بۆئهوهی لهگوڵ نیان تربیت……. ههردی شهفیق
سڵاو، ڕوئیا.
ئهگهر بویت بهدایكی مناڵ ، فێری بكه بهرلهگش شتێك تف لهسیاسهتو درۆكانی بكات. لهبهر ئهوهی سهرجهم مهینهتیو نههامهتیهكان كوڕی سیاسهتن. تهواوی جهنگهكانیش لهمانیفێستهكانهوه دهست پێ ئهكهن. پێی بڵێ كاتێك ههر یهكهو بهئایدلۆژیایهك مودمین ئهبن ، تۆ تهنیا بیر لهوهبكهرهوه كامیان خزمهتكاری مرۆڤایتییهو كامیان مرۆڤایهتی ئهكات بهپهیژه؟پێی بڵێ كاتێك سیاسیه باسی ئایندهیهك لهگوڵت بۆئهكات ، تۆ دڵت لای باخچهیهكی خۆڵهمێشی بێت. پێی بڵێ مرۆڤو ڕۆحلهبهرهكانی تری خۆش بوێ. فێری بكه مرۆڤ ئهتوانێت لهیهك كاتدا لهبهردهم دووڕیانێكدا بوهستێت(( مرۆڤ ههمیشه لهبهردهم دوڕیانێكدا یه))، دڕنده، یافریشته، نیشانی بده دڕندهبوون چ نابوتیهك ئهدات بهژیان، فریشته بونیش چهند جوانی ! ئاخر مرۆڤ كهخۆیو ڕۆح لهبهرهكانی ترشی خۆش نهویست ، ناتوانێت خۆشبهختی لهسهر ئهم ئهستێرهیه بدۆزێتهوه.
ئهگهر دیاریهكت بۆكڕی باشتێك نهبێـت لهچهشنی دهمانچهی مناڵان. ههر ئهو دهمانچه نایلۆنهیه گهوڕه ئهبێو مرۆڤایهتی ئهكوژێت. ههر ئهو چهقۆ نایلۆنانهیه گهورهئهبێو مرۆڤایهتی سهرئهبڕِێ. ههر ئهو بێچوه شێریه گهورهئهبێو مرۆڤایهتی ئهخوات.ئهگهر كچت بوو پێی بڵێ پیاوهكان ههموو دهست بڕو مرۆڤ كوژنین، ئهگهر كوڕیشت بوو فێری بكه باشهق لهخوشكهكهی ههاڵ نهدات، پێی بڵی ژنهكان تهنیا ئهوانهنین لهپێناو بهختهوهریا هیچی تر نهماوهبیكهن، بۆیه لهشفرۆشی ئهكهن. پێی بڵێ نههامهتیو برسێتی چۆك بهههموو شتێك دائهدات. ئهشێت لهناو دڵی سۆزانیهكا پاكیزهییهك بونی ههبێت. ئهشێت لهناو سۆزانیو لهشفرۆشهكانیشدا، چهندهها ژنی ئیماندارو دڵشكاو عاشق ، بونیان ههبێت. پێی بڵێ تهنیا كهسێك بهختهوهریت ئهداتێ . دایكته ڕێت پێئهدات بێیته ژیانهوه، دواتر ئهبێت بهدوایدا بگهڕێتو لهپێناویدا بجهنگیت، جهنگێك خوێنی تیادا نهڕژێ و خوێن له ههستی كهس نهدهیت. بهبڕوای تۆ ئهوكهسه چهند تاوانباره بهمناڵی كهسیان بۆنههێشتووهتهوهو ئالودهی یهكێك لهخراپهكاریهكانی وهكو دزیو تلیاكو كوشتن بووه؟! بهڵام بهرلهوهی كهسێك بكوژیت پێویسته دهورو بهرهكهی دادگایی بكهیتو بهدووای هۆكاری تاوانهكانیدا بگهڕێیت. بهم جۆرهگوناه لهسێدارهئهدرێت، بهلهسێدارهدانی گوناهبار هیچ شتێك لهم دونیایهدا ناگۆڕی، جگه لهخولانهوهیهكی دووباره بهدهوری یهك بازنهدا.
