پێویستە كۆمەڵ و یەكگرتوو و بەرهەم ساڵح سوپاسی نەوشیروان مستەفا بكەن
ئوپۆزسیۆن ئەو هێزەیە بەرجەستەی رۆڵی راستەقینەی دیموكراسی دەكات، لە هەر وڵاتێكدا ئۆپۆزسیۆن نەبوو، ئەوا دیموكراسی لە ژێر پرسیاردایە، تەنانەت هێندێك پێیانوایە گەر ئۆپۆزسیۆن لە وڵاتێكدا بوونی نەبوو بەمانای نەبوونی دیموكراسی لەو وڵاتە دێت.
ئۆپۆزسیۆن لەوشەی “oppositio”ی لاتینییەوە وەرگیراوە، كە بەواتای دژبەیەكتر، یان رای جیا و دژەڕا دێت. ئوپۆزسیۆن ئەو هێزەیە یان ئەو هێزگەلەیە، كە بەشداری حكومەت ناكەن و نابنە پێكهاتەیەكی حكومەت، بەڵكو وەكو هێزێكی دەرەوەی پێكهاتەی حكومەت دەمێننەوە و چاودێری حكومەت دەكەن و رەخنە لە كارە خراپ و هەڵەكانی دەسەڵات دەگرن، ئەمەش بەگوێرەی پێناسەی خۆیان بۆ كاری خراپ و هەڵە.
دیارە لە كوردستان لەدوای 1991 كەم تا زۆرێك لێرە و لەوێ دەنگ و بوونی ئۆپۆزسیۆن دەبیسترا، بەتایبەتیش لەدوای 2000ەوە، لەوانەش یەكگرتووی ئیسلامی كە مێژووی دروستبوونی بۆ بەهاری 1994دەگەڕێتەوە، كە وەكو حزبێكی میانڕەوی رەخنەگر و چاكسازیخواز دەبینرا، بەڵام هەروەكو ئەندامێكی مەكتەبی سیاسی ئەو حزبە ئاماژەی بۆ كردبوو، ئەوان پێشووتر تەنیا رەخنەی شەرمنانەیان لەدەسەڵاتی پارتی و یەكێتی دەگرت، بەڵام لەگەڵ بەدیاركەوتنی بزووتنەوەی گۆڕان بە سەركردایەتی نەوشیروان مستەفای جێگری دەستلەكاركێشراوەی سكرتێری گشتی یەكێتی، بەهۆی ناڕەزایی لەسیستەمی كاركردن لە ساڵی 2006دا دەستی لەو حزبە كێشایەوە، هاوكات بزووتنەوەیەكی سەربەخۆی راگەیاند و لە هەڵبژاردنە پەرلەمانییەكەی 25\7\2009 ئیدی بەفەرمی وشەی ئۆپۆزسیۆن بووە بەشێك لە واقیعی پرۆسەی سیاسی و دیموكراسی لە هەرێمی كوردستان. تا ئەم ساتەش رۆژانە بەردەوام لە راگەیاندن و كۆبوونەوە جەماوەری و تەنانەت خێزانییەكانیش گوێبیستی ئەم دەستەواژەیە دەبین. دواتریش هەردوو حزبی ئیسلامی سیاسی، (كۆمەڵ و یەكگرتوو) كە پێشووتر بەشێك بوون لە پێكهاتەی حكومەتی هەرێم، بەهۆی دەركەوتنی بزووتنەوەی گۆڕان و رەخنە توندەكانی سەركردەكانیان لەدەسەڵات، ئەوانیش خزانە بازنەی گۆڕانەوە وەكو بەشێك لە پێكهاتەی ئۆپۆزسیۆن خۆیان راگەیاند.
لەدوای دروستبوونی ئۆپۆزسیۆنەوە ئیدی وشەی ئۆپۆزسیۆنبوون بووە بەشێك لە كلتووری هەندێك خەڵك، تەنانەت ئەمە خۆی خزاندە ناو حزبەكانیشەوە و لەهەر حزبێكدا بە ئاشكرا یان بەنهێنی بەرەی ئۆپۆزسیۆن و دەسەڵات، یان هێڵی گشتی و هێڵی ریفۆرم دروست بوو، بەجۆرێك ئەم هێزە ئۆپۆزسیۆنانەی ناو خودی حزبەكان ترسی لەدڵی سكرتێر، سەرۆك، ئەمیندار، ئەمیر و رابەرەكان دروستكرد، هەر بۆیە هەر یەكەیان بەجۆرێك لە جۆرەكان هەوڵی كپكردنەوەی دەنگە ئۆپۆزسیۆنەكانیانی ناو حزبەكانیان دەدا.
دوای تێپەڕبوونی دوو ساڵ بەسەر ئەزموونی كاركردنی ئۆپۆزسیۆن، جێگەی خۆیەتی لەگەڵ ئەو هەموو هەڵە كوشندانە و كەموكوڕی و هەڵوێستە توندانەیان بەرامبەر دەسەڵات و پێكنەهێنانی حكومەتی سێبەر كە پێشبینی دەكرا گۆڕان بەوكارە هەستێت، بەچاوی رێزەوە سەیری ئەمكارەی نەوشیروان مستەفا سەرۆكی بزووتنەوەی گۆڕان بكرێت، چونكە ئەو سەركردەیە بە دامەزراندنی بزووتنەوەیەك و بەدەستهێنانی 25 كورسی پەرلەمان و هەڵبژاردنی كورسی رەقی ئۆپۆزسیۆنی، بوو بە هۆكاری بە دیموكراسی كردنی زیاتری هەرێمی كوردستان، هاوشان بووە داینەمۆیەك بۆ جورئەتدان بە كۆمەڵ و یەكگرتوو، تا وەكو دوو حزبی ئۆپۆزسیۆنی ئیسلامی سیاسی لەژێر سێبەری گۆڕانی عەلمانیدا خۆیان نمایش بكەن، ئیدی واز لە رەخنەی شەرمنانە بهێنن و بەتوندی رەخنە لە حز بە فەرمانڕەواكان بگرن. پێموایە بەر لە هەر كەسێك و دەسەڵات و تەنانەت خودی هەڵسوڕاوە باڵاكانی گۆڕان، پێویستە لەسەر كۆمەڵ و یەكگرتوو، بەتایبەتیش ئەمیر و ئەمیندارەكەیان بەفەرمی سوپاس و پێزانینی خۆیان ئاراستەی نەوشیروان مستەفا بكەن، چونكە بە بڕوای زۆرێك لە چاودێران گەر ئەو سەركردەیە و گۆڕان نەبوونایە، ئەوا هەرگیز ئەو دوو پارتە ئیسلامییە جورئەتی ئەوەیان نەدەكرد، ببنە هێزێكی ئۆپۆزسیۆن و بەرامبەر یەكێتی و پارتی بووەستنەوە. ئەزموونی 18 ساڵی بەر لە هەڵبژاردنەكانی 25\7 پشتڕاستی ئەو گریمانانە و قسانە دەكەنەوە.
لای زۆربەمان روونە یەكێك لە ئەركە گرنگەكانی ئۆپۆزسیۆن ئەوەیە، رەخنە لە حكومەت بگرێت و حكومەت ناچار بە چاكسازی بكات، بەبۆچوونی من ئۆپۆزسیۆنی ئەم خولەی پەرلەمان بەتایبەتیش گۆڕان كەم تا زۆر توانیویەتی ئەو كارە بكات و كابینەی شەشەم بە سەرۆكایەتی د.بەرهەم ساڵح ناچار بە چاكسازی بكات، چونكە گەر واینەكردایە بێگومان كابینەكەی فەشەلی دەهێنا و تووشی قەیرانی وادەبوو ئەستەم بوو لەژێری دەرچووبایە، لەگەڵ ئەوەی لەدوا هەنگاویاندا پرۆژەیەكی گشتییان بۆ چاكسازی ئاراستەی دەسەڵات كردووە، كە ئەمەش تەواوكەری ئەو چاكسازییە كە دەبوایە حكومەت خۆی بیكردبوایە، نەك ئەوەی د.بەرهەم لەبەرامبەر گەندەڵكارانی ناو حكومەتەكەی دەستەوەستان بووەستایە و چاوەڕوانی فشاری ئۆپۆزسیۆن و جەماوەربوایە تا ناچاری بە چاكسازی بكات.
هەرنا لەبەرئەوەی سەرۆكی كابینەی شەشەم ساڵانێك لە ئەمریكا و ئەوروپا ژیاوە و دەزانێت ئەرك و رۆڵی دەسەڵات و ئۆپۆزسیۆن چییە، بۆیە دەبوایە دوای پێشكەشكردنی پرۆژە چاكسازییەكەی ئۆپۆزسیۆن بە دەسەڵات راستەوخۆ بهاتەیە سەر كەناڵەكانی راگەیاندنی حزبەكەی (ئاخر خۆ حكومەت راگەیاندنی نییە!)، ستایشی ئەو كارە گرنگەی ئۆپۆزسیۆنی بكردایە، نەك ئەوەی كارەكەیان رەفزبكاتەوە، پێیان بڵێت ئەوە بەرنامەی خۆمان بووە و منەتی تێدانییە و ئێوەش پێتان نەگوتینایە خۆمان دەمانكرد، گەر وابوو، بێ زەحمەت پێشتر بۆ نەتاندەكرد و دەستوەستان بەدیار گەندەڵكارانەوە وەستابوون؟
.
hewa.barznje89@gmail.com
تێبینی: ئهم وتاره له ژماره 71ی رۆژنامهی رووبهر، رۆژی 12ی تهممووزی 2011ی بڵاوكراوهتهوه.