له‌یادی شاعیرێکی شعر ناسکدا
له‌یادی شاعیرێکی شعر ناسکدا
دیار کمال چه‌رمه‌گا
زۆرن ئه‌وکه‌سانه‌ی که به سه‌لیقه‌یی و خامه ڕەنگینیان دەبنه میوانی دڵی هه‌موو شعر دۆستێک و تاڵی دەنۆشن تا خوێنه‌ر له‌هۆنراوەکانیان تامی شیرینی بچێژن، شه‌ونخونی و کوێرەوەری خۆیان دەکه‌نه‌پێخه‌ف و بالیف بۆ خه‌وی هه‌وادارانی ووشه‌ی عیشق و ئه‌وین.
به‌ڵی یه‌کێک له‌و شاعیرە شیعر ناسکانه‌ی ناو دنیای شیعری کلاسیکی کوردی مامۆستا (که‌مال ئه‌سعه‌د چه‌رمه‌گا)یه، کهەهه‌ر له‌تافی لاوێتیدا خولیایی نوسینی شیعری لا دروست دەبێت و شه‌وانه دەبێته دەست له‌ملی ووشه‌ی جوانی کوردی و دەیکات به یاقوت و مرواری و پێشکه‌ش به خۆشه‌ویستانی دەکات.
شاعیر له‌ساڵی (1945) له گوندی چه‌رمه‌گای سه‌ربه‌ناحیێی سورداش له شاری سلێمانی هاتۆته‌دنیاوە له ته‌مه‌نی شه‌ش ساڵیدا دەبێت باوکی کۆچی دوای دەکات بۆی
هه‌ر له ته‌مه‌نی منداڵیه‌وە به‌رپرسیارێتی خوشک و براکانی دەکەوێته سه‌رشان.
ئه‌مه‌ش دەبێته هۆی ئه‌وەی که نه‌توانێت خوێندن ته‌واو بکات، که ئه‌وکات قوتابی دەبێت له خوێدنگای (خالیدیه)…
له‌ساڵی شه‌سته‌کانان ته‌واو دەچێته ناو دنیای شیعر نوسینه‌وە، سه‌رەتا دەکه‌وێته به‌ر کاریگه‌ری شیعرە رۆمانسیەکانی (ئه‌حمه‌د هه‌ردی، جمال شارباژێری) که‌دۆستایه‌تیه‌کی پته‌وی له‌گەڵیاندا دەبێت، له‌دوایشدا به‌شیعرە ته‌سه‌وف ئامێزەکانی (حه‌سیب قەرەداغی) سه‌رسام دەبێت، ساڵی (1989) یه‌که‌مین نامیلکەی خۆی به‌چاپ گه‌یاند به‌ناوی (شه‌ونامه‌کان) که کۆمه‌ڵی شیعری جوان و ناسکی پێشکه‌ش به‌شاعیروشیعردۆستان ئه‌و ده‌مان کرد.
شاعیر تاکو هه‌شتاکانیش شیعری ناوەرۆک نوێی له‌قاڵبی کۆنه‌کلاسیکی دارشتوە به‌هه‌مان دەڕبرین و که‌رەسه‌ی وشه‌ی فه‌رهه‌نگی شیعری کۆن هۆنراوەکانی دادەرێژێت، به‌ڵکو چووە به‌دەربڕینی ناسک و نۆی وشه‌ی ئاوازداری سوک و ناوەرۆکی پته‌وی بۆ شیعرەکانی خوڵقاندوە بۆ نمونه له شیعرێکدا که له‌ساڵی 1971 له گۆڤاری برایه‌تی بڵاویکردۆته‌وه له‌ژێر ناونیشانی (دنیا) تێیدا دەڵێت:
کاری دنیا سه‌یرە، هه‌ندی گۆشت و پاقلاوەی ئه‌وی
کۆشکی به‌رزی پڕله‌ساقــی و مێزی رازاوەی ئه‌وی
ورگی تێر و باخه‌ڵی پڕ قاسه‌که‌ی پــڕبی له‌زێـڕ
دیوەخان و ژینی شادی، چایچی و قاوەی ئــــەوی
تاکو له‌دێڕی چوارەمدا دەڵێت:
هێندی دڵسۆزی وڵاتـــــن هه‌ربه‌دەم نه‌ک کردەوە
سوودی خۆی تیابی له‌ئاشتی دوورە ئاژاوەی ئـەوی
شاعیر له‌هه‌شتاکاندا وردە وردە خۆی له‌سه‌روای ستونی دوور ده‌خاته‌وه و دەکه‌وێته سه‌ر شیعری جووت سه‌روا دانان هۆنراوەیه‌کی به‌ناوی (ئاوێنه‌ی ژیان) دادەنی و به‌بیروبۆچونێکی فه‌لسه‌فیه‌وە ناوەرۆکی شیعرەکانی ئاودەدات و له‌سه‌رەتادا دەڵێت:
خه‌فه‌ت ناخۆم ئه‌وەی دوێنی مه‌به‌ستم بوو له‌دەستم چوو
وەکو خوێن هاوسه‌ری ژین و به‌رام و بۆنی هەستـــم بوو
تاکو له‌کۆتاییدا دەڵی:
ئه‌وەی دوێنی که‌ئاسودەو به‌کامی دڵ ژیـــا ژینی
به‌ته‌نیا چاکه که‌ی ئه‌مڕۆ له‌گۆڕا بۆته په‌رژینی
نه‌بوون و بوون نه‌ویی و به‌رزیم له‌لایه‌ک جۆرە یه‌کسانه
که‌ئه‌نجام تێگلانێکه‌و شه‌رابــــــــی مه‌رگه‌که‌ى ژانه
یه‌کێک له‌هه‌رە خاسیه‌ته جوانه‌کانى شاعیر ئه‌وەیه که له شیعرەکانیدا زۆر گرنگى به جیهانى منداڵان داوەو ئه‌وانیشى بێبه‌ش نه‌کردوە له‌شیعرە ناسکه‌کانى به‌زمانى پاک و جوانى ئه‌وانه‌وە دواوە نه‌وەى نوێى بۆ رۆژى روناک راکێشاوە له‌شیعرێکدا به‌ناوى بووکه شوشه دەڵێ:
لای لایه‌شۆچ و شیرین
چاوسه‌وزى په‌رچه‌م زێڕین
کۆرپه چه‌ند خۆشه‌ویسته
چه‌ند بۆ دایک پێویسته
تۆش ئاوا خۆشه‌ویستى
بۆئێستاى من پێویستى
دەهه‌سته بایارى که‌ین
نه‌فرەت له‌بێ کارى که‌ین
چیرۆکى خۆش و یارى
بۆژین بکه‌ین به دیارى
له‌شیعرەکانى شاعیر دا شیعرى نوێ له‌سه‌ر کێشى سووکى کورت به‌دى دەکرێت دەتوانین چه‌پکێک له‌ونمونه سه‌رکه‌وتوانه له‌شیعرەکانى وەربگرین بەناوى (ئه‌گه‌ر ویستت)
ئه‌گه‌ر ویستت
رۆژێ له‌رۆژان بێیته‌وە
ئه‌گه‌ر ویستت
دەستی په‌یمان له‌ناو دەستم بنێیته‌وە
ئه‌گه‌ر ویستت
وەکو جاران
بۆ شه‌و جێژوان بنێیته‌وە
له‌ئێوارێوە چاوەڕێم
له‌جێگەى ژوان
خۆم خامه‌و شیعرم له‌وێم
تابه‌ربه‌یان
شاعیر جگه له‌وەى خزمی (عه‌لى باپیر ئاغا ناسراو به‌که‌مالى) دەبێت دۆستایه‌ته‌کى شاعیرانه به‌یه‌که‌وە کۆیان دەکاته‌وە… که‌مالى له شیعرێکدا باس له که‌مال ئه‌سعه‌د دەکاو دەڵێ:
کەمال ئه‌ى چاوەکه‌م تۆ شاعیـــرێکى باش و هۆشیارى
هونه‌رمه‌ندى له‌هه‌ڵبه‌ستا ئه‌که‌ى هه‌ر په‌یڕەوى (نارى)
کەمالى خۆیى و ئه‌مسالى به‌شیعرت شادو دڵخۆشن
که‌موکوڕى نیه هه‌رگیز ئه‌بم دائیم به‌کـریارى
ئه‌بینم شاعیران دیوان ئه‌نه‌خشێنن به بۆیه‌و ڕەنگ
بەڵام دیوانى تۆ ڕۆشن ئه‌بینم من به‌زەڕکـــــارى
له‌وەزن و قافیه‌و ته‌جنیسدا هه‌ڵبه‌ستى ئیـــََوەم دی
سه‌رم سوڕما به‌ڕاستى زۆر له له‌بزى خۆش و گوفتارى
قسه‌و هه‌ڵبەستى تۆ شیرینه هه‌روەک قه‌ندو من توتیم
گه‌ڵه مائیل به‌قه‌نـــــــدم وابه‌دڵ من ئه‌بمه کڕیارى
شاعیر پێش کۆچ کردنى به‌چوار رۆژ دوا هۆنراوە دەنوسێت و دواى مردنى به‌ماوەیه‌کی زۆر له‌ناو دەست نوسه‌کانیدا هۆنراوەکه دەدۆزێته‌وە کەتێیدا دەڵێ:
من چاوەرێ بووم سروەى به‌ربه‌یان
خونچه‌ى ئومێدم گه‌ش بکــاته‌وە
خۆزگه‌م بێته‌دى سبه‌ینێ ژیــان
ناخۆشى دوێنێم رەش بکاتــەوە
ئه‌مڕۆ چارەنوس له‌سه‌ر ته‌وێـڵم
به‌دەستی قه‌دەر نووسى مردنــم
وابۆ یه‌کجارى جێتان ئه‌هیـــَڵم
توخوا ئازادکه‌ن ئێوەش گەردنم
شاعیر له‌شه‌وێکى پایزى مات و بێدەنگى شارى هه‌ولێردا و له‌به‌روارى (2425-10-1998) کاتژمێر (12) دڵه‌گه‌ورەکه‌ى له لێدان که‌وت و به‌یه‌کجارى ماڵئاوایى له کۆڕی گه‌رمی شاعیر و شیعردۆستانى کرد له‌گۆڕستانی شێخى چۆلى له‌شارى هه‌ولێر به‌خاک سپێردارا له‌سه‌ر وەسێتى خۆى
له‌ساڵى (2005) خانه‌وادەى شاعیر له‌سه‌ر ئه‌رکى خۆیان دیوانى شاعیر به‌چاپ دەگه‌یه‌نن له‌ژێر ناوى (گوڵاڵه‌ى پاش مه‌رگ) په‌ڕتۆکخانه‌ی کوردى پێ دەرازێنه‌وە…
هه‌زار سڵاو له‌گیانى شاعیرى شیعر ناسک و هه‌موو شاعیرانى رێگاى ووشه‌ى نیشتمان په‌روەرى و عیشق و ئه‌وین.
