ئه‌مشه‌و سێوێ له‌سه‌ری ده‌درێ!
چیرۆک
به‌و شه‌وه هاوینه، منیش ترسم لێنیشت، ترس و غایله له چاره‌نووسی خۆم، زۆر نزیکه منیش به مه‌ره‌ی ئه‌و بچم و که‌سێ به‌فریادم نه‌گات، جووتێک ئێڵچیی ڕۆحسووک له غه‌یبه‌وه، وه‌ک تارمایی ده‌روێشێکی پیرو په‌رییه‌ک، ئێستا به ته‌واویی شێوه‌یانم نایه‌ته‌وه به‌رچاو، به‌سۆزێکه‌وه چرپاندیانه ڕۆحم، وتیان گه‌ر به‌خێرایی نه‌جووڵێی هاکا نۆره‌ی تۆش هات، هه‌یدێ فریایکه‌وه، به‌و شه‌وه‌زه‌نگه بێده‌نگه ته‌نیا ئه‌و نه‌رمه چرپه‌یه بوو، نه‌یانکرد به‌دوان و بێسرته ئاوابوون…
ڕاپه‌ڕیم، له‌وانه‌یه وابێ، ده‌شێ دوای ئه‌وه‌ی له‌و بووه‌وه نۆره بێته سه‌ر من، ده‌ستی ده‌چێته ڕۆحی منیش ئا، ئێمه منداڵی ساڵێکیشین، زمانم وشک، په‌شۆکاو، پێخاوس، هه‌ڵسام، ده‌ستمگێڕا، گورج جامولکه زیوییه‌که‌م دایه‌به‌ر شه‌ربه‌که و به‌سه‌رمه‌وه نا، ده‌نگی گه‌رووی شه‌ربه‌که له‌قووقه‌ی که‌ڵه‌باب ده‌چوو، پتر په‌شۆکاندمی، وه‌لێ که‌سێ به‌ئاگا نه‌هات، بێئه‌وه‌ی سه‌رنجی پله‌کانی بده‌م، به په‌یژه کووڕه دارینه‌کدا داگه‌ڕام، دیاربوو جیڕه جیڕی په‌یژه‌که که‌سی به‌ئاگا نه‌هێنا، ئاژه‌ڵ له‌په‌چه‌ڕان بوون، که‌چی نه‌باڕه‌ی مه‌ڕێ، نه‌قۆڕه‌ی مانگایه، نه‌قووزه‌ی سه‌گێکی خوێڕی، نه لووره‌ی گورگێکی برسی له‌دوور ده‌هات، نه‌که‌ڵه‌بابێکیش شه‌وی لێگۆڕابوو، شه‌وێکی مات، بۆنێکی غه‌یبنده‌ی لێوه ده‌هات، سووسه‌م کرد، نا، كه‌س پێینه‌وتم، ئه‌و دووانه ناوی که‌سیان نه‌هێنا، خۆم هاتبوومه سه‌ر ئه‌وڕایه‌ی له‌سێباری نیوه‌شه‌ودا سێوه لاسووره‌یه‌ک له سه‌ری ده‌درێ، به‌و شه‌وه کپه، ئاسمان کێڵگه‌ی هه‌ساره و مانگ په‌ناگرتوو، سێوه لاسووره‌یه‌ک، له شیرین خه‌ودایه، پڕچی خاوی ڕژاوه‌ته بان جێی نوستن و بێئاگا له‌و پیلانه‌ی له‌تاریکایی و په‌نامه‌کیدا بۆی ده‌چنرێ، ئه‌و شه‌وه تایینه، له هه‌ساره‌جاڕی ئاسمانڕا به‌پۆل و به هێشووی گه‌وره گه‌وره گوڵه‌ئه‌ستێره به‌سه‌ر مێرگی ئه‌ودیو غه‌ریبستانی ئاواییدا داده‌باری…
ده‌ستوبرد کراسم هه‌ڵکرد و به‌باریکه پشتوێنێک له‌که‌مه‌ردا توند به‌ستم، پێخاوس، تا ئه‌ژنۆ دڕوداوێنم هه‌ڵکردبوو، تیامابووم، بچم یان نه‌چم، دوودڵ و دڵپه‌رت بڕیاری چوونم دا، سه‌به‌ته‌یه‌کی گه‌وره‌ی له تووڵی بی چنروام ده‌ستدایه، هه‌یپام لێکرد، به‌بان تاژیدا، بازمهه‌ڵده‌دا، قه‌ت بڵێی نه‌مڕه‌یه‌ک، نه‌ڕه‌وینه‌وه‌یه‌ک، وه‌لێ چاویان له تاژیی ئاسایی فراوانتر، کلکیان درێژتر بوو، له ئاوایی ته‌قیمه‌وه، پرچم چون کلکی ماینی شێکاڵ ده‌شه‌کا و شه‌پۆلی ده‌دا، به‌نێو گردی غه‌ریبستاندا، به‌سه‌ر کێل و گۆڕی هه‌ڵبه‌ستراودا هه‌ڵمده‌خسته‌وه، نا، من بێتو جارێکیش هه‌ڵنه‌نووتام، نا، ڕه‌تمنه‌برد، ئا، ده‌ترسام، بنی پێشم زامدار نه‌بوو، گوێم له خشپه‌یه، چرپه‌یه، زریکه‌یه، مرخه‌یه، مڕه‌یه، پڕمه‌یه نه‌بوو، بۆنی گوڵ و گیاو خاک و هه‌واشم نه‌ده‌کرد، چاوم بریسکه‌ی چاوی مارو پشیله‌کێوی و په‌پووشی چاونه‌کرد، به مێرگی ئه‌ودیو غه‌ریبستانه‌که‌دا بێهه‌دار ده‌هاتم و ده‌چووم، به هه‌ردوو چنگ گوڵه ئه‌ستێره‌م ده‌چنییه‌وه، کۆشم لێ پڕده‌کرد و هه‌یتا هه‌یتا له سه‌به‌ته‌م ده‌نان، گوڵه‌ئه‌ستێره له نێویدا ئارامیان ده‌گرت و تریفه تریف پرشنگیان داوی، وه‌ختایێ سه‌به‌ته‌م له‌گوڵه ئه‌ستێره قه‌ڵاچنکرد، به‌کۆڵمدا داو به‌روه ئاوایی تێمته‌قاند، پشووم سوار، با‌ڵاشم چون ئاڵایه‌ک له تریفه ده‌دره‌وشا، فریای بکه‌وم، فریای نه‌که‌وم، له گێژه‌نی خه‌یاڵدا تیامابووم، به‌ده‌م ڕێوه، چاڵ و چۆڵیی ڕێم ده‌کرده ڕۆژی ڕوون، به پڕتاو ده‌هاتم، هه‌ندێ جاران پێیه ڕووته‌کانم باڵایه‌ک سه‌رزه‌وی ده‌که‌وتن، بڕێ جارانیش بنچکی به‌ڵاڵووک و کێله بڵنده‌کان داده‌بوون و به‌رز به‌سه‌ریاندا بازمهه‌ڵده‌دا، به‌جارێ گۆڕستانم کرده ڕۆژی ڕوون…
باڵنده‌ی کێویم به‌شه‌واره ده‌خست، دوامده‌که‌وتن، خۆیان پیادا ده‌کێشام، دڵیشم هه‌ر له‌وێ، لای سێوه لاسووره‌که بوو، ئه‌و بێئاگابوو، هێشتا له‌سه‌ر ته‌ختی نوستن له‌شیرین خه‌ودا بوو، مه‌رگیش ته‌نیا هه‌ناسه‌ک لێوه‌ی دووره. میرغه‌زه‌بێک، بڕۆی چڕو پانی، وه‌ختابوو بڕژێنه چاوانییه‌وه، ددان چون که‌شک، وه‌لێ ژه‌نگاوی، خۆی دابووه په‌نا، هه‌یتا هه‌یتا کێردێکی مشتوو پڕبه چنگی، قه‌سابیی بۆ له‌هه‌سان ده‌دا، نه شانی ده‌سوا، نه ده‌ستی جه‌مام ده‌بوو، سێوه لاسووره‌ی نوستوو، دوا چرکه‌کانی ته‌مه‌نی دڵۆپ دڵۆپ ده‌ڕژانه بان بالیفه‌که‌ی، بڵێی کناچه‌یه‌کی هێنده به‌دنگین بێ فریای نه‌که‌وم، له‌وانه‌یه و له‌وانه‌ش نییه، له چه‌قی دێدا هانکه هانک، به سبه‌ته‌ی پڕله گوڵه ئه‌ستێره‌ی کۆڵمه‌وه، خۆشم نازانم چ هێزێکی نهێنی بوو هاتبووه کۆمه‌کم، چ وره‌یه‌ک بوو ڕژابووه نێو جه‌سته‌ی کچۆڵه‌یه‌کی وه‌ک من، به‌و شه‌وه، چاوه‌کانم ببوونه شه‌وبین و دووربین، میرغه‌زه‌بیش به‌شێنه‌یی قۆڵی چه‌پی بۆ هه‌ڵکردووه، نه‌رم نه‌رم ده‌می کێرده‌که‌ی به‌باسکیدا ده‌هێناو تاقیده‌کرده‌وه، کێرد لالا مووده‌کا، هه‌ڵسایه‌وه، سه‌رقۆڵێکی به‌ژێر ئه‌ملای سمێڵ و سه‌رقۆڵێکی به‌ژێر ئه‌ولای سمێڵیدا هێنا، له‌پڕێکدا چاوانی بوونه دوو گڵۆپی سوور، نینۆک و مووی له‌شی کشان، نینۆک ڕه‌ش و موو ڕه‌شتر، هاکا تیغی تازه‌ساوی له‌ملی کچه‌ی نوستوو نا، ئه‌وه‌تا به کێردێکه‌وه، که لالا مووده‌کات به ده‌وری نێچیره‌که‌یدا ده‌سووڕێ…
له‌و شه‌وه به‌تاوان ئاوسه‌دا، منیش مینا سمۆره‌یه‌کی کلکزێرین به‌سووره چناری هه‌ڵکشاوی چه‌قی ئاواییدا هه‌ڵزنام، نا، نه‌‌خزام، چقڵێ ل ده‌ستم، یان له ڕانم ڕۆنه‌چوو، نا، هیچکوێم به مه‌مکۆڵانیشمه‌وه نه‌ڕووشا، ئای له‌و سووره چناره هه‌زار لق و پۆیه، ئه‌گه‌ر جاران دیقه‌تی ته‌وقه‌سه‌ریم دابا، چاوم له‌ڕه‌شه‌وه ده‌چوو، که‌چی ئێستا، به‌و شه‌وه، بێ ئاسته‌نگ پێیداهه‌ڵزنام، به‌ڕاست ئه‌وه منم یان که‌سێکی دیکه‌یه، هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ی سه‌وه‌ی پڕله گوڵه ئه‌ستێره‌م به چڵه‌پۆپه‌ی به‌زرترین سووره چناری ئاواییدا ئاوێزانکرد، گوڵه‌ئه‌ستێره بله‌ز له سه‌به‌ته ده‌رهاتن و له‌باڵای هه‌ڵکشاوی سووره‌چنار ئاڵان، ئه‌و دره‌خته هه‌ڵچووه بووه مه‌زنه فواره‌یه‌ک له نوور…
له‌و ده‌مه‌دا میرغه‌زه‌ب به‌کێرده تازه‌ساوه‌که‌یه‌وه، زه‌په زه‌پ له ده‌وری قوربانی ده‌سووڕا، وه‌لێ له‌هیکڕا ته‌واوی دێ بوو به چراخانێک مه‌پرسه، هه‌زاران هه‌ودای زیوینی تیشک، بێپرس خزانه نێو ته‌واوی پێچ و کۆڵان و قوژبنه چه‌په‌که‌کانی گونده‌وه، ده‌می کێرده‌که‌ش چه‌خماخه‌ی دا، بریسکانه‌وه‌یه‌ک ده‌بریسکایه‌وه ئاوی چاوی ده‌برد، له‌و ئانوساته‌دا ژاوه‌ژاو که‌وته نێو ئاوایی، سێوه‌لاسووره‌ش ڕه‌زه‌ڵ و بێئاگا، له‌پڕێکدا گوند ڕۆشن بووه‌وه، که‌ڵه‌بابه‌کانی گوند ده‌رکه‌وتن، هه‌ڵیانکرده بان کوڵانه و پاسار و به‌رهه‌یوانان، پێکڕا بانگیان دا، که‌و، پۆڕ، هه‌وێرده، مریشکه‌ڕه‌شه، کۆلاره و په‌پووسڵێمانه، ڕژانه ئاوایی و کردیان به‌شه‌وی خۆیان، هه‌ر یه‌که‌و ئه‌ندامێکی له‌شیان له جارانی خۆیان نه‌ده‌چوو، له‌کله‌ک لاقیان کورت، کۆتره باریکه سه‌رباڵیان سوور، پۆڕ ده‌نووکیان ده‌رێژ، که‌و و سوێسکه درێژکۆله، قه‌له‌باچکه کلکیان سوور و دووفاق، هه‌وێرده چون بانگخۆشکه ده‌یانخوێند، بزن و مه‌ڕ، گاوگۆتاڵ به‌یه‌کدا ده‌هاتن، کسۆک و تاژی لووتیان له ڕێی کاکێشان بوو، هه‌موویان پێکه‌وه ناساز و یه‌کته‌ق ده‌یانلووراند، عه‌رد و به‌ردیان پڕ ده‌نگ و هه‌را کرد…
له‌و هه‌نگامه‌یه‌دا، ئه‌گه‌ر ناکاو، به‌گردی غه‌ریبستانه‌وه، سووره‌که‌روێشکێ هه‌ڵاتبا، له‌نێو گونده‌وه جوان جوان ده‌بینرا، چرپه چرپ له دووره‌وه به‌ڕوونی ده‌بیسترا، له‌م په‌ڕجووه‌ی شه‌و، ته‌واوی ئاوایی، به ساوای نوستووی نێو بێشکه‌شه‌وه له شیرین خه‌و ڕابوون، له سه‌ربانان هاتنه خوار، له‌به‌رهه‌یوانان هاتنه ده‌ر، باوکم، دایکم و هه‌ر حه‌وت براکه‌مم به‌شوێن یه‌کدا بینی، ئه‌وانیش له‌نێو ئاپۆره‌ی خه‌ڵکی دێدا بوون، نا، هیچیان نه‌دایه ڕووم، به‌ڵکو بزه‌یان ده‌هاتێ و به سه‌رسووڕمانه‌وه سه‌یریان ده‌کردم، سێوه‌لاسووره‌ش وه‌ختایێ به‌ئاگا هات، به‌ره‌و ڕۆشناییه‌که هه‌ڵات، دیتم پرچی چون قه‌ڵبه‌ز شه‌پۆلی ده‌دا، دیتم پشتی به‌قه‌دی ئه‌ستووری سووره چناره‌که‌وه دابوو، دیتم سینگی واڵا، دیتم له‌سه‌ر گۆنایه‌وه وردیله گوڵی شیریی و په‌مبه، له نێوان مه‌مکۆڵانیشییه‌وه خاڵخاڵۆکه هه‌ڵده‌فڕین، بۆ خۆشم هێشتا پرخه‌پرخ نوستبووم.
کۆبنهاون
6. april 2007
ڕه‌زه‌ڵ: که‌نه‌فت
به‌دنگین: به‌دبه‌خت
زه‌په زه‌پ: ڕۆینی بنیامی زلحۆرت
