لێببووه مرۆڤ و هێرشیان بۆ ده‌هێنام، ماوه‌ی چه‌ند خوله‌كێك له دارو به‌رده زه‌به‌لاحه‌كانی پێشخۆم وردبوومه‌وه، ئیدی هه‌ستم كرد كه مرۆڤ نین، دوایی هێواش هێواش خه‌یاڵات و ترس عه‌قڵ و جه‌سته‌میان جێهێشت و ئارام بوومه‌وه.
به نیازی ئه‌وه‌ی كه بزانم كاتژمێر چه‌نده، ده‌ستم بۆ ژێر پۆشاكه‌كانم بردو به نهێنی ده‌نكێ شقارته‌م ئاگردا، چه‌ند ده‌قیقه‌یه‌كی كه‌م بۆ كاتی دیاریكراوی هێرشكردن بۆ سه‌ر سه‌نگه‌ره‌كه‌مان مابوو، دڵم داخوورپا، ترس ناخمی هه‌ژاند، سه‌یری پێشخۆم كرد، شتێكی وام نه‌بینی كه له مرۆڤ بچێت، له نێو ئاوایی ده‌نگی بۆق و ئاژه‌ڵی دیكه‌م به‌ر گوێده‌كه‌وت، له ژێر پووش و گژوگیا وشكه‌كانی به‌رده‌م سه‌نگه‌ره‌كه گیانه‌وه‌رێك ده‌جووڵایه‌وه، ده‌نگی پێیه بچووكه‌كانی ده‌بووه هۆی شێواندی هه‌سته‌كانم، ئاره‌زووی ئه‌وه‌م نه‌ده‌كرد كه گیانه‌وه‌ره‌كه له‌و شوێنه ده‌ربكه‌م، به‌ڵام ناچاربووم كه دووری بخه‌مه‌وه، بۆیه به‌ردێكی بچووكم بـــــۆی هه‌ڵداو ئیدی له‌وێ دووركه‌وته‌وه. دیسانه‌وه ده‌نگـی بۆقه‌كان هاتنه‌وه گوێم، ئای كه ده‌نگی بۆقم چه‌ند به‌لاوه خۆشه، له كاتی گوێگرتن ئارامیم پێده‌به‌خشێت، كاتێ له نێو كانیاو و باخچه‌كاندا خۆشترین ئاواز له گه‌روویاندا ده‌رده‌چێت و به دونیادا بڵاو ده‌بێته‌وه، مرۆڤ هه‌یه به‌ساده‌ترین شت ده‌روونی ئاسووده‌و خۆشده‌بێت، ئه‌و شته ده‌كرێت ته‌نیا ده‌نگی بۆقێك بێت، یان ده‌نگی شه‌پۆلی رووبار و پشیله‌یه‌كیش بێت، به‌ڵام مرۆڤی وا هه‌یه به هیچ تێر نابێت و تا ده‌مرێت ئاسووده‌یی به‌خۆوه نابینێت.
سه‌یری ماڵه‌كانی نێو گونده‌كه‌م كرد، دوو تارمایی مرۆڤم له نێو په‌نجه‌ره‌ی ماڵێكدا كه‌وته به‌رچاو، به هێواشی ڕووه‌و یه‌كتری ده‌چوون، هێنده‌ی نه‌برد ئاوێزانی یه‌كتر بوون. به تاسه‌وه لێیان وردبوومه‌وه، دڵم خاو بۆوه، خه‌ریك بوو ئاگام له‌خۆ نه‌ده‌ما، له‌پڕێكدا ده‌نگی ئاژه‌ڵێك هێنامیه‌وه هۆشخۆم، خۆ بووك و زاواكه‌ی ڕۆژن كه به‌هۆی ئاهه‌نگی ئه‌وانه‌وه نیوه‌ڕۆ له ماڵیاندا له‌گه‌ڵ هاوڕێكانم داوه‌ت بووین و پیرۆزبایی ژیانێكی به خته‌وه‌رمان ئاراسته‌كردن، به‌ڵێ، خۆیانن، ته‌ماشا چه‌ند دڵخۆش و به چێژه‌وه باوه‌شیان له یه‌كتری داوه‌و جه‌سته‌ی ڕووتیان تێكئاڵاندووه، من دڵنیام هه‌نووكه ژیانیان پڕیه‌تی له به‌رائه‌ت و به هیچ شێوه‌یه‌ك بیر له مردن ناكه‌نه‌وه، ئای كه چه‌ند بێزارم له‌م ژیانه، ژیان بۆ من چ به‌هایه‌كی ده‌بێت كه هه‌میشه له چاوه‌ڕوانی مردندابم، مردن چ وشه‌یه‌كی قورسه، هه‌موو هیواكان له‌نێو ده‌بات، خۆ ته‌نیایی و ترسیش به‌شێكن له مردن و مرۆڤ پێیان نازانێت، هه‌زاره‌ها جار خۆزگه‌م به‌خۆیان، من دڵنیام ئێستا ئه‌وان حه‌ز به‌هه‌ڵاتنی خۆر ناكه‌ن، به‌ڵام من چاوه‌ڕێی تیشكی خۆرم له ئاسۆدا ده‌ركه‌وێت.
