( وتیان هێستر کێ باوکته ؟ وتی ئه‌سپ خاڵۆمه )
” که‌ر ” مه‌خلوقێکی به‌توانا و گوێڕایه‌ڵه ، ئه‌و خزمه‌ت گوزارێکی بێموزه‌ڕه‌ت و هاوڕێی دێرینی کۆمه‌ڵگای کورده‌واریی بوه ، له قۆناغی شوانکاره‌یی و کشتو کاڵییدا ، تا دوا شۆڕشی چه‌کداریی شاخ، دوور له هه‌ر سه‌رپێچیی و مل بادانێک به ئه‌و په‌ڕی دڵسۆزیی و له خۆبورده‌ییه‌وه و به پشویه‌کی درێژه‌‌وه بارهه‌ڵگر بوه و خزمه‌تی به‌رچاوی کردوه ، سه‌ره‌ڕای به‌سوک ته‌ماشاکردن و ناوزه‌دکردنی ئه‌م ئاژه‌ڵه به بێعه‌قڵ ، له ناو گرۆی کورداندا نه‌رخ و به‌هایه‌کی تایبه‌تیی خۆی هه‌بوه ،بۆیه که‌لک بڕینی که‌رێک له لایه‌ن که‌سێکی ناحه‌ز و نه‌یاره‌وه ده‌چوه خانه‌ی ئه‌تککردنی خاوه‌نه‌که‌یه‌وه و له پای ئه‌و ڕفتاره نامرۆڤانه و دوشمنکاره‌یه‌‌دا زۆر جار ئاژاوه‌یه‌ک له‌نێوان دوو خانه‌واده‌دا ده‌هاته ئاراوه . سه‌باره‌ت به ئه‌تککردنی ( په‌ی که‌ر )ی که‌ره‌فه‌نیه‌که‌ی هۆنه‌رمه‌ند زیره‌ک میره هه‌ر هێنده به ” به‌س ” ده‌زانم و هیچی تر !!!
ڕه‌نگه له کات و سه‌رده‌می خۆیدا ، شاعیری گه‌وره‌ی کورد حه‌زره‌تی ( نالیی )به‌ئه‌و پێیه‌ی له‌ده‌می لاوێتیدا فه‌قێی حه‌جره و پاشانیش ” مه‌لا ” بوه ، یه‌کێک بوو بێت له ئه‌و که‌سانه‌ی که‌م ترین ئه‌رکی دابێته سه‌ر پشت و شانی که‌ردا ، به‌ڵام به فکری گه‌ش و ئاژه‌ڵدۆستانه‌ی خۆی ، به به‌راورد له گه‌ڵ بڕێ مه‌خلووقی” گوێکورت “دا ، ده‌رکی به ئه‌و نادادیه کردوه که ده‌رحه‌ق به که‌ر “” گوێدرێژ “” کراوه ، بۆیه هاتوه ڕه‌شمه شیعرێکی زێڕینی کردوه‌ته گه‌ردنی ئه‌و مه‌خلووقه ڕه‌نجده‌ر و غه‌درلێکراوه‌ی ناو کۆمه‌ڵگا …..
پێشینان وتوویانه ( هه‌تا به‌د نه‌بینیت ، به‌دخانه‌ت بیر ناکه‌وێته‌وه!! ) ، وادیاره له ناو ئه‌و کۆمه‌ڵگا دواکه‌وتوه‌دا و له‌و سه‌رده‌مه‌دا ، حه‌زه‌تی ” نالیی ” ی خه‌ڵکی گێل و نه‌فام و به‌دڕفتار و بێکه‌ڵکی زۆری دیتووه و ته‌قه‌زای ڕۆحیان داوه‌و ئازاری زۆرتری به‌ده‌ستیانه‌وه چه‌شتوه ، بۆیه ئه‌و که‌ره‌ی به خه‌یاڵدا هاتوه‌ته‌وه که ڕۆژێ له ڕۆژان هاوڕێیه‌تیی کردوه ، هه‌ر ئه‌و هۆیه‌ش بووه له‌و ده‌مه پڕ له جه‌هل و خورافه‌دا ئه‌و ( به‌دخانه )یه‌ی له‌پێش چاو زه‌ق ده‌بێته‌وه و دێت له شیعرێکی ناوازه‌دا مافه زه‌وتکراوه‌کان بۆ ” که‌ر ” ده‌گێڕێته‌وه و له هه‌مان کاتدا بۆ وشیارکردنه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگا کردویه‌تیه ئامڕازی داشۆرینی که‌سانێکی دیاریکراوی ناو خوودی کۆمه‌ڵگایه …..
