سۆرانی مامە حەمە بۆ تیرۆركرا ؟
ئێواری 21 تەمووز سۆرانی مامە حەمە بەرپرسی نوسینگەی گۆڤاری لڤین لە بەردەم ماڵەكەی خۆیان لە گەڕەكی ڕەشید ئاوای شاری كەركوكی قودس و دڵی كوردستاندا بە دەستی چەند چەكدارێك تیرۆركرا.
تیرۆری سۆران حەمە وەكو هەموو تیرۆرەكانی 18 ساڵی ڕابردوو ڕاچەڵەكاندن و تەكانێكی دا بە ڕیزێكی بەرین لە نووسەران و كەسایەتیە سیاسی و حزب و لایەنە سیاسی و ئینسانی و ڕێكخراوەكانی بەرگریكەر لە ڕۆژنامەنوسان…تاد، كە ئەمە حاڵەتێكی باشە و پێویستە بەهێز بكرێت و بەنەخشەوە ئاراستە بكرێت.
بەڵام بۆئەوەی لەوە تێبگەین كە بۆچی ئەم چەند ساڵەی دوایی هێرش بۆسەر نووسەران و گۆڤارو ڕۆژنامەكان زیادی كردووە، و بۆچی عبدالستار تاهیر شەریف و پاشان سۆران مامە حەمە بەڕۆژی ڕوناك تیرۆردەكرێن و ئێستاش هەڕەشە لە نووسەران نیهاد جامی و سۆران عومەر، كۆسرەت عبدالرەحمان… وتاد دەكرێت، دەبێ هەڵوێستەیەك لەسەر كاری ڕۆژنامەگەری ئەم دواییانەی كوردستان بكرێت.
ئەوەی كە ئێستا فاكتەرێكی نوێیە لە وەزعی سیاسی كوردستاندا، نەخشی میدیایە بەشێوەیەكی گشتی و لەو نێوەشدا نەخشی ڕۆژنامەگەری و كاریگەریەكانیەتی لەسەر ڕووداو دیاردەكانی كۆمەڵگا. ئەمە ئیتر ئاڵوگۆڕێكی نوێیە، كە بەدیاریكراوی بەدوای ڕووخاندنی ڕژێمی بەعسەوە كاراتر دەبێت و گەشەدەكات. لەم دوو سێ ساڵەی دوایشدا بەوێنەی بزوتنەوەیەكی دیارو بەرجەستە دەرئەكەوێت.
دیارە مەبەستی من لەم بزوتنەوەی ڕۆژنامەگەریە ئەو ڕۆژنامەو هەفتەنامەوگۆڤار و ڕۆژنامەنووس و نووسەرانەن كە لەدەرەوەی دەسەڵاتی یەكێتی و پارتیدان و دەستەمۆی نەكراوان و بەشێك نین لە دەسەڵاتێكی تاسەر مۆخ دژی ئازادی دەسەڵاتی بزوتنەوەی كوردایەتی.
ئەمە كە دەیان ڕۆژنامەو گۆڤارو سەدان نووسەرو ڕۆژنامەنوس، لەدەرەوەی دەسەڵاتی ئەم حزبانە هەن و لەوەش واوەتر بە بەدژ و بە ئاراستەی پێچەوانەی دەسەڵات و ڕۆژنامەگەری حزبی سەرۆك!!دا، ڕێدەبڕن. لەمەیدانەكەدا ئەسپی پێشڕەوی ئازایخوازی تاوئەدەن، ڕووداوگەلێكی نوێیە. ئەگەر بەشێكی ئاكامی ڕەوینەوەی وەهم و خۆشباوەریی بە بزوتنەوە كوردایەتییە، یان ئاكامی كراوەیی دنیای ئەم سەردەمەو تێكەڵابوون و كارگەریەتی لەسەر یەكتر، ئەوا بەشێكی تری پەیوەندە بەو دۆخەوە كە خەڵكی كوردستان لە نائەكتیفیەوە بەرەو ئەكتیف بوون ڕۆشتووە، ئاخر ئێستا ڕۆژ و هەفتە و نییە، بزوتنەوە كۆمەڵایەتیەكانی وەكو لاوان و خوێندكاران، كرێكاران و كارمەندان، وە توێژەكانی تری خەڵك بەدژی بێمافی و بێخزمەتگوزاری، بەدژی گەندەڵی و تاڵانی و دزی بەردەوام، وە لە پێناو خواستەكانیاندا كۆنەبنەوە، ماننەگرن و خۆپیشاندان نەكەن، ئەمەش بەمەبەستی گۆران لەوەزعی خۆیان بەدەستی خۆیان دەكەن. ئەمە فاكتەرێكی تری نوێی كۆمەڵگای كوردستانە كە بەدوای كەوتنی بەعسەوە دەستی پێكردووە ڕۆژبەڕۆژ خاراوترو كاراتر دەبێت. بێگومان ڕۆژنامەنووسان و نوسەرانێك لە خۆیان بەبەشێك لەو بزوتنەوەانە ئەزانن بەشێكی واقعین لەم بزوتنەوانە.