نه‌رمه بایه‌كی فێنك كه بۆنی له‌ززه‌ت و شه‌هوه‌تی لێده‌هات به‌ره‌و رووم ده‌هات، چاوم تێبڕین، به سۆزه‌وه میوه‌یان بۆ ده‌می یه‌كتری ده‌برد، هه‌ندێجاریش له شێوه‌ی دوو باڵنده‌ی عاشق ده‌میان ده‌نایه نێو ده‌می یه‌كترییه‌وه. هه‌ركه به‌م شێوه‌یه ده‌یانم بینی ئیدی به‌ده‌ست خۆم نه‌بوو رۆده‌چوومه نێو دونیایه‌ك خه‌یاڵاتی سه‌یرو پڕ له چێژه‌وه، شه‌وانێكی پڕ له له‌ززه‌ت و ڕاموسانم كه‌وته‌وه بیر، بیره‌وه‌رییه‌كانم مێژووێكن هه‌رگیز له بیرم ناچنه‌وه.
هاوسه‌نگه‌ره‌كه‌م هێنامیه‌وه هۆشخۆم، چییه بۆ بانگ ده‌كه‌یت ؟ چی چی ؟ شتێكت بینیووه ؟ ئازیزم له‌م كاته ترسناكه‌دا كه‌ی واده‌ی قسه‌كردنه، خه‌ریك بوو هه‌تره‌شم بچێت، ته‌نیا بۆ زانینی كاتژمێره ئه‌و بانگكردنه؟پرسیارێكی بێمانایه، جا كاتژمێر هه‌ر چه‌ندێك بێت به ئێمه چی، تاكو ڕۆژ هه‌ڵنه‌یه‌ت، یه‌ك و سی و شه‌ش خووله‌كه، به‌ڵێ سی و شه‌ش ده‌قیقه له كاتی دیاریكراو لایداوه. پێده‌چێت ئه‌مشه‌و هیچ لایه‌كمان حه‌ز به كوشتنی یه‌كتری نه‌كه‌ین، مرۆڤ گه‌مژه‌یه گه‌ر بیر له كوشتنی مرۆڤی دیكه بكاته‌وه، نازانم كوشتنی مرۆڤ چ سوودێكی بۆ مرۆڤ خودی خۆی هه‌یه! بڕواناكه‌م سوودی هه‌بێت، من بۆ هاتوومه‌ته نێو ئه‌م سه‌نگه‌ره خوێناویی و پڕ له سامه‌دا؟من و ئێوه‌و ئه‌وان هه‌موومان تاوانبارین، كوشتنی یه‌كتری بۆ؟ بێ ویژدانییه‌كه مرۆڤ كه‌سێكی دیكه له نێو ببات و مافی ژیانی لێ بسه‌نێته‌وه، به‌ڵێن بێت ئه‌مشه‌وم لێبه‌سه‌رچێ له پێش چاوی هه‌مووتان تفه‌نگه‌كه‌م ده‌خه‌مه نێو چاڵی پیسایی مزگه‌وته كۆنه‌كه‌ی ئاوایی، ئه‌وسا دوور له شه‌ڕ و به دڵێكی ئارام و ئاسووده‌وه ژیانێكی خۆش ده‌گوزه‌رێنم، له هه‌ر شوێنێكیش تفه‌نگ و شه‌ڕ هه‌بێت، من له‌وێ هه‌ڵدێم، تفه‌نگ ئه‌و دڵڕه‌قه‌ی كه به هیچ شێوه‌یه‌ك به نه‌رمی قسه له‌گه‌ڵ كه‌سدا ناكات، خوێنده‌ڕژێنێت و خۆشه‌ویستی له فه‌رهه‌نگی ژیان ده‌سڕێته‌وه، نامه‌وێت، من شه‌ڕ و ئاشووبم ناوێت، شه‌ڕ پیسترین وشه‌یه، دژی جوانییه‌كانی دونیاو سروشته، حه‌زده‌كه‌م ده‌ست له‌یه‌خه‌مان به‌رداو له‌م مه‌مله‌كه‌ته دوور بكه‌وێته‌وه، ئه‌ی شه‌ڕ ده‌رچۆ له ماڵه‌كانمان، چیتر باخچه‌و جه‌نگه‌ڵستانی جوانمان مه‌كه خۆڵه‌مێش و ڕووبار و كانیاوه‌كانیش به خوێنی مرۆڤ سوور هه‌ڵمه‌گه‌ڕێنه، با چیتر منداڵانی ساوا بێ باوك نه‌بن و ژنه‌كانیش ته‌نیایی نه‌یانكوژێت، هێنده‌ت خوێن ڕشت خه‌ریكه بیابان و گۆڕستانه‌كان له نێو خوێندا بزر ده‌بن!
هاوڕێكه‌م هه‌ستی له خۆی بڕی و بێده‌نگییه‌ك كه‌وته نێوانمانه‌وه، به ئاسپایی تفه‌نگه‌كه‌م له به‌رده‌م خۆم داناو ته‌ماشایه‌كی گونده‌كه‌م كرده‌وه، چاوم به ماڵه‌كاندا گێڕاو ماڵی بووك و زاوا كـه‌وته‌وه به‌رچاوم، وه‌كو دوو ماری عاشق و له شێوه‌ی لاولاو ئاوێته‌ی یه‌كترببوون، هێنده‌یان یه‌كتر هێناو برد تاكو چێژ و توانایان له‌به‌ردا بڕاو دواتر له نێو باوه‌شی یه‌كتریدا جووڵه‌یان له خۆبڕی و چوونه نێو خه‌وێكی ئارامه‌وه.
چ خه‌وێكی خۆشه‌و ئه‌وانه‌ی تێكه‌وتوون، له خه‌ویشدا هه‌ست به چێژ و ئارامی ده‌كه‌ن، له‌م دونیایه‌دا هه‌ندێ له خۆشیدان و هه‌ندێكیش تۆسقاڵێق خه‌و به ئاوات ده‌خوازن، هه‌ندێ بیر له مردن ناكه‌نه‌وه‌و ژیانیان لاشیرینه، هه‌ندێكی دیكه‌ش هه‌ن له نێو تاریكی و ترسدا چاوه‌ڕێی مردنێكی خوێناویی ده‌كه‌ن، مردن هه‌ر دێت، به‌ڵام ناخۆشترین مردن بۆ مرۆڤ و هه‌موو گیانه‌وه‌رێك ئه‌و مردنه‌یه كه خوێناویی بێت و لاشه‌ی لـه خوێنی خۆیدا بزر بێت.
له‌پڕێكدا، له‌گه‌ڵ ده‌نگی ته‌قه به‌ئاگاهاتمه‌وه، ترس دایگرتم، به‌شڵه‌ژان و نابه‌دڵییه‌وه ڕووی تفه‌نگه‌كه‌م ئاراسته‌ی ئاسمان كردو چه‌ند گولله‌یه‌كم به بۆشایی ئاسمانه‌وه‌نا، هاوڕێكانم رووبه‌ڕووی شه‌ڕێكی توندو ترسناك ببوونه‌وه، ماوه‌یه‌ك سه‌رقاڵی شه‌ڕێكی گه‌رم بوون، چه‌ند جارێكی دیكه رووه‌و ئاسمان ته‌قه‌م كرده‌وه، هه‌ستم كرد، هێواش هێواش به‌رگری له نێو سه‌نگه‌ره‌كه‌مان كه‌م ده‌بۆوه، ئه‌وانیش به‌ده‌م گۆرانی و سروودی سه‌ركه‌وتنه‌وه هه‌وڵی ئه‌وه‌یان ده‌دا بێنه نێو سه‌نگه‌ره‌كه‌مانه‌وه، سه‌یرێكی دواوه‌ی خۆم كردو به مه‌به‌ستی خۆ ده‌رباز كردن ڕووه‌و گونده‌كه هه‌نگاوم هه‌ڵێنا، له نێو باخچه‌یه‌كی تووش ڕووه‌و سه‌نگه‌ره جێماوه‌كه وه‌ستام، هیچ به‌رگریكردنێك له نێویدا هه‌ستی پێنه‌ده‌كرا، به‌ڵام گۆرانی و سروودی سه‌ركه‌وتنی ئه‌وانم به‌رگوێ ده‌كه‌وت.
