چیرۆک…. قاوغه شقارته
چیرۆک…. قاوغه شقارته
حهمهفهریق حهسهن
حهمه، دوای چهند ههناسهیهک، خۆی لهسهر پیادهڕهوهکهی شهقامی برایم پاشا بینییهوه.. یهخهی پاڵتۆکهی ههڵدایهوه و کردییه سوپهری مل و گهردنی. بهخێرایی دهستی له گیرفانهکانی توند کرد. گوێچکهی پاڵتۆکهش ختووکهی لامل و ڕوومهتی دهدا. نیگای چاوهکانی تا ئهوسهری برایم پاشا ڕهوانهکرد، هیچی وای نهدی سڵی لێ بکاتهوه. بێپهروا کهوته ههنگاونان. چوکلێتهکهش له نێوان پهنجهکانیدابوو. تهخته سههۆڵهکان له ژێر پێیهکانیدا کرتهیهکیان لێوه دههات؛ وهک دهنگی کڵۆ تهباشیرهکانی پۆل، کاتێک لهژێر پێیدا وردو خاش دهبوون.
ئۆتۆمبیلهکان شوێن پێی یهکیان ههڵدهگرت. ههڵمێکی خۆڵهمێشی، هیندهی باڵای خۆیان، له دوایانهوه بڵند دهبوو، ئهمجا دوای ههناسهیهک پهرت دهبوو، نهدهما. جامهکان تهماویی بوون و له ناوهوه ڕێبوارهکان وهک تارمایی دهردهکهوتن.
له کارگهی سههۆڵهکه ههڵیبوارد، ئافرهتهکانی کۆڵانی ئهولاتر، چواردهوری عارهبانهیهکی نهوتیان دابوو.. بهیهکدا دههاتن. دهنگی خۆیان و تهقهی تهنهکهکانیان تێکهڵ دهبوون. حهمه چاوی له ههناسهی خۆیهوه بوو، کاتێک بایهکه سهرهوخوار دهیفڕاند. بهلای چهپدا ڕوانی. دارکاژهکان له کۆڕی زیکردابوون. یهکبین بهرامبهر خۆری گڵهزهرده، دهچهمانهوه و ههڵدهسانهوه… ((دارکاژهکانی ئهم شاره، ههرکه سهریان له خاک دهجووقێت، دهسته و یهخهی ڕهشهبان و هاورد و بردیانه، کهچی دارکاژی ئێره لههی ههموو شارهکانی دی پاراوترن، جوانترن… قهڵاکهی ههولێر چهند هێرشی وهک هی… بینی، کهچی تاکو ئێستاش بهپێوه ڕاوهستاوه… مهشخهڵانی بابهگوڕگوڕ سێڵاوی وهک تۆفانی نووحی بهسهردا ڕابورد، کهچی نهکوژاوهتهوه… ))
قاچێکی دهرچوو. لهوهدابوو بخلیسکێ و بهپشتا بکهوێ. بهڵام دوای چهند تهکانێک قیت بووهوه.. بهخۆیدا هاتهوه.. بیری له ئهرکهکانی کردهوه.. بهو ههنگاوانهدا چۆوه، که ئهم عهسره نابوونی. پێداچوونهوهکه بۆ چهند ههناسیهک پێشتری بردهوه، کاتێک له ماڵهوه دهستی به ئهنجامدانی یهکێک له ئهرکهکانی ئهو ڕۆژهی کرد.. خۆی لهبهرکرد. دهرگهی دهرهوهی جووت کرد و گهڕایهوه ژوورێ.. تهپڵهکێکی فۆڕمیکای لنگهوقووچ خست. لاستیکی قاچێکیانی دهرهێنا. سهرنجی دا، بهناودا چووبوو. ئیستێکی کرد. تاقمی تهراشهکهی بیرهاتهوه. ههڵیدایهوه و مووکێشهکهی هاتهوهبیر. بهناو قاچی تهپڵهکهکیدا برد. تۆپڵه کاغهزێکی تهنکی دهرهێنا و لاستیکه ڕهشهکهی له قاچی تهپڵهکهکه قایم کردهوه. ((دهبێ ئهمڕۆ بیانگهێینمه هاوڕێکانم.. گۆمی وهستاو زوو بۆگهن دهکات و لیخن دهبێ.))
پاڵتۆکهی له دیوارهکه جیاکردهوه. به بهرهکهیدا ههڵیڕوانی. تا دامێن بهپشتهکهیهوه نووسابوو. بیری لێکردهوه. گیرفانی ڕاستی دهرهێنا.. ئهوهندهی چوکلێتێکی پێدا ڕهت ببێت ههڵیتهکاند. ئهمجا قۆڵی تێههڵکێشا. تۆپهڵه کاغهزهکهی زیاتر بهیهکدا لوولدا و ئاڵاندییه کاغهزه چوکلێتهکهوه.. دهرگهی دهرهوهی ترازاند. سهر و خواری کۆڵانهکهیانی تاقی کردهوه. لهوێوه کهوته سهر پیادهڕهوهکهی برایم پاشا.
دهیویست وهک مرۆڤێکی ئاسایی خۆی نیشان بدات.. دوو لۆریی زهرد هاتن.. سیانی دیکه چوون. بهلای ڕاستدا ڕوانی.. بهرز ڕوانی. کڵافهیهک تهمهبهفر بهسهر (ههڕووته)وه لهنگهری گرتبوو.. با، بهفری شانهکانی ڕنیبوو، گێژی دابووه دۆڵهکانهوه. له دامێنهوه قهتارهی کۆرپه سهروو سنۆبهرهکان شانیان دادابووه ژێر کۆڵه بهفر.. یهک دوو ئۆتومبیلی بچکۆله تێپهڕین.. دوو پیکانی پانی بێ ناوونیشان بهدهم ڕێوه، بهچاوه تهلسکۆپییهکانی ناویان، حهمهیان جارێک، دووان، سهدجار گهورهکرد.. ((گهورهیی ئهمشاره لهوهدایه، ههر کهسهو دووان لهم چاوه تهلسکۆپییانهی بهردهکهوێ…))
بهسهر ڕایهڵهکانی کارهباوه، دوو ڕیز ڕیشۆڵه ههڵنیشتبوون. لهرهیان بۆنهدهکرد. له تهزبیح دهچوون.. له ئاستی سهوزه فرۆشهکانی ئاشنایدا، دوو قهمهرهی ڕهش بهروڕووی هاتن. له وێل کردنیان بهولاوه نهیزانی هیچی دیکه بکات. کهچی ئهوهی پێشهوهیان، ههرکه گهیشته ئاستی، بهدهم وهستانهوه چهند ههنگاوێک خزا، ئهمجا خۆی گرتهوه.. پهنجهکانی جووڵاند.. چوکلێتهکهی خسته سهر دوو پهنجهی و له کونی گیرفانهکهیهوه ئاوای کرد.. ((بڵێی بۆ من هاتبن، بهڵام ههستم بههیچ گۆڕانێک نهکردووه، چ لهسهرو چ له خوار خۆمهوه…))
ئهوهیان، که بهتهنیشت شوفێرهکهوه دانیشتبوو، جامه تهڵخهکهی دادایهوه و وتی:
((ئۆتومبیلی ئاگرکوژێنهوهکه له کوێوه ڕۆی؟))
حهمه ئاهێکی تێگهڕا، بهدهم و پلێکی تێکهڵ و پێکهڵهوه وتی:
((ئۆتومبیلی ئاگرکوژێنهوهم نهدیوه!))
کابرای شوفێر ئهوهندهی بهس بوو. ههردوو قهمهرهکه بهشوێن یهکدا ڕێیان کرد و لای ڕاستی شهقامهکهوه پێچیان کردهوه.
پهنجهکانی له گیرفانیدا کهوتنه مێرووله.. بهڵام چوکلێتهکه، له دامێنی پاڵتۆکهیدا گیرسابۆوه.. موقهبایهکی بهتاڵ هاته بهرپێی. شاپێکی توندی لێدا. گهیشتهوه سهری. شاپێکی توندتری گهیاندێ و موقهباکه له ڕووگهی دهرباز بوو.. دوور ڕوانی.. جووته قهمهرهکه ورده ورده دوورکهوتنهوه. لهو شوێنهدا، که حهمه خهریک بوو بهرهو مهڵکهندی داگهڕێ، دیسان سهرنجی دانهوه.. ئهمجارهیان وهک دوو قاوغه شقارته هاتنه بهرچاوی.
سلێمانی، تهمموزی 1980
بڕوانه: نووسهری کورد، ژماره (5)، خولی دووهم،1980
**
برایم پاشا: گهڕهکێکی شاری سلێمانییهو دریژترین و گهورهتری شهقامی گهڕهکهکهیشه.
مهڵکهندی: کۆنرین گهڕهکی سلێمانییه
ههڕووته: ملهیهک، یان لوتکهیهکی زنجیره چیای گۆیژهیه، بهسهر شاری سلێمانیدا دهڕوانێ.
تێبینی: ئهو دهمه پۆلیسی فریاکهوتن (شرگە النجدە)، قهمهرهی ڕهشیان ههبوو.
لۆریی زهرد: مهبهست له لۆریی سهربازییه.
پیکابی پانی بێ ناوونیشان: ئۆتومبیلی ئهمن (ئاسیشی بهعس) بوون، ژمارهیان ههڵ نهدهکرت و دوا مۆدیل بوون. بهردوام بهشاردا دهسووڕانهوه، بهتایبهت به شهقامه سهرهکییهکاندا.
1980