سێکس له ڕۆژههڵاتدا … کامهران چروستانی
بهر له ماوهیهک له یهکێک له ئامارهکانی ماڵپهڕی گۆگڵدا سهبارهت به ههندێک ئاماری وشهی گهڕاندا ئهوهیان ئاشکرا کرد، که زۆرترین وشهی بهدواگهڕان که له پاکستاندا له ماڵپهڕی ناوبراودا بهکارهێنرابێت بریتییه له وشهی (سێکس).
سهیره! ئهو وشهیه زۆرترین جار له کۆمهڵگهیهکدا بهکاردههێنرێت، که ساڵانه چهندهها بڕیاری ڕهجمکردنی بهسهر کهسانێکدا تیادا بهجێ دههێنرێت، که به شێوهیهک له شێوهکان پهیوهندییهکی سێکسییان ههبووه و له لایهن کۆمهڵگهکهوه ئهو پهیوهندییه پهسهندکراو نهبووه. جگه لهوهش ههمان کۆمهڵگه پیاوهکانیان به چاوی سورهوه باس له شهرهف و مۆراڵی تاک و خێزان و کۆمهڵگه دهکهن، بهڵام ههر کاتێک باریان بۆ دهڕهخسێت له پشت پهردهکانهوه بهدوای ئهوهدا دهگهڕێن، که پێش چهند خولهکێک لهبهر چاوی خهڵکیدا نهفرهتی لێ دهکرد.
گۆڕانکارییه ڕادیکاڵهکهی جیهانی نوێ له بیست ساڵی پێشوودا گۆڕانکارییهکی گهورهی لهگهڵ خۆیدا بهسهر ژیانی تاک و کۆمهڵگای جیهانیدا هێنا، به تایبهتی لهناو کۆمهڵگا ڕۆژههڵاتیی و کۆنسێرڤهتیستهکاندا، چونکه بواری بۆ ههموو تاکێک ڕهخساند، که بتوانێت تێڕوانینێکی نوێی بهسهر ئهو جیهانهدا ههبێت، که له پێشدا لێی قهدهغه کرا بوو و نهیدهناسی. هاوکات بتوانێت ژیانی کۆمهڵگا ئازاد و ڕۆژئاواییهکان له نزیکترهوه بناسێت و زانیاری سهبارهت بهو ژیانه کۆبکاتهوه، که له ڕۆژئاوادا دهگوزهرێت. به کورتی جیهان بوو به لادێێهکی بچکۆلانه.
بهڵام ئهم گۆڕانکارییه له لایهنێکی ژیانی تاک و کۆمهڵگهدا له ههموو شوێنێکی جیهاندا گۆڕانکاری هاوتای فرهلایهنهی لهگهڵ خۆیدا نههانیوه، بهڵکو به پێچهوانهوه لهوانهیه له ههندێک بواردا بووبێت به هۆی کێشه و ئاڵۆزکردنی مهوداکانی ژیانی تاک. بۆ نمونهش ئازادی بڕیاردان و دهربڕینی تاک له کۆمهڵگه ڕۆژههڵاتییهکاندا، که له ههندێک بواردا ئهم ئازادییه خۆی له قهرهی ئازادییه سێکسییهکان دهدات. بێگومان تێگهشتنی ئهم کۆمهڵگانه بۆ ئهو بابهتانه لهبهر گهلێک هۆکاری کۆمهڵایهتی و بهڕێوهبردن، ڕۆشنبیری، ئاینی، سیاسی و ئابووری هێنده گۆڕانکارییان بهسهردا نههاتووه و له گهلێک لایهنی ژیاندا ههر له چوارچێوه تهسکهکهی کۆندا ماوهتهوه. لێرهشدا دهمهوێت دووپاتی ئهوه بکهمهوه، که مهرج نییه ههموو گۆڕانکارییهک پێشکهوتن بێت، بهڵام ئێمه لێرهدا باس له واقیعی گۆڕانکارییهکان دهکهین، که ههندێک جار لهوانهیه له ویست و بۆچوونهکانی تاکێک یان کۆمهڵگایهک بههێزتر بن.
لێرهدا تاک له ناخیدا دهکهوێته نێوان دوو جهمسهری ئاراسته جیاوازهوه: لایهک که دهیهوێت ڕایبکێشێت بهرهو دابونهریت و پهروهرده و تێگهشتنی کۆمهڵگاکه، که بتوانێت خۆی نمایش بکات بهو شێوهیهی که له کۆمهڵگا و دهوروبهردا پهسهندکراو بێت. ئهوهشی لێرهدا خاوهن دهسهڵآته بریتییه له هزر و پانتایی ئهو سهربهستییهی که له پهروهردهکهدا دراوه به تاک. ئهمهش لایهنه کۆنسێرڤهتیزمهکهی ژیانی تاکه.