شه‌و ڕووه‌و به‌یانی هه‌ڵده‌كشا، هه‌رچۆنێك بوو ماوه‌یه‌كی دیكه له نێو باخچه‌و جه‌نگه‌ڵستانه‌كه‌ی خوار ئاوایی خۆم ونكرد، هه‌ركه دونیا ڕووناك بۆوه یه‌كڕاست به‌ره‌و سه‌نگه‌ره‌كه‌و به هانای هاوڕێكانمه‌وه چووم، به ئاسپایی ڕێگه‌م بڕی، نزیكی ماڵی زاوا بوومه‌وه، ئاپۆڕه‌یه‌كم به‌ر چاو كه‌وت، هه‌ندێ جاریش گریان و هاواری ژنانم به‌رگوێ ده‌كه‌وتن، ده‌بێ چی ڕوویدابێت؟ پێده‌چێ به‌هۆی شه‌ڕی ئه‌مشه‌وی ئێمه‌وه كه‌سێك كوژرابێت، نازانم چی ڕوویداوه؟! هیچ چاره‌یه‌كی دیكه‌م نییه هه‌ر ده‌بێت بڕۆمه نێو خه‌ڵكه‌كه‌وه‌و ڕاستییه‌كه‌ی بزانم، چه‌ند هه‌نگاوێك رووه‌و ئه‌وێ چووم، وه‌ستام، ئاوڕێكی دواوه‌م دایه‌وه، دوو منداڵ تیژ تیژ به‌ره‌و لای خه‌ڵكه‌كه هه‌نگاویان هه‌ڵده‌هێنا، به‌ده‌نگێكی نزم بانگم كردن، به‌ڕقه‌وه ته‌ماشای نێو چاومیان كردو وه‌ڵامیان نه‌دامه‌وه، تیژتر له جاران ڕۆیشتنه‌وه، دیسانه‌وه بانگییانم كردنه‌وه، له جاری پێشووتر به‌ڕقتره‌وه سه‌یریان كردمه‌وه. دواتر به شه‌رمه‌وه گوتم:
له‌م ماڵه چی ڕوویداوه؟ كه‌مێك بێده‌نگ بوون، دوایی یه‌كێك له منداڵه‌كان گوتی:
نازانی چی ڕوویداوه؟ به‌هۆی شه‌ڕی ئێوه‌وه، ئه‌و بووكه‌ی دوێنێ گواستراوه، ئه‌مشه‌و كوژرا، دڵم داخوورپا، ئاو به چاوه‌كانمدا هاته خواره‌وه، تفه‌نگه‌كه‌م فڕێدایه نێو جۆگه‌له ئاوێكی پیس و به‌ره‌و لای خه‌ڵكه‌كه ڕۆیشتم، خه‌ڵكێكی زۆر به دیار ته‌رمه‌كه‌وه ئه‌ڵقه‌یان به‌ستابوو، به وردی چاوێكم به نێو خه‌ڵكه‌كه‌دا گێڕا، هیچ كامێك له هاوڕێكانم به‌ر چاو نه‌كه‌وت، ته‌واوی خه‌ڵكه‌كه به‌ڕقه‌وه ته‌ماشایان ده‌كردم، له ژێر لێوه‌وه قسانیان ده‌كرد، له‌وه‌ی ده‌كرد به تاونبارم بزانن، دڵم ترسا، به خێرایی له نێویان ده‌رچووم، ڕێگه‌ی سه‌نگه‌ره‌كه‌م گرته‌وه‌به‌ر، هه‌ر چۆنێك بوو خۆم گه‌یانده‌وه سه‌نگه‌ره‌كه. لاشه‌ی هه‌موو هاوڕێكانمم به شێواوی و له نێو خوێنی خۆیاندا بینی، له گریان به‌ملاوه توانای هیچ شتێكی دیكه‌م نه‌بوو، ماوه‌یه‌ك به دیاریانه‌وه گریام، خه‌ریك بوو ئاو له چاوه‌كانمدا وشك ده‌بوو، رووه‌و گونده‌كه هاوارم كرد، بگه‌نه فریامان، كه‌سم نه‌دی بێت به هانامانه‌وه، به‌ره‌و ئه‌ملای سه‌نگه‌ره‌كه ڕووم وه‌رگێڕا، ته‌رمێك له خواره‌وه بۆر ده‌چۆوه، دڵنیابووم له‌وه‌ی كه‌ته‌رمی هاوسه‌نگه‌ره‌كانم نه‌بوو، به ده‌م گریان و ترسه‌وه هه‌نگاوم بۆ هه‌ڵێنا، هه‌ر كه گه‌یشتمه سه‌ری، لاشه‌ی یه‌كێك له براكانم بوو، بۆ كوشتنی من هاتبوو!
Shaxewan_braim@yahoo.com
5/8/2004