شەڕی ئەم بزوتنەوەیە، لە دۆخێكی ئاوادا بەناچار بەشەڕ لەدژی ئازادی و بەتەسككردنەوەو دەستەمۆكردنی ئەم دۆخە دەست پێدەكات.
شەڕو وەستانەوەی دەسەڵات لە كوردستان لەیەكەمین ڕۆژەكانی خرۆشانی جەماوەری خەڵكی كوردستانەوە بەدژی بەعس لە ساڵی 1991 دەست پێدەكات. هەموو لە بیرمانە یەكەمین كارێك كە یەكێتی و پارتی لە كوردستان لەگەڵ گەڕانەوەیان بۆ شار دەستان بۆ برد، هەڕەشە لە شوراكان و بزوتنەوەی شورایی و ڕابەران و هەڵسوڕاوانی شوراكان بوو چ لە كارگەكان و چ لە گەڕەكەكان، پاشان وەڕخستنی كوشتاری ژنان بوو لە ژێر ناوی ئەوەی كە گوایە ئەمانە پەیوەندیان بەبەعسەوە بووە. پاشان هێرش بۆسەر دەستفرۆشان، بۆسەر خەڵكی بێخانەو لانەكان بوو. تا ئەو كاتەش ڕژێمی بەعس لەدەسەڵاتدا بوو هەموو بزوتنەوەو دەنگێكی ناڕەزایەتیان بە تابوری پێنجەم و كرێگرتەو ئاژاوەگێرو …. ناودەبرد و لە ژێرناوی هەڕەشە لەسەر كوردستان، دەستیان لە سەركوتی خواست و داواكانی خەڵك و كپكردنەوەی دەنگە ناڕازیەكانی كۆمەڵگا نەپاراستووە، بەتایبەت بەرامبەر بەو لایەن و كەس و ڕۆژنامەنووس و نووسەرو ئازادیخواز و چەپ و كۆمۆنیستانەی ڕەخنەی قوڵ و تیژو بناغەیی و جدیان لەدەسەڵات بووە.
بەدوای كەوتنی بەعس لەدەسەڵاتدا، نەمانی دێوەزمەی ئەو ڕژیمە لەودیوو سنورەكان، بیانوی دەسەڵاتی كوردی بڕی، نەمانی كاریگەریەكانی ئابلۆقەی ئابوری لەسەر خەڵكی كوردستان و بوژانەوەیەكی نیسبی لەوەزعی ژیانی خەڵكیدا پێكهێنا. خەڵكی لە حاڵەتێكی پاسیفەوە كردە فاكتەرێكی ئەكتیف، و ئاست و چاوەراونیەكانی خەڵكیش بەرەوسەر چوون، ئەمەش بەدوای خۆیدا ڕێچكەی كاری ڕۆژنامەگەری گۆڕی، و سەرهەڵدانی چەندین بڵاوكراوەی هەمەڕەنگ و هەمەچەشنی ئەدەبی و ڕۆشنبیری و سیاسی و كۆمەڵایەتی و گشتی و تەنانەت ئەكادیمی و … بەرهەمی ئەم واقعیەتە سیاسی و كۆمەڵایەتی یەی كۆمەڵگای كوردستان بوو.
ئێستا ئیتر كە قڵشتی نێوان دەسەڵات و خەڵك تونێلێكی گەورەیە، شەڕی دەسەڵات بۆ دەستەمۆكردنەوەی خەڵك و پاشەكشە پێكردن بە خواست و داواكاریەكانیان، بێگومان بەرلەهەموو شت بە كوشتنی ئازادیەكان دەستپێدەكات، بەكوشتنی ئازادی سیاسی ئازادی ڕێكخراو بوون و كۆبونەوەو خۆپیشاندان، ئازادی رۆژنامەگەری و بەیان و بڵاوكردنەوە و چاپەمەنی…تاد.
بۆیە دووساڵی ڕابردوو دووساڵی شەڕی وەستانەوەی بەنەخشەی دەسەڵات بووە لە دژی خەڵك و بزوتنەوەی جۆراوجۆرە كۆمەڵایەتیەكانی وەكو لاوان و خوێندكاران و كرێكاران و كارمەندان و …. لەهەموو زەمینەكاندا.