جهمسهری دووهم بریتییه له کشان بهرهو ئازادی بڕیارهکانی خود: جهستهیی، هزری، ئارهزووهکان و … هتد. لێرهدا تاک خۆی له چوارچێوهی بهشێک له پهروهرده و بنهمای دابونهریتهکانی کۆمهڵگاکه دهربکات و بهشێک له ئارهزوو و ویستهکانی خۆی تێر بکات، که لهوانهیه ههندێکیان لهگهڵ دابونهریت و بنهما ئاینییهکهدا نهگونجێن. بهڵام ڕاستییهکهی ئهوهیه، که تاک لهنێوان ئهم دوو جهمسهرهدا دوو کهسایهتی جیاواز، دوو مامهڵه و ڕهفتاری جیاواز، درۆ لهگهڵ خودی خۆی، ههستهکانی، جهستهی، دهوروبهر و بهڵکو ههندێک جاریش درۆ لهگهڵ بیروباوهڕهکهیشیدا دهکات. ئهم دوو جۆره کهسایهتییه دژبهیهکهش به داخهوه بهشێکی گهورهی ژیانی تاک و کۆمهڵگای ڕۆژههڵاتی داگیرکردووه.
له ههر گۆشه نیگایهکهوه تهماشای ئهم باره بکهین، تاک لێرهدا ڕووبهڕووی دووڕووییهک و جوتکهسایهتییهک دهبێتهوه، چونکه ئهوهی دووههمیان ئارهزو و ویستهکانی خۆی پێشان دهدات، بهڵام نمایشی ئهو کهسایهتییه ناکات که ئهو کهسه به ئاشکرا نمایشی دهکات یاخود دهیهوێت نمایشی بکات. هۆکارهکان گهلێکن و ههرچییهکیش بن ئهمه واقیعی ژیانه شاراوهکهی بهشێکی بهرفراوانی جیهانه ڕۆژههڵاتییهکهیه، ههر له ئهفغانستان و پاکستانهوه ههتا دوا سنووری مهغریب. ئهوهیش که ئهم کێشه کهسایهتی و خێزانییانهی زیاد کردووه، بریتییه له نهبوونی بوێری بۆ ئهوهی کۆمهڵگا به ئاشکرا خۆی له قهرهی ئهو باس و کێشانه بدات. واته ئێمه به باشتری دادهنێین شتهکان بشارینهوه و خۆمان و دهوروبهریشمان ههڵبخڵهتێنین، لهوهی به ڕاستی و واقیعانه ڕووبهڕووی شتهکان ببینهوه. چونکه به هۆی کولتوره داخراوهکهوه زۆر باس ههن (ئهگهرچی کهمێک گۆڕانکاری بهسهردا هاتووه)که به هێڵه سوورهکهی کۆمهڵگا دادهنرێت و ههندێکجاریش له هێل لادان یاخود بێڕێزیی ههژمار دهکرێت. بهڵام ئهمه هیچ لهو ڕاستییه کهم ناکاتهوه، که گۆڕانکارییهکان بهسهر کۆمهڵگادا بهردهوامن و خهسڵهتی تاکگهراییش ڕۆژ له دوای ڕۆژ له گهشهسهندندایه. ئهوهشمان له بیر نهچێت، که ههموو گۆڕانکارییهک کاتێک دێت، کۆمهڵێک قوربانی لهگهڵ خۆیدا دهبات.
لێرهدا بیروبۆچوونمان بهرامبهر ئهم باسه ههرچۆنێک بێت، داواکار بین یان دژ بهو گۆڕانکارییه بین، به ڕاستی دابنێین یان به ههڵه، پێویسته دان بهوهدا بنێین که ئهمه کێشهیهکی کۆمهڵایهتییه و بهشێکی زۆری تاکی کۆمهڵگای به ڕاستهوخۆ یان ناڕاستهوخۆ گرتۆتهوه و به تایبهتی نهوه نوێکه. لێدوانیش لهسهر ئهم بابهته بوێرییه نهک ڕاکردن و دووڕوویی. خۆ ئهگهر قوڵتر لهو بابهته بکۆڵینهوه
ویست بۆ ئازادی لهگهڵ لهدایکبوونماندا پهروهرده دهبێت. بگره له قۆناغی منداڵیشماندا کاتێک له جۆلانهکان دهمانهوێت بهرز بفڕین و لاسایی باڵندهکان بکهینهوه، تهنها وێنهیهکی دیکهی تره لهناو خودهبێئاگادا بۆ ئازادی. بهڵام ئایا مانای ئازادی چییه؟
وهڵامی ئهم پرسیاره لای خودی خوێنهر خۆیهتی.