مههێڵه مناڵهكهت بهكینه گهورهبێ. ئهوهی بۆتۆڵهكردنهوهبژی خوێنی بهناههقیش ئهڕژێ، ئهوهی پێش خۆی دووبارهئهكاتهوه. مهرج نیه ههموو تاوانكارێك خراپبێت، زۆرجار ناچاری پیاو چاكێك ئهكاته خراپهكار. لای منیش ئهودزه زۆر لهعیبادهت كارێك شهریفتره ئهمیان بۆماڵو مناڵی برسی ههژارێك دزی ئهكات ، ئهوهیتریشیان لهسهر تێری فتوای كوشتنی بۆ دهرئهكات. لایمن ئهو سۆزانییه لهو سیاسیه شهریف تره ، ئهمیان لهژێر باری لهزهتو تهریقیا ئهمرێ بۆئهوهی مناڵهكانی نهمرن، ئهویان شهوێك لهشهوهكانی بهخوێنی تهریقی ئهو سورنهكات ئهمرێ.لای من ئهو پیاوه زۆر لهو سهركرده گهورهتره ، ئهمیان مێژووی ڕهزالهت ئهنوسێتهوه، ئهویان باسی سهروهریو سهربهرزی شههید بوون لهپێناو هیچدا ئهكات . ئاخر ڕوئیا لهههر خاكێكدا خهڵك بانگهشهی گورچیله فرۆشتن بكهن، لهشفرۆشی تیادا بكرێت، لهپێناو بژێویدا ، لهسهرئێسكو پروسكی سواڵكهرهكان ،باڵهخانه ههڵبچنن، ههر باسكردنێك له شكۆو شهرهف و پیرۆزی قسهی قۆڕه، بۆیه لای من ئهوپیاوه زۆرشهریفتره لهپێناو لهبرسانهمردنی مناڵێكدا ئهمرێت، تائهوپیاوهی لهبهر دهرگای سیاسیهكدا ئهكوژرێتو بهمیان ئهڵێن مردوو بهویشیان ئهڵێن شههید!!خۆت بهخودای هیچ كهس مهزانه لهبهر ئهوهی تۆ خودانیت،هیچ كهسیش وهك خودا سهیرهكه تاوهكو وهكو عهبدێك سهیرت نهكات.ههوڵبده ههموو ڕۆژێك شتێكی نوێ فێربیت، ههوڵمهده ههرگیز لاسایی ئهوكهسانه بكهیتهوه،شتێك فێر ئهبن و ههموو تهمهنیان دووبارهی ئهكهنهوه، لاشیان وایه خاوهنی تهمهنێك ئهزموونن. ئهگهرڕۆژێك شتێكی نوێی تیادا فێر نهبوویت ، قسهیهكی نوێت نهبێت تیایدا بۆوتن ، ئهوا ئهو ڕۆژهت لهكیس چووه. بهترسی مردن ژینت نابوت مهكه، ڕۆژێك ههردێت ههڵوهرینی گوڵێك پێت بڵێ دنیا بهو ههموو كورتیهوه خۆشاردنهوهنیه لهترسی مردن، دنیا ههوڵێكه بۆجوانتر كردنی ژیانو جێهێشتنی جوانی تیایدا. ڕوئیا ئێمه بۆئهوهی ژیان جوانبكهین پێویسته ههریهكێكمان لهخهمی دونیای ئهویتردابێت، بهڵام خهریكی وێران كردنین! وێرانكردنی ههركهسێكیش وێرانكردنی خانهیهكی كۆمهڵگایه.بیریشت نهچێت ههمیشه دنیایهكی جوانتر لهمهی خۆمان ههیه تیایدا ، كهتیایدا كهڕومان كردووه.
ئهگهر لهمدنیایهدا هیچت نهزانی ئهوهبزانه قومارهگهورهكه لهژێر مێزهكاندا ئهكرێت. قسهی ڕاستهقینهش لهدهموووچاوی مرۆڤ دانییه كهزۆرینهی كات نمایشه ، ههمیشه قسهی ڕاستهقینه لهودیوی دهمووچاوهكانهوهیه، لهوشوێنهدایه كهچاو نایبینێ و ئهقڵ ئهیبینێ. ئهگهر خهیاڵت كردبابۆئهوهبێ واقیعی پێجوان بكهیت، ههرگیز بیر لهوهمهكهرهوه لهناو خهیاڵدا ونبیت. مرۆڤێك كهدهیهوێت بهختهوهری لهخهیاڵا بدۆزێتهوهو لهبهر خاتری ئهمه له واقیع ههڵدێ ، مرۆڤێكی دۆڕاوه. ئهم جیهانه دڵ ڕهقه، ئهگهر ڕوبهڕوی نهبیتهوه خۆت ئهدۆڕێنی. زۆرینهی ئهوانهی لهحهقیقهتی تاڵ ههڵدینو بهیهكجاری سهفهر بۆناو خهیاڵ ئهكهن ئهو مرۆڤه موعتادو مهی پهرستو وێرانانهیان لێدهر ئهچێت ئهبنه گاڵته جاڕێكی بێمانا، ئهمه لهكاتێكدا خۆیان لهدهست بێمانایی و پوچگهرایی دنیا ههڵهاتوون!! قسهی من ئهوهیه مۆڤ بههێزترین بونهوهره ئهگهر لهواقیع ههڵنهیهتو ڕووبهڕوی ببێتهوهئهتوانێت ههموشتێك بگۆڕێت، بهڵام كهم كهس ئامادهیه لهپێناوژیاندا ، لهپێناوی عیشقو جوانیدا ڕۆحی بكات بهبارمتهی مردن، ڕاسته ئهوهی ههیبهتێك ئهداتهوه بهم ژیانه سوكو سهلیمه تهنیا خۆشهویستیه، ئهوهی جوانی ئهكات بهبهر ئهم ژیانه بێ ڕۆحهدا تهنیا عیشقه، بۆیه مرۆڤ ئهبێت لهپێناو جوانیدا بمرێت، نهك لهواقیع ههڵبێت. ئهمڕۆ ڕۆژنامهكانی تاران خۆكوشتنی كوڕو كچێكیان كردبوو بهمانشێت، بهمكارهشیان ناڕهزایی خۆیان دهر بڕیبوو، بهرامبهر بهو مهرگهساتهی تیایدابوون ،بهڵام ڕوئیا بهبڕوای من ئهوهگێلێتیه بتهوێت لهو ڕێگایهوه دهورو بهرهكهت توشی شۆك بكهیت، یاخۆت سزابدهیت، ڕهنگه ئهمه چهند ڕۆژێك وهكو كارهساتێك بمێنێتهوه، بهڵام لهدوای چهندساڵ ئهمه یادهوهریهكی ئهوهنده كاڵه كهم كهس ئهچێتهوه سهری و بۆی ئهخوێنرێًتهوه. بۆیه مرۆڤ نابێت لهواقیع ههڵبێت. ئهبێت بهسهریدا سهركهوێت.
ڕوئیا…. ههمیشه لات وابێت پاره بۆخزمهتی مرۆڤ دروستبووه، نهك مرۆڤ بۆخزمهتی پاره. بیرت نهچێت لهپاڵ ههموو برسیهكدا تێرێكی نابهختهوهریش ههیه لهتاو زۆرخۆری سكی ژاندهكات، جگهلهوهش دنیایهك دهردی سهریش لهگهڵدایه ، كههیچ لهدهردی سهریهكانی ههژاری كهمتر نین، دنیایهك نهخۆشی دهرونیو جهستهیشی ههیه، مرۆڤ كه بوو كۆیلهو خزمهتكاری پاره و لهم پێناوهدا ویژدانو ههستی بهزییو عهشقو ئاسودهیی دۆڕاند، ئیتر پارهكۆكردنهوه چ كهڵكێك لهئهو دهگرێ؟! چیتر ئهمێنێتهوه بۆی بژی؟!
تهنیا عیشق باعادهتی ههمیشهیتبێت، لهگهڵ كهسێكدا تاسهرئێسقان خۆشی ئهوێیو ڕێزی دڵو ئیحساست ئهگرێت. لهگهگهڵ هیچ شتێكی تردا عادهتمهكه. ئهوانهی ئهیانهوێ عادهت لهگهڵ دهورو بهریانا بكهن دووبارهبوونهوه ئهیان كوژێت. مرۆڤی وشیار بهدهوری نهێنیهكانی دوای بهریدا ئهگهڕێو شتی نوێی تیا ئهدۆزێتهوه، لهگهڵیدا عادهت ناكات. بیرت نهچێت جوان پهرستیش دووجار بهیهك تێڕوانینهوه،سهیری گوڵ ناكات. ئهوكاتهی ژیان ههموو دهروویهكت بهڕوودا دائهخات بیر لهو كاتهش بكهرهوهههموو دهروویهكت لێئهكاتهوه.ژیان ئهگهر دۆزهخیش بێت لهمردن شیرینتره!! لهم دنیایهدا بیر لهههمووشتێك بكهرهوه جگه لهخیانهتو خۆكوشتن، چونكه كهسی خیانهتبازو خۆكوژ ههر دووكیان خۆپهرستن.كهسێك تۆزێ دهورو بهرهكهی خۆشبوێت بیر لهوهناكاتهوه خهمیان بداتێ. ئالهو كاتهشدا كهپێت وایه ئێمه پێویستمان بهكهس نیه ، كهسانێك ههن تاسهر ئێسقان پێویستیان بهبوونو موحیبهتی ئێمهیه، مهگهر سواڵكهرهكان وانین؟!
ڕوئیا، نهلهگهڵ ئهوكهسانهدا دۆستبه باوهڕیان وایه، گوڵ لهلوولهی تفهنگهكانیانا سهوزئهبێت، نهئهوكهسانهش دان بهههڵهی خۆیانا نانێن.كهسێك دانی بهههڵهی خۆیانهنا ،نهئامادهیه خۆی پاك بكاتهوهو نهئامادهیه باشیش بێت، نهئامادهشه داوای لێبوردنبكات، بهڵام كهسێك لهناخهوه جوانبێت،كهسیش نهبێت لێی بپرسێتهوه ویژدانی خۆی دادگایی ئهكات.ههموو ئهوانهی تفهنگیان لهشانابوو بۆئهوهی دنیایهكی تر بێنن جگهلهوهی خوێنێكی بێهودهیان ڕشت، هیچی تریان نههێنا. ههموو دیكتاتۆرهكانی دنیاش، ههر ئهم دووسفهتهیان ههبوو.
ڕوئیا، بیرت نهچێت ئهوهی دنیا دروست ئهكاتهوه وێرانكردنی نیه ، پهروهردهیهكی سهرهتاییه بهخۆشهویستی و بهڕێزگرتن. بنیات نانهوهیهتی بهگوڵ.
تاران تجریش