ئه‌شێت ئه‌م که‌ره‌ی که ئه‌و باسی ده‌کات ، یه‌کێک بوبێت له ئه‌و چه‌ند گوێدرێژانه‌ی که ( شاوه‌یس )ی باوکی له گوندی ( خاکو خۆڵ ) خاوه ندارێتیی کردوه .. ئه‌و خاک و خۆڵه‌ی که ئێستا جگه له گردێک و ئاسه‌واری جۆگه‌ئاوێک که تا هه‌نووکه‌ش به ناوی ( جۆگه‌که‌ی شاوێس ) ه‌وه ده‌ناسرێته‌وه ، هێجی تری لێ به‌دی ناکرێت ، ئه‌مه سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی تا به ئه‌مڕۆمان ده‌گات ، که‌سێک له‌و ده‌ڤه‌ری شاره‌زووره‌دا نه‌بوه و نیه بڵێت ( من ده‌چمه‌وه سه‌ر ئه‌سڵ و فه‌سڵی نالیی) به‌ڕای من ئه‌مه‌ش هێمایه‌که بۆ به که‌م زانینی ئه‌و مرۆڤه باڵایه له لایه‌ن قه‌وم و قییله و که‌س و کاریه‌وه ، هیچ دووریش نیه له‌ئه‌و سه‌رده‌مه ” خدر ” یان به که‌سێکی هه‌رزه و هه‌ڵه‌شه‌و و بێ ئابڕوو و (( شاێر )) زانیبێت !!!!!!!
ئه‌گه‌ر به وردیی سه‌رجه‌م شیعره‌کانی بخوێنینه‌وه ، ئه‌وا حه‌قمانه بڵێین نالیی ، زانا و و بیرمه‌ند ی مه‌زن و مرۆدۆست و جوانناس ، ئه‌و مرۆڤه‌ی که عه‌قڵی زۆۆر پێش سه‌رده‌مه‌که‌ی خۆی که‌وتوه ، چه‌نده بێزار بوه له باری ناله‌باری سیاسی ئیماره‌تی بابان و ناکۆکیی نێوان خوودی ئه‌میره‌کان ، هێنده‌ش بێزار بووه له دواکه‌وتوویی عه‌قڵیه‌تی کۆمه‌ڵگاکه‌ی خۆی ، بۆیه به‌رله چوونی بۆ حه‌ج و به‌ر له‌وه‌ی به نائومێدی سه‌ری خۆی هه‌ڵگرێت و له ئه‌سته‌مبوڵ بگیرسێته‌وه ئه‌م شیعره ده‌نوسێت و به ئاشکرا به‌شێک وه‌رسیی خۆی له‌و واقیعه تاڵ و ناله‌باره ، هونه‌رمه‌دانه ڕه‌نگڕێژ ده‌کات…….
( هه‌ی که‌رێکم بوو ، چ په‌یکه‌ر ؟ ته‌ی که‌ری هه‌وراز و لێژ ….. )
له‌درێژه‌ی ئه‌م شیعره‌دا و سه‌ره‌تا ، شاعیر دێت هه‌ڕچیی سیفه‌تی جوان و خاڵی به هێز له ئاژه‌ڵانی تردا هه‌یه ، له ڕۆح و جه‌سته‌ی که‌ره‌که‌یدا کۆ ده‌کاته‌وه .
( سینه پان و ، موچه کورت و ، شانه به‌رز و ، گوێدرێژ
بن زک و جه‌بهه‌ت سپیی ، کلک ئێستر و دامه‌ن سیا
…………
که‌لله وه‌ک جه‌ڕڕه‌ی شه‌رابی پڕ نیشات و ته‌ڕ ده‌ماغ
شێری نه‌ڕ ، ئاهووی به‌ڕ ، گورگی سه‌فه‌ر ، قامچیی نه‌چێژ )
…
سه‌ره‌ڕای کۆکردنه‌وه‌ی ئه‌و گشت په‌سن و جوانیه جه‌سته‌ییه له نێو په‌یکه‌ری کوێدرێژه‌که‌ی و هه‌نێکی تریش ، که ئه‌شێ له‌و سه‌ده‌مه‌دا بڕێک له مه‌خلووقه کوێکورته‌کان بێبه‌ش بووبێتن لێی ..نالیی له دوو دێڕی ” 7 ” حه‌وته‌مدا ده‌فه‌رموێت ( چوست و وریاتر له گوێ کورتانی پاڵانیی و کێژ ) ، لێره مه‌به‌ستی شاعیر له ( کۆی کورتانی ) مرۆڤی کووێکورت که پێچه‌وانه‌ی که‌ر ” گوێدرێژ ” و ((( ” پاڵانیی ” و ” گێژ “ه )))!! ، که ئه‌شێت له گشت ده‌ور و زه‌مانێکدا ئه‌م دوو نموونه‌یه به به‌رگێکی تره‌وه و به ئاسانی له نێو کۆمه‌ڵگادا به‌رچاو بکه‌ون و هه‌نگوینی سپیی فکر و خه‌یاڵ و ژیاندۆستیی له زاردا بکه‌نه زه‌قنه‌بووت …..