یاسای ئەحزاب، یاسای خۆپیشاندان و كۆبونەوە، یاسای چاپەمەنی، یاسای باری كەسێتی، … هەموویان هەوڵی ئەحزابی حاكمن بۆ بەرگرتن بە خەڵك و ناڕەزایەتیەكانیان، دیارە ئەمە لە پاڵ گرتن و زیندانی كردن و هەڕەشەی نانبڕین و وەستانەوەی گەرم و بەچەكی گەرم لەدژی خۆپیشاندان و دەنگی" نا" یەكاندا.
تیرۆی عبدالستار تاهیر شەریف ، سۆران حەمە، هەڕەشەی ئێستا لە سۆران عومەرو نیهاد جامی، كۆسرەت…. لە درێژەی كوشتنی ئازادی دایە، لەدرێژەی كپكردنەوەی دەنگە ناڕازییەكان و بڵندگۆكانی دەنگە ئازاد و پێشكەوتنخوازەكاندایە، لەدرێژەی كۆنترۆڵكردنی ناڕەزایەتیەكانی خەڵك دایە، لەدرێژەی كارنامەی 18 ساڵەی دەسەڵاتی حزب و میلیشاییدایە، لەدرێژەی پاراستنی گەندەڵی و تاڵانی و خزمەت بە كۆنەپەرستی و پاراستنی كەلتوری دواكەوتوانەی ئیسلامی قەدەغەكردنی كتێب و ڕۆژنامەو گۆڤارە دەستەمۆنەكراوەكان و میدیا سەربەخۆكاندایە.
سۆران ئەكوژن تا تارمایی مەگ نیشانی ئازادی و ئازادیخوازی بدەن، عبدالستار ئەكوژن تا بڵێن دەستبردن بۆ بفەكان مەرگی بەدواوەیە، هەڕەشە لە نووسەرانی تر ئەكەن تا پێمان بڵێن ئێمە سڵناكەینەوە، و حەقین لە كوشتاری پێشوومان. ئەمانە وەڵامیان دەوێت، وەڵامی عاتفی نا، وەڵامی ئەخلاقیگەری و ڕاگوزەرنا، وەڵامێك نا كە هەڵوێستگیری و ئیدانەكردنەو بەس، بەڵكو وەڵامی بەكردەوەی دەوێت، وەڵامی بەنەخشەی دەوێت، یەكڕیزی و یەكگرتووی دەوێت، بەرچاوڕۆشنی دەوێت.
لە ئێستا كاری ڕێكخراو بەنەخشە بریتی یە لە وەڕێخستنی بزوتنەوەیەكەی گەورەی كۆمەڵایەتی كە لە ڕێگای كاری جەماوەری و یاسایی و ئازادیخوازیەوە.
درێژەدان بە گوشارهێنان بۆ دەسەڵات تا ئەوكاتەی دەسەڵات تاوانبارانی كوشتاری عبدالستار تاهیر شەریف و سۆران حەمە ئەدۆزێتەوە ئاشكرایان ئەكات و ئەیانداتە دادگا، پاشان هەڵدانەوەی مەلەفی هەموو هەڕەشەو تیرۆرەكانی نووسەران و ئازادیخوازان و كەسایەتی و ژنان و ئەوانەی كە چەكیان لەدژی خوپیشاندانەكانی خەڵك ڕاكێشاوە، كێشانیان بەدادگا. ئەمە ئەو ڕێگایەیە كە دەتوانێت ڕێگە بگریت لەوەی كە كەس بە ئاسانی بتوانێت تیرۆربكات و هەڕەشە بكات. ئەمە هاوكات پێویستی بەنەخشی دادوەرانە، پێویستی بەكاری پڕ حەوسەلە عەمەلییە، پێویستی بەوەڕخستنی خۆپیشاندان و مانگرتنە، پێویستی بە درێژەدانە بە هەڵدانەوەی فایلی تاڵانچیەكان، ژنكوژەكان، تاوانبارانی كرێگرتە بەعسیەكان، ئیسلامیە كتێب سوتێن و دژی ئازادی و فتواچیەكانە. وە پێویستی بە یەكریزی بەرەی ئازادیخوازانە، كە خوازیاری ئازادین بە مانای ووشەكە، یانی ئازادی بێقەیدوشەرتی سیاسی، ئازادی كۆبونەوەو خۆپیشاندان و مانگرتن، ئازادی چاپەمەنی و بەیان و بیروڕا دەربرین و بڵاوكردنەوە، ئازادی بێدینی و دینداری، ئازادی بەهرەمەند بوون لە دەستڕاگەیشتن بە زانیاریەكان،………