پانۆرامای دیوه جێماوه‌كه‌ی كه‌ركوك
له‌جیاتی سه‌عات و ساڵنامه‌كان
له‌جیاتی ئه‌و برینانه‌ی
خوێنی سه‌رسامی بوونیان لێده‌تكا
له‌بری گڵۆپ , له‌بری فه‌تحی قه‌ڵه‌م ,حه‌جی كاغه‌زی نه‌نووسراو
له‌جیاتی غه‌زای كۆتروو دوا نه‌شئه‌ی مردوویه‌ك
ئێوه شاهید بن :
به‌به‌خستنه‌به‌ری
په‌له قاژێی ڕێشۆڵه‌یه‌كی هه‌ڵفریو
له‌سێبه‌ری راكردووی چه‌قۆیه‌ك
مه‌ته‌ڵی ته‌واو نه‌بووی كوژرانی ڕووناكی
ئێوه شاهید بن
ئه‌مه دووانی ئێسكی پیاوێكی جێماوه
له ئه‌شكه‌وتی رۆشنی شارێكدا
ئه‌مه زمانی ژیله‌مۆیه
له‌به‌رده‌م ره‌فتاره‌كانی _با_دا
ئێوه شاهید بن…
له بری دوورخراوترین ماسی له‌ده‌ریا
له‌ئاسه‌واری ته‌ڕی هه‌موو فڵچه‌یه‌كی وه‌فادار
له ڕه‌نگی نه‌سته‌قی گشت حه‌رفێك
گرێ كوێره‌ی قاسه‌ی قسه‌كانمان كرده‌وه
ئێوه شاهید بن,,
سپێدان باسكمان له قۆڵی بووكی ترس ئاڵابوو
ته‌ماشای حاڵی په‌شێوی بارانمان ده‌كرد
سه‌حه‌ران ,وه‌یلێ سه‌حه‌ران …
به‌ر له‌وه‌ی بچینه سه‌ر سفره‌ی په‌شۆكان
سه‌رو په‌رداخمان له‌شه‌ربه‌تی بێدادی ده‌نۆشی
دوو ده‌سته ,دوو سه‌نگه‌ر ,دوو ڕه‌گه‌زی ناكۆك ,دوو ڕه‌چه‌ڵه‌كی نه‌گونجاو ,
دوو خێڵی له‌یه‌ك دوور
به داسی كینه‌و حه‌قده‌وه
جووتیاری به تووانای دروێنه‌ی ماچ بوون
له ژێر لیكاوی زمانیانه‌وه
پۆل پۆل زه‌رده‌واڵه‌كانی جنێو ده‌هاتنه ده‌رێ
ڕه‌و ڕه‌و شه‌مشه‌مه‌كوێره‌كان ده‌فڕین
شه‌وانه تریفه‌ی هه‌ڕه‌شه‌یان ده‌ڕژایه حه‌وشه‌كانمانه‌وه
به ژێر بنمیچی هه‌وره‌كاندا ره‌تده‌بوون
پڕ به‌دڵ ئاواتمان ده‌خواست
په‌ڵه‌یه‌ك دڵنه‌رم بڕووخێ به سه‌رمانا
لێزمه‌یه‌ك چاو شین ده‌ست بخاته بیناقاقامانه‌وه
گه‌واڵه‌یه‌ك پرچ زه‌رد ,نیگا ئارایشتكراو بمانخنكێنێ
ئێمه به‌شێكی گه‌وره بووین
له جه‌نگی نێوان ئاگروو ئاو
ته‌ره‌فێك نه‌بووین بێلایه‌ن
له هاواره‌كانی شمشاڵ
لایه‌نێك بووین له‌رووناكبیری ته‌كبیری كڵاو كووڕه
ئه‌یانووت :
بێ ئه‌مری ئێمه, قسه كردن له‌گه‌ڵ دره‌ختدا
لادانه له شه‌ریعه‌ته‌كانی دارستان
سه‌ردانی باخچه, پێشێلكردنی یاساكانی هاتوو چۆیه
به ئاشكرا ده‌یانووت:
ڕووكردنه قیبله‌ی نیشتمان ,ده‌رچوونه له رێوره‌سمی ئه‌هریمه‌ن
وتووێژ له‌گه‌ڵ چرادا ,پشت كردنه له ده‌ستووره‌كانی تاریكی
گفتوگۆ له گه‌ڵ ئاونگدا,وه‌رگه‌ڕانه‌وه‌یه له پرۆگرامه‌كانی لافاو
له‌كتێبه‌كانی قۆناغی سه‌ره‌تای, له جامی پاسه‌كان نووسیبویان
بێ ئه‌مری ئێمه ..وه‌ستان له‌سه‌ر كۆڵانه‌كانی گوڵدا قه‌ده‌غه‌یه
بێ حوكمی ئێمه..چوونه نێو رۆحی هه‌ڵاڵه‌وه یاساغه
قرمژنی دڵنه‌وایی تفه‌نگه‌كانیان بوو ده‌یووت:
بی َ فه‌رمایشته‌كانی زریان نه‌خه‌ڵه‌تابن له‌گه‌ڵ په‌پووله‌دا كۆببنه‌وه
بێ ئیشاره‌ته‌كانی ئێمه
چپه‌یه‌ك چییه ..نابێت له‌گه‌ڵ جوانیدا بدوێن
به‌باڵای ته‌مه‌نی سه‌رمابردووی فوویه‌ك
نه‌شیاوه ئێوه ببنه دۆستی ئاگر
زه‌رده‌خه‌نه‌یه‌ك چه‌ند عومری كورته..ناكرێ ئێوه خاوه‌نی بن
به‌یانیان به‌شه‌قامه‌كانی گێچه‌ڵدا ده‌گه‌یشتینه سه‌ر كاره‌كانمان
ئێواران به‌جاده‌كانی به‌ڵادا ده‌گه‌ڕاینه‌وه نێو ماڵ ومنداڵ
یه‌كه‌مین هاوڕیمان ڕاچڵه‌كین بووله‌پێشوازیمان ڕاده‌وه‌ستا
دووه‌مین دۆستمان شڵه‌ژان بوو ماندوو نه‌بوونی لێده‌كردین
سێیه‌مین هه‌ڤاڵیش نیگه‌رانی ده‌ستی ده‌خسته ناو ده‌ستمانه‌وه
لێره‌دا خه‌تا ده‌خرایه پاڵ رێحانه‌وه,په‌پووله گوناهبار ده‌كرا
لێره‌دا.. ده‌بوا دار زه‌یتون كوڕه تازه‌هه‌ڵچووه‌كانی خۆی
له‌لیسته‌كانی شه‌ڕدا ناونووس بكات
لێره‌دا..سه‌رانه‌و باج ده‌خرایه سه‌رهه‌ناسه‌كانی باڵنده‌ش
شه‌وانه مانگمان لێوه دیار بوو
به‌مه‌ندیلی شه‌و فرمێسكه‌كانی ده‌سڕییه‌وه
گوێمان له‌سنگ كوتانی قه‌ڵا,له‌واوه‌یلای بلاجكتۆره كوژراوه‌كانی س
سه‌رشه‌قامه‌كانی شۆریجه ده‌گرت
له‌درزی په‌چه‌ی سنه‌وبه‌ره‌وه
شه‌وانه فاكسی خۆشه‌ویستیمان بۆیه‌كتری ده‌نارد
لێره‌دا گه‌لێك جار كتێبخانه بچكۆلانه‌كه‌ی خۆمم ده‌بینی ده‌گریا
زۆر كه‌ڕه‌ت فرمێسكی قۆپچه‌كانی كراسه سپییه‌كه‌م
له‌حه‌ژمه‌تدا ده‌وه‌رینه سه‌ر خاك
خواستمان بوو كه‌ڕه‌تێك شادی پێمان بلێ مه‌رحه‌با
په‌ڕه‌سێلكه‌ی پارچه‌یه‌ك خه‌نده له‌سه‌ر ڕوومه‌تمان بنیشێته‌وه
ماچی تریفه‌ی شه‌ونمێك بكه‌وێته سه‌ر لێومان
خواستمان بوو له‌رێكخراوه‌كانی باراندا كار بكه‌ین
له‌زه‌ماوه‌نده‌كانی به‌شدار بین
له‌بزاڤی سه‌رهه‌ڵدانه‌وه‌ی نێرگزدا
ئێمه‌ش قسه‌مان له‌سه‌ر سه‌وزبوونێكی تر هه‌بێت
له‌كه‌ناڵه‌كانی عه‌تردا,ببین به‌داهێنه‌ری په‌خشه‌ری جوانی
په‌رۆشی ئه‌وه بووین روناكی بگه‌ڕێنینه‌وه‌كۆشی روناكی
سوورێتی ببه‌ینه‌وه لای گوڵاڵه‌ی ئه‌و كێوانه
جریوه بده‌ینه‌وه به‌پاساری.
مۆنالیزاكانی كه‌ركوك…
ئاخ كچانی مه‌حروم له‌هه‌موو شتێك,جگه له ئازادی
كوڕانی كه‌ركوك,ئاخ كوڕانی دیلكراو له‌حه‌پسی ئینفرادی ماڵه‌كه‌ی خۆتانا
بارته‌قای شاره‌كان ئه‌شگه‌نجه‌تان له‌كۆڵ نابوو
به‌درێژایی رێگاكان غوربه‌ت له‌سیماتان ده‌باری
به‌له‌می سه‌ری باركراوتان به‌حه‌شوه‌ی بێبه‌شی
شه‌وانه ده‌سووتا
له‌گه‌رمه سێری هاوینی دڵدا به‌سه‌رشانی هه‌ریه‌كێكتانه‌وه
ده‌یان چۆله‌كه‌ی په‌رته‌وازه ده‌یخوێند
چاوه‌رێی كۆمه‌كی هه‌ره‌وه‌رزێ بوون تووتنی تاڵێتیتان ده‌سكه‌نه بكات
كه‌تانی بێوه‌ریتان بدورێته‌وه
له‌ده‌رمانخانه ئێشكگره‌كانه‌وه ,ده‌رمانی خه‌وزڕان ,كه‌پسولی بێداری
راچێته‌ی وه‌فاتان بۆیه‌كتر ده‌نووسی
له‌هه‌فته‌یه‌كدا شه‌وێكتان هه‌بوو بۆ قاسپه له‌گه‌ڵ بناری دڵ
شه‌وێكتان هه‌بوو بۆچاوه‌ڕوانی ته‌له‌فۆنی هاوڕێیه‌كی په‌ناهه‌نده
شه‌وێكتان هه‌بوو باڵنده‌ی شاخدار له‌خه‌ونا ببینن
شه‌وێكتان هه‌بووته‌وژمی بڕواو كاره‌بای ئومێد به‌خوێبه‌ره‌كانتانا تێپه‌ڕێت
شه‌وێكتان هه‌بوو بچنه باخه‌ڵی مانگ و شیعره‌وه
شه‌وێكتان هه‌بوو زمان گله‌ییه‌كانی به‌رانبه‌ر به دڵ بوه‌ستێنی
له‌هه‌فته‌یه‌كدا حه‌وت رۆژتان هه‌بوو تاریكی قه‌رزتان بداتێ
حه‌وت شه‌وتان هه‌بوو ڕووناكی ڕه‌هنتان بكات
سه‌رهه‌فته‌ش ….
له‌تای قه‌پانی هه‌ینییه‌ك دۆراودا
كچانی كه‌ركوك,,,كوڕانی كه‌ركوك
باڵایان ده‌بووه كه‌موله‌ی بارۆمه‌تری جیوه‌ی هه‌ڵچوون
كه‌ره‌سته‌كانی سكاڵایان ته‌رازووی خه‌ساره‌ت ده‌یكێشا
هه‌موو سیمایه‌كیان له‌به‌رچاو بزر ده‌بوو
هه‌موو نیگایه‌كیان له‌یاد ده‌كرد
هه‌موو شتێكیان له‌بیر ده‌چووه‌وه
هه‌موو شتێك
جگه له ئازادی
جگه له ئازادی
ئازادی ..ئازادی …ئازادی……
ئه‌م شیعره له‌دووای پرۆسه‌ی ئازادی له‌مانگی 4 ی 2003 له‌هۆڵی
(چالاكییه كانی قوتابخانه)له یه‌كه‌مین كۆری شیعر خوێندنه‌وه له‌شاری كه‌ركوك
خوێندراوه‌ته‌وه.
بورهان ئه‌حمه‌د