له دوو دێڕی ” 9 ” یه‌مدا شاعیر باس له ژیریی و عاقڵیی که‌ره‌که‌ی ده‌کات و ناشی گۆڕێته‌وه به هاوڕێی و هاوسه‌فه‌ری هه‌رزه و کاڵفام و کێژ و وێژ ، ” ئه‌و ” لێره‌دا به‌رپه‌ڕچی ئه‌و که‌سانه ده‌داته‌وه که که‌ر ( که‌ره‌که‌ی ) به بێ عه‌قڵ ده‌زانن و قه‌پۆزی ئه‌و زۆڵه ‘ بیژی ‘ یه ( هێستر )ه چه‌مووش و چووته وه‌شێنه چه‌تونه خۆ به زڵزانه ده‌شکێنێت که کوڕی که‌ر خۆیه‌تی و له پرسیارێکدا لێی ده‌کرێت که ئایا کێ باوکیه‌تی ، پێی عه‌یبه بڵێت که که‌ر باوکیه‌تی دێت شانازیی به خاڵوانیه‌وه ده‌کات و ده‌ڵێت ( ئه‌سپ ) خاڵۆمه .
( عاقڵێ بوو ناوی که‌ر بو ، قاتیعی ڕێگای سه‌فه‌ر
خۆش سلووک تر بوو له سه‌د وێڵداشی هه‌رزه و گێژ و وێژ )
نه‌ک هه‌ر هێنده ، به‌ڵکو پێش کۆتایی و له دوو دێڕی “9 ” یه‌مدا ، مه‌لا خدری شاوه‌یسی مکایه‌ڵی خواناس و ژیان دۆست و جوانپه‌رست ، حه‌زره‌تی شاعیرمان نالیی ، گورزی یه‌ک مه‌ن ئاو هه‌ڵگر ده‌کێشێته بناگوێی نه‌یاره ڕۆژوه‌وان و نوێژکره به ناو خوداناس و ڕفتار ناشریه‌کانی خۆیدا ، ئه‌وانه‌ی که به ڕواڵه‌ت له خوداده‌ترسن و گرنگی زۆۆر به ده‌ستنوێژگرتن و نیه‌ت هێنانی ده‌ده‌ن ، که‌چی نوێژ و ڕۆژووه‌کانیان شتێک له له ڕفتاری ناشیرینیان ناگۆڕێت …….
(سائیم الدهر ) ی به رۆژ ، ئه‌مما به رۆژووی بێ نییه‌ت
( قائیم اللیل ) ی سلووک ، ئه‌مما سلوکی بێ نوێژ ….
به ڕای من نالیی ده‌وێت پێمان بڵێت که مه‌رج نیه منی مرۆڤ ، نیه‌ت بهێنم و له ساڵێکدا یه‌ک مانگ له‌کاری به‌دخووی و خراپه‌کاریی خۆم بپارێزم و شه‌وانه‌ش بیر و تێفکرینی خۆم به‌ده‌ستنوێژه‌وه ته‌نها له‌سه‌ر به‌رماڵ کۆبکه‌مه‌وه له هه‌ڵس و که‌وتی ڕۆژانه‌شمدا ئه‌رکی مرۆڤانه‌ی خۆم له یاد بکه‌م و به‌دڕفتاریی بنوێنم !!!
مامۆستای به‌هه‌شتی ( مه‌لا عه‌بدولکه‌ریمی موده‌ڕیس ) له ڕاڤه‌کردنی ئه‌م دوو دێره‌دا و له په‌راوێزدا ده‌نووسێت ( ئه‌م شیعره له نوسخه‌کانی ” ت ” و ” مز ” و ” اح ” دا نیه . وابزانین ئه‌وانه‌ی ئه‌و نوسخه‌نه‌یان نوسیوه‌ته‌وه ، ئه‌و شیعره‌یان به بێ ئه‌ده‌بیی زانیه‌وه به‌رابه‌ر به ڕۆژووه‌وان و شه‌ونوخنیی کێشانی خواناس ، بۆیه نه‌یاننووسیوه‌ته‌وه ).
له کۆتایی ئه‌م شیعره ناوازه‌یه‌دا حه‌زره‌تی نالیی هه‌موو وزه‌و توانای فکریی خۆی زۆر شاره‌زایانه و زانستیانه کۆ کردوه‌ته‌وه و به ده‌ربڕینێکی فه‌لسه‌فیانه هێمای بۆ ( یه‌کێتی بوون ) ده‌کات ، یه‌کێتیبوون له نێوان ئاژه‌ڵان ( که‌ر )ه‌که‌ی و مرۆڤ ( خۆی ) دا و ئا به‌م ده‌ربڕینه بڕ واتایه و به زمانی که‌ره‌که‌وه ده‌فه‌رموێت هه‌رتکمان ئاژه‌ڵین … جگه له‌وه‌ی که تۆ به گۆ ( ناتق ) و من بێ کۆ و بێ زمان ، تۆ گوێ کورت و من گوێ درێژ ، ئه‌گینا گه‌ر له غه‌ریزه‌کانمان وردبیته‌وه ئه‌وا جیاوازیه‌که‌ی ئه‌و تۆمان له نێواندا نیه :
( چه‌نده پێم خۆش بوو ، زوبانی حاڵی ده‌یوت (( نالیا ))
هه‌ردو حه‌یوانین ، ئه‌تۆ گوێ کورت و ئه‌منیش گوێ درێژ ) .
حه‌مه سه‌عید که‌لاری
28-4 -2012